Бәсеке түрлері




Презентация қосу
БӘСЕКЕ ЖӘНЕ МОНОПОЛИЯ

Ор
101 топ ЕжА
Тексерген:Мусиров Ғ
Жоспары:
Кіріспе
Бәсеке және монополия жөнінде түсінік.
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
• Бәсеке түрлері.
• Бәсеке нысандары
• Бәсекенің моделі
П.Портер бойынша бәсекелестік күштер моделі
• Тұтыну тауарлары нарығындағы бәсекенің
ерекшеліктері
• Монополияның қызметін реттеу және оның
салдары
• Монополистік одақтардың пайда болу үрдістері

Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер.
Кіріспе
Бәсеке(латынша concurred-
қақтығысу)рыноктық
экономиканың қатысушыларының
арасындағы тауарларды сатып
алу және сату барысындағы
бақталастық.
Монополия- “жалғыз сатамын”
дегенді білдіреді.
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
• Бәсеке түрлері:

Бәсеке түрлері

Ішкі салалық - бір Салааралық -түрлі
. салалық кәсіп орындар
арасындағы ең үлкен
салалық кәсіп орындар
арасындағы капитал
табыс үшін күрес. салудың ең пайдалы
жағдайы үшін күресі.
Бәсеке нысандары

Кәміл бәсеке нарықтың Жетілдірілмеген бәсеке
классикалық үлгісі нарықтың қазіргі үлгісі

Монополия -тауардың Олигополия - Монополистік бәсеке -
бағасына ықпал ететін бірнеше (3 тен -5 ке біртекті емес, бірақ ұқсас
өндірістің көп бөлігін дейін) ірі фирмалар тауар ұсыныстан
бақылайтын бірғана билейтін нарық. сатушылар саны көп
сатушының билігі. нарық.

Жасанды Табиғи
Кездейсоқ
Бәсекенің моделі
Бағалық емес бәсеке

Өндірілетін Тауар өткізу Тұтынушы Жарнама Ілеспе
және нүктелерін ға сатудан ұйымдас тауарлар
сатылатын тұтынушыға кейін тыру өндіруді және
тауардың, жақындау, техникалық сатуды
жаңа қызмет қызмет ұйымдастыру
тауардың көрсету көрсетуді
сапасын сапасын ұйымдасты
және жақсарту ру
техникалық
деңгейін
көтеру
П.Портер бойынша
бәсекелестік күштер моделі
Өнімдері
алмастырғышт
ар болуы
мүмкін кәсіп
орындар

Қазіргі бар
бәсекелесу
Өнім ші Сатып
жүйелердің
берушілер арасындағы
алушы
бақталастық

Әлуетті
бәсекелестер
Тұтыну тауарлары нарығындағы
бәсекенің ерекшеліктері
Қандай Өзімнің Мотоциклдің Мотоцик
қалауымды бүкіл қандай түрін лдің
қанағаттанд мүмкіндігімді сатып алғым қандай
жақсарту
ырғым үшін не
келеді ? маркісін
келеді ? сатып алғым сатып
келеді? аламын

Бәсекелестердің төрт негізгі түрі
Қалау Тауарлық тектік Тауарлық түрлік Марка
бәсекелестер бәсекелестер
бәсекелестер бәсекелестер

-Көлік -Автомобиль -Барлық -Иж
құралын сатып алу жағынан Юпитер
сатып алу -Мотоцикл сатып ыңғайлы -Ява
-Европаға алу -Спорттық -Урал
барып қайту -Велосипед сатып -Бесігі бар -Хонда
алу мотоцикл
Монополияның қызметін
реттеу және оның салдары
Монополист фирмалардың қанша жағымды
болғаны мен олардың нарықтағы қызметтері
мемлекеттің реттеуін талап етеді.Экономисттер
екі индексті әдісті қолдана отырып нарықтағы
монополиялық биліктің белгілерін зерттейді.
1. Лернер индексі .Монополиялық биліктің бір
белгісіне бағаның шеті және орташа
шығындардан жоғары болуы жатады .
2. Херфиндаль индексі .Фирманың нарықта
сатылатын өнімдерге пайыздық үлесі өскен
сайын оның монополиялық билігінің дәрежесі де
өседі.
• Монополистік одақтардың пайда
болу үрдістері
Өндірістік күштер Өндірістің қаржы
дамуындағы секіріс сыйымдылығының өсуі

Капитал мен өндірістің
шоғырлануы

Ірі кәсіп орындардың Бәсекелестік күрестің
пайда болуы асқындауы

Монополистік
одақтардың Монополистік
мүмкіндіктері одақтардың
қажеттілігі

Монополиялардың құрылуы
Монополияның ұйымдастырылу түрлері

Картель- нарық,өндіріс және баға деңгейлерін бөлу
туралы монополистік келісім

Синдикат- Өнімді бірлесіп өткізу мақсатында бірігу.

Трест-
Меншікті біріктіру,өндірісті жалпы басқару
және тауарды өткізу негізінде бірлесу.

Концерн-
Бірыңғай қаржы орталығы бар көп салалы
фирмалардың бірлесуі.

Конгломерат- Бір-бірімен қызмет бабымен емес, бас
компанияның басқа компаниямен қосылуы.
Треске қарсы заңдар:
1.Шерман заңы-монополияны құруға немесе осы
мақсатпен құпия келісім жасауға немесе сауда
бостандығын шектеуге қарсы қабылданды.
2.Клейтон заңы – үкіметке қосымша өкілеттіктер
берілді және осы заңға сәйкес монополияларға сотқа
жеке талаптар қоюға рұқсат берді.
3.Целлер-Кефорер заңы- әр түрлі тұрпаттағы
компаниялардың қосылуына қарсы.
Қолданылған әдебиеттер.
1. Крымова В Экономикалық теория
2. Құдайбергенова К.С.Микроэкономика
3. Осипова Ғ.М. Экономика негіздері.
4. Ә.Әубәкіров,К.Нәрібаев. Экономикалық
теория негіздері
5. Ә.Ж.Сапарбаев,А.Т.Мақұлова,
6. Б.Д.Шәріпова. Сызбалар.
7. Әкімбеков С.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
.
РАХМЕТ!!!

Ұқсас жұмыстар
Бәсеке және монополия
Бағалық бәсеке
Бәсеке туралы түсінік, оның түрлері
Бәсеке нысандары
Бәсекенің моделі
Бәсеке және монополия жайлы
Монополияның түрлері
Бәсекелік күрес деңгейін талдау
Бәсеке ережелері
НАРЫҚ ЖӘНЕ БӘСЕКЕ
Пәндер