Мәдениеттің белгілер әлемі типологиясы




Презентация қосу
Мәдениет морфологиясы. Мәдениет
түсінігінің қалыптасу тарихы: мәдениеттің
мәнін және қызметін анықтау
ыңғайларының көптүрлілігі. Мәдениетті
аксиологиялық, өркениеттік, құрылымдық,
антропологиялық, экономикалық түсіндіру.
Мәдениет морфологиясы: мәдениеттің
кеңістігі мен уақыты, мәдениеттің негізгі
бөлшектері мен паттерндері. Мәдениетке
диахронды және синхронды ыңғайлар.
Мәдениет кеңістігінің ерекшелігі.
Архаикалық мәдениеттің негізгі өлшемдері
мен отырықшы және көшпелі мәдениеттер
арасындағы бөлінгіштік (дихотомиялар).
•Мәдениет морфологиясы. Мәдениет түсінігінің
қалыптасу тарихы: мәдениеттің мәнін және қызметін
анықтау ыңғайларының көптүрлілігі. Мәдениетті
аксиологиялық, өркениеттік, құрылымдық,
антропологиялық, экономикалық түсіндіру. Мәдениет
морфологиясы: мәдениеттің кеңістігі мен уақыты,
мәдениеттің негізгі бөлшектері мен паттерндері.
Мәдениетке диахронды және синхронды ыңғайлар.
Мәдениет кеңістігінің ерекшелігі. Архаикалық
мәдениеттің негізгі өлшемдері мен отырықшы және
көшпелі мәдениеттер арасындағы бөлінгіштік
(дихотомиялар). Материалдық және рухани мәдениет.
Мәдени формалар мен артефактілердің олардың
әлеуметтік, тарихи, географиялық бөлінуіне қарай
өзгеруі. Мәдениет белгілер мен мәндер әлемі ретінде.
Мәдениетті ақпараттық- семиотикалық түсіну.
Мәдениет артефактілер әлемі ретінде. Мәдениет
мағыналар әлемі ретінде. Мағыналардың түрлері.
Мәдениет белгілер әлемі ретінде. Мәдениеттің
белгілер әлемі типологиясы. Белгілер мен белгілер
жүйесінің негізгі типтері. Табиғи белгілер. Қызметтік
белгілер. Иконалық белгілер. Вербалды-белгілік
жүйелер – табиғи шынайы тілдер. Тіл – қарым-қатынас
және мәдениетті тарату тәсілі ретінде. Тіл және ойлау.
Тілдің когнитивті қызметтері. Сепир-Уорф гипотезасы.
•Мәдениет тілі түсінігі. Мәдениет тілі
мәдениет болмысының тәсілі ретінде.
Әлемнің тілдік бейнесі. Мәдениет тілі
белгілер жүйесі ретінде. Мәдениет тілі
семиотикалық жүйе ретінде. Жасанды
тілдер және олардың мәдениет
дамуындағы рөлі. Сандық мәдениет
тілі. Тілдердің әлеуметтік-мәдени
дифференциациясы (бөлінуі). Қазақ тілі
және оның тұлғаның мәдени-этникалық
бірегейленуіндегі рөлі. Қазақ тілінің
мәдени кеңістігі. Қазақ тілінің
коммуникативтік қызметтері. Жалпы
қабылданған тілдік нормалар. Ұлттың
мәдени кодының сақталуындағы қазақ
тілінің рөлі.
Мәдениет семиотикасы. Мәдениетті зерттеулерге
құрылымдық, семиотикалық ыңғайлар. Мәдени код.
Мәдени код түсінігі. Ұлттық мәдениеттің мәдени кодының
қайталанбайтындығы. Мәдениет этосы. Этос және
мәдениет коды. Жаһандық мәдени код типтері: жазуға
дейінгі (дәстүрлі), жазбаша (кітаптық) және экрандық,
сандық. Бұқаралық мәдениет коды. Қазақтың дәстүрлі
мәдениетінің коды. Қазақстандық мәдениет коды.
Конвенционалды белгілер. Мәдениет рәмізі түсінігі.
Мәдениеттің негізгі рәміздері. Мәдениеттің рәміздері мен
архетиптері. Сақ және скиф мәдениетінің рәміздері.
Материалдық мәдениеттегі ғұндардың рәміздері мен
белгілері. Қазақ және түркі мәдениеттің рәміздері мен
архетиптері. Заманауи қазақстандық мәдениет рәміздері.
Миф рәміздері. Антикалық мифтер рәміздері. Шығыс
мифтері рәміздері. Сақ мәдениеті мен мифтері рәміздері.
Түркі мифтері рәміздері. Қазақ мифтері рәміздері. Дін
рәміздері. Зороастризм рәміздері.
•Тәңіршілдік рәміздері. Буддизм рәміздері. Индуизм
рәміздері. Иудаизм рәміздері. Христиандық рәміздері.
Ислам рәміздері. Өнердегі рәміз. Көркем өнер
рәміздері. Сәулет өнеріндегі рәміздер. Музыкадағы
рәміздер. Би және балет рәміздері. Саясаттағы
рәміздер. Мемлекеттік-саяси рәміздер. Қазақстан
Республикасының мемлекеттік-саяси рәміздері.
Ғылым мен техниканың негізгі рәміздері.
•Мәдениет анатомиясы. Мәдениет кеңістігі.
Мәдениеттің үшөлшемді моделі. Мәдени формалар.
Мәдени кеңістік құрылымы: парадигмалар,
мәдениеттің бет-бейнесі, мәдени сценарийлер.
Белдеулік мәдени формалар: когнитивті
парадигмалар, құндылықтық парадигмалар, реттеуші
парадигмалар. Мәдениет формалары: миф, өнер, дін,
мораль, философия, құқық, саясат, ғылым, техника.
Рухани мәдениет. Рухани мәдениет типтері.
Технологиялық мәдениет. Техниканың мәні.
Мәдениет анатомиясы. Мәдениет кеңістігі.
Мәдениеттің үшөлшемді моделі. Мәдени формалар.
Мәдени кеңістік құрылымы: парадигмалар,
мәдениеттің бет-бейнесі, мәдени сценарийлер.
Белдеулік мәдени формалар: когнитивті
парадигмалар, құндылықтық парадигмалар, реттеуші
парадигмалар. Мәдениет формалары: миф, өнер, дін,
мораль, философия, құқық, саясат, ғылым, техника.
Рухани мәдениет. Рухани мәдениет типтері.
Технологиялық мәдениет. Техниканың мәні.
Қазақстан көшпелілерінің мәдениеті. Ежелгі Қазақстан
аумағындағы архаикалық мәдениет: материалдық
мәдениет ескерткіштері. Материалдық
(«технологиялық») мәдениеттің негізгі жетістіктері.
Ежелгі әлемнің техникалық жетістіктерінің негізгі
ескерткіштері. Көшпелілік (номадизм) мәдениет типі
ретінде. Көшпелілік (номадизм). концепциялары.
Көшпелілік мәдениет типологиясы. Көшпелілік түрлері
мен жіктеу (көшпелілер мәдениеті). Еуразиялық
кеңістік көшпелілері мәдениетінің негізгі белгілері.
Қазақстан аумағындағы ежелгі тайпалар мәдениеті:
салт-дәстүрлері, культтері, наным-сенімдері, салт-
дәстүрлері. Аңызға айналған кейіпкерлердің
бейнелері. Көшпелілік мәдениеттегі кеңістік пен
•Арғытүркілердің мәдени мұрасы. Номадтық мәдениетті
дамытудағы арғытүркілердің кезеңі. Ғұндардың көшпелілік
мәдениеті. Үйсін мен қаңлылар мәдениеті. Ежелгі түркі
өркениеті және оның ерекшеліктері. Ежелгі түркілердің
космогониясы мен мифологиясы. Ата-баба культы.
Тәңіршілдік. Ежелгі түркілердің руна жазуы. Түркі жазуы.
Түркі жазуының түрлері: соғдылық, брахми, манихейлік,
ұйғыр. Түркі қағанатының мемлекеттік жазуы. Руна жазуы.
Ежелгі түркілік өркениеттер мен жетістіктер.
•Орталық Азияның ортағасырлық мәдениеті. Жібек жолы:
Қазақстан – Шығыс пен Батысты байланыстырушы ретінде.
Орталық Азия аймағындағы мәдениеттер Ортағасырдағы
түркі мәдениеті. Философия мен ортағасырлық ғылымның
дамуы. Ортағасыр мәдениеті мен ғылымының
қалыптасуындағы әл-Фарабидің үлесі. Математиканың
дамуы. Өнер, әдебиет, сәулет өнері, техниканың дамуы.
Ортағасырлардағы Қазақстан мен Орталық Азиядағы білім.
Хорезми ұлы ортағасырлық ғалым- математик. Әбу Рейхан
Бируни және Ғалам. Әбу Рейхан Бируни математик және
мәдениет тарихшысы ретінде. Әбу Әли ибн Сина. Қазақстан
аумағындағы Ұлы Жібек жолы бойындағы қалалар. Орталық
Азиядағы қалалық мәдениеттің гүлденуі.

Ұқсас жұмыстар
Мәдениет тілі
Мәдениет және өркениет ұтымдарынын жалпы аныктамасы
Мәдениет морфологиясының мазмұны
Мәдениетті зерттеудің семиотикалық тәсілі
Мәдениеттің белгілер жүйесінің типологиясы
Дүниенің философиялық бейнесі
Ұйымның корпоративтік мәдениеті
ХV ғ. екінші жартысы – ХVІІІ ғ. бас кезіндегі қалалық мәдениеті
Қазақ хандығы дәуіріндегі әдебиет
Теориялық ыңғайларды шолу
Пәндер