Ырықты зейін ерекшелігі

Презентация қосу

ЗЕЙІН
ЕС
Зейін туралы түсінік.
Зейін - адамның психикалық әрекетінің белгілі бір нәрсеге
бағытталып шоғырлануы. Адам өмірінде зейіннің алатын орны
зор. Әсіресе, таным процесінде, білім алу ісінде маңызы ерекше.
Шәкірттің сабақты түсіне қоймауы, есінде дұрыс сақтай алмауы,
тапсырманы орындауда қате жіберуі оған дұрыстап зейін
қоймаудан болады.
Зерттеушілердің
ғылыми
теориялық
түсініктері
С.Л. Рубинштейннің пікірінше, зейінде
сананың затпен байланысы көрініс
табады. 3ейін мен объект өзара әсерде
болады. Бір жағынан, зейін затқа немесе
объектіге бағытталады, екінші жағынан,
объект зейінді өзіне аудартады. 3ейіннің
нақты бір объектіге бөлінуі субъектіге,
яғни адамға ғана байланысты емес,
сондай-ақ зейінді тудырған объектінің
қасиеттері мен сапаларына да
байланысты. 3ейіннің оянуы— бағдарлық-
зерттеудің бастамасы.
В.И. Страховтың
тұжырымдауынша, шынайы
зейін мен шынайы зейін
емеспен қатар, адамда зейінді
болып көріну және зейінді
емес болып көріну деген
қасиеттер кездеседі. Оны ол
зейіннің сыртқы формасы мен
оның шынайы күйінің кейде
сәйкес келмеуімен түсіндіреді.
П.Я. Гальпериннің тұжырымы
бойынша: 3ейін— бағдарлық-
зерттеулік іс-әрекеттің негізгі
шарты. Өзінің қызметі жағынан,
зейін өзі
бағытталған феноменнің мазмұнын
қадағалау болып табылады. Зейінде
қадағалау белгілі бір белгі, өлшем,
үлгі арқылы жүзеге асады.
Зейіннің негізгі
түрлері,
қасиеттері
Ырықты
зейін

Ырықсыз Үйреншікт
зейін і зейін
Ырықсыз
зейін физиологиялық тұрғыдан бар
лау (ориентировочный) рефлексінің
жемісі болып табылады. Зейіннің
бұл түрі жануарлар мен
адамдардың сыртқы
ортамен байланысында үлкен рөл а
тқарады. Ырықсыз зейін кез
келген тітіркендіргіш арқылы
пайда бола бермейді. Ырықсыз
зейіннің көрінуіне төмендегі
жағдайлар себеп болады.
Ырықты зейін
ерекшелігі

Үйреншікті жұмыс жағдайын жасап алып,
Қандай болмасын бір әрекеттің
Орындалатын талабына
істің мәнісін, сай зейініңді
маңызын
алаңдататын
бағындыра алу нәрселерден
үшін іс-әрекетке бойды
тікелей аулақтатқан
кірісу қажет.
түсіну үшін білімге шын ықыласпен берілген
жөн.
дұрыс.
Қасиеттері:

интенсивтілігі; жаңалығы; аффективтілігі.
Естің жалпы
анықтамасы,
негізгі түрлері.
Ес— адамның бұрын көрген,
естіген, білген нәрселері мен
бейнелерін ойында ұзақ уақыт
сақтап, қажет кезінде
қайта жаңғырту қабілеті, жүйке
жүйесінің негізгі қызметтерінің
бірі. Адамның есте сақтау қабілеті
үнемі дамып, жетіліп отырады.
Зерттеушілердің
ғылыми
теориялық
түсініктері
әсерленген нысанның белгілі бір
кеңістік пен уақытқа ұштаса
қабылдануы;

Ертедегі грекфилософ
ы Аристотель әр түрлі әсерленген нысанның басқа бір нысанға
нәрселер мен өзара ұқсастығы;
бейнелердің есте
әсерлену (яғни
сақталу) сипаттарын
үш топқа бөледі:

олардың бір-бірінен айырмашылығы
мен қарама-қарсылығы.
Ес адамның әр алуан іс-әрекеттерімен
байланысты болып, тіршілікте аса маңызды
қызмет атқаратын болғандықтан, оның түрлері
мен көріністері де әр
қилы. Психикалық белсенділік сипатына
байланысты ол қимыл-қозғалыс
есі, эмоциялық-сезімдік ес, бейнелі-көрнекілік
ес және сөздік-мағыналық (логикалық) ес
болып бөлінеді.
Іс-әрекеттің мақсат сипатына қарай ерікті ес,
еріксіз ес болып бөлінеді.
Адамның ақпаратты қанша уақытқа дейін есте
сақтай алатындығына қарай қысқа ес және
ұзақ мерзімді (түпкілікті) ес, сондай-ақ, шұғыл
ес болып бөлінеді.
Ес – күрделі психикалық процесс, ол бірнеше
дара процестерден тұрады. Олардың негізгілері:
есте қалдыру, қайта жанғырту, ұмыту. Есте
қалдыру дегеніміз – жанадаң қабылданған
бейнелер мен материалдарды, олардың мәнін
есте бұрынғы сақталғандармен байланыстырып
отыру. Есте қалдыру процесі талғамалы.
Өйткені, біз санамызға бұрын әсер еткен
нәрселер мен құбылыстардан өмір мен
тілшілікке қажетті матриалдарды ғана
тұрақтандырып, жадымызда қалдыруды
мақсат етеміз. Есте қалдыру арнайы есте
қалдыру, еріксіз есте қалдыру болып екіге
бөлінеді. Еріксіз есте қалдыруда адам алдына
арнайы мақсат қоймайды. Ал арнайы мақсат
қою, оны меңгеруге ұмтылу;
1) арнайы мақсат қою, оны меңгеруге ұмтылу;
2) есте қалдырудың қоғамдық, тәжірибелік
мәнінің адам қажетіне байланысты болуы;
3) есте қалдыруды жоспарлап, оқылған
материалдардың жемісі мен оның ішінен еске
түсерлік түйінді мәселелердің ізін, мәнін білу;
4) сол мән – мағыналары түсіну үшін оларды
ойлау процесімен тығыз ұштастыру;
5) қабылдаған нәрселердің байланыс жүйелерін,
тірек боларық желісін табу;
6) қабылдаған нәрселерді өз сөзімен құрастыру,
сөйтіп қажетті материалдарды есте қалдыруды
женілдету;
7) өз еңбегін, оқуын дұрыс ұйымдастыра білу;
8) сапалы түрде қайталап, пысықтап отыру.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
РАҚМЕТ!

Ұқсас жұмыстар

Таным мен қарым-қатынастың сөйлеу әрекетінің қызметі ретінде

Адамның психикалық іс-әрекеті

Зейiнділіктің қалыптасуы

Зейін туралы ұғым

КІШІ СЫНЫП ОҚУШЫЛАРЫНЫҢ КОГНЕТИВТІ АЙМАҒЫНЫҢ ДАМУЫ

Зейін туралы жалпы түсінік

Зейін дегеніміз

Ерік сапалары

Зейін туралы түсінік

Мектеп жасына дейінгі балалардың дамуындағы ойынның психологиялық - педагогикалық ерекшелігі

Пәндер