ПСИХОЛОГИЯНЫҢ ЗЕРТТЕУ ӘДІСТЕРІ - ПСИХОЛОГИЯДА

Презентация қосу

Зерттеу әдістері

Бекбаева Гульзат ИС 20-1
ПСИХОЛОГИЯНЫҢ ЗЕРТТЕУ
ӘДІСТЕРІ - ПСИХОЛОГИЯДА
ҚОЛДАНАТЫН ӘДІСТЕРІ МЕН
ӘДІСТЕРІНІҢ АРЫСЫНДАҒЫ
БАЙЛАНЫС.
Психология ғылымында кейіннен негізгі
әдістерге бақылау және эксперимент жатады.

Бақылау әдісі Эксперимент әдісі
Бақылау әдісі – әр түрлі табиғи Егер бақылауда зерттеуші өзін
жағдайда жеке тұлғаның іс-әрекеті мен қызықтыратын психикалық үрдістердің
қылықтарын қабылдаудың негізінде байқалуын бейжай күтетін болса, ал
мақсатты зерттеу. Бақылау табиғи экспериментте зерттеуші өзіне қажетті
жағдайда жүргізіледі. Ескеретін мәселе, жағдайда жасайды. Сөйте отырып,
бақылау жүргізілген кезде сол экспериментатор оларды тұрақты
қадағалау нысаны болып отырған адам қамти алады. Басқа зерттеушілермен
бақылау жүргізіліп жатқанын білмеуі бірдей жағдайда зерттеуді қайталай
керек, егер сезген жағдайда отырып, экспериментатор зерттеушінің
шынайылық жоғалады. әрқайсысының үрдістерінің дара
ерекшеліктерін анықтай алады.
ҒЫЛЫМИ БІЛІМНІҢ САРАЛАНУЫ
МЕН ДАМУЫНДА ТӘЖІРИБЕЛІК
ӘДІС ЖЕТЕКШІ РӨЛ АЛАТЫНДЫҒЫ
ДӘЛЕЛДЕНДІ. ХІХ ҒАСЫРДЫҢ
ЕКІНШІ ЖАРТЫСЫНДА
ПСИХОЛОГИЯ ӨЗ АЛДЫНА ЖЕКЕ
ҒЫЛЫМ РЕТІНДЕ ФИЛОСОФИЯДАН
БӨЛІНІП ШЫҒУЫ ОНЫҢ
ЭКСПЕРИМЕНТТІК ҒЫЛЫМ
БОЛУЫНАН ТУЫНДАҒАН ҮРДІС ЕДІ.
ЛАБОРАТОРИЯЛЫҚ
ЭКСПЕРИМЕНТТІҢ НӘТИЖЕЛІЛІГІ
МЫНА ТӨМЕНДЕГІ
ЖАҒДАЙЛАРДАН ПАЙДА БОЛАДЫ.
• Психодогияны зерттеу әдістерінің объективтік
сипаты. Ұзақ жылдар бойы шетелдік
психологияда адам жанының сырын өзін-өзі
бақылау әдісі арқылы білуге болады деп санап
келді. Бұл әдіс адам “жаны” ерекше, ол өзінше
өмір сүреді деген көзқарасқа негізделеді. АҚШ
психологі Э. Титченер адам өзін хайуанаттар
орнына қойып, сондай ортада болса, солардың
қылығын жасар еді, содан кейін ол адамға тән
саналы әрекет арқылы адамдық қасиеттерді
туғыза алар еді дейді. Бұл — әрине. сыңаржақты
субъективті көзқарас.
Ой-пікірлердің дамуы зерттеген

Дж.Локк

Р.Декарт, Ш.Монтескье
Рефлексия туралы Дж.Локктың ілімі
• Локк эмпиризмді – білім тәжірибеден ғана
туындайды деген көзқарасты ұстанды. Оның
білім концепциясы сенсуализмге негізделген,
ақыл-ойда әуелі сезімде болған нәрседен
басқа ештеңе болуы мүмкін емес деп
тұжырымдайды. Локктың пікірінше,
адамгершіліктік ұғымдар да адамға туа біткен
қасиеттер емес, оны Локк моральдық
түсініктердің әр халықта әр түрлі, тіпті бір
халықтың өзінде тарихи дамудың әр түрлі
кезеңдерінде моральдық ережелердің бір-
біріне ұқсамайтындығы арқылы жақсы дәлел-
дейді, яғни моральдық априори болуы мүмкін
емес.
Лабораториялық эксперименттің нәтижелілігі
мына төмендегі жағдайлардан пайда болады

Байқалатын объект жөнінде экспериментатордың күн ілгері болжамы
(гипотеза) болуы тиіс.
Тәжірибені күн ілгері белгіленген жоспар бойынша арнаулы методикаға
(әдістеме) сай, сондай-ақ тәжірибені өткізу үшін жағдайын (тиісті құжаттар)
дайындау.
Зерттеуші зерттейтін құбылысты өзі табады және оған белсенді әрекет
жасайды.
Эксперимент жүргізуші кейде зерттеліп жатқан құбылыстарды коррекциялау;
Эксперименттің нәтижесін қайтадан қарастыруға мүмкіндік туғызу.
Эксперимент нәтижелері сандық және сапалық өңдеуге, математикалық
есептеулерге ерекше мән беру т.б.
Психологиялық зерттеулердің объективтілігіне
қойылатын жалпы талаптарға мыналар жатады:

Объективтік Жеке тұлғаны
психологиялық талдау-
жинақтау

Психикалық
құбылыстарды

Психология
әдістері
тәжірибемен

Ұқсас жұмыстар

ПСИХОЛОГИЯНЫ ЗЕРТТЕУ ӘДІСТЕРІ

Әлеуметтік - психологиялық диагностика

Педагогикалық психология

Шетелдік психологиялық тұжырымдамалардағы психикалық даму мәселелері

Дифференциалды психология ғылым ретінде

Психологиялық зерттеудегі тәжірбиеші мен зерттеуші ролі

Арнайы психологияның дамуы

ӘЛЕУМЕТТІК - МӘДЕНИ САТЫБАЛДЫ АЙБЕК ЖӘНЕ ГЕНДЕРЛІК

Психодиагностиканың ғылыми-теориялық негізі

Кәсіби таңдау мен кәсіби бағытталудағы психодиагностика

Пәндер