Меншікті кедергі

Презентация қосу

6.03.2015ж
Сабақ тақырыбы:
Меншікті кедергі
Сабақтың мақсаты:
1. Білімділік. Меншікті кедергі туралы оқушыларға алғашқы
түсініктер беру, жаңа білімді қалыптастыру.
2. Дамытушылық. Оқушылардың пәнге қызығушылығын

арттыру, логикалық ойлау қабілеттерін дамыту.
3. Тәрбиелік. Оқушыларды сүйіспеншілікке, белсенділікке,
шапшаңдыққа, еңбекшілдікке, ізденімпаздаққа
тәрбиелеу.

Ақтөбе қаласы №40 орта мектеп.
Бурибасова Г.А физика пәнінің мұғалімі
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Сабақтың әдісі: СТО технологиясы,
түсіндіру, сұрақ-жауап,
тәжірибе жасау және формула
бойынша есептер шығарту.
Құрал-жабдықтар: Вольтметр,
амперметр, реостат,
Главучтехпром приборы,
айырып-қосқыш,
тоқ көзі,
өткізгіш сымдар.
Сабақтың барысы:
І.Ұйымдастыру (топқа бөлу)

Амперметр Вольтметр

Реостат
ІІ.Қызығушылығын ояту
(Үй тапсырмасын тексеру)
Перфокартамен жұмыс
ІІІ. Мағынаны тану ( Жаңа сабақ)

Кедергі өткізгіштің қандай
қасиеттеріне және қалай
тәуелді?
1 – тапсырма
Амперметр тобына
Жуандықтары бірдей, бірақ ұзындықтары
әртүрлі никелин сымдар, мұны анықтау
үшін сапалық мәтінді есеп беріледі.
Ұзындығы 1 м никелин сымның кедергісі
неге тең, егер кернеуі 0,2 В және ток күші
0,2 А болса.
Бойымен 0,5 А ток өтіп тұрған ұзындығы
50 см никелин сымның кедергісін есепте,
кернеу өзгермейді деп алып U=0,2 В.
2 – тапсырма
Вольтметр тобына

Ұзындықтары бірдей,бірақ жуандықтары
(көлденең қималарының аудандары)
әртүрлі никелин сымдар
(Тәжірибе жасау)
3 – тапсырма
Реостат тобына

Ұзындықтарыда , жуандықтарыда
бірдей никелин және мыс сымдар
(тәжірибе жасау)
Өткізгіш кедергісі оның өлшемдеріне және
материалына тәуелді болатындығын алғаш
тәжірибе жүзінде зерттеген Ом.

Өткізгіштің Өткізгіштің
кедергісі оның
кедергісі оның
l көлденең
ұзындығына R қимасының
яғни тура
пропорционал,
S ауданына кері
пропорционал,
R l яғни
R
S

Өткізгіштің кедергісі оның
материалына байланысты, яғни
R
Өткізгіштің материалын сипаттайтын шаманы
меншікті кедергі деп атайды. Меншікті
кедергіні әрпімен белгілейді.

Ұзындығы 1 м, Халықаралық
көлденең қимасының RS жүйеде (SI)
ауданы 1 м2 болатын меншікті
белгілі бір l
кедергінің
материалдан
жасалған өткізгіштің
өлшем бірлігі
кедергісіне тең. Ом.м

Қимасының ауданы 1 м2 өткізгіштер
болмайтындықтан, меншікті кедергіні SI
жүйесінен тыс бірлікпен өрнектейді: Ом.мм2/м
8 – кестеде кейбір заттардың 20°С – тағы
меншікті кедергілерінің мәні берілген.
Ом*м
күміс 1,58*10-8 Никелин 4,2*10-7
Мыс 1,68*10-8 Манганин 3,9*10-7
Темір 9,9*10-8 Нихром 1,05*10-6
Алтын 2,2*10-8 Платина 1,05*10-7
Жез 6,3*10-8 Қорғасын 2,07*10-7
Никель 7,3*10-8 Қалайы 1,13*10-7
Мырыш 5,95*10-8 Фарфор 1019
Константан 4,7 *10-7 Эбонит 1020
IV. Есептер шығару
№1 карточка
Қимасы 10мм2 алюминий сымның кедергісі 0,032 Ом
болу үшін одан неше метр алу керек?
№2 карточка ( Кітаппен жұмыс)
19 – жаттығу №1
1800 м тереңдіктегі бұрғылау ұңғымасына токты
жеткізетін сымның көлденең қимасының ауданы 6,2 мм 2,
жалпы кедергісі 4,7 Ом.Сымның меншікті кедергісін
анықтаңдар.
№2.
Көлденең қимасының ауданы 10мм2, ұзындығы 200м
мыс өткізгіштен электр сымы жасалды.Оның кедергісі
қандай..?Осындай кедергіге ие болатын алюминий
өткізгіштің көлденең қимасы қандай болуы тиіс.?
№7
Электр пешін кернеуі 220В-тық желіге
жалғағанда , ондағы ток күші 5А болатындай
диаметрі 1,2 мм нихром өткізгішінің ұзындығы
қандай болуы тиіс?

Сапалық есептер

1. Бір бөлек сымды екіге бөліп, бөліктерді өзара
еседі. Өткізгіштің кедергісі қалай өзгерді?

2. Кедергісі R сымды созғыш станок арқылы
өткізу нәтижесінде оның қимасы екі есе
кеміді де, ал оның көлемі өзгерген жоқ.
Сымның кедергісі неге тең?
V. Ой қорыту ( Қорытындылау)

Ұқсас жұмыстар

Физика – ғажайыптар әлемі

Суреті Атауы Шартты Қызметі Өлшем белгісі бірлігі

Өткізгіштердің кедергісі

Еркін электр зарядтарын тасымалдаушылардың реттелген қозғалысы

Шалаөткізгіштер және олардың электрлік қасиеттері

Электромагниттік индукция құбылысы

Тәжірибенің мақсаты - металдардағы электрондардың инерциялық қозғалысын байқайтын тәсілді табу

Электрлік тізбек және оның элементтері

АЗАМАТТЫҚ ҚҰҚЫҚ НЕГІЗДЕРІ. МЕНШІК ҚҰҚЫҒЫ

МҰРЫН ҚУЫСЫ

Пәндер