Өткізгіштердің кедергісі

Презентация қосу

ТҰРАҚТЫ ЭЛЕКТР ТОГЫ

Электр тогы, ток күші және тығыздығы

Электр қозғаушы күш және кернеу
Ом заңы. Өткізгіштердің кедергісі
Ток жұмысы және қуаты. Джоуль – Ленц заңы
Біртекті емес тізбек бөлігі үшін Ом заңы. Тармақталған
тізбек үшін Кирхгоф ережелері
Электр тогы, ток күші және тығыздығы

Электр зарядтарының кез келген реттелген (бағытталған)
қозғалысын электр тогы деп атайды. Электр тогы болу үшін
келесі екі шарт орындалуы қажет:
а) еркін ток тасымалдаушылардың (зарядтардың) болу
керек;
б) энергиясы қандай да бір жолмен толықтырыла отырып,
зарядтардың реттелген қозғалысына жұмсалатын электр өрісі
(потенциалдар айырымы) болуы керек.
– ток күші деп өткізгіштің көлденең қимасы арқылы өтетін
зарядпен анықталатын физикалық шаманы айтады

тұрақты ток үшін

ток тығыздығы
Электр қозғаушы күш және кернеу
Ток көзінде электр зарядтарына әсер етуші табиғаты электрлік
емес күштерді бөгде күштер деп атайды.
Бөгде күштердің бірлік оң зарядты тасымалдау үшін
жасайтын жұмысымен анықталатын физикалық шаманы
электр қозғаушы күш (э.қ.к.) деп атайды.
Ом заңы. Өткізгіштердің кедергісі

Ом заңы: бір текті өткізгіш арқылы өтетін ток күші өткігіш
ұштарындағы кернеуге тура пропорционал

– өткізгіштің электр өткізгіштігі

– өткізгіштің
меншікті электр
өткізгіштігі

– дифференциалдық түрдегі Ом заңы
Меншікті кедергі, ендеше кедергі температураға тәуелді
сызықты өзгереді.

- кедергінің температуралық коэффициенті , таза
металдар үшін 1/273 град-1.
Ток жұмысы және қуаты. Джоуль – Ленц заңы

– электр тогының қуаты

– токтың меншікті жылулық қуаты
– дифференциалдық
түрдегі Джоуль – Ленц
заңы
Біртекті емес тізбек бөлігі үшін Ом заңы

– біртекті емес тізбек бөлігі үшін Ом
заңы

– егер берілген тізбек бөлігінде ток
көзі болмаса
– тұйық тізбек үшін Ом заңы
Тармақталған тізбек үшін Кирхгоф ережелері
Кирхгофтың бірінші ережесі: түйінде кездесетін токтардың алгебралық
қосындысы нольге тең:

Кирхгофтың екінші ережесі: электр тізбегінен еркімізше таңдап алынған
кез келген тұйық контурдағы ток күштерінің осы контурдың сәйкес
бөліктерінің кедергілеріне көбейтінділерінің алгебралық қосындысы
контурда кездесетін э.қ.к. –ң алгебралық қосындыларына тең:
Тұрақты ток тізбегіне Кирхгоф ережелерін қолдану үшін
келесі жағдайларды есте ұстау керек:
• тізбектің барлық бөліктеріндегі токтардың бағыттарын
қалауымызша таңдап аламыз; токтың шын бағыты есеп
шығару барысында наықталады: егер токтың мәні оң болса,
онда оның бағыты дұрыс таңдалған, теріс болса – шын бағыт
таңдалған бағытқа қарсы.
• контурды айналу бағытын таңдап алып, содан ауытқымау
керек; егер токтың бағыты контурды айналу бағытымен бірдей
болса, онда IR көбейтіндісінің таңбасы оң, керісінше болса –
теріс болады.
• теңдеулердің саны белгісіз шамалардың санына тең болу
керек.

Ұқсас жұмыстар

Тізбектей жалғау Параллель жалғау

Өткізгіштерді тізбектей және параллель жалғау

Жартылай өткізгіштер табиғатта

Электрлік қозғаушы күші және ток көздері мен тізбектерді түрлендіру

Өткізгіштің кедергісі

Ток көзі

Электр құбылыстары

Еркін электр зарядтарын тасымалдаушылардың реттелген қозғалысы

Тербелмелі контур

Электрлік тізбек және оның элементтері

Пәндер