Компанияның меншік капиталы

Презентация қосу

№7 тақырып:
Компанияның меншік
капиталы

Орындаған: Төлеген Р.
Қабылдаған: Кулбаева М.
Лекция мақсаты
Корпорацияның меншік капиталы
және меншік капиталын басқару
міндеттері
Жоспар

1. Меншікті капиталдың құрамы және құрылымы

2. Айналым және негізгі меншік капиталы

3. Меншікті капиталдың құны

4. Меншікті капиталдың тиімділігін өлшеу критерийі
I. Меншікті капиталдың құрамы және
құрылымы
Компанияның капиталы оның ең негізгі
құрылу базасы болып саналады және
құны материалды, бейматериалды,
ақшалай формада болады. Капиталдың
қызмет нәтижесі сол компания иелерінің
қызығушылықтарының нәтижесін
/пайданы алу және ұлғайту/ көрінісі.
Компания меншігіне қарай

Өз меншігіндегі Сырттан алынған
Инвестициялау объектісіне
қарай:

Негізгі Айналмалы
Өнірістік айналымдағы
формасына қарай:

Ақшалай Өндірістік Тауарлы
Пайдалану мақсатына
қарай:

Ссудалық Өндірушілік Спекулятивті
Негізгі (меншікті капитал)

• Жарғылық капитал
• Резервтік капитал
• Үстеме капитал
• Бөлінбеген пайда
• Мақсатты қаржыландыру қаражаттарын
қамтиды
Жарғылық капитал дегеніміз –
корпорацияның жекеменшік
қорларының негізгі алғашқы қайнар
көзі, негізгі және айналым
капиталдарының ақшалай көрінісі.
Заңнама
• Жарғылық капиталдың қалыптасуы Қазақстан
Республикасы Азаматтық Кодексінің
ережелерімен және “Акционерлік қоғамдар
туралы” Қазақстан Республикасының Заңымен
реттеледі.
• Пайдадан резервтік капитал және тағы басқа резервтер мен
тұтыну және жинақ қорлары қалыптасады.
• Резервтік капитал – бұл кәсіпорынның кейбір
жағдайларына байланысты құрылған ақша қорлары. Бұл
кәсіпорын банкроттық жағдайға душар болса, немесе
төтенше жағдайлар және т.б. жағдайларға арналған
капитал. Корпорацияда резервтік капиталдың болуы
корпорация қаржылық жағдайының тұрақтылығын
қамтудың маңызды шарты болып табылады.
• Жинақ қоры - өндірісті дамытуға бағытталған ақша
қорлары. Бұл қорларды пайдалану кәсіпорын даму
саясатымен тікелей байланысты.
• Тұтыну қоры - әлеументтік қажеттілік, өндірістік саладағы
емес объектілерді қаржыландыру және т.с.с. бағытталған
ақша құралдары.
• Валюталық қор – бұл корпорацияның даму саясаты үшін
өнімдерді экспортқа шығару нәтижесінде валюталық түсім
алу мақсатында корпорацияларда қалыптасады.
Үстеме капитал
• мүліктерді қайта бағалау кезінде оның құнының өскенін,
эмиссиялық табыстың, тегін алынған құндылықтар мен басқа да
түсімдердің артқанын көрсетеді.
• Үстеме капиталдың құрамы келесі элементтерден тұрады:
• Айналымнан тыс активтерді бағалаудан түскен сомадан;
• Акцияларды сату бойынша шығындарды шегергендегі
акцияның атаулы құнынан артық алынған сомадан;
• Басқа ұйымдардан тегін алынған мүлік;
• Мақсатты қаржыландыруға арналған қаражаттың
инвестициялық ресурстар немесе басқа да түсімдер түрінде
түсуі.
Бөлінбеген пайда (табыс) –

• кәсіпорынның жалпы кірісінен (пайдасынан) барлық
жұмсалған шығындарды (бюджетке төленген салық
сомаларын, кірістен (пайдадан) басқадай бағыттарға
пайдаланған сомаларын шегеріп тастағандағы қалған
бөлігі болып табылады.
Бөлінбеген пайда АҚ-ң меншікті
капиталын қалыптастырудың маңызды
бөлігі. Ол мыналарды қамтиды:
Өткен
жылдардың
бөлінбеген
пайдасын
(залалын)

Есепті
жылдағы
бөлінбеген
пайданы
Өткен жылдардың бөлінбеген
пайдасын пайдалану оның
сомаларын келесі мақсаттарға
жұмсау:
Резервтік
капиталды
толықтыру.

Үстеме Жарғылық
капиталды капиталды
ұлғайту. ұлғайту.
“Мақсатты қаржыландыру”
бабының құрамына
• Мақсатты қолданыстағы шараларды жүзеге
асыруға арналған ақшалай қаражат, яғни
күрделі қаржы жұмсалымдары мен ғылыми
техникалық жетілдіруге арналған заңды
тұлғалардан және мемлекет бюджетінен
бөлінген қаржы түріндегі түсімдер кіреді.
Меншікті капиталға әсер
ететін факторлар

Ішкі Сыртқы

Компания басшылығының бақылауында Қаржы нарығының жай-күйі,
(менеджменттің, маркетингтің жай күйі, мемлекеттік салық және ақша-
қаржылық тұрақтылық) болады несиелік саясат
ІІ. Айналым және негізгі меншік
капиталы
Меншікті капиталды қалыптастырудың
негізгі мақсаттары:

МК есебінен айналымнан тыс активтердің (меншікті
негізгі капиталдың МНК) қажетті көлемін жасау;

МК есебінен айналымнан тыс активтердің (меншікті
негізгі капиталдың МНК) қажетті көлемін жасау;
Меншікті негізгі капиталдың
көлемі
• МНК=АТА-ҰМ
• Мұнда АТА – тоқсанның, жылдың аяғындағы
балан бойынша айналымнан тыс активтер;
• ҰМ – айналымнан тыс активтерді
қаржыландыру үшін ұзақ мерзімді
міндеттемелер
Меншікті айналым
капиталының көлемі
• МАК= АА – ҰМ – ҚМ
• Мұнда АА – айналым активтері
• ҰМ – айналым активтерін қаржыландыруға
бағытталған ұзақ мерзімді міндеттемелер
• ҚМ – айналым активтерін қаржыландыруға
бағытталған қысқа мерзімді міндеттемелер
Меншікті капитал көлемінің
айналымнан тыс активтердің көлемінен
асып түсуі таза айналым капиталы
• ТАК= МК – болып
АТА – ҰМ табылады (ТАК)
• Таза айналым капиталы есепті кезеңде корпорация
оңтайландыратын бос ақшалай қаражаттардың
сомасын көрсетеді.
• Меншікті капиталдың оңтайландыру коэффициенті
• Коэф МК= ТАК/МК
• Коэф МК =0,2-0,3 ұсынылған
Меншікті капиталды
қалыптастыру көздері

Ішкі Сыртқы
Ішкі көздер кіріктіреді:

Бөлінбеген Сақтаудағы
пайданы; қорды;

Негізгі қаражатты басқа да ішкі
қайта бағалау көздерді.
нәтижесінде
пайда болған
қаражатты;
Сыртқы көздерге:
• Қосымша капиталды жұмылдыру;
• Құрылтайшылардың компанияның жарғылық капиталына
жарна төлеуі;
• Қосымша акционерлік капитал тарту, яғни қайталама
эмиссия, акцияларды сату;
• Заңды тұлғалар мен мемлекеттің тегін қаржылай көмек
көрсетуі;
• Инвестициялық мақсаттарға арналған мақсатты
қаржыландыру қаражаты;
• Басқа да сыртқы көздер жатады.
ІІІ. Меншікті капиталдың құны
1) Есептік кезеңде пайдаланылатын МК
құнын есептеу:
ТП А 100
• МК =
ЕК МК

• МК - Есептік кезеңде пайдаланылатын МК құны, %-бен
ЕК

• ТП А - пайдалану барысында акционерлерге төленген таза пайда
сомасы;

• МК - есептік кезеңдегі МК орташа мөлшері
2) Алдыңғы кезеңде пайдаланылатын МК
құны, %-бен
• МК = МК * І
АК ЕК

• МК - алдыңғы кезеңде пайдаланылатын капитал құны
АК

• МК ЕК - есептік кезеңде пайдаланылатын капитал құны

• І – компанияның таза табысынан төленетін төлемдер өсімінің
болжанып отырған индексі, жалпы үлесте/бірлікте.
• 3) Қосымша тартылған акционерлік капитал
құны жай және артықшылықты акциялар
бойынша жеке есептелінеді
Акция көлемінің эмиссиясы арқылы
тартылған қосымша капитал құнының
формуласы
• МК =
Ж Д I 100%
ас с
жа
МК жа (1 Шэ)

• МК - жай акциялар шығару есебінен тартылған меншікті капитал
жа
• құны,%-бен;
• Ж ас - қосымша шығарылған кәдімгі бір акцияға келетін дивиденттер
сомасы;
• І – дивиденттер өсімінің жоспарланған индексі
• МК жа - жай акциялар шығару есебінен тартылған МК сомасы
• Шэ – акциялар эмиссиясының жалпы сомасына қатысты кәдімгі
акцияларды шығаруға жұмсалатын шығындар, үлестік бірлікте.
Артылықшылықты акциялар
есебінен тартылған қосымша
• МК =
Д 100%
с
капитал
МК (1 Шэ)
құны:
аа аа

• МКаа - артықшылықты акциялар есебінен тартылған меншікті
капитал құны;
• Дс – қоғамны шартты міндеттемелеріне сәйкес төленуі тиіс
дивиденттер сомасы
• Шэ- эмиссияның жалпы сомасына қатысты бірлік үлесінде
көрсетілген эмиссиялық шығындар.
ІV. Меншікті капиталдың тиімділігін өлшеу
критерийі
Меншікті капитал тиімділігін өлшеу
критерийлері: Қаржы
тұрақтылығының
коэффициенті

Рентабельділік

Меншікті
қаражаттың
айналымдылығы
Қаржы тұрақтылығын өлшеу берешек
коэффицентін қамтиды:
Бк= Кк
МК

Қ - есеп берудің соғы күніндегі бухгалтерлік баланс
к
бойынша қарыз капиталы;
МК – осы күнге арналған меншікті капитал
Бк – берешек коэффициенті, ұсынылып отырған мәні
60/40. Ол қарыз жне меншікті капитал арасындағы
арақатынасты көрсетеді.
Қаржы тәуелсіздік коэффициенті
МК
• К тәу=
Бв
• Бв – бухгалтерлік баланстың валютасы. Ұсынылып отырған мәні 0,5-тен
немесе 50% жоғары
Тұрақты экономикалық өсу
коэффициенті
Итп
• Тұрақты экономикалық өсу коэффициенті=
МК

• Итп – негізгі капиталды қаржыландыруға және оған салуға
бағытталған инвестицияланған таза пайда;
• МК – меншікті капиталдың кезеңдегі орташа құны
Меншікті капитал
құрылымының коэффициенті
• Меншікті капитал құрылымының коэффициенті =
инвестициялық капитал/жинақталған пайда

• Инвестициялық капитал= жарғылық
капитал+үстеме капитал+мақсатты қаржыландыру

• Жинақталған пайда= резервтік капитал + бөлінбеген
пайда
Меншікті капиталдың
рентабельдік көрсеткіштері
ТП
• МКр= 100% Мкр – меншікті капиталдың рентабельділігі
МК
• ТП – есептік кезеңдегі таза пайда
• МК - меншікті капиталдың есептік кезеңдегі орташа құны

ТП
• Акр= АК 100% Акр – акционерлік капиталдың рентабельділігі
• АК - акционерлік капиталдың есептік кезеңдегі орташа құны

ТП
• Тар= 100% Тар – таза активтердің рентабельділігі
ТА
• ТА - таза активтердің есептік кезеңдегі орташа құны

Ұқсас жұмыстар

КӘСІПКЕРЛІК КАПИТАЛЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ ҚҰРЫЛУЫ

КƏСІПКЕР

Nike компаниясының тарихы

АТФ БАНК БАСШЫЛЫГЫ,

Айналым капиталын басқару

Меншік капиталының есебі туралы ақпарат

Қонақжайлылык бизнесіндегі кәсіпорындардың айналым капиталы

КӘСІПОРЫННЫҢ АЙНАЛЫМ ҚАРЖЫСЫ

АРНАЙЫ МАМАНДАНДЫРЫЛҒАН ҚАРЖЫ – НЕСИЕЛІК МЕКЕМЕЛЕРІ

Ипотекалық несие

Пәндер