Қатерлі және қатерсіз ісіктер

Ісіктер

Ісіктер - әр түрлі ағзаларда өздігінен пайда болатын, шексіз тоқтаусыз, бақылаусыз өсумен сипатталатын патологиялық үрдіс. Ісік өсуге қабілетті кез-келген тіннен дамуы мүмкін.

Ісік туындататын вирустар үш сатыда әсер етеді:

1) жасуша ішіне еніп, онда ДНҚ молекуласымен бірігіп кетеді де, жасушаның тектік ақпаратын өзгертеді;

2) өзгерген тектік ақпарат бойынша онконәруыздар мен мРНҚ түзілуін арттырады;

3) онконәруыздар жасушаның шексіз бөлініп көбеюін арттырып, ісік жасушасына айналдырады.

Бас миы ісігі - барлық ісіктердің ішінде 6-8, 6% құрайтын, құрамына әр түрлі құрылымды жасушалар пайда болуы, клиникалық ағымы және қатерлі ісік ауруын емдеу нәтижелері кіретін жалпылама атау. Бас ми ісігі - біріншілік орталық жүйке жүйесінде пайда болатын сирек кездесетін ауру. Бас ми ісігі балаларда 8 жасынан бастап көрініс табады. Бұл балаларда қантамыр жүйесінің қатерлі патологиясынан кейін екінші орынды алады.

Бас ми ісіктерінің классификациясы

Классификациясы екі принцип бойынша бөлінеді:

топографо-анатомиялық, яғни бас сүйек пен мидағы пайда болған жаңа түзілістің локализациясы бойынша;

патоморфологиялық, ісіктің биологиялық дамуы мен құрылысы, гистогенезі бойынша.

Екі классификациялық принцип клиникада да, диагностикада, болжамында, хирургиялық емі мен ақыры кезінде маңызды орын алады.

Топографо-анатомиялық классификациясы

Барлық жаңа түзілістер мишық асты және мишық үсті болып бөлінеді, яғни супра- және субтенториалды.

Субтенториалды ісіктер артқы бас сүйек шұңқырында орналасқан, барлық ісіктердің ішінде ересектерде 1/3, ал балаларда 2/3 құрайды. Оларға құрт тәрізді дене және мишықтың жарты шарының ісіктері, мишық-көпір бұрышы және ми бағаны (варолиев көпірі мен сопақша ми) ісіктері

Супратенториалды ісіктер барлық ісіктердің ересек адамдарда 2/3, ал балаларда 1/3 алып жатыр.

Оларға үлкен жарты шар ісіктері және гипофизарлы аймақтың ісіктері (гипофиз аденомасы, краниофарингиома, хиазма ісіктері)

Жүйке жүйесінің біріншілік ісіктері

Нейроэпителиалды ісіктер. Барлық ісіктердің 55% құрайды. Олар бұрын нейроэктодермалды деп аталған, яғни барлық жүйке жүйесі секілді сыртқы қабатынан пайда болады. Бұл ісіктер - жүйке тінінен - глиядан дамығандықтан глиома деп

аталады.

2. Ми қабаттарының ісіктері - бас миы қабаттары мен қантамырларының жетілмеген элементтерінен дамиды, және барлық ісіктердің 30% құрайды. Олар арахноэндотелиома және ангиоретикулома деп аталады.

Ісіктер ми жарты шарының беткі қабатында, ми негізінде және ми ішінде де орналасады.

3. Бас сүйек нерв қабатының ісіктері

Қатерсіз

Шваннома (невринома)

Нейрофиброматоз

Қатерсіз

Апластикалық шваннома

Нейрофибросаркома

Екіншілік (метастаздаушы) ісіктер

Барлық бас ми ісіктерінің 5-7% құрайды.

Кез-келген біріншілік карциномадан, саркомадан, бүйректің гипернефромды ісігінен, қатерлі меланомадан бас сүйекке, омыртқаға, бас миы мен жұлынның қабаттарына метастазданады.