Қазақ халқының ерлігі

Презентация қосу

{
Тақырыбы:
Тақырыбы: Отанды
Отанды қорғау
қорғау
жолындағы
жолындағы қазақстандық
қазақстандық
батырлардың
батырлардың ерлігі
ерлігі
Қазақ халқының ерлігі. Батырлар ерлігі.

Сан ғасырлық тарихымызда мақтан тұтар, бүгінгіміз бен
келешегіміз үшін ғибрат алар оқиғалар мен ел тағдырын өз
тағдырынан биік қойған, ұлтының тұтастығын, жерінің бүтіндігін
мұрат еткен қазақ батырлары, Отан алдындағы адал қызметінен үлгі
алар ұлы тұлғалар аз болмаған. Сонау ғасырлар қойнауының қатпар-
қатпар белесінен байқасақ, ежелден-ақ ру-тайпаларымыздың өз жерін
еш жауға бастырмай, шыбын жанын шүберекке түйіп, қасық қаны
қалғанша күрескен жауынгерлік істері бізге аманат болып жеткен.
Халқымыздың бойындағы отансүйгіштік құндылықтарды ұрпақтан
ұрпаққа беріліп отырған заңдылық тұрғысынан да қарауға болады.
Жоңғар шапқыншылығы кезіндегі халықтың береке бірлігін,
Отанға адалдығын сақтау, намысты қолдан бермеу, өз Отанын жаудан
аянбай қорғау – ат жалын тартып мінуге жарайтын қазақ баласының
қасиетті борышы екендігін Шалкиіз, Ақтамберді, Бұқар жырау, Шал
ақынның өлең-жырларынан көре аламыз.
Ту ұстаушы батырлар
(Құттымбетұлы Наурызбай,
Қожағұлұлы Қабанбай)
Құттымбет (Құтпанбет) ұлы
Наурызбай (1706-1781)
жоңғар басқыншыларына
қарсы күресте аты шыққан
атақты батырлардың бірі,
белгілі қолбасы. Шыққан тегі
Ұлы жүздің Шапырашты
тайпасының Асыл руынан
Мекені Алматы қаласы
маңындағы Жалпақтас,
Серіктас деген жерлер.
Ел басына түскен
ауыртпалық өзге
Аты аңызға айналған ержүрек батырларымыздың бірі, замандастары сияқты
XVIII ғасырдағы Қазақ елінің жоңғарларға қарсы ұлт- Наурызбайды да ерте
азаттық соғысындағы көрнекті қаһарман — Шапырашты есейтеді. Оның ересектер
Наурызбай Құттымбетұлы. Әдеби-тарихи деректер мен ел қатарына қосылуына нар
есінде сақталған аңыз-әңгімелер Наурызбай батырдың тұлғалы алып денесі де
бүкіл халықтың ықыласына бөленіп, мақтанышқа септігін тигізген сияқты.
айналуы 1727-1731 жылдардың шамасы екендігіне Халық жадында оның «Торы
мензейді. Қазақ халқының жоңғар басқыншыларына ала тұлпарлы, түйе
қатарынан бірнеше рет қатты соққы беріп, ақыры үлкен тұрпатты» батыр бейнесінде
жеңіске жетуі осы уақытқа сәйкес келеді. қалуы да содан болса керек .
Бөгенбай Батыр Қанжығалы Бөгенбай
(1680-1778) – қазақ халқының жоңғар
шапқыншылығына қарсы азаттық күресі Райымбек Хангелдіұлы (1705-1785) Ұлы
тарихында ерекше рөл атқарған батыр, жүздің албан руынан шыққан белді батыр,
қолбасшы. Қаратау бөктеріндегі Бөген өзені жоңғарларға қарсы аззаттық күресті
бойында туған. 18 ғасырдағы қазақ ұйымдастырушылардың бір. Қалмақтың
батырларының жасы үлкен ақсақалы Бадам, Қорын, Ағанас, Секер, т.б. хан, ноян,
болғандықтан оны халық аңыздарында батырларын жекпе-жекте жеңіп, Қаратау өңірі
ардақтап «Қанжығалы қарт Бөгенбай» деп мен Жетісуды жаудан азат етуге басшылық
атап кеткен. Қарабалта түбінде қырғыздармен жасағандардың бірі болған. “Ойрантөбе” деген
болған шайқаста Бөгенбай батыр 77 жаста жерде өткен шайқаста ерекше көзге түсті.
болған деседі. Арғынның қанжығалы руынан,
батырлар әулетінен шыққан.

Есет Көкіұлы, Тама Есет (1667-1749) Қаракерей Қабанбай Қожағұлұлы
Кіші жүзден шыққан батыр, әскербасы, тама (1691-1769) - әскери қолбасшы, даңқты батыр,
руының старшыны. Кейінірек ол патша жоңғар басқыншыларына қарсы күрес
үкіметінің тарапынан тархан атағын алған. жетекшілерінің бірі. Қазақтардың ірі
Қалмаққа қарсы азаттық күресті жауынгерлік жасағын басқарған. 1723 жылы
ұйымдастырушыларының бірі. Есет батыр Түркістан қорғанысына, 1726 жылы Бұланты
әйгілі «Ақтабан шұбырындыдан» кейін ел шайқасына, 1730 жылы Аңырақай-Алакөл
болып бірігіп, жоңғарларға алғашқы алапат шайқасына, кейін Шыңғыстау, Ертіс
соққы берген Бұланты шайқасына қатысып, бойындағы шайқастарға қатысып, Абылай
езілген елдің еңсесін көтерткен Ұлы жеңіске ханның бас батырларының біріне айналады.
өз үлесін қосады. Ал тарихи бетбұрыс Соғыста көрсеткен ерлігі мен батырлығы үшін
жасаған Аңырақай соғысында ол Кіші жүз Абылай хан Қабанбайды Дарабозым, яғни
құрамының туын көтерген атойшы болады. “білеген Айға білеген батырым” деп атаған.
Қазақ халқы өзінің ата-баба тарихына сүйіспеншілікпен
қарауға құқықты. Өйткені, біздің ата-бабаларымыз бір сәт
құлдыққа бас сұғып, өзінің отар ел болған болмысына
ризашылық білдіріп, отырып қалған емес. Олар арының
тазалығын ту қылып, азаттық жолын қалады. Ата-баба салты –
тарихымыздың үлесі халқымыздың баға жетпес мұрасы.
Қазақ халқы ежелден басқа халықтардай Отанын, ұлтын
сүйген қасиет тұтқан ел. Батырларымыз бастаған қазақ халқы
Отанын, жерін, ұлтын жаудан қорғаған еді. Оны Қазыбек би: «Біз
қазақ деген мал баққан елміз, бірақ ешкімге соқтықпай, жай
жатқан елміз. Елімізден құт береке қашпасын деп, жеріміздің
шетін жау баспасын деп, найзаға үкі таққан елміз; ешбір дұшпан
басынбаған елміз, басымыздан сөзді асырмаған елміз.
Досымызды сақтай білген елміз, дәмі-тұзын ақтай білген елміз;
асқақтаған хан болса, хан ордасын таптай білген елміз. Атадан ұл
туса, құл боламын деп тумайды, анадан қыз туса, күң боламын
деп тумайды» дей отырып, қазақ халқының өз елін, жерін
қорғаудағы қажырлығын, жанын аямайтын патриоттығын,
такаппарлығын сипаттаған еді.

Ұқсас жұмыстар

Наурыз-думан

Қазақ халқының жоңғар басқыншыларына қарсы азаттық күресі туралы

Қазақ халқының күш біріктіре бастауы

Шайқасқа Кіші жүздің ханы

Қазақ халқының жоңғар басқыншыларына қарсы азаттық күресі

Ерлігі мен бірлігі биік Бауыржан

Шерхан Мұртаза Бесеудің хаты

БАТЫРЛАР ЖӘНЕ БИЛЕР ИНСТИТУТЫ

Батырдың қысқаша өмірбаяны

Ақтөбе облысы.Мәдени мұрасы,қайта қалпына келтірілген ескерткіштері

Пәндер