Ауызекі Көркем сөйлеу стилі әдебиет стилі

Презентация қосу

Стиль түрлері
Стиль дегеніміз не?

Стиль -лебіздің тілдесу үстінде сөйлеуші
қойған коммуникативтік (тілдік қарым-
қатынас) мақсатқа лайық құрылған түрі.
Стиль – сөйлеушінің, жазушының белгілі бір
тақырыпқа қатысты сөз саптауы

Стиль түрлері
Ауызекі Көркем
сөйлеу стилі әдебиет стилі

Ғылыми Публицистикалық
стиль стиль
Ресми іс-
қағаздар стилі
Мәтін стильдері
Мәтін стильдері дегеніміз - қаламгердің жазу мәнері,
мәтінді оқырманға жеткізу үшін қажетті тілдік тәсілдерді
сұрыптап қолдануы, ой түйінін ашу тәсілі.
Қазақ әдеби тілінің бес түрлі стильдік тармақтары
қалыптасқан:
❑ білім мен ғылым саласында-ғылыми стиль;
❑Құқықтық салдада-ресми іс-қағаздар стилі;
❑Әдебиет пен өнерде-көркем әдебиет стилі;
❑Бұқаралық ақпарат құралдарында-публицистикалық
стиль;
❑Тұрмыстық қарым-қатынаста-ауызекі сөйлеу стилі.
Стильдердің ерекшелігі

Ғылыми стиль - дәлелді, зерттелген, сөзді тура мағынада алу.

Ресми іс-қағаздар стилі – ресми, анық, дәл, нақты.

Публицистикалық стиль - шақыру, үндеу, нақтылық.(мақала)

Көркем әдебиет стилі - образды, эмоционалды, экспрессивті.

Ауызекі сөйлеу стилі - сөздер мен сөз тіркестерінің еркін
қолданылуы, күнделікті сөйлесу стильі
Стильдердің қолданылу аясы

Ғылыми стиль – ғылыми еңбектерде, ғылыми баяндамаларда,
лекцияларда, ғылыми оқулықтарда қолданылады.

Ресми іс-қағаздар стилі - іс-қағаздарда, нұсқау хаттар мен
кеңсе құжаттарында қолданылады.

Публицистикалық стиль - газет-журналда, жиналыстар мен
митингілердегі сөздерде қолданылады.

Көркем әдебиет стилі - көркем әдеби шығармаларда
қолданылады.

Ауызекі сөйлеу стилі – адамдармен еркін әңгіме кезінде
қолданылады
Стильдердің тілдік құралдары:

Ғылыми стильде - ғылыми терминдер жиі қолданылады. Көбіне
хабарлы сөйлем болып келеді. Осы шақ, өткен шақта жиі
қолданылады.
Ресми іс-қағаздар стилінде –кітаби, ресми сөздер мен тіркестер,
хабарлы сөйлемдер мен даяр тіркестер мен құжат тілдері жиі
қолданылады.
Публицистикалық стильде - риторикалық сұрақтар (сұраушының
жауабын қажет етпеу), стильдік қайталау, антитеза(екі затты не
құблысты бір-біріне қарама-қарсы қою) пайдаланылады.
Көркем әдебиет стилінде - ауыспалы мағына, көркемдік тәсілдер,
суреттеме құралдары (теңеу, метафора, эпитет т.б) қолданады.

Ауызекі сөйлеу стилінде – қарапайым сөздер мен сұраулы, лепті
сөйлемдер жиі қолданылады, көбінесе диалог түрінде келеді
Стиль түрлеріне қатысты мысалдар:

Емен ұзақ жылдар бойы өсе береді. Ол 1500 жылға Ғылыми стиль
дейін созылады. Жалпы емен жылы-сүйгіш ағаштар
қатарына жатады.
Жәкіш қып-қызыл болып кетті. Алғашқыдағы-дай Көркем әдебиет стилі
тұмсығы тершіп, қыбыжықтай берді.

Өз қалауыммен жұмыстан босатуыңызды сұраймын. Ресми іс –қағаз стилі

-Кеше сабаққа бардың ба? Үйге қандай тапсырма берді? Ауызекі сөйлеу стилі
-Ережелерді жаттауға берді.

9 мамыр – Жеңіс күні қарсаңында Елбасымыз-дың Публицистикалық стиль
жарлығымен халқымыздың аяулы ұлы Рахымжан
Қошқарбаевқа “Халық қаһарманы” атағы берілді.
Назар салып тыңдағаныңызға рақмет!

Ұқсас жұмыстар

Қазіргі қазақ әдеби тілінің функционалды стильдері

Публицистикалық стиль

Стиль түрлері

Мәтіндердің ғылыми, ресми іс-қағаздар, публицистикалық стильдері

Іс –қағаздарының стилі

Сынып жұмысы

Стиль және оның түрлері

Морфологиялық стилистика

Стильдердің тілдік құралдары

Көркем әдебиет стилі

Пәндер