Қазақ мектептерінің жабылу себептері

Презентация қосу

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

ТАҚЫРЫБЫ:
«Кеңестік дәуірдегі білім беру
жүйесіндегі қарама
қайшылықтар»
Соғыстан кейінгі Халық ағарту ісін
дамыту міндеттері
Мамандардың орнын ҰОС –да көп мамандар
толтыру қазаға ұшырады ,
ҒТП дамуы ,
Ғылым мен білімді жаңа кен орындары
дамыту мен өнеркәсіптердің
Жаңа мамандар ашылуы, жаңа
дайындау совхоздардың
ашылуы ...
Жаңа Орта және
Жоғарғы оқу
орындарын ашу
Кеңес үкіметі 1947 ж. қарашада “Қазақ КСР-інде
жоғары және орта білімді бұрынғыдан әрі
жетілдіру шаралары туралы” қаулысы қабылданды

Республика мектептері мен басқа да оқу
орындарының құрылысына, материаллдық-
техникалық базасын жабдықтауға қосымша қаржы
бөлінді

Қазақстанға кәсіби мамандар жіберілді

Жергілікті жастардың өкілдерін елдің
орталық жоғары оқу орындарына қабылдау
саны артты
Мектептерге бөлінген қаржы
1946 ж. 85,6 млн сом
1950 ж. 146,5 млн сом

Адамдар аз қоныстанған аудандарда
интернаттар жүйесі құрылып, 1953
ж. оларда 40 мыңдай бала оқыды
Мектеп реформалары
1949 ж. Жалпыға бірдей міндетті жеті жылдық
білім беру ісі жалғасты

50 –жылдары Жалпыға бірдей міндетті орташа білім
алуға, ірі орталықтарда – онжылдыққа
көшу жөнінде шаралар жүзеге асты
1959 жылы КСР Жоғарғы Кеңесі 1962-1963 оқу жылынан бастап жалпыға
«Мектептің өмірмен байланысын бірдей міндетті 8 жылдық білім беруге
нығайту туралы және Қазақ КСР-інде көшу, 11 жылдық еңбек-политехникалық
халыққа білім беру жүйесін одан әрі мектептерін құру, жұмысшы жастар
дамыту туралы» заң қабылдады. мектептерін көбейту, мектеп-
интернаттар жүйесін кеңейту шаралары
көзделді. Осы кезеңде кәсіптік-
техникалық училищелер мен
техникумдардың қатары өсті.
70- жылдары Жалпыға бірдей орта білім беруге көшу
науқаны өріс алды
80-жылдары Алты жастан бастап оқыту, мектептің
материалдық базасын нығайту, жаңа
піндер енгізу, мұғалімнің беделін көтеру
шаралары ...
Қазақ мектептерінің жабылу себептері:
• 1. КСРО-да кеңес ұлтын қалыптастыру;
• 2. Жоғарғы оқу орындарында орыс тілінде оқыту;
• 3. Қызметке тек орыс тілін білетіндерді алу;
• 4. Жоғарғы оқу орындарында оқулықтардың орыс
тілінде болуы;
• 5. Орыс тілі - мемлекеттік тіл болуы;
• 6. Қазақ ұлты санының аздығы;
• 7. Ауылдық жерлердегі «болашағы жоқ»
мектептердің жабылуы;
• 8. Қазақ тілінің 10-ақ функция атқаруы;
• 9. Ақпарат құралдарының басым көпшілігі орыс
тілінде болуы.
Қазақ тілінің араб таңбасынан кириллицаға ауысуы
және А. Байтұрсынов бастаған топтың
реформаларға қарсылық көрсетуі
Байтұрсынов әліпбиі қазақ тілінің табиғатына бейімделген араб
жазуы негізінде жасалды. Ол Қазақ Білімпаздарының тұңғыш съезінде
(Орынбор, 1924), Түркітанушылардың бүкілодақтық 1-құрылтайында
(Баку, 1926) араб жазуындағы әліпбидің қажеттілігін құндылығын жан-
жақты тұжырыммен дәлелдеген ғылыми баяндама жасады.
Байтұрсынов әліпбиі қазақ тілінің табиғатына бейімделген араб
жазуы негізінде жасалды. Ол Қазақ Білімпаздарының тұңғыш съезінде
(Орынбор, 1924), Түркітанушылардың бүкілодақтық 1-құрылтайында
(Баку, 1926) араб жазуындағы әліпбидің қажеттілігін құндылығын жан-
жақты тұжырыммен дәлелдеген ғылыми баяндама жасады
Бұл әліпби ұлттық жазудың қалыптасуындағы ірі мәдени жетістік
болып табылады Бұл әліпби ұлттық жазудың қалыптасуындағы ірі
мәдени жетістік болып табылады.
Ахмет Байтұрсынұлы былай деген:
пікір...

Біз араб алфавиті негізінде өз әліпбиімізді жасадық. Сол секілді, араб харпін
жазба машиналарына қолайландыру әдістерін де жетілдіріп жатырмыз.
Соңғы жылдары тіпті, машинаға араб және орыс қарпін қатар енгізуге де
қол жеткізілді. Түркі халықтарының 90 % ежелден араб шрифін қолданып
келеді, және осы шрифт жүйесі негізіндегі жазу мәдениетін
қалыптастырған. Жазба мәдениет ұғымына шрифт пен оны қолданумен
байланыстының бәрі кіреді. Жазба мәдениеті қалыптасқан халықтарға
шрифт жүйесін басқамен ауыстыру – оңай іс емес. Бір жүйеден екіншісіне
сатылай өткеннің өзінде көп уақыт, құралдар мен күшті қажет етеді.
Әсіресе, жазу мен оқуды параллельді екі жазу бойынша ұйымдастыру,
параллельді баспаларды шығару қажет болады. Мұндай мәдени және
материалдық мүмкіндікті қазақ халқы ғана емес, түркі халықтарының бірде
бірі иеленіп отырған жоқ. Жаңа алфавитке өту үлкен қаржы, күш-қуат пен
еңбекті талап етеді.
Академиялық жұмыстарды жүзеге асыру, баспаханаларды
жарақтандыру, параллельді баспа жұмыстарын игеретін ұстаздарды
даярлау, т. б. – мұның барлығы 9-10 он күннің немесе 9-10 миллионның
шаруасы емес. Сол себепті, харіпті өзгерту біз үшін ірі қоғамдық-
экономикалық маңызы бар, үлкен жауапкершілікті талап ететін мәселе
болып табылады. Халық, соның ішінде, сауаттылар жаңа алфавитке
көшудің артықшылықтары мен пайдасы айқын көрініп тұрған
жағдайда ғана бұл бастаманы қолдайтындығы сөзсіз. Керісінше, жаңа
алфавиттің салыстырмалы түрде еш артықшылығы жоқ. Араб харпін
латын әріптерімен өзгерту мәселесі көптеген ғалымдардың екі
алфавитті салыстыра зерттеуге мәжбүрледі. Менің келтіретін
дәйектерім жеке пікірім емес, осы мәселені зерттеген көпшіліктің
зерттеулерінің нәтижесі болып табылады.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
РАХМЕТ!

Ұқсас жұмыстар

Білім алушылардың білім жетістіктерінің мониторингісі

Әліппеден жаңа сөздерді оқыту

Ғали Бегалиевтің әдістемелік мұралары

Жәңгір хан

Дайындық кезеңдері

Президенттік сынамалар

(1841 – 1889) Ыбырай Алтынсарин ағартушылық қызметі, өлеңдері

Мұғалімнің жеке тұлғасы оның кәсіби қызметінің негізгі өзегі. Педагогикалық еңбектердің көрнекті шеберлері туралы

Әлемге әйгілі, танымал мұражайдың бірі-Ватикан

Қасіретті жылдар

Пәндер