Білім мазмұнының компоненттеріне сипаттама

Презентация қосу

8 СЕМИНАР

Білім беру мазмұнының
компоненттері

Мырзақұл Айя, Ошақбай Аян
Білім мазмұнының компоненттеріне
сипаттама.
● Қазіргі демократиялык қоғамда еркін,
шығармашылықпен ойлай білетін адамды
қалыптастыру міндетіне сәйкес қазіргі білім беру
мазмұнында тұжырымдаманың кеңінен танымал
үш түрі бар. Сол білім мазмұнының
тұжырымдамасының бірінде ғылымдардың
негізіне педагогикалық бейімделуіне мектепте
оқыта отырып жеке тұлғаның шығармашылыққа
деген қабілеттілігі еркін тандауды іске асыра
білуге, адамдарға деген әділ қарым-қатынас
сияқты жеке тұлганың қасиеттері.
Қазіргі демократиялық коғамда адамның өз
еркімен толық өмір сүруіне емес бұл әдіс
оқушыларды ғылыммен және өндіріспен
араластыруға бағытталган. Бұл жерде адам
өндірістік фактор ретінде қарастырылады.

Білім беру мазмұнының келесі
тұжырымдамасында оқушылар меңгеретін
білім, дағды, іскерлік бірлікте қарастырылады.

Оқыту барысында оқушылар міңдетті түрде
білім мазмұнының астары ретінде ғылыми
білімдер жүйесін тәжірибелік іс-әрекет
дағдыны, сонымен бірге дүниетанымдық және
адамгершілік, эстетикалық идеяларды түсінуі
қажет (И.Ф.Харламов). Бұл анықтама
адамзаттық мәдениеттің барлық құрамын
талдауға негізделмеген және білім мен
дағдының негізі сипатын аша алмайды. Негізгі
біліммен ғылымды меңгеру адамға
қалыптаскан қоғам кұрылысының ішкі
жағдайына сәйкес, қызмет жасауға мүмкіндік
береді. Адамнан білуді және не істеу керек
екенін талап ету жеткілікті.
Білім беру мазмұнының компоненттері
Бұл жағдайда білім беру мазмұнының талаптарына сәйкес; жеткіншек ұрпақққа ана тілінде (математика,
физика т.б.) оқу пәндеріндегі білімді және дағдыны жеткілікті жеткізілуі қажет. Қазіргі даму жағдайында
Қазақстаңдағы жалпы білім беру мектептерінде мұның барлығы жеткіліксіз.
Қоғам өмірінің кеибір салаларына байланысты мәселелерін шешу, оқушылардан білім мазмұнын меңгеру, ерік-
жігері, қаншалықты дамығандығын өз ісіне жауапкершілігін, Отанға, қоғамға өзінің тағдырына көзқарасы,
қоршаған ортаны қорғау, қатыгездікке, өтірікке төзбеу, техникалық және коғамдық прогрестің дамуына дұрыс
көзкарасты талап етеді. Тәрбиеленушілердің осы қасиеттерін дамыту, құндылық мәні бар сұраныстарды
қалыптастыру қоғамдық өмірдегі маңызды фактордың бірі өздігінен білімін көтеруді қажет етеді. Білім беру
мазмұнының тұжырымдамасындағы мақсат-гумандық ойлауға, әлеуметтік тәжірибенің барлық құрылымдық
бөліктерінде педагогикалық бейімделуіне сәйкес келеді. Одан басқа білім мен тәжірибені іске асыру барысында
бұл тұжырымдама шығармашылық іс-әрекеттік және құндылық эмоционалдық қатынас тәжірибесін енгізеді.
Әрбір осы аталған әлеуметтік тәжірибелер білім беру мазмұнының өзіндік түрі:
1. Табиғат, қоғам, техника туралы білім, ойлау және оны іске асыру . Осы білімдерді меңгере отырып оқушы
дүниенің шынайы бейнесін қалыптастыру, танымдық және тәжірибелік іс-әрекетінде дұрыс әдіснамалық тұрғыдан
қамтамасыз етеді.

2. Белгілі іс-әрекет тәсілдерінің ішінде тұлғаның дағды, іскерлік ілімді игеруі бұл тәжірибені кеңейте түсері анық.
Жалпы практикалық-интеллектуальдық дағды; іскерлік осы тәжірибенің мазмұнын құрады. Өсіп келе жатқан
жастар істерді меңгеру нәтижесіңде халықтардың әлеуметтік мәдениетін сақтауға қол жеткізуді қамтамасыз
етеді.

3. Шығармашылық ізденушілік әрекет қоғамда пайда болған жаңа проблемаларды шешуде іске асады. Бұрыннан
белгілі іс-әрекеттерді қалыптастырудың жаңа әдістері алған білімін-іскерлігін қазіргі жағдайда іс-әрекеттің жаңа
тәсілдерін өздігінен іске асыруды талап етеді. Бұл тәжірибе жас ұрпақтың қабілетінің дамуын және ары қарай
мәдениетінің дамуына да өз әсерін тигізеді.
Білім беру мазмұнының түрлері

- кунделікті болмыс туралы негізгі ұғымдар,
терминдер және ғылым білімдер
көзқарастарды дәлелдеуге керекті күнделікті
өмірден және ғылымнан алынған фактілер
болмыстың әртүрлі объектілері және құбылыстары
арасындағы байланыстарды көрсететін ғылымның
негізгі заңдары
белгілі бір объектілер, олардың арасындағы
байланыс туралы ғылыми білімдер;
ғылыми іс-әрекет тәсілдері, таным әрекеті және
ғылыми білімді алу тарихы туралы білімдер;
әртүрлі өмір құбылыстарын бағалау нормалары
туралы білімдер.
Ғылыми білім

Сонымен ғылыми білім —
болмысты іс жүзінде тану
нәтижесі, болмысты дұрыс түсіну
құралы. Білім, дүние дамуымен
бірге өзгеріп және жетілдіріліп,
дүниетінымдық және тәрбиелік
идеялар бір ұрпақтан екіншіге
негізінен ұйымдастырылған,
нақты мақсаты бар оқыту арқылы
беріледі.
Білім мазмұнының компоненттері

Жалпы білімнің мазмұнына оқу пәндерінің иггілгі 3 түрі енеді.
Олар:
• ғылыми-жаратылыс;
• гуманитарлық;
• еңбек және дене дайындығы.
Ғылыми-жаратылыс

- Ғылыми-жаратылыстану
пәндеріне табиғат
заңдылықтары
турнлы білім беріп, баланың
ойлау қабілетін дамытудың
негізгі құралы болып табылатын
физика, математика, химия,
биология енеді.
Гуманитарлық

Гуманитарлық пәндер (тарих,
әдебиет, қоғамтану,
экономикалық география, түрлі
тілдер) оқушыларды қоғамды
дамытатып заңдармен
таныстырады.
Әр түрлі тілдер қоршаған өмірді
терең түсінуге, ақыл-ой
тәрбиесіне, әлеуметпен қарым-
қатынас жасауға көмектеседі.
Гуманитарлық білімдер - тарих,
Еңбек және дене дайындығы.

Еңбек және дене
шынықтыру пәндері
оқушылардың денсаулығын
жақсартып, іскерлік,
дағдыға үйретеді.
Сонымен оқушылар ғылыми
білімдер жүйесін зерделеп,
табиғат және қоғам
құбылыстарының мәніне
жетіп, ғылымның зерттеу
әдістері және даму
Жоғары мектептегі дидактикалық
принциптерне төмендегідей түрлерін
атауға болады.
● дамытушылық және Олар:
тәрбиелеушілік;
ғылымилылық және жеткіліктілік,
тиімділік;
студенттің оқытушының жетекшілік
роліндегі танымдылық және
шығармашылық белсенділігі;
көрнекілік және теориялық ойдың дамуы;
жүйелілік және оқытудың бірізділігі;
оқытудан өзіндік білім алуға өту;
теория мен тәжірибеге байланыстылығы;
гумандылық және гуманитарлық оқыту;
Білімнің мазмұны-оқыту процесі
компоненттерінің бірі.
Бұл ғылыми білімнің, іскерліктің және
дағдының жүйесі. Осы жүйенің
негізінде оқушылардың ақыл-ойы,
қабілеті дамиды, ғылыми-
материалистік көзқарасы, мінезі
қалыптасады. Мектеб халық
шаруашылығының әр түрлі саласына
белсенді, қызметке қабілетті, саналы,
жоғары білімді адамдарды тәрбиелеу
үшін қоғамның әлеуметтік
тапсырмасын орындайды. Сондықтан
Осы талаптардың негізінде мынандай
принциптерді қолдану білім мазмұнының
деңгейін көтеруге өте қажет:
● Оқушыларды білммен қаруландырудың табиғатты қорғауға,
еңбекке және өмірге жауапкершілік қатынасты тәрбиелеудің
қажеттілігі.
Білім мазмұны негізінде ұлттық мәдени тарихи байлықты жалпы
азаматтың мәдени мұрасымен ұштастыру.
Пәнаралық және пәншілік байланыстарды ғылыми-әдістемелік
негзде жүзеге асару.
Білім мазмұнында әлеуметтік- экономикалық жолдарын
ескерудің маңыздылығы.
Қазіргі үдемелі ғылыми-техникалық жағдайда ақпаратты
Мектепте білім мазмұнын анықтау мына
мәселелерді қамтамасыз етуі тиіс:
– табиғат, қоғам, техника,
мәдениет, адам
жайындағыбілімді
қалыптастыру;
– диалектикалық-
иатериалистік көзқарастары
тәрбиелеу ;
– адамды Жан-жақты дамыту
міндеттерін жинақты шешу;
– жастарды өмірге,еңбекке,
мамандық таңдауға даярлау;

Ұқсас жұмыстар

Білім мазмұнының компоненттері

Топографиялық түсірістер және сапасы

Нефронның құрылыс мен қызметі

Жеке рефлексия

Психологиялық сұраныстар журналы

Жоғары мектеп педагогикасының жалпы негіздері

Жыныстық белгілері бойынша сипаттамасы

Электродинамика курсындағы пәнаралық байланыс

Психология пәнінің теориялық және методологиялық негізі, ғылыми негізі

Оқыту заңдары, заңдылықтары

Пәндер