Ұрықтың көлденен және қиғаш орналасуы




Презентация қосу
Тақырыбы : Ұрықтың көлденен
және қиғаш орналасуы
Жоспары :
Кіріспе
Негізгі бөлім
Ұрықтың көлденең орналасуы
Ұрықтың қиғаш орналасуы
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Ұрықтың орналасуы – ұрықтың тік осінің жатырдың тік осіне
қатынасы.
- ұзынынан орналасуы – ұрықтың тік осі жатырдың тік осіне
сәйкес келеді;
- көлденең орналасуы – ұрықтың өз осінің жатырдың тік осіне тік
бұрыш жасап орналасуы;
- қиғаш орналасуы – ұрықтың өз осінің жатырдың тік осіне сүйір
бұрыш жасап орналасуы.
Ұрықтың позициясы – ұрықтың арқасы жатырдың оң немесе сол
қабырғасына қатынасы. Егер ұрықтың арқасы жатырдың сол жақ
қабырғасына қараса – І позиция, ал оң жақ қабырғасына қараса –
ІІ позиция болады. Егер ұрық көлденең орналасса онда ұрықтың
позициясы ұрықтың басына қарап анықталады. Ұрықтың басы
жатырдың сол жақ қабырғасына қараса – І позиция, ал оң жақ
қабырғасына қараса – ІІ позиция болады.
Ұрықтың түрі – ұрық арқасының жатырдың алдыңғы және артқы
қабырғасына қатынасы. Егер ұрықтың арқасы жатырдың
Ұрықтың көлденең
орналасуы
Ұрықтың көлденең позициясы –
жатырдың ұрықтың дұрыс орналасуы,
онда оның бойлық осі 90 бұрышында
жатырдың осімен қиылысады°;
сонымен қатар жемістердің үлкен
бөліктері (бөкселер, басы) жамбас
сүйегінің сүйектерінің шеттерінің
үстінен орналасады. Ұрықтың
көлденең позициясы сыртқы
акушерлік және вагиналды тексеру
арқылы анықталады,
Ультрадыбыстық. Көлденең қалыпта
жүктілікФетальды әсерлер күрделі
болуы мүмкін, Алайда, ертерек еңбек
ету мүмкін, бұл ана мен ұрықтың
Ұрықтың қиғаш орналасуы

Нәрестенің қиғаш орналасуы деп-тұлғаның
ұзынша осі жатырдың ұзынша осімен үшкір
бұрышты құрап орналасуын айтады.
Ұрықтың көлденең және
қиғаш орналасуының себептері
Ұрықтың ішкі мүшелерінің орналасуы түрлі факторларға
байланысты болуы мүмкін. Оған, ең алдымен, шарттар
қолданылады, ұрықтың шамадан тыс қозғалуын қамтамасыз ету:
полихидрамиоздар, іш қабырғасының бұлшық еттерінің
шырыштығы, ұрықтың жеткіліксіз тамақтануы және т.б. Басқа
жақтан, ұрықтың көлденең позициясын қалыптастырудың
алғышарттары төмен судың арқасында ішек белсенділігінің
шектелуімен байланысты болуы мүмкін, үлкен жеміс, бірнеше
нәресте, аналық тонусты арттырады, өздігінен түсік түсіру қаупі,
жатырдың құрылысының бұзылыстары (сад немесе екі мүйізді
жатыр), аналық фибромалар және т.б.
Кейбір жағдайларда ұрықтың көлденең позициясы анатомиялық
себептерге байланысты, бастың жамбасқа кіргізуіне жол бермеу,
атап айтқанда, плацентаның алдын алу, жатырдың немесе
жамбас сүйектерінің төменгі сегментінің ісіктері, тар жамбас.
Ұрық дамуының мұндай ауытқулары көлденең ұстанымға ықпал
етуі мүмкін, аненсфалия және гидроцефалия ретінде.
Акушерлік ультрадыбыстық 100% кепілдік беретін акушерлік
ультрадыбыстық кез-келген жүктілік кезеңінде ұрықтың
орналасуын анықтайды. Бірақ, жоғарыда айтылғандай, баланың
20-шы аптадағы бүйірлік күйі дүрбелең тудырмауы керек, ұрықтың
туған күніне дейін «дұрыс» позицияны қабылдауға уақыты болады.
Қынаптық зерттеу Жүктіліктің соңында немесе толғақ басталған
кезде, бірақ бүкіл ұрық қуығында жасалатын қынаптық зерттеу аз
ақпарат береді. Акушер тек кіші жамбасқа кіре берісте ұрықтың
көрінетін бөлігі жоқ екенін анықтай алады. Судың төгілуі және
жатырдың жұтқыншақтың ашылуы 4 см-ге дейін немесе одан да
көп болған жағдайда, қынаптық зерттеу абайлап жүргізіледі,
себебі ол тұтқаны, ұрықтың аяғы немесе кіндік ілмегінің пролапсын
тудыруы мүмкін. Су төгілген кезде дәрігер ұрықтың бүйірін
(қабырға аралықтары бар қабырға), ұршық немесе қолтықты,
кейбір жағдайларда шынтақ немесе сабының қолын сезеді.
Ұрықтың көлденең және қиғаш орналасуының
диагностикалау
Іш қуысын қарау Жүкті әйелдің іш қуысын қарау кезінде оның
дұрыс емес формасы анықталады. Іші ұрықтың көлденең
орналасуымен көлденең мөлшерде созылған немесе нәрестенің
қиғаш орналасуы жағдайында қиғаш созылған пішінге ие.
Жатыр жұмыртқа тәрізді ұзартылған жұмыртқаның орнына шар
тәрізді болады. Іштің мөлшерін өлшеу кезінде оның шеңбері
нормадан едәуір асатындығы анықталды, дегенмен жатыр түбі
биіктігі жүктілік мерзімімен сәйкес келмейді (аз).
Ішті пальпациялау Ішті пальпациялау кезінде жамбас сүйек
сақинасына кіре берісте (ұрықтың көп бөлігі) бөлігін анықтау
мүмкін емес. Жатырдың төменгі жағында бас немесе жамбас
ұшы пальпацияланбайды. Баланың үлкен бөліктері жатырдың
ортаңғы сызығының оң немесе сол жағында сезіледі. Ұрықтың
орналасуы басымен белгіленеді. Егер бас сол жақта болса, олар
бірінші позиция туралы, бас оң жақта болғанда, екінші туралы
айтады. Ұрықтың жүрек соғысы бойлық күйіндегідей сол немесе
оң жақта емес, кіндікте жақсы естіледі. Жатырдың
гипертоникасы (мерзімінен бұрын босану қаупі) және
Босануды жүргізген кезде келесі
жағдайларды ескерту керек:
1) нәрестенің көлденең орналасуы кезінде жетілген нәрестемен
табиғи босану жолдары-нан босану мүмкін емес.
2) босандырудың қынаптық әдістерінің(нәрестені бұрғаннан кейін
аяғынан қолмен тартып алып шығару) техникасы өте қиын,әйелге
қауіпті және өлі туумен асқынады.Сондықтан ең тиімді босандыру
әдісі Кесар тілігі болып табылады.Бұл операция келесі жағдайларда
жасалады:
1) жасы 30-дан асқан алғаш рет босанатын әйелдерде
2) көлденең орналасу мен басқа акушерлік патологиялардың
болуы(тар жамбас,плацента-ның алда жатуы)немесе нәресте
тууына кедергілер немесе жыныс мүшелерінің ісіктері (жатыр
миомасы,аналық без бластомасы)
3) Кесар тілігі,миома түйіндерін алу,жатырдың тесілуі кезіндегі
операциялардан кейінгі жатырдағы тыртықтар
4) ірі нәресте,қағанақ суының аз болуы
5) тірі нәрестеде инфекция белгілері болмағанда,асқынған
көлденең орналасу
Нәрестенің дұрыс орналаспауы
кезінде жүктілік пен босанудың
ағымының ерекшеліктері
Нәрестенің дұрыс орналаспауы кезінде жүктілік пен босанудың ағымының
ерекшеліктері бар.Жүктілік ешқандай асқынусыз өтеді,бірақ жиі мезгілінен
бұрын босану байқалады,әр-бір 3-4-ші босану мезгілінен бұрын босану.
Медициналық көмек көрсетілмеген жағдайда ана мен нәресте өміріне қауіпті
асқынулар болады: қағанақ суының ерте кетуі,нәрестенің ұсақ бөліктерінің түсіп
қалуы(кіндік бауы, қолы),асқынған көлденең орналасуы,жатырдың
жыртылуы,ана мен нәрестенің өлімі, қаға-нақ суының қарқынды кетуі кезінде
жиі кіндік немесе нәресте қолының түсуі байқалады.
Нәрестенің көлденең орналасуында кіндіктің түсуі инфицирленуіне және
нәрестенің гипоксиясына әкелуі мүмкін.
Медициналық көмек көрсетілмеген жағдайда толғақ кезінде жамбастың кіре
берісіне нәрестенің иығы түседі.Нәрестенің үлкен бөлігі жатырдың созылған
төменгі сегментінің және жатыр мойнының қуысында болады.Жатыр ішінде
нәресте қозғала алмайды, нәрес-тенің асқынған көлденең орналасуы пайда
болады.Жалғасқан толғақ тырыспа тәрізді болып,жатырдың төменгі сегменті
одан сайын созылып жұқарады.Босанатын әйел маза-сызданып,ішінің
ауырсынуына шағымданады,тері шығады,пульсі жиіленеді,түрі аянышты
қалыпта болады.Толғақтың бірінде босанатын әйел ішінің ауырсынуынан
айқайлап жібе-реді,жағдайы кенеттен нашарлайды,терісі бозарады,пульсі жіп
Босану және жүктілік
Жүкті әйелді ұрықтың көлденең орналасуымен
басқару тактикасына әйелді мұқият бақылау,
физикалық белсенділікті шектеу және түзету
гимнастикасын тағайындау кіреді (қарсы
көрсетілімдер болмаған жағдайда). Баланың
көлденең немесе көлбеу орналасуы 32 - 34 аптаға
дейін тұрақсыз болып саналады, өйткені ұрықтың
бойлық орналасу ықтималдығы жоғары. Бұрын
ұрықты бойлық күйге келтіру үшін оның сыртқы
айналуы кеңінен қолданылған. Сыртқы акушерлік
айналым 35 - 36 аптада жүкті әйелдің
қанағаттанарлық жағдайымен және қарсы
көрсетілімдерімен жүргізілді. Бүгінгі күні ұрықтың
орналасуын түзетудің бұл әдісі тиімсіз болып
саналады және көптеген қарсы көрсеткіштер мен
туындаған асқынуларға байланысты өте сирек
Босану

Егер де босанатын әйел нәрестенің асқынған көлденең орналасуы
мен өлі нәрестемен пер-зентханаға келіп түссе,эмбриотомия
операциясы жасалады.Жатырдың жыртылу қаупі мен инфекция
белгілері болған жағдайда перитониттің дамуының мүмкіндігінен
Кесар тілігі операциясын жасау өте қауіпті.Бұл қауіпті азайту үшін
жатырдың экстирпациясын жасап, құрсақ қуысына антибиотиктерді
енгізу үшін жіңішке түтікше қалдыру керек.Нәрестенің көлденең
орналасуындағы босану болжамы дәрігерлік көмек көрсетілмесе
ана мен нәрес-теге қауіпті уақытында анықтап,жүкті әйелді
перзентханаға жатқызып,Кесар тілігі опера-циясы жасалса бұл
жалпы ана мен нәрестеге де қауіпті емес.
Пайдаланылған
әдебиеттер
• Г. М. Савельева [және т.б.]; ауд.ред. А. Б. Түсіпқалиев Акушерия:
оқулық / Г. М. Савельева [и др.] ; ред., пер.
А.Б.Түсіпқалиев.М.:ГЭОТАР-Медиа, 2014.- 576 б: ил
• ред. Г. М. Савельева, ауд. ред. Ѓ. Ахмедьянова, ауд. Н. О.
Бекназарова Гинекология: оқулық / ред. Г. М. Савельева, пер.,
ред.
Ѓ. Ахмедьянова, пер. Н. О. Бекназарова, 2015, ГЭОТАР-Медиа. 448
б
• Акушерство: курс лекций / ред.: А. Н. Стрижаков, А. И. Давыдов,
2009, ГЭОТАР-МЕД. - 456 с.

Ұқсас жұмыстар
Акушерлік операциялар
Жүктіліктің ерте мерзімінде қан кетулер
Босану кезеңдері
Эмбриональды кезеңде қан айналым жүйесінің даму сатылары
ІШ ҚАБЫРҒАСЫНЫҢ ЖАРЫҚТАРЫ. КЛИНИКАСЫ, ДИАГНОСТИКАСЫ ЖӘНЕ ЕМІ
Құрсақтың алдыңғы қабырғасының қабаттары
Алдыңғы құрсақ қабырғасының қабаттары
Жамбас сүйегі
Құрсақтың алдыңғы қабырғасының шекарасы
Ұрықтың жағдайы
Пәндер