Жоғары білім берудің қазіргі парадигмасы




Презентация қосу
Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті
География және табиғатты пайдалану факультеті

МӨЖ 4
Жоғары білім берудің қазіргі
парадигмасы

Мамандық: 7М01505 «ГЕОГРАФИЯ»
Орындаған: Жарылқасын Тоғжан
Блум таксаномиясы
Аргументтер келтіру, өз
көзқарасын қорғау, дәлелдеу,
болжау
Бағал ау
Қорытынды жасау, әзірлеу,
жасау, дизайн ойластыру,
Жинақтау жоспар құру
талдау, текс еру,
Талдау эксперимент жүргізу,
ұйымдастыру, салыстыру,
Қолдану
айырмашылығын табу
қолдану, иллюстрациялау,
шешу
Түсіну
Айтып беру, түсіндіру,
Білу
белгілерін анықтау, басқаша
жеткізу
Тізім жасау, көрс ету,
әңгімелеу, атау
Блум таксаномиясы
І. Білу.
Таным мен ойлау деңгейі – төмен деңгей. Бұл категория мәлiметтердi қайталау немесе тану арқылы есте қалай сақталғанын
тексеруге бағытталады, мағлұмат пен деректердi еске түсiредi.
ІІ Түсіну.
Таным мен ойлау деңгейі – орта деңгей.
Оқу материалын түсінгендіктің ретінде келесідей әрекеттерді атқаруды атауға болады:
Трансляция – оқу материалын бір «тілден» екінші «тілге» ауыстыру (мысалы, математикалық формуланы сөзбен айтып беру;
сөзбен келтірілген мәліметті кесте, схемамен көрсету, т.б.);
Интерпретация – оқу материалын «өз сөзімен» түсіндіру, қысқаша баяндау;
Жорамалдау – оқу материалдары бойынша әңгіменің әрі қарай не туралы болатындығын, оның салдары мен нәтижелерін
болжау.
ІІІ Талдау
Таным мен ойлау деңгейі – жоғарғы деңгей.
Оқу материалының құрылымы анық көрінуі үшін оны құрамдас бөліктерге бөлу: бүтіннің бөліктерін ажырату; бүтіннің
бөліктерінің арасындағы өзара байланыстарды анықтау, бүтіннің қалайша ұйымдастырылғандығын сезіну. Бұл категория оқу
материалының мазмұнын сезінумен қатар оның ішкі құрылысын қалайша құралатындығын меңзейді.
IV Қолдану.
Таным мен ойлау деңгейі – орта деңгей.
Бұл категория оқу материалын нақты жағдайда және мүлдем жаңа ситуацияда қолдануды меңзейді. Мұнда ережелерді,
әдістерді, ұғымдарды, заңдарды, қағидаларды, теорияларды, практикалық тұрғыдан қолдану кіреді. Оқу нәтижелері түсіне
деңгейіне қарағанда материалды тереңірек игеруді талап етеді.
V Синтез (жинақтау, жүйелеу).
Таным мен ойлау деңгейі – жоғарғы деңгей.
Оқу материалының элементтерінен жаңашыл сипаттан бүтінді (нәтижені) құрастыру. Жаңа нәтиже ретінде оқу материалдарын
мүлдем өзгеше реттейтін хабарлама (баяндама, сөз), жұмыс жоспары, схемаларды атауға болады. Мұндай оқу нәтижелері жаңа
мазмұн мен жаңа құрылымдарды жасап шығаратын шығармашылық әрекеттерді қолдануды талап етеді.
VI Бағалау
Таным мен ойлау деңгейі – жоғарғы деңгей
Оқу материалының маңызын анықтау, ол туралы өзіндік пікір келтіру, ойын білдіру. Бұл деңгей алдыңғы категориялардың оқу
нәтижелелеріне қол жеткізуді меңзейді.
Білу

Парадигма (гр.үлгі деген сөз) – зерттелетін
мәселені шешу үшін үлгі ретінде алынған теория;
теориялық көз-қарастардың, методологиялық
принциптердің, әдістемелік қабылдаудың және
эмпиризмдік нәтижелердің бірігу жүйесі; ғылымның
белгілі бір даму кезеңінде ғылыми қауымдастықпен
қабылданған және болжамдарды ғылыми ұғыну
үшін, ғылыми таным процесінде туатын
міндеттерді шешу үшін үлгі, модель, стандарт
ретінде пайдаланылатын теориялық және
әдістемелік ережелер жиыны.
Түсіну

Педагогикалық парадигма екі жақтық
қызмет атқарады: бір жағынан -
педагогика ғылымға ғылыми проблемалардың
шешімін жеңілдетеді, ал екінші жағынан
педагогикалық шығармашылық мәселелердің
өңделуін тоқтатып,
жаңа идеялардың қабылдауына кедергісін сәл
де болса тигізеді. Кейбір педагогикалық
парадигмаларды келтіруге болады
Қолдану

Қазіргі заманда төл педагогикамызда «білетін адам»
парадигмасы «тіршілік әрекетіне дайын адам»
парадигмасына, яғни белсенді және шығармашылық ойлауға
қабілетті және іс-әрекет, өзіндік өсетін, интеллектуалды,
өнегелі және дене тәрбиесіне өзгерістер енгізілуде; көптеген
педаготтардың пікірінше, тәжірибиеде қолжеткізу
ұстанымын іске асыра отырып, оқу материалының мазмұны
және білім көлемі оқушылардың жас
ерекшеліктеріне ақылына сай және алғашқы дайындық
деңгейіне сай болу қажет. Егерде осы принципті спортта іске
асырсақ, онда бірде-бір спортсмен біз жеткен жетістіктерге
жете алмаушы еді. Оларды теориялық тәсіл немесе жеке
білім деңгейі шенберінде ғылыми бірлестік бөліседі.
Талдау

Неліктен жоғары білім алу бүгінгі күні маңызды болып
отыр?
Бүгінгі таңда әлемдік экономикада білімді, адами
капиталды және инновацияны маңызды ресурстар
ретінде пайдалануға негізделген жаңа экономикалық
өсу түрі қалыптасты. Инновациялық,
интеллектуалды экономиканы қалыптастыру адами
капиталдың бәсекеге қабілеттілігін арттырмай
мүмкін емес, ал білім өз кезегінде адами капиталдың
бәсекеге қабілеттілігінің өсу факторы болып
табылады.
Жинақтау

Қазіргі заманғы жоғары білім беру жүйесінің негізгі тенденцияларын
зерттеу, әлемдегі басқа елдермен салыстырғанда Қазақстандағы білім
берудің даму жағдайын талдау келесі қорытындылар мен ұсыныстар
жасауға мүмкіндік берді:Білім өмірдің жаңа сапасына жетудің, адам
денсаулығын сақтаудың, қызметтің жаңа бағыттарын игерудің және
ақпараттық кеңістікке шығудың басты құралына айналуда. Жалпы білім
беру және жоғары білім - қазіргі заманғы әлемдегі адам әлеуетінің негізгі
құрамдас бөлігіОсыған байланысты, Қазақстан Республикасының тұрақты
әлеуметтік бағдарлы, ғылыми-техникалық және экономикалық дамуы
ұлттық білім беру жүйесін жетілдіруді қажет етеді.Жалпы, жоғары білім
беруді реформалау тенденциясы білім беру саласындағы өзгерістердің 4
бағытта болып жатқанын көрсетедібілім беру қызметтерін ұсынудың
әлемдік деңгейіне жете отырып, барлық 4 фокуста принциптер деңгейінде
ойлайтын және білім беру саласында жаңалық енгізе алатын құзыретті
мамандарды даярлау қажет.
Бағалау

Ғалымдар білім берудің жоғары формасын - көзқарас парадигмасын қалыптастыру қажет деп
санайды. Олардың пікірінше, ешқандай білім беру реформалары, әсіресе батыстық модельдер
бойынша, кез-келген инновацияға әкелмейді. Қазақстанда жалпы инновациялық үдерісті бастау
үшін бізге мұның бәрін түсінетін және жаңа құзыретке ие адамдар қажет. Бұл қандай
құзыреттер?Әр түрлі білім жүйелерінің негізі ретінде әлем суреттері мен оларға сәйкес
тәсілдерді ажырата білу. Психикалық құзыреттіліктің негізгі түрлеріне ие болу (есте сақтау,
түсіндіру, түсіну, ойлау, рефлексия, контрафлексия және қарсы рефлексия) - біздің
университеттер тек алғашқы екеуін жасайды. Теориялық позицияны ұстану және оны
сауалнамалық және зерттеу позицияларынан ажырата білу. Болашақты күрделі әлеуметтік
модельдер арқылы талдай білу, жобалау, бағдарламалау және стратегиялай білу.Бүгін біз
болашақ тенденцияларында әлемнің өзгеруін көріп отырмыз. Басты назар өзектіліктен
виртуалдылыққа ауысады. Бұл болашақ білім беру жүйесіне қойылатын талаптарға өз ізін
қалдырады. Технологиялық даму жоғары білім беру саласын одан әрі жаңартуда орталық рөл
атқарады. Оқытудың қол жетімділігі, сапасы және өзара байланысы мәселелерін ең жаңа
техникалық құралдарды қолдану арқылы анағұрлым тиімді шешуге болады.
Пайдаланылған әдебиеттер:

1. https://u-s.kz/ Ұстаздар сайты
2. «Қазақстан Республикасының 2015 жылға дейінгі білім
беруді дамыту тұжырымдамасы // Білім және ғылым
хабаршысы, 2004, № 1, 3-18 б.
3. . Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңы, 18
қаңтар 1992 ж

Ұқсас жұмыстар
ПЕДАГОГ ҚЫЗМЕТКЕР
Дәстүрлі парадигма
Қазіргі білім беру парадигмалары мен тұжырымдамалары
Пәндік білімін жетілдіру
Білім берудің парадигмалары
Қазіргі кездегі білім беру парадигмалары, педагогикалық білімнің спецификасы
Білім беру парадигмасы педагогикалық қауымдастықтың қабылдаған теориялық, дүниетанымдық алғышарттардың жиынтығы
"Өзіндік білім көтеру жоспары"
педагогикалық инновация
Музыкалық-педагогикалық әрекет ізденістері
Пәндер