Балалардың Гастрит, гастродуодениті

Презентация қосу

Тақырыбы: Гастрит ,гастродуоденит
Жоспар :

I. Кіріспе
Гастрит, гастродуоденит дегеніміз не?
II Негізгі бөлім
Гастриттің , гастродуоденит белгілері?
Себептері?
Балалардың Гастрит, гастродуодениті ?
III.Қорытынды
Арудын алдын алу
IV. Пайдаланған әдебиеттер
Гастирит
Гастрит – бұл асқазанның шырышты қабығында қабыну
процестерінің пайда болуы, оның нәтижесінде бұл
орган патологиялық өзгерістерге ұшырайды. Мұндай
аурудың әр түрлі алғышарттары және әртүрлі ағымы
болуы мүмкін. Ғылым асқазанның тәуелсіз патологиясы
болып табылатын бастапқы гастритті және қайталама
гастритті (ол улану, инфекциялар және басқа қолайсыз
жағдайлардан туындайды) бөледі. Хеликобактериоз
көбінесе іштегі ауырсыну сезімімен көрінеді, ол
тағамды ішкеннен кейін немесе одан бұрын пайда
болуы мүмкін. Басқа симптомдарының арасында –
жүрек айнуы, іш қату, диарея және қыжылдау жатады.
Гастриттің түрлері
I. Ауру ағымының сипатына қарай гастриттің келесі түрлері бөлінеді:
II. Жедел гастрит. Бұл ағзаның ауруды қоздыратын факторға тап
болуынан кейін бірнеше сағат ішінде сезілетін тез дамушы қабыну.
Көптеген жағдайларда бұл дерт ішек инфекцияларына және
бактериялық типті уыттармен улануға байланысты (мысалы, сапасыз
тамақ қабылдау үшін). Кейде жіті гастрит асқазанның шырышты
қабығын зақымдайтын фармацевтикалық препараттармен,
химикаттармен және басқа заттармен қоздырылады. Олар спирттер,
сілтілер және қышқылдар.
III. Созылмалы гастрит. Бұл ауру айтарлықтай баяу жүреді, бірақ
әрдайым асқазанның жұмысында патологияларға әкеледі, оның
ішінде шырышты қабықтың өлуіне дейін. Жіті гастрит созылмалы
түрге айнала алады; бұл жағдайда науқаста ремиссия мен асқыну
кезеңдері кезектеп жүреді. Кейде аурудың пайда болғанын білу өте
қиын, себебі ол хал-күйге әсер етпей, ешқандай қауіпті белгілерді
көрсетпейді. Аурудың барысын дұрыс тамақтанбау, тым ыстық
немесе тым ащы тамақ қабылдау, тағамдық аллергиялық
реакциялардың болуы, зат алмасуының бұзылуы, темекі шегу және
ішімдік ішу қиындата түсуі мүмкін.
Гастирит пайда болуы
Бұл ауру пайда болған кезде ағзада қандай
процестер орын алады? Ауру тудыратын
бактериялар (Хеликобактер пилори / Helicobacter
pylori) асқазанда көбейіп, бірте-бірте оның
шырышты қабығын бұзады. Жауап ретінде
шырышты қабық арнайы заттар шығарып, өлі
жасушаларды емдеуге тырысады. Ішкі қақтығыс
орын алып, ол ауырсыну, қабыну, тәбеттің
төмендеуі, қыжылдау және гастриттің басқа да
белгілерінің пайда болуына әкеледі.
Этиологиясы:
Хеликобактерлік инфекция(95%);
Аутоиммундык фактор(15-18%);
Дуоденогастральдық рефлюкс;
Ұзак қолданған дәрмектердің әсері,мәселен стероидтық емес
қабынуға қарсы дармектердің,калий
хлоридінің,резерпиннің,туберкулезге қарсы дармектердің т.б.
Алиментарлык факторлар(уакытылы тамактанбау,тамакты
шайнамастан асығыс жұту,аса өткір,ыстық немесе салқын
тағамдарға әуесқойлық;
Зиянды адеттер (ішімдікке салыну, шылым шегу);
Өзге ағзалардың аурулары(анемия,өкпенің,журектің,бүйректің
жетіспеуш!лігі;созылмалы холецистит,панкреатит,дуоденит т.б.)
Гастриттің пайда болуының эндогендік себептері
Ағзаның ішінде гастриттің пайда болуын келесі факторлар туғызуы мүмкін:

АІЖ ауруларына генетикалық бейімділік;
ұлтабар рефлюксі;
иммундық жүйе деңгейінде жасушалардың қорғаныш функциясының әлсіреуі;
гормоналдық бұзылулар;
көрші органдарды зақымдаған патологиялардың автоматты түрде таралуы.
Ұлтабар рефлюксі – бұл он екі елі ішектегі өттің залалды түрде асқазанға түсуі.
Нәтижесінде асқазан қабырғаларының тітіркенуі орын алып, оның қышқылының
химиялық құрамы өзгереді. Көбінесе патология бірінші асқазанның антральді
бөлігінде пайда болады, содан кейін бүкіл органды зақымдайды.
Иммундық жүйе деңгейінде жасушалардың қорғаныш функциясының әлсіреуі,
жасушалар қалыпты жұмыс істеуін тоқтатады дегенді білдіреді. Бұл асқазан
сөлінің рН-балансын өзгертіп, оның қабырғаларын тітіркендіретін бірқатар жеке
патологиялық процестерге әкеледі. Нәтижесінде ішкі улану орын алып, асқазан өз
сөлінің қышқыл ортасына теріс әсер ете бастайды.
Созылмалы гастритт
Созылмалы гастриттін
негізгі типтері:
А типті гастрит(эндогенді,атипті гастрит) -асқазанның жасушаларына
антиденелер түзілуінен пайда болатын гастрит.Бұл кезде біріншілік
атрофиялык өзгерістер асқазанның түбі мен денесінде
орналасады,асқазан секрециясы төмендейді,қандағы гастрин мөлшері
жоғарылайды.
В типті гастрит-НР-мен ассоцирленген гастрит. Бул кезде пилорикалык
бол!мде НР персистеуш! инфекциясы аныкталады.Инфицирлену
жолдары:тагам аркылы немесе эндоскопиялык манипуляциялар,зондтау
кез!нде.
С типті гастрит(реактивті, химиялық гастрит,рефлюкс-гастрит).
Патогенезінде өт қышкылдарының асказанға түсіп эпители!н!н
закымдалуына акелет!н дуоденогастральдык рефлюкс,рефлюкс-эзофагит
нег!зг! орынды алады.СЕККП-дын да асер! зор.СЕККП-дын
антипростагландинд!к асер!нен бикарбонаттар мен шырыш туз!лу!
тежел!п,эрозиялар мен микроциркуляциянын бузылуы пайда болады.
Балалардағы гастрит
Қабыну, асқазанның беткі қабатына әсер етеді
және шырышты қабатта морфофункциональды
өзгерістерге әкеледі. Балалардың өткір гастриті
эпигастрий ауырсынуымен сипатталады, кесіп
тастау, айнуы, құсу, диарея, ауызды немесе құрғақ
аузы; созылмалы түрде — аппетит жоғалту, іштің
ауырсынуы, диспепсия мен интоксикацияның
құбылыстары. Балалардағы гастрит диагнозы
клиникалық белгілерге және тарихқа негізделген,
биопсиямен гастроскопия деректері, Асқазан
рентгені, Абдоминальды УДЗ. Балалардың
гастритін емдеу диета мен емдеу режимін
сақтауды қамтиды, дәрілік терапия, физиотерапия
және курорттық емдеу.
Балалардағы гастрит себептері
Балаларда өткір гастрит бірінші кезекте болуы мүмкін (өз-өзім)
немесе екіншіден жұқпалы және соматикалық аурулардың барысын
қиындатады. Баланың өткір гастриті балалардың жасына сәйкес
келмейтін майдың артық мөлшерін немесе майдың қолданылуын
тудыруы мүмкін, өткір, тым ыстық немесе өрескел тағам,
асқазандағы химиялық заттар (шоғырландырылған сілтілік
ерітінділер, қышқылдар), кейбір дәрі-дәрмектерді қабылдау
(NSAIDs, салицилаттар, стероидті гормондар). Балалардағы
тамақтанудың өткір гастриті жағдайында, азық-түліктердің және
оның толық емес бөлінуінің өнімдері асқазанның шырышты және
секретарлы аппаратын тітіркендіреді, ас қорыту процесін бұзады
және баяулайды. Балалардың өткір гастриті нашар сапалы азық-
түлікті тамақтандырған кезде тамақтанатын аурумен байланысты
болуы мүмкін, патогендік бактериялармен ластанған (E. coli,
протеин, Klebsiella, сальмонеллалар және басқалар.).
Балаларда гастрит емдеу
Гастриттың өткір кезеңінде балаларға төсек демалысы көрсетіледі, 8-12
сағатқа тамақтан қалмау, қажет болған жағдайда — асқазанды шаю,
тазарту хемемиясы. Жедел гастрит кезінде балаларға кішкене
бөліктерде жиі ішу қажет. Прокинетика педиатрияда құсуды және анти-
рефлюкс препараттарын тоқтату үшін қолданылады — Домперидон
және метоклопрамид; анықталған ауырсыну синдромы
антиспасоматиканы жеңілдетеді (папаверин, drotaverin) және
антацидтер.

Балалардағы улы және жұқпалы гастрит кезінде антибиотиктер
қолданылады, ферменттер (панкреатин), адсорбенттер (Диоктаhedral
smectite, кремний диоксиді); дегидратация кезінде инфузиялық терапия
жүргізіледі. 12 сағаттан кейін балаға диеталық тағамға рұқсат беріледі
(майсыз май сорпалары, шырынды сорпа пюресі, ботқа, желе) мәзірді
бірте-бірте кеңейту және жалпы кестеге ауыстыру, өткір қоспағанда,
ысталған, қуырылған және қатты тағамдар. Балалардағы флегмоналық
гастрит және асқазанның перфорациясы күдіктенген жағдайларда
хирургиялық емдеу көрсетіледі.
Гастродуоденит – ауру, асқазан-ішек жолдарының
бастапқы бөлімдерінің шырышты қабаттарындағы қабыну
өзгерістерімен сипатталады (асқазан, Дуоденальды жара),
бұл органдардың функциясының бұзылуына алып келеді,
және рационалды ем болмаған жағдайда – асқазан ойық
жарасының және басқалардың дамуының асқынуларына.
Гастродуоденит түрлі жастағы топтарда кездеседі, бірақ
балалар мен жасөспірімдер арасында жиі кездеседі.
Зерттеулерге сәйкес, Бастауыш мектеп жасындағы
балаларда гастродуоденит 45 жастан асады%, орта мектеп
жасында – ж 73%. Жасөспірімдер арасында 65 жасқа дейінгі
жағдайларды қысқарту% созылмалы гастродуодениттің
асқазан жарасына және он екі елі ішектің жарасына
көшуімен байланысты. Сондай-ақ, әр жастағы топтардың
гастродуоденитінің морфологиялық субстратындағы
айырмашылықтар байқалды: Балалар мен жасөспірімдерде
гастродуоденит көбінесе қышқылдарды қалыптастыратын
функциямен кездеседі, ал ересектер одан да жіңішке.
Гастродуоденит белгілері
Асқазандағы және ұлтабардағы қабыну үрдісі әдетте жалпы интоксикация белгілері
сияқты жүреді, сондықтан жергілікті шырышты қабықтың өзгеруі. Гастродуоденит
жалпы симптомдары әлсіздік, шаршаудың артуы, астения. Бозғылт тері, ас қорыту
бұзылыстары аясында дене салмағының төмендеуі байқалады.

Гастродуоденит клиникасында жетекші аурулар болып табылады және диспепсиялық
синдромдар. Эпигастр ауруы дуоденальді дискинезиямен байланысты, ішектің мазмұнын
асқазанға қайтару арқылы он екі елу асқазанның рефлюксі бар. Ақсалды ауырсыну, ащы,
көбінесе тамақтан кейін бірнеше сағат өткенде пайда болады. Кембелгі аймағына май
құйылуы мүмкін, гипохондрия. Гастродуоденит кезінде ауырсыну синдромы жүрек
айнуымен жиі жүреді, қышқыл немесе ащы болып табылады, кейде құсу.
Гастродуоденит
клиникалық көрінісі
Гастродуоденит клиникалық көрінісі өршу мен ремиссия кезеңдерінің өзгеруімен
сипатталады. Адағылар әдетте күзде немесе көктемде кездеседі, диеталық
бұзылыстарды тудырған, байланысты аурулар. Ауыруы кезінде аурудың ауырлығы
клиникалық көріністің ауырлығына байланысты, жарықтық эндоскопиялық
көріністер. Әдетте шиеленіс екі айға созылады. Аурудың симптомдары 10 күннен
аспайды, ішектің пальпациясында жергілікті ауырсыну үш апта бойы сақталады.
Гастродуоденит симптомдары жоғалғаннан кейін ремиссия пайда болады – толық
емес симптомдар, бірақ объективті белгілері бар, Эндоскопия кезінде қалыпты
қабыну өзгерістер. Толық ремиссияда гастродуоденит клиникалық және
эндоскопиялық белгілердің болмауы сипатталады.
Балалардағы гастродуоденит асқазанның және он екі елі ішектің шырышты
қабығының қабынуын тудырады. Аурулардың шыңдары: 5-6 жыл және 10-12
жыл. Аурудың бұзылуы эпителийдің физиологиялық қалпына келуімен және
ішектің және он екі елі ішектің моторкрекциялық функциясымен бірге
жүреді.
Гастродуодениттің себептері екі негізгі топқа бөлінуі мүмкін:
эндогендік және экзогендік.
Эндогендік себептері: генетикалық бейімділік, қышқыл өндірісін
жоғарылату, шырышты өндіру, созылмалы аурулар, тіндер мен органдар
мүшелерінің гипоксиясы, жергілікті қан айналымының бұзылуы, улану
және организмнің интоксикациясы, гепато-билиарлы аурулар.
Сыртқы себептер: нашар диета, сапасыз тағам, тамақтанбау, құрғақ
тамақ, тамақ арасында ұзақ уақыт аралығы, тамақтан улану және
өткір ішек инфекциялары, неврогенді себептері, шырышты қабаттың
ластануы.
Балаларда, аурулардың оқшауланған түрлерін табу өте сирек
кездеседі: гастрит және дуоденит (10-15%). Балалардағы
мектептегі немесе отбасылардағы психологиялық факторлар
көбінесе вегето-тамырлық дистония арқылы жүзеге асырылады,
бұл ас қорыту жүйесінің секрециясына және моторикасына
елеулі әсер етеді. Бұдан басқа, регенеративті процестер мен
асқазан-ішек жүйесі жүйесінің гормондарын өндіру әсер етеді.

Симптомдары
Симптомдар ісік жарасына ұқсас. Негізгі симптом - бұл «аштық» ауырсыну.
Тамақтанудың алдында немесе тамақтан кейін 2-3 сағаттан кейін пайда
болған уақыты. Ауыруы күшті, қарқынды, бөртпе, пароксизмалы, кесу.
Әдеттегі оқшаулау - бұл пилородиоденальды аймақ және сол жақ
гипохондрия. Балалар сонымен қатар диспепсиялық симптомдардан зардап
шегеді: қышқыл белшинг және күйдіргі. Гастродуоденит маусымдылығы
анық көрінеді - көктем-күз, науқастардың жартысы. Кафедра іш қатуына
ауысады. Менделдің оң симптомы (перкуссия кезінде пилородиоденальды
аймақта ауырсыну).
Аурудын себептері

Гастродуодениттің себептері екі негізгі топқа бөлінуі мүмкін:
эндогендік және экзогендік.

Эндогендік себептері: генетикалық бейімділік, қышқыл өндірісін
жоғарылату, шырышты өндіру, созылмалы аурулар, тіндер мен органдар
мүшелерінің гипоксиясы, жергілікті қан айналымының бұзылуы, улану
және организмнің интоксикациясы, гепато-билиарлы аурулар.
Сыртқы себептер: нашар диета, сапасыз тағам, тамақтанбау, құрғақ
тамақ, тамақ арасында ұзақ уақыт аралығы, тамақтан улану және өткір
ішек инфекциялары, неврогенді себептері, шырышты қабаттың
ластануы.
Барлық себептердің ішінде басты рөлді тағамдық факторларға және
эмоционалдық стресске аударуға болады. Бұл факторлардың құны
аурудың тұқымдық сезімталдығымен айтарлықтай артады. Сонымен
қатар, созылмалы гастродуоденит тәбеттік емес түрдегі асқазан мен он
екі елі ішектің шырышты қабатының морфологиялық қайта қалпына
келуімен сипатталады.
балаларда, аурулардың оқшауланған түрлерін табу өте сирек кездеседі: гастрит және дуоденит (10-
15%). Балалардағы мектептегі немесе отбасылардағы психологиялық факторлар көбінесе вегето-
тамырлық дистония арқылы жүзеге асырылады, бұл ас қорыту жүйесінің секрециясына және
моторикасына елеулі әсер етеді. Бұдан басқа, регенеративті процестер мен асқазан-ішек жүйесі
жүйесінің гормондарын өндіру әсер етеді.

Жергілікті иммунитетті төмендету кейбір дәрілік заттарды (несстероидты емес және стероидты
қабынуға қарсы), тағамдық аллергияны ұзақ уақыт қолдануға ықпал етеді.

Балалардағы гастродуоденит дамуында бактериялық инфекцияның рөлі арта түсуде. Hhelicobacter
pylori негізінен асқазан шырышты қабығының қабынуын тудырады, ал дуоденит оның фонында
пайда болады. Бактериальды табиғаты бар жиі гастродуоденит тән морфологиялық өзгерістерге
ие: асқазанның және ұлтабардың шырышты қабығының эрозиясы. Бұл ішектің шырышты
қабығының қышқылдық асқазан сөлінің әсеріне төзімді болмауына байланысты, әсіресе оның
эпителийінің бөлігі метаплазияға ұшыраған жағдайда.

Ісік факторларының әсерінен асқазанның және ұлтабардың шырышты қабығында қабыну пайда
болады. Шырышты қабаттың физиологиялық қалпына келу процесі бұзылып, бірте-бірте атрофия
болады. Аурудың созылмалы түрін дамыту органдардың тіндеріне үнемі зақым келтіруге,
реактивті оттегі пішіндерінің жиналуына әкеледі. Негізінен олар полиморфтық ядросы бар
лейкоциттермен жасалады. Олар шырышты мембранаға ағып кетеді. Антиоксидантты қорғау
жүйесі белсенді оттегінің осы мөлшерімен күресуге қабілетті, тотығу процестері үнемі шырышты
қабығын зақымдады. Осы патогенездің барлығы тонусты (ұлғайтылған), асқазан мен он екі елі
ішектің қозғалуына әкеледі.
Балалардағы гастродуоденит белгілері
Баланың гастродуоденитінің клиникалық көріністері гастрит
симптомдарына ұқсас. Жалпы неспецификалық белгілерге әлсіздік,
ұйқының бұзылуы, бас ауруы, шаршау кіреді. Гастродуоденитпен
ауыратын балалар жиі вегетативтік-тамырлық дистониясы бар.

Балалардың гастродуоденитінің жиі кездесетін және тән жергілікті
белгілері эпигастрий немесе пилородиоденальды аймақта
ауырсыну болып табылады. Ауырған кезеңдерде ауырсынулар жиі
гипохондрия мен киндік аймаққа таралады. Әдетте асқазаннан
түнгі уақытта тамақтанғаннан кейін 1-2 сағаттан кейін ауырсыну
күшейеді және антацидтерді немесе тағамды қабылдағаннан кейін
тоқтатылады.

Гастродуоденитпен ауыратын балаларда ауырсыну асқазанның
толықтығы мен ауырсынуымен, ащы еруттеумен, жаншып кетуден,
жүрек айнуы мен құсудан, гиперсаливациядан, анорексиядан,
тұрақсыз табадан (іш қату мен іш өтудің өзгеруімен) жиі жүреді.
Ауруды емдеу
Гастродуоденит кешенін емдеу. Ол ақыл-ой, физикалық
демалу, физиотерапия және дәрілік терапияны қамтиды.
Асқорыту жүйесінің патологиясын емдеуде маңызды қадам
диета болып табылады.

Жедел кезеңдегі балаларда созылмалы гастродуоденит 3-5 күн
бойы науқастың төсекте қалуын талап етеді. Диспепсиялық
бұзылулар басталса, жүйенің релаксациясы мүмкін.

Диета қышқылдың өндірісін ескере отырып, ауру түріне
сәйкес тағайындалады. Жоғары қышқылдығы бар созылмалы
гастродуоденит, №1а, №1b кестесіне сүйенуді қажет етеді. №2
азайған созылмалы гастродуодениті бар науқастар үшін диета.
Диетаның жалпы принциптері бар: бөлшек тамақ (тәулігіне 4-5 аз),
бөліктер аз болуы керек, тым ыстық немесе суық тамақ, сусындар
қолдануға болмайды. Тамақ арасындағы ең ұзақ рұқсат етілген интервал
- 4 сағат. Гастродуоденит диагнозы бар балаларға түскі ас 19-20 сағаттан
кешікпей болуы керек.
Диет өнімділігін арттыруға әкелетін тағамдарды жоюды қамтиды. Бұл
өсімдік және жануарлар майлары, сарысы, қуырылған тағамдар, крем,
уылдырық, майлы сүт өнімдері және торттар. Сүтті өнімдердің
артықшылығы айран, ряженка, сарымсақ, майсыз қаймақ. Асқорыту
жүйесінің созылмалы аурулары бар балаларға газдалған сусындарды,
әсіресе бояғыштарды қолдануға қатаң тыйым салынады. Сағыздың
пайдаланылуы тұз қышқылының және ферменттердің өндірісіне теріс
әсер етеді. Баланың диетасы механикалық, термиялық және химиялық
тазартқыш шырышты қағидаттарына негізделуі керек.
Балалардағы гастродуоденитті емдеу
Міндетті диета - балалардың гастродуоденитін емдеудің маңызды бөлігі. Ет пен
күшті көкөніс сорпаларын, майлы балық пен ет сорттарын, саңырауқұлақтарды,
қуырылған, ысталған, консервіленген өнімдерді қоспағанда, ұсынылған бөлшек
тағамдар (тәулігіне 5-6 рет), бу, пісірілген немесе пісірілген тағамдарды пайдалану.
Балаларға физикалық және психологиялық демалу көрсетіледі, гастродуоденит
шиеленістері - төсек демалысы.

Балалардағы гастродуодениттің фармакотерапиясы қышқыл өнімі, антисекреторлық
препараттар (центпен), анти-рефлюксті препараттар (портермен) және қорғаныш
препараттары (сукралфат, висмут субкитрат, фолий қышқылы) бар антацидтік
агенттермен жүргізіледі;

Гастродуоденитпен ауыратын балаларға арналған анти-гликобактерлі терапия
висмут препараттарымен антибактериалды препараттармен (амоксициллин +
метранидазол) бірге өткізіледі.

Балалардағы гастродуоденит ремиссия кезеңінде фитотерапия, минералды су және
дәрумен терапия курстары, физиотерапия (электрофорез, индуктотермия, лазерлік
терапия, УГФ, диадинамикалық терапия, гидротерапия және т.б.), санаторлық-
курорттық емдеу ұсынылады.
Назарларыңызға рақмет!!!

Ұқсас жұмыстар

Балалардың жедел ішек инфекциялары

Гастриттің ерекше түрлері

Чипсылардың орнына ЖЕМІСТЕР

Гастроэзофагальды рефлюкстік синдром

Ойық жара дамуында Hp(хелико-бактер) ролі

Гастрит жіктелуі

Созылмалы гастриттер және 12 елі ішек, асқазан жара аурулары. Себептері мен клиникалық көрінісі, диагностикасы, емдеу принциптері

Анар шырыны

Тағамдық аллергия мен тағаммен улану кезіндегі емдік тамақтану

Созылмалы гастрит

Пәндер