Аммиакпен уланудың салдары




Презентация қосу
Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрлігі
Семей қаласы Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

СРО
Тақырыбы:Аммиактың
организмге тигізетін
әсері

Орындаған: Альмухамедовна Н.
Тексерген:Икимбаева Н.А.
Группа:ВМ-801
Жоспар
• І. Кіріспе
• ІІ. Негізгі бөлім
• 2.1.Аммиак туралы жалпы
• сипаттама
• 2.2.Аммиактың ағзаға әсері
• 2.3.Улану белгілері
• 2.4.Аммиакпен улану салдары мен алғашқы
көмек
• ІІІ. Қорытынды
• ІV. Қолданылған әдебиеттер
Аммиак-өткір
тұншықтыратын иісі бар
түссіз газ. Бұл заттың
иісін басқалармен
шатастыру мүмкін емес.
Сұйық түрінде аммиак
тұрмыстық химия
дүкендерінде еріткіш
ретінде сатылады.
Көбінесе 25%
концентрациясында
ұсынылған. Ең көп
кездесетін концентрация-
30%, ерітінді
тазартқыштар мен
өнеркәсіптік еріткіштерде
қолданылады.
Аммиактың ағзаға әсері
Аммиак шырышты қабығын қатты
тітіркендіреді қабықтар оның 0,5%
құрамында
ауада. Аммиакпен жедел улану көздің
және тыныс алудың зақымдануын
тудырады жолдары, ентігу және
пневмония. Алғашқы көмек құралдары
жаңа
ауа, көзді сумен мол жуу,су буын
ингаляциялау. Шекті ауадағы NH3 рұқсат
етілген концентрациясы өндірістік үй-
жайлар болып есептеледі
0,02 мг/л. ауамен аммиак қоспасы, 16-дан
28 көлем пайызына дейін
Оның таза түрінде мұндай газ тәрізді зат
ағзаға улы әсеріне байланысты еш жерде
қолданылмайды. Бірақ бұл газ
өнеркәсіптік қызметтің алғашқы маңызды
өнімдерінің бірі болып табылады. Ол
бояулар мен лактарды және әрлеу
материалдарын дайындау үшін
қолданылады (аммиак концентрациясы 20-
30%). Медициналық аммиак кеңінен
танымал-10% (көбінесе "жәбірленушіні
сезіну" немесе құсу орталығын
ынталандыру үшін қолданылады).
Медициналық тәжірибеде Линимент те
қолданылады, оның негізгі белсенді
ингредиенті миозит пен неврологиялық
бұзылуларды емдеуде аммиак болып
Аммиакпен улану белгілері

Аммиактың ағзаға
енуінің негізгі
жолдары:

тыныс алу жолдары;
байланыс (терінің
зақымдануы);
көздің зақымдануы
арқылы.
Мал шаруашылығы үй-жайларының ауасында аммиак құрамында азот
(зәр, нәжіс) бар органикалық заттардың ыдырауы нәтижесінде түзіледі.
Оның ең жоғары концентрациясы әдетте еденге жақын жерде және ең
алдымен шламдарды төгуге арналған науалардың орналасқан жерінде
байқалады. Газ өте улы.

Сабақтың мазмұны. Ауадағы аммиак концентрациясы сапалық және
сандық әдістермен анықталады.

Газды сапалы талдау үшін келесі әдістерді қолдануға болады:
органолептикалық, индикаторлық қағазды қолдана отырып және тұз
қышқылының аммиакпен әрекеттесуі негізінде.

Қызғылт лакмус сынағы тазартылған сумен суланған және бөлме
ауасында сақталған. Аммиак болған кезде қағаз сәл көк болады.

Аммиак бар бөлменің ауасымен байланысқан кезде тұз қышқылының
буы аммоний хлоридінің буларынан тұратын ақ тұман түзеді
Жіті улану белгілеріне мыналар
жатады:
ринорея (мұрын);
дауыстың қырылдауы;
көрінетін шырышты қабықтардың гиперемиясы (қанмен толып
кетуі);
көздің зақымдануы;
лакримация;
жоғары тұздану (сілекей);
ауырсыну және жұлдыру;
кеудедегі қысым сезімінің пайда болуы;
пароксизмалы құрғақ жөтел;
бас ауруы;
тұншығудың белгілері;
диспепсиялық бұзылулар (іштің ауыруы, жүрек айну, құсу,
жүрек айнуы).
Ең ауыр жағдайларда, улану
жоғары концентрацияланған
аммиак ерітіндісімен
туындаған кезде байқалады:

жоғарғы тыныс жолдарының
күйігі, нәтижесінде тыныс алу
мен қан айналымының
бұзылуы, өкпе ісінуі немесе
пневмония байқалады;
теріге тиген кезде болашақта
белгілі бір қыртыстар пайда
болатын химиялық күйік пайда
болуы мүмкін;
көздің зақымдануымен көп
жағдайда болжам қолайсыз,
көру қабілетінің жоғалуы
мүмкін.
Аммиакпен улану кезіндегі
алғашқы көмек
Аммиакпен улану
кезіндегі ауыр
зардаптардың
дамуын
болдырмау үшін
алғашқы көмек
дереу көрсетілуі
керек. Келесі
ретпен әрекет
ету керек
• Жедел жәрдем бригадасын шақырыңыз.
• Зардап шегушіні таза ауа алу үшін көшеге шығарыңыз.
• Мұрын қуысын, мұрын қуысын және ауыз қуысын лимон
қышқылының әлсіз концентрациясымен шайыңыз.
• Көзді көму үшін Дикаин ерітіндісін қолданыңыз, көзілдірік
киіңіз.
• Ас қорыту жолының жоғарғы бөліктері зақымданған
жағдайда асқазанды әлсіз тұзды ерітіндімен шаю керек;
• Егер тері мен көрінетін шырышты қабаттар зақымдалса,
ағынды сумен жақсылап шайыңыз және таңғышты жағыңыз;
• Бөлмеде белгілі бір иіс пайда болған кезде тыныс алу
жолдарын қорғау керек. Бірақ бетті дәке таңғышымен жабу
көмектеспейді-оны дымқыл қолдану керек. Аммиакпен
уланған кезде, сіз таңғышты қалай ылғалдандыру керектігін
білуіңіз керек — бұл үшін лимон немесе сірке қышқылының
2% ерітіндісі қолайлы.
• Буды небулайзер (ингаляциялық құрылғы) арқылы деммен
жұту да жәбірленушінің жағдайын жеңілдетеді.
Аммиакпен уланудың салдары

Ескеру қажет, сонымен қатар, бұл елеулі клиникалық
белгілері пайда болуы мүмкін және зардаптары
аммиакпен улану. Олардың арасында:

жүйке жүйесінің жұмысында бұзылулар жиі кездеседі
— аяқ-қолдардың тітіркенуі, амнезия, ақыл-ойдың
төмендеуі, дезориентация, тика, тепе-теңдіктің
бұзылуы, сезімталдықтың төмендеуі, айналуы;
есту қабілетінің төмендеуі-сыртқы немесе ортаңғы
құлақтың зақымдалуына байланысты есту қабілетінің
жоғалуы мүмкін;
көру қабілетінің төмендеуі-көзге аммиак буымен
зақым келген кезде көру өткірлігі толық соқырлыққа
дейін төмендейді.
Қорытынды
• Лабороторияда аммоний тздарын сілтімен
қосып қыздырып, аммиак алады. Ал
өнеркәсіпте сутек пен азотты қосып, тікелей
синтездеп алады.Ол өткір иісті,
тұншыұтырғыш газ. Аммиак суда жақсы еріп
гидраттар түзеді, одан аздаған мөлшерде
аммоний гидроксиді бөлінеді. Аммиак
қышқылдармен реакцмяға түсіп, аммоний
тұздарын түзеді. Одан тыңайтқыштар –
нитраттар, азот қышқылы, қопарылғыш
заттар алынады.
Пайдаланылған әдебиеттер
1. Кенесариев Ү.И. Балмахаева Р.М Жақашев Н.Ж
Бекмағамбетова Ж.Ж. Жоламанов М.Е. Тоғызбаева
Қ.Қ « Жалпы гигиена», 652б, 51-106 бет
2. Габович А.Д. Гигиена / А.Д. Габович - Киев, 1984. -
320с.
3. Румянцев Г.И., Вишневская Е.П., Козеева Т.А.
Общая гигиена. - М., 1985.
4. Покровский В.П. Гигиена / В.П. Покровский - М.,
1979. - 460с.
5. 1. Химия: Жалпы білім беретін мектептің 9-
сыныбына арналған оқулық. Өңделген,
толықтырылған 2-бас. / Н. Нұрахметов, К.
Сарманова, К. Жексембина, т.б. - Алматы: "Мектеп"
баспасы, 2009. —

Ұқсас жұмыстар
БАЛА ТУУ БАРЫСЫНДА
Жүрек гликозиттерінен улану
Химиялық зиянды заттар
Дәрілік заттармен улану және емдеудегі негізгі принциптері
Полиоксикарбони полиаминополикарбон қышқылдарының туындылары
ТАМАҚТАН УЛАНУ ОСӨЖ
Фосфорорганикалық қосылыстар. Препараттары- әсер ету механизмі, қолдану Хлорорганикалық қосылыстар
Хлорорганикалық қосылыстармен улану
Тағамдық аллергия мен тағаммен улану кезіндегі емдік тамақтану
Тамақтан уланудың белгілері
Пәндер