Жас ерекшелік психологиясының зерттеу әдістерінің ерекшеліктері

Жас ерекшелік психологиясындағы зерттеу әдістерінің ерекшеліктері

Жоспар

Әдіс бұл белгілі нәтижеге жету мақсатында қолданылатын құрал. Әдіс бұл психикалық өмірдің белгілі бір фактілерін алудың құралы, инструменті.

Жас ерекшелік психологиясының зерттеу әдістері

Ұйымдастырушы әдістер

Эмпирикалық әдістер

Интерпратациялық

әдістер

Ұйымдастыру әдістері:

Салыстырмалық әдіс

Лонгитюдты әдіс

Кесінділер әдіс

Салыстырмалы әдіс - Әр топ бойынша мәліметтер өзара салыстырылып, бұд жерде дамудың қандай үрдістері байқалатындығы және олардың немен байланысты екендігі туралы қорытындылар жасалады

Лонгитюдтік әдісі көбінесе «бойлық зерттеу» деп атайды. Бұл жерде баланың ұзақ уақыт бойына дамуы қадағаланады. Мұндай зерттеу дамудың дәйектірек үрдістерін, «көлденең» кесінділермен қамтылмайтын аралықтардағы кішігірім өзгерістерді анықтауға мүмкіндік береді

Кесінділер әдісі - Балалардың айтарлықтай үлкен топтарында нақты әдістемелердің көмегімен дамудың белгілі бір аспектісі, мысалы, ақыл парасаттың даму деңгейі зерттеледі. Нәтижесінде балалардың осы тобына-бір жастағы балаларға немесе бір оқу бағдарламасы бойынша оқытылып жатқан мектеп оқушыларына тән мәліметтер алынады

Бақылау әдісі

Әңгімелесу әдісі

Анкета әдісі

социометрия

Эксперименталды әдіс

Эмпирикалық әдістер

Бақылау әдісі. Бұл даму психологиясында кең тараған. Бұл әдістің мәнісі, басқа адамның іс-әрекетін, оның мінез-құлқын, психикасын сыртқы көріністерін, қозғалысын, сөйлеген сөзін, мимикасын, оның қылықтарын жүйелі жоспарлы түрде бақылайды. Осыған орай ол адамның психикалық процестері, жай-күйі, қасиеттері жөнінде қорытынды жасайды. Бақылау әдісінің ерекшелігі, ол адамның психикалық көріністерінің табиғи сақталуын қадағалайды. Кемшілігі бақылаушы өзі күткен көрінісін тосуға тиіс

Бақылау әдісі

Социометриялық әдіс - балабақша тобында немесе мектеп сыныбында қалыптасқан балалардың арасындағы қатынастарды анықтауға мүмкіндік береді. Интеллектуалдық даму әр алуан әдістемелердің, бірақ негізінен стандартталған сынамалардың көмегімен зерттеледі.

Әңгімелесу әдісі. Бұл әдісті қолданғанда мақсатын алдын-ала анықтау қажет. Негізгі сұрақтарды дайындау қажет. Әңгіменің негізгі мазмұнын, мәнін сақтай отырып, берілген жауаптарға сәйкес оларды түрлендіру қажет. Әңгіменің бүкіл барысында жайма-шумақ ықыласты сақтау керек.

Анкета әдісі. Зерттелушілерге бірқатар сұрақтарға жауап жаздырады. Жазба жауаптарға анализ жасалынады, содан соң статистикалық өңдеуден өткізіледі, одан кейін белгілі бір қорытынды жасалынады.

Эксперменталды әдістер

Лабораториялық эксперимент, мысалы, балалар зейінінің қасиеттерін, сезгіштік қасиеттерін, ақыл-ойының даму деңгейін, белгілі мамандыққа икемділігін анықтайтын құрал-жабдықтарды қолдана отырып, арнайы жабдықталған орындарда өткізіледі.

Табиғи эксперимент бойынша психологиялық зерттеулер адамның өмір тіршілігіндегі үйреншікті жағдайына сәйкес жүргізіледі. Кейбір жағдайларда бұл әдіс психологиялық және педагогикалық эксперимент деп те аталады.

Интерпретациялық әдістер . Оларға генетикалық пен құрылымдық әдістер жатады.

Генетикалық әдіс -жеке фазалар, кезеңдер, сыни сәттер және т. б бөлумен онтогенетикалық және филогенетикалық даму жоспарында материалды бөлу

Құрылымдық әдіс- психиканың барлық сипаттамалары арасындағы құрылымдық байланыстарды анықтау зерттеу әдісі

Адам психикасына орта мен тұқымқуалаушылық факторларының әсерін анықтауға мүмкіндік беретін егіздер арасындағы ұқсастық пен айырмашылықтарды зерттеу әдісі.

Егіздер әдісі

Жеке тұлғаның өмір жолын зерттеу, диагностикалау, коррекциялау мен болжамдау тәсілі.

Биографиялық әдіс