ЭКОЛОГИЯЛЫҚ СИПАТТАМАСЫ

Презентация қосу

МҰНАЙ ЖӘНЕ ГАЗ
ӨНДІРУДІҢ
ЭКОЛОГИЯЛЫҚ
СИПАТТАМАСЫ
ҚАЙРАТОВА А.
Жоспар: 1. Мұнай және газ – негізгі бағалы
көмірсутектер
2. Қоршаған орта туралы жалпы мағлұматтар.
2.1. Мұнай-газ саласының қоршаған
ортаға әсері
3. Мұнай-газ өндіру саласының экологиялық
проблемалары, зияндылығы

4. Мұнай-газ кешенінің технологиялық процестері
Мұнай - көмірсутектер қоспасы болып
табылатын, жанатын майлы сұйықтық;
қызыл-қоңыр, кейде қара түске жақын, Табиғи газ – Жер қойнауларында
немесе әлсіз жасыл-сары, тіпті түссіз түрі органикалық заттардың анаэробты
де кездеседі; өзіндік иісі бар; жерде бөлінуі кезінде пайда болған газдар қоспасы.
тұнбалық қабатында орналасады; пайдалы Ол пайдалы қазбалар қатарына жатады.
қазбалардың ең маңызды түрі. Қалыпты жағдайда (101,325 кПа және 15 °C)
ол тек газтәрізді күйде болады. Таза табиғи
Мұнай судан жеңіл, оның меншікті салмағы
газдың иісі мен түсі болмайды.
0,65-0,95 г/см3. Мұнай өз бойынан электр
тогын өткізбейді. Сондықтан ол электро-
никада изолятор ретінде қолданылады. Ол
қуатты әрі арзан отын — бір тонна мұнай
Табиғи газ қабаттарда (жер қойнауларында)
үш тонна көмірдің, 1,3тонна антрациттың,
3,3 тонна шымтезектің қызуына тең орналасқанда газтәрізді күйде - жекелеген
шоғырлар (газ кендері) түрінде
Қазір "Қара алтын" деп бағаланатын мұнайдың немесе мұнай-газ кенорындарының беткі
өзіндік мол тарихы бар. 1539 жылы ол тұңғыш бөлігіндегі арнайы газды қабат (шапка)
рет Америка құрлығынан Еуропаға тасылатын ретінде немесе мұнайда, кей жағдайда суда
тауарлардың тізіміне кіріпті. Сол ерітілген күйде де болады.
жылы Венесуэладан Испанияға жөнелтілген мұнай
тасымалының алғашқы легі бірнеше темір құтыға
ғана құйылған жүк екен. Ол кезде дәрігерлер оны
тек артрит ауруын емдеуге ғана пайдаланатын
болған.
Табиғи газдың негізгі бөлігін метан (CH4)
Мұнай өнімдері отын, майлар, битумдар, құрайды — 92-ден 98 %-ке дейін. Табиғи
ауыр көмірсутектер және әр түрлі мұнай газдың құрамына ауырырақ көмірсутектер -
өнімдері сияқты негізгі топтарға бөлінеді. метанның гомологтары кіре алады.:
Отын негізіндегі мұнай өнімдеріне этан (C2H6),пропан (C3H8),бутан(C4H10).
көмірсутекті газдар мен бензин,
лигроин, керосин, дизель отыны, мазут,
т.б. жатады.
Қоршаған орта – адамзат қоғамы өмір сүретін табиғи
және антропогендік орта; адамдар мен олардың
шаруашылығына бірлесе және тікелей әсер
ететін биоталық, абиоталық және антропогендік орталар
дың жиынтығы; адамдар, жануарлар немесе объектілер
тіршілік ететін немесе әрекет ететін орта немесе
контекст.

Қоршаған орта мәселелерімен шұғылданатын бірнеше
халықаралық ұйымдар құрылған.
Олар:
- Қоршаған орта жөніндегі ғылыми к-ті (СКОПЕ, 1969
жылы құрылған)
- Қоршаған орта жөніндегі мониторингінің жаһандық
жүйесі (1970)
- Қоршаған орта мен даму жөніндегі халықараралық
институт (1971)
- Қоршаған орта мен даму жөніндегі бүкіл дүниежүзілік
Қоршаған комиссия (1983)
- Қоршаған орта жөніндегі халықараралық ақпараттық

орта жүйе (ИНФОТЕРРА, 1997), т.б.
Мұнай-газ саласының
қоршаған ортаға әсері
Мұнайдың қоршаған ортаға осындай ауқымды әсерінің себебі оның химиялық
құрамында. Мұнай құрамында бірнеше мың сұйық көмірсутек бар: 80-90% -ға
жетеді. Мұнай құрамына басқа да органикалық қосылыстар, мысалы
шайырлар, меркаптандар, нафтен қышқылдары, асфальтендер және басқа
заттар кіреді. Сонымен қатар, майдың құрамында 10% дейін су және 4% дейін
газ бар. Аз мөлшерде минералды тұздар мен микроэлементтер болады.
Мұнайдың химиялық құрамында, ең алдымен, шамамен 57% құрамында
алифатты көмірсутектер бар екені белгілі. Ароматты көмірсутек құрамы,
шамамен 29%. Асфальтендер мен басқа қосылыстар 14% құрайды.
Мұнай-газ өндіру Мұнай-газ
саласының экологиялық өнеркәсібінің
проблемалары, литосфераға тигізетін
зияндылығы кері әсері

Мұнаймен ластану кезінде Ластанған топырақтың табиғи
топырақтың құнарлығын және ортада қалпына келуі жүздеген
экологиялық қызыметін жылдарға созылады, ал
анықтайтын, оның барлық жасанды жолмен қалпына
морфологиялық, физикалық, келтіру – күрделі жұмыстарды
физика-химиялық, биологиялық жүргізуді қажет етеді.
қасиетіне ықпалын тигізеді.

Мұнай өндіру көлемінің Мұнай кеніштерін игеру Топырақ жамылғысы өзінің физикалық-
механикалық қасиетіне байланысты,
жылдан-жылға артуы, барысында литосфера – ауадағы зиянды заттектерді өзіне сіңіріп,
өзінің құрамында екіншілік ластану
қоршаған табиғи ортаның түрлі химиялық улы көздерін қалыптастыруға бейім
компоненттеріне заттектермен геологиялық ортаның, ұзақ мерзімдік
зиянды заттектерді тасымалдайтын
техногендік әсірін тигізуде. ластанады. орта болып табылады.
Мұнай-газ өндіру
саласының
экологиялық АҚШ-та қоршаған ортаны ластағаны үшін
заңды тұлғалар мыңдаған доллар айып пұл
проблемалары, төлейтін болса, біздің еліміздегі төленетін
зияндылығы айып пұл мөлшері одан жүздеген есе аз.
Сондықтан-да инвесторлар сүзгілерді
орнату, ауыстуру және қоршаған ортаға
Атмосфераға бөлінетін ластануды азайтудың орнына, оған
қарағанда айып пұл төлеуді жөн санайды.
әсері

90-шы жылдардың соңында жасаған
Мұнай өндіру, өңдеу, мұнай Синтетикалық каучук зерттеулер бойынша Қазақстанның
химия өнеркәсібі Каспий өңіріндегі тек Мұнай
заводтарынан ауаға - өндіретін орындарынан жылыша
атмосфералық ауаға
көмірсутектер, күкіртті стирол, дивинил, толуол, атмосфераға 184 ООО тонна әртүрлі
зиянды заттар бөлінеді. Ал қазіргі
сутектер және басқа да иісі ацетон, изопрен және т.б. кезде Мұнай өндіретін кен
жағымсыз заттар бөледі. бөлінеді. орындарының саны да, өндіретін
Мұнайдың мөлшері де ол кездегіден
көбейе түсті.
Мұнайды
тұрақтандыру
қондырғысы
1-Жылуалмастырғыш;
2 – пеш;
3-ректификациялық
колонна;
4 –тоңазытқыш;
5 – насос;
6 – жинағыш; ;
I - шикі мұнай;
II – тұрақты мұнай;
III – отынды газ;
IV – түтінді газдар;
V – су;
VI – тұрақты газ;
VII – ШФЛУ.
Мұнайдың құрамынан суды
алудың қарапайым әдіс-
атмосфералық қысымда
термохимиялық сусыздандыру.
Газдан тазаланған шикі мұнайды
Е-1 насос арқылы Т-1
жылуаластырғыш Және Т-2 булы
қыздырғыш арқылы Е-3
темотұндырғышқа келіп түседі. Е-
2 мұнайға деэмульгатор қосылады.
Е-3 термотұндырғышта мұнай 1,5
МПа қысымда 1-3 сағат
аралығында болады.
Сусыздандырылған мұнай Т-1
жылуалмастырғыш арқылы Е-4
резервуарға бағытталады. Бұл
резуервуарда мұнай қосымша
судан тазартылады. Тұнған суды
Е-5 мұнайжинағышқа жіберіледі.
Мұнай айдау процесі
1- Бензинсіздендіруші колонна;
2- атмосфералық колонна;
3-буландырғыш колонна;
4-атмосфералық пеш;
I –ЭЛОУ жіберілетін мұнай;
II – жеңіл бензин;
III – ауыр бензин;
IV -180-220С фракция;
V - 220-280 С фракция;
VI - 280-350С фракция;
VII – мазут;
VIII –газ;
IX –су буы.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
РАХМЕТ!

Ұқсас жұмыстар

Қоршаған ортаны қорғау туралы заңдарды бұзғаны үшін жауаптылық

Көпжылдық өсімдік

PROTOZOA дүние тармағының систематикасы

Экологиялық сараптаудың мақсаты

Экологиялық сараптаудың негізгі принципі

Қоршаған орта түсінігі және сипаттамасы

Жасыл өсімдіктер

Қысқа төзімді өсімдік

Қоршаған орта жағдайын бақылау және жағдайын бақылау және экологиялық мониторинг кологиялық мониторинг

Өзендер мен ағындар

Пәндер