Термореактивті пластмассалар




Презентация қосу
Лев Николаевич Гумилев
атындағы Еуразия Ұлттық
Университеті

Пластмассалар

Орындаған: Құрамыс Айнұр

Қабылдаған: Шаймардан Минавар
Жоспар:

Кіріспе
Негізгі бөлім
Термопластикалық пластмассалар
Термореактивті пластмассалар
Полиэтилен
Полистирол
Пластмассалар өндірісі және қолданысы
Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе

Пластмассалар (пластикалық массалар немесе
пластмассалар) — негізі синтетикалық немесе табиғи
жоғары молекулалық қосылыстар (полимерлер)
болып табылатын материалдар. «Пластмассалар»
атауы бұл материалдар жылу мен қысымның әсерінен
салқындағаннан немесе қатайғаннан кейін белгілі бір
пішінді қалыптастыруға және сақтауға қабілетті
екенін білдіреді. Қалыптасу процесі пластикалық
деформацияланатын (тұтқыр ағатын немесе жоғары
серпімді) күйдің қатты күйге (шыны тәрізді немесе
кристалды) ауысуымен бірге жүреді.

Полимерлерден басқа пластмассалардың
құрамына пластификаторлар,
толықтырғыштар, стабилизаторлар,
бояғыш заттар енеді.
Макромолекуласы сызықтық, тармақталған
немесе торланған құрылымды болады.
Пластмассалар гомогенді (бір фазалы)
немесе гетерогенді (көп фазалы)
материалдар болуы мүмкін. Гомогенді
пластмассаларда полимер материалдың
қасиетін анықтаса, гетерогенді
пластмассаларда полимер
Полимерлі материалдардың
бөлінуі

Қыздырғанда байқалатын
өзгерістеріне байланысты полимерлік
материалдар термопластар және
термореактивті немесе реактопласты
болып бөлінеді.
Термопласты
пластмассалар

Термопласты пластмассалар қасиеттері қыздырған
кезде ақырындап өзгеріп, белгілі бір температураға
жеткенде тұтқыраққыш күйге ауысады. Олардың
балқуы негізінен молекулааралық күштер әрекетінің
азаюынан және молекуланың кинетикалық
энергиясының артуынан болады. Сұйық термопласты
пластмассалар суытқанда, кері өзгеріс байқалады,
полимер сұйық қалпынан қатты зат күйіне ауысады.
Осындай өзгерістер кезінде полимерлердің химиялық
табиғаты өзгермейтін болғандықтан, балқыту және
салқындату үдерістерін бірнеше рет қайталауға
болады. Термопласты пластмассаларғ полиэтилен,
полистирол, поликапро-лактам және т.б. жатады.
Термореактивті пластмассалар

Термореактивті пластмассалар немесе
Реактопластар — қыздырғанда балқымайтын,
ерімейтін түрге көшетін, синтездік шайырларға
жататын пластмассалар. Фенолальдегид, глифтал
(глицерин мен фталангидриді), карбамид-
формальдегид, кремний-органикалық полимерлер,
полистирол, поливинил-хлорид, полиметакрил
термореактивті полимерлері көбірек таралған.
Термореактивті пластмасса

Термопластикадан айырмашылығы, көбінесе жоғары
температурада жұмыс істеуге болады.

Алайда, қайта өңдеу процестері біршама күрделі
және уақыт аралықтары мен температураны
сақтауды талап етеді, одан тыс қайтымсыз
реакциялар пайда болуы мүмкін және нәтижесінде
өнімнің ақаулығы пайда болады.
Әдетте олардың құрамында шыны талшық және басқа
да талшықты толтырғыштар, күйе, бор, целлюлоза,
ағаш ұны, кварц құмы және т.б. термореактивтік
материалдар үш өлшемді құрылымға байланысты
жоғары қаттылыққа, сынғыштыққа және серпімділікке
ие, термопластикалық материалдарға қарағанда жылу
кеңею коэффициенті төмен, органикалық еріткіштерге
және әлсіз қышқыл мен сілтілі ортаға төзімді.
Полиэтилен – ақ түсті
термопластикалық полимер. Өнеркәсіп
жағдайында жоғары
қысымды
полиэтиленді (тығыздығы 0,913 — 0,934
г/см3) және төмен қысымды полиэтиленді
(тығыздығы 0,919 — 0,973 г/см3)
этиленнің полимерленуі нәтижесінде
алады. Полиэтиленнің физика - химиялық
қасиеттері температураға өте тәуелді.
Температура өзгергенде кристалдану
дәрежесі, тығыздығы, т.б. көрсеткіштері
өзгереді.
Химиялық қасиеттері

Полиэтиленге хлор қатысында әсер
ету.

Полиэтилен макромолекуласына хлор енгізу оның
кристалдану дәрежесін төмендетеді, тығыздығын
арттырады және т.б. қасиеттерін өзгертеді. 25-40% хлоры
бар полиэтиленде каучукке сай қасиеттер пайда болады.

Полиэтиленге хлор мен күкіртті ангидрид қатар әсер
еткенде,
макромолекулаға хлор және хлорсульфон топтары
енеді. Сульфохлорланған полиэтилен отқа төзімді
және вулкандануға бейім:
Полиэтиленнің қолданылуы

Халық шаруашылығында өте кең қолданылатын полимер.

Жұқа пленка, су құбыры, химиялық аппарат бөліктерін,
құты, стакан, тығын, техникалық бұйымдар, т.б.
дайындауда, ауыл шаруашылығында көкөніс пен жеміс
өсіру ісінде қолданылады.
Радиотехника мен телеқондырғыларда электроқшаулағыш,
химиялық өндірістерде антикоррозиялық жабындар
ретінде, сондай-ақ орама кабыршақтар мен ыдыстар
жасауда, мата, қағаз, ағаш өнімдеріне сіңіруге
қолданылады.

Химиялық өнеркәсіпте корпустар, футеровкалар, сонымен
қатар химиялық белсенді және күйдіргіш заттар әсер
ететін жағдайларда жұмыс істейтін қондырғылардың әр
түрлі бөлшектері жасалады.
Полистирол – бұл стирол немесе
винил бензолының полимерленуі
нәтижесінде пайда болады.
Полистиролдың
қасиеттерін
физикалық
молекулалық
массаның әр түрлі таралуы, өңдеу
әдістері және оны өндіру кезінде
қолданылатын қоспалардың
түрлері арқылы өзгертуге болады.
Көптеген полимерлердің құрамында ароматты сақиналар
бар және оларға ароматты қосылыстарға тән реакциялардың
барлығын жүргізуге болады. Мысалы, полистиролды
гидрогендеу, сульфохлорлау, нитрлеу, хлорлау, фторлау,

хлорметилдеу және т.б. реакцияларды қолданады:
Полистирол қолданылуы

Азық-түлік орауыш материал ретінде кеңінен
қолданылады.

Тоңазытқыштарда, салқын қоймаларда және
ғимарат қабырғалары арасында жылу оқшаулау
ретінде кеңінен қолданылады.
Пластмассалар өндірісі

материалдары

Пластмассалар өндіру ауқымы
жағынан полимер
арасында
бірінші орын алады. Олардың
механикалық беріктігі
жоғары, тығыздығы аз,
химиялык төзімді, жылу және
электрокшаулағыштығы
жақсы, т.б. касиеттері
болады.
Пластмассалар қолданысы

Пластмасса негізгі қолданылу саласына
қарай бірнеше топқа бөліп қарастыруға
болады:

Конструкциялық
Электр және радио техникалық
Антикоррозиялық және бүлдіргіш орталарға
тұрақтылық
Дыбыс және жылу оқшаулағыштар
Қорытынды

Пластмассаларды тиімді шикізаттардан
өндіреді. Олар механикалык өңдеулерге онай
беріліп, одан түрлі бұйымдар жасалады.
Мұның бәрі оларды өндірістің барлық.
Салаларында және ауыл шаруашылығында,
техникада жөне күнделікті тұрмыста кеңінен
пайдалануға мүмкіндік береді.
Пайдаланылған
әдебиеттер

Цветков Л. А. § 10. Понятие о
высокомолекулярных соединениях //
Органическая химия. Учебник для 10 класса. —
20-е изд. — М.: Просвещение, 1981. — С. 52—
57. — 1 210 000 экз.
Тростянская Е. Б., Бабаевский А. Г.
Пластические массы // Химическая
энциклопедия : в 5 т. / Гл. ред. И. Л. Кнунянц.
— М.: Большая Российская энциклопедия, 1992.
— Т. 3: Меди—Полимерные. — С. 564—565. —
639 с. — 48 000 экз. — ISBN 5-85270-039-8.

Ұқсас жұмыстар
Пластмассалар
Пластмасса тара және орағыш жасау үшін материал ретінде
Стоматологиялық полимерлер
Пластмасса тара және орауыштар жасау үшін материал ретінде
Пластмассалардың Арзан қасиеттері
ЖОҒАРЫ МОЛЕКУЛАЛЫҚ ҚОСЫЛЫСТАР ХИМИЯСЫ
Ортопедиялық стоматология негіздері
Офицерлер үйі
Полимерлі материалдар мен бұйымдар. Акустикалық материалдар
Жартылай өткізгіштер табиғатта
Пәндер