Науқасты назогастральді зондпен тамақтандыру

Презентация қосу

Гастроэнтерология бөліміндегі
мейіргердің міндеттері
Жоспары
I.Кіріспе
II.Негізгі бөлім
2.1 Гастроэнтерология туралы түсінік
2.2 Гастроэнтерология бөлімшесі мейіргерінің міндеттері
2.3 Мейіргердің құқықтары
2.4 Шұғыл жағдайда көмек көрсету
III.Қорытынды
IV.Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Гастроэнтерология-адамның асқазан-ішек жолдарын, оның
құрылымы мен қызметін, аурулары мен оларды емдеу әдістерін
зерттейтін медицина саласы.
Бауырды, өт қабын, өт жолдарын, олардың құрылымы мен
функцияларын, аурулары мен емдеу әдістерін зерттейтін
гастроэнтерология бөлімі гепатология деп аталады.
Мейіргердің міндеттері
Мейіргер ас қорыту жүйесінің аурулары бар науқастарды
тексерген кезде барлық сипаттамалық шағымдарды ескеру
қажет:
• ауырсынуды,
• сәулеленуді,
• қарқындылықты,
• пайда болу уақытын (тамақ қабылдаумен байланысты),
диспепсиялық белгілерді,
• диареяның,
• іш қатудың болуын локализациялау.
• шырыш және қан, іштің кебуі.
Мейіргер пациенттің ауру тарихына, өмір мен еңбек
жағдайларына, жаман әдеттерге, тұқым қуалаушылыққа
және науқастың мәселелеріне назар аударуы керек.

Пациентті қарау кезінде төсектегі жағдайды, тілдің
шырышты қабатының күйін, терінің түсін, бауыр
белгілерінің болуын қарау өте маңызды.
Ас қорыту жүйесінің аурулары бар пациенттерде мынадай
проблемалар туындауы мүмкін:
І) ұтымды тамақтану қағидаттарын білмеу;
2) барабар тамақтану қағидаттарын білмеу;
3) диеталық тамақтану қағидаттарын білмеу;
4) өз бетінше тамақ немесе сұйықтық қабылдаудың мүмкін
еместігі;
5) нәжісті немесе зәрді ұстамаудан қорқу;
6) суднажәне несеп қабылдағышты пайдалануға байланысты
қолайсыздық;
Мейіргер колостомиясы бар пациенттерге ерекше назар
аударып,күтім жасау керек. Олар көбінесе физиологиялық
ағымдарға байланысты психологиялық қиындықтарға тап
болады.Мейіргер пациентке психологиялық қолдау көрсету
керек.
Мейіргер ас қорыту жүйесінің аурулары кезінде диетотерапия
принциптерін білуі керек.
Тағам мүмкіндігінше жұмсақ болуы керек, механикалық,
термиялық және химиялық тітіркендіргіштер алынып тасталуы
керек, тамақтану фракционды болуы керек. Медбике
пациентпен алдағы күтімнің мақсаттарын талқылауы керек.
Өздігінен тамақтана алмайтын пациентті тамақтандыру үшін
оның қандай кезекпен тамақ ішетінін анықтау керек, ыстық
сусындардың температурасын тексеріп, тамақ ішкеннен кейін
аузын шаюды ұсыну керек.
Мейіргер пациентті оқыту керек
Қандай уақыт қолайлы екенің, қандай тағамға артықшылық
беру керек, егер режим орындалмаса, қандай асқынулар
туындауы мүмкін екенін айтыңыз.

Мейіргер асқазанның, ішектің, бауырдың, ұйқы безінің кейбір
аурулары кезінде рационалды тамақтану принциптерін білуі
керек, нәжісті бақылап, қажетті қорғаныс режимін құрып,
әртүрлі көмек көрсетуі керек.
Мейіргер ас қорыту жүйесінің аурулары бар науқастардың
негізгі шағымдары мен белгілерін білуі керек;
асқазан-ішек жолдары ауруларын күту, емдеу, байқау және
алдын-алу принциптерін білуі керек.
Гастроэнтерология бөлімінің
мейіргерінің жұмысы
1.Пациентті қабылдауға дейін кабинетті дайындау,керекті
құжаттарды дайындау,құрал жабдықтардың жұмысқа
жарамдылығын тексеру
2.Тіркеу бөлімінен пациенттің жеке амбулаториялық картасын
әкеліп дәрігерге беру
3. Зерттеу нәтижелерінің уақтылы түсуін қадағалау және
оларды амбулаториялық науқастардың медициналық
карталарына салу
4. Пациенттерге зертханалық зерттеулерге дайындалудың
әдістері мен процедураларын түсіндіру
5. Қажет болса, науқастарға тексеруге дайындалуға көмектесу
6. Диспансерлік науқастардың есебін жүргізіңіз, оларды жедел
шақырыңыз
7. Науқастар арасында санитарлық-ағарту жұмыстарын
жүргізуге қатысу
8. Оқу арқылы біліктілікті жүйелі түрде арттыру,тиісті
әдебиеттер, конференцияларға, семинарларға қатысу
9. Дәрігердің бақылауымен медициналық құжаттама
беру:Консультациялық және көмекші кабинеттерге,
диспансерлік бақылаудың бақылау карталарына, статистикалық
талондарға,Санаторлық карталар, амбулаториялық
науқастардың медициналық карталарынан үзінділер, МСЭК-ке
жолдамалар, мүгедектік туралы анықтамалар беру
10. Мейірбике жұмысының күнделігі, санитарлық-ағарту
жұмыстарының журнал кітабы және т.б. толтыру
Мейіргердің құқықтары
- өздерінің қызметтік міндеттерін сапалы орындауды қамтамасыз
ете отырып, жұмыс орнында қажетті жағдайлар жасау үшін
емхана әкімшілігінің талаптарын ұсынуға;
- - талқылау кезінде кездесулерге (жиналыстарға) қатысуға
Гастроэнтерологиялық кеңсенің жұмыстары;
- - гастроэнтерологтан, бас медбикеден өздерінің функционалдық
міндеттерін орындау үшін қажетті ақпаратты алуға;
- - келушілерден емхананың ішкі ережелерін сақтауды талап
етуге;- байланысты мамандықты игеру;
- - гастроэнтерологиялық кеңсенің кіші медициналық
персоналының нұсқауларын беруге және бақылауға;-
белгіленген тәртіпте жұмыс орындарында, біліктілікті арттыру
курстарында және т.б. біліктілігін арттыру.
Шұғыл жағдайда мейіргердің іс
әрекеті
Гастроэнтерологиядағы төтенше жағдайлар
диагностика мен емдеу үшін үлкен
қиындықтар тудырады, олар арнайы
әдістер мен медициналық мекемелер мен
медициналық персоналдың тиісті көмек
көрсетуге дайындығын қажет етеді. Шұғыл
көмек қажет болатын жағдайлар өңеш,
асқазан, ұйқы безі, бауыр, өт қабы немесе
ішек ауруларынан туындауы мүмкін.
Мынадай шұғыл жағдайларға ерекше назар
аудару керек: асқазан-ішектен қан кету,
өңештің варикозды тамырларынан қан кету,
ойық жара перфорациясы, билиарлы
(бауыр) коликтің шабуылы.
Асқазан-ішектен қан кететін науқастарды күтудегі
мейірбикенің рөлі
Асқазан-ішектен қан кету - бұл патологиялық процесстен
зақымданған немесе эрозияға ұшыраған ас қорыту органдарындағы
ұсақ қан тамырларынан қанның кетуі. Қан кету кезінде қан асқазан-
ішек жолдарының люменіне (асқазан мен ішектің қуысына) түседі.
Асқазан-ішектен қан кетудің қоздырғыш факторлары диета,
алкогольді шамадан тыс пайдалану, физикалық белсенділік кезінде
қателіктер болуы мүмкін.
Асқазан-ішектен қан кетудің
негізгі себептері:
Асқазан мен он екі елі ішектің
жарасы;
Асқазанның шырышты қабатының
эрозиясы;
Өңештің варикозды тамырлары;
Науқасқа төсек демалысы көрсетіледі, қозғалу мүлдем мүмкін
емес. Дұрыс позиция артқы жағында жоғары көтерілген
аяқтармен орналасқан. Кез-келген манипуляциялар зембілде
жүзеге асырылады. Дене белсенділігі зардап шеккен тамырларға
әсер етеді және қанның бөлінуін арттырады.Асқазан-ішектен қан
кету: шұғыл көмек, белгілері және емделуі Науқасқа төсек
демалысы көрсетіледі.Асқазан-ішектен қан кетудің келесі шұғыл
емі - бұл тамақ пен сусыннан бас тарту. Тағамдар мен
сұйықтықтар құсуды қоздырып, асқазан-ішек жолдарының
белсенділігін арттыруы мүмкін, бұл тыныштықта болуы
керек.Іштің және ішектің ішіне мұз салынған. Ол беткі
интеграцияға зиян келтірмеу үшін әр 15 минут сайын мезгіл-
мезгіл алынып тасталады. Суыққа байланысты тамырлар
тарылады, бұл қан кетудің ауырлығын төмендетеді. Мұзды
жұтуға болмайды.
Бөлімшедегі мейіргерлердің басты
міндеттерінің бірі пациентті тамақтандыру
және күтім болып табылады.
Бөлімдегі жағдайы ауыр пациенттерді
жағдайына байланысты тамақтандырудың
түрлері бар.Олар:
Науқасты асқазан зонды арқылы
тамақтандыру.
Ректальды тамақтандыру
Науқасты назогастральді зондпен
тамақтандыру
Науқасты асқазандағы тесік (гастростома)
арқылы тамақтандыру.
Сонымен қатар бұл процедураларды
мейіргер жүргізеді.
Науқасты асқазан зонды арқылы
тамақтандыру.
Іс-әрекет алгоритмі
1Қолды сұйық сабынмен жуып өңдеу . Қолғап киіңіз
2Әзірлеген тамақты (150-200мл) жанэ шприцне сорғызып ауасын шығар.
3Науқастың құлақ сырғалығынан, мұрын ұшынан, кеуденің семсер тәрізді өсіндісіне дейін
зондты өлшеп ал.
4Зондтың тұйық басына вазелин немесе глицерин жағыңыз.
5Зондты төменгі мұрын жолымен жұтқыншақ қуысы арқылы өлшеген тереңдікке жіберіңіз.
6Жанэ шприцін немесе воронканы зондтың бас жағына қосып тамақты ақырын құйыңыз.
7Тамақтандырып болған соң, қайнаған 20-30 мл суды воронкаға құйып, шаю үшін керек және
воронканы алып тастап, зондтың бойын қысқышпен қысып әрі қарай қажеттілігі
болмаса ,ақырын тартып алып, Б-тобы мед қалдық жинайтын ыдысына тастаңыз.
9.Зондтың бас жағын пластырь көмегімен
бекітіп койыңыз

10. Қолғапты шешіп ,Б-тобына тастаңыз.
Қолды өңдеңіз
Ескерту: Зондты жасанды тамақтандырудың барлық
кезеңінде алмай қалдыруға 2-3 күн болады.
Ректальды тамақтандыру
Іс-әрекет алгоритмі

1. Қолды сұйық сабынмен жуып антисептикпен өңдеу . Қорғаныш
құралдарын кию.
2.Бір сағат бұрын пациентке тазалау клизмасын жасаңыз.
3. Системаны сұйықтықпен толтырып, ине орнына ұштықты жалғаңыз
4. Ұштықтың басына вазелин майын жағыңыз, ауасын шығарыңыз.
5.Пациент сол қырына жатқызып, тізесін бүгуін сұраңыз(симс жағдай).
6.Ұштықты тік ішекке енгізіп, кіндікке қарай 3-4 см, омыртқа жотасына
қатарластыра 8-10см енгізіңіз.
7. Дәрігердің белгілеуі бойынша сұйықтықты тамшылатып құйыңыз.
8. Пайдаланылған барлық заттарды дезинфекциялаңыз
9. Қолғапты шешіп ,Б-тобына тастаңыз .Қолды өңде
Ауыр халдегі науқасты назогастральді зондпен
тамақтандыру
Іс-әрекет алгоритмі:
1.Науқасқа және оның туыстарына жүргізілетін процедураны түсіндіріңіз және келісімін алыңыз.
2. Қолды сұйық сабынмен жуып антисептикпен өңдеу . Қорғаныш құралдарын кию.
3.Енгізетін зондтың ұзындығын анықтаңыз: Науқастың құлақ сырғалығынан, мұрын
ұшынан, кеуденің семсер тәрізді өсіндісіне дейін зондты өлшеп ал.
4. Лотокқа фурациллин ерітіндісін құйып зондты салыңыз (зондты ығалдау үшін).
5. Науқасты шалқасынан жатқызыңыз, басына жастық қойып, басын бір жағына қаратыңыз, кеудесін салфеткамен жабыңыз.
6. Мұрын қуысын қараңыз.
7. Мұрын қуысы жолдары арқылы жіңішке асқазан зондын өлшеген ұшын тереңдікке енгізіңіз, науқасты Фаулер жағдайында орналастырыңыз (жартылай-450 ),
науқасқа зондты белгіге дейін жұтынуын сұраңыз.
8. Жанэ шприціне 10-15 мл ауаны сорып алып зондқа жалғаңыз.
9. Фонендоскопты асқазан тұсына қойыңыз.
10.Фонендоскоппен есту арқылы асқазанға ауа жіберіңіз. (дауыс естіледі)
11. Зондқа қысқыш қойып шприцті алып тастаңыз, бос ұшын лотокқа салыңыз.
12. Жанэ шприціне әзірленген жылы сұйық тағамды алып, ауасын шығарыңыз.
13. Зондтан қысқышты алып, воронканы немесе Жанэ шприцін зондтың бос жағына жалғаңыз, асқазан деңгейіне дейін түсіріңіз.
14. Воронканы немесе Жанэ шприцін сәл еңкейтіп оған әзірленген тағамды құйыңыз, воронканың түбінде кішкене тағам қалғанша жоғары қарай көтеріңіз.
15. Воронканы асқазан деңгейіне дейін түсіріңіз және асқазанға тағам енгізуді қайталаңыз.
16. Тамақтандырып болғаннан кейін зондты шәймен немесе қайнатылған 20-30 мл сумен айдаңыз.
17. Зондтың ұшына қысқыш қойып, воронканы алыңыз. Зондтың ұшын стерильді салфеткамен орап, келесі тамақтандыруға дейін бекітіп қойыңыз.

18.Воронка, Жанэ шприці ,лоток, фартук,клеенка пайдаланған заттарды залалсыздандыру ерітіндісіне салыңыз.
18.Қолғапты шешіп ,Б-тобына салыңыз .Қолды өңденіз
Ескерту!
- зондты жасанды тамақтандыру кезінде 2-3 күннен артық қалдырмайды, шырышты қабатында ойылу пайда болады;
- тағамды 38-400С темпертурада су буында қыздырады;
- қарсы көрсетілімі болмаса науқасты отырғызады;
- науқас ес-түссіз жағдайда басын бір қырындатып жатқызады;
- зонд трахеяға түскен жағдайда науқас көгеріп, жөтеліп, ауа жетіспеушілік болады, бұл кезде зондты дереу алып тастау керек.
Науқасты асқазандағы тесік (гастростома)
арқылы тамақтандыру.
Іс-әрекет алгоритмі:
1.Науқасқа жүргізілетін процедураны түсіндіріңіз және келісімін алыңыз.

2.Науқасты тамақтандыруға дайындаңыз.

3.Т0-350-450С жылытылған жартылай сұйық тағам дайында.

4.Науқасты Фаулер жағдайында орналастырыңыз.

5. Қолды сұйық сабынмен жуып антисептикпен өңдеу . Қорғаныш құралдарын кию.

6. Резеңке зондтың бос ұшын жауып тұрған салфеткамен қысқышты алыңыз.

7. Резеңке зондқа шыны воронканы жалғаңыз.

8. Воронканы жоғары көтеріп, науқасқа қарай аздап еңкейтіңіз.

9 . Воронка арқылы асқазанға дайындалған тағамды аздап жіберіңіз.

10. Тамақтандырып болғаннан кейін зондты және воронканы сумен жуыңыз.
11. Воронканы алып дезинфекциялық ерітіндісі бар ыдысқа салыңыз.
12. Резеңке зондтың ұшын стерильді салфеткамен орап, қысқышпен қысыңыз.
13. Гастростомаға күтім жасаңыз.
14. Пайдаланған құрал-саймандарды залалсыздандыру ерітіндісіне салыңыз.

15. Қолғапты шешіп ,Б-тобына салыңыз.Қолды өңдеңіз
Гастростома күтімі.
Іс-әрекет алгоритмі:
1. Науқасқа жүргізілетін процедураны түсіндіріңіз және келісімін алыңыз.
2. Қолды сұйық сабынмен жуып антисептикпен өңдеу . Қорғаныш құралдарын кию.
3. Ұзындығы 15-16см болатын лейкопластырь дайындап, зондты айналдыра орап, қалған бос ұштарын
науқастың терісіне жабыстырыңыз.
4. Гастростома айналасындағы теріні 0,5% калий перманганат ерітіндісіне батырылған мақтамен сүртіңіз,
содан кейін құрғақ мақтамен сүртіп кептіріңіз.
5. Стома айналасындағы теріге жылытылған Лассар пастасын қалың қабат етіп шпательмен жағыңыз.
6. Паста үстіне стерильді салфетка қойыңыз.
7. Стерильді салфетканың үстін ортасында тесігі бар үлкен салфеткамен жабыңыз.
(зонд шығып тұруы үшін)
8. Резеңке зондты бинтпен орап беліне белбеу тәріздес байлап қойыңыз.
9. Қолданылған құралдарды дезинфекциялық ерітіндісі бар ыдысқа салыңыз.
10. Таңудан кейін түтікшенің асқазанда екенін және өткізгіштігіне көз жеткізіңіз.
Ол үшін шприц Жанэ немесе воронка арқылы түтікшеге дезинфекциялық ерітіндіні жіберіңіз.
11.Қорғаныш құралдарын шешіңіз. Таңғыш материалдар мен қорғаныш құралдарын
Б-тобына тастаңыз.

Ескерту!
- Стомадан резеңке түтік құлап қалған жағдайда немесе ерітінді өтпеген жағдайда дәрігерге айту керек.
Қорытынды
Гастроэнтерелогия бөлімінің мейіргері пациенттерге ем-шара
жүргізуден бөлек,пациентті тамақтандыру мен күтімін
жүргізеді.Сонымен қатар қан кету кезінде алғашқы көмекті
жедел көрсетуі керек.Қанның қай жерден кетіп жатқанын білу
үшін қанның түсіне назар аудару керек.Егерде қанның қай
жерден кетіп жатқаның нақты анықтаса,жүргізілетін көмекте
нәтижесін ойдағыдай береді.Жалпы асқазан-ішек аурулары бар
пациенттерге көмек көрсетуді гастроэнтерология бөлімінің
мейіргері ғана емес,барлық мейіргерлер білуі тиіс.
Пайдаланылған
әдебиеттер
• https://ru.wikipedia.org/wiki/Гастроэнтерология
• https://www.bibliofond.ru/view.aspx?id=882068
• https://
hr-portal.ru/doki/dolzhnostnaya-instrukciya-medicinskoy-sestry-g
astroenterologicheskogo-kabineta
• https://helpiks.org/3-80571.html
• https://www.gosmed.ru/lechebnaya-deyatelnost/spravochnik-zabo
levaniy/gastroenterologiya-bolezny
/

Ұқсас жұмыстар

Зондтық шаралар

Зонд арқылы тамақтандыру

Балалардағы диспепсиялық синдром

Науқастарды тамақтандыру

Науқастың тамақтануын ұйымдастыру

Стационардағы сырқаттардың емдік тамақтарын ұйымдастыру

Хирургиялық науқастардың тамақтануы туралы

Хирургиялық бөлімдегі науқастардың тамақтануы

Науқастарды тамақтандыру және оны ұйымдастыру

Операциядан кейінгі кезең

Пәндер