Жолаушылар тасымалы

СӨЖ
«Темір жол көлігінің
логистикалық-
инфрақұрылымының
даму жолдары»
Жоспар

Темір жол
көлігінің
Қазақстан темір Темір жол Қазақстанда темір жол ағымдағы
жолы тасымалы саласының дамуы жағдайы,
жетістіктері мен
проблемалары
Кіріспе

Көлік қызметтері нарығы – әлемдегі ең серпінді нарықтардың бірі.
Экономиканың өсуі көлік, экспедиторлық және логистикалық қызметтер
нарығының қарқынды өсуімен қатар жүреді. Қазақстан экономикасындағы
өзгерістерді жақсарту үшін, ең алдымен көлік-логистикалық
инфрақұрылымды жедел жаңғырту және салу қажет. Яғни, көліктік-
логистикалық инфрақұрылымды дамыту жөніндегі жобаларды іске асыру
туралы ғана емес, көліктің әртүрлі түрлері мен көлік қызметтерін
пайдаланушылардың өзара іс-қимылын дамыту мен ұйымдастыруды келісу
болып табылады. Сондай-ақ, көлік дәліздері мен кешенді көлік тораптарын
дамыту қажет. Инфрақұрылымдық инвестициялар өнімділік пен өсімге әсер
етеді, сауда мен өзара байланысты жеңілдетеді, сонымен қатар
экономикалық интеграцияға ықпал етеді. Қазақстан 2015-2019 жылдары
«Нұрлы жол» мемлекеттік бағдарламасының алғашқы кезеңін іске асырып,
биыл 2025 жылға дейінгі келесі бесжылдық бағдарламаны қабылдады. «Бай
болатын мемлекет жол салады» демекші, инфрақұрылымның ішінде көлік
пен логистика маңызды орын алады. Осы логистикалық-инфрақұрылымның
ішінде темір жол көлігінің даму жолдарына тоқталып өтетін боламыз.
Темір жол көлігі – республиканың көлік кешеніндегі Қазақстанның географиялық жағдайы
маңызды қатынас құралы, көлік инфрақұрылымындағы (теңізге тікелей шығу мүмкіндігінің
басты буын. Қазақстан теміржолдарының жалпы жоқтығы), оның ұлан-байтақ аумақты алып
ұзындығы бір бағытпен есептегенде 21 мың км (әлемде жатуы, өндірістің шикізаттық құрылымы,
19-орын), оның ішінде дара жолдар (69 %) - 11,1 мың км, өндіргіш күштердің орналасуы, автожол
қос жолды (30,6 %) - 4,9 мың км, 2 жолдан астам - 32,3 инфрақұрылымының жеткілікті
км, электрлендірілген желілер (26 %) 4,2 мың км құрайды. дамымағандығы себепті темір жол көлігінің
Пайдаланылатын магистральдық теміржол желісінің ел экономикасындағы рөлі айрықша
ұзындығы 16,1 мың км құрайды. маңызды.
Қазақстан темір жолдары картасы 2007 ж
Қазақстан Республикасының темір жол көлігінің бойлық және
ендік бағыт желісіндегі негізгі станциялары

Темір жол
көлігінің желісі

Бойлық бағытта Ендік бағытта

Орынбор – Орта Сібір Оңтүстік Сібір
Түркістан – Трансқазақстан
Ташкент Трансібір (Троиск – (Қарталы –
Сібір (Семей – (Петропавл –
(Ақтөбе – (Қорған- Қостанай – Астана –
Алматы – Қарағанды -
Қызылорда – Петропавл) Көкшетау - Құлынды -
Луговой) Шу)
Шымкент) Қарасу Барнаул)
Қазақстан Республикасының аумағы бойынша халықаралық темір жол
дәліздерінің өту кестесі

1. Солтүстік дәліз

Дәліз 2. Оңтүстік дәліз

3. Трасека

4. Солтүстік – Оңтүстік дәліз

5. Орталық дәліз

1. ТАТМ-нің солтүстік дәлізі: Қазақстан мен Ресей арқылы Батыс Еуропа – Қытай – Корея

Бағыт түбегі мен Жапония
2. ТАТМ-нің оңтүстік дәлізі: Түркия, Иран, Қазақстан және Орталық Азия елдері арқылы
Оңтүстік Шығыс Азия
3. Шығыс Еуропа – Қара теңізі, Кавказ және Каспий теңізі арқылы Орталық Азия

4. Солтүстік Еуропа – Парсы шығанағының елдері

5. Сарыағаш – Арыс – Қандыағаш - Озинки
Соңғы жылдардағы теміржол көлігінің жақсы жақтары

Дамыған магистральдық теміржол
ТМД және Балтық елдерімен
желісі. Теміржол желілерінің
тасымалдауды ұйымдастырудың
географиялық тарамдалған және
үйлестірілген технологиялық процестері. Теміржол саласы кәсіпорындарын
ұзыннан-ұзақ желісі Қазақстанның
Дамудың тарихи ерекшеліктеріне мемлекеттік қолдау. Соңғы 10 жылда
барлық өңірлерін қамтиды және
байланысты ТМД және Балтық елдерінің теміржол инфрақұрылымының
теміржол шекаралық өткізу пункттерінің
теміржол көлік жүйелері толық қолданыстағы объектілерін жаңғыртуға
дамыған желісі арқылы шектес
технологиялық үйлесімді және бірыңғай және жаңа объектілерін салуға, сондай-
мемлекеттердің магистральдық
техникалық регламенттер мен қағидалар ақ жылжымалы құрамды жаңартуға
желілерімен байланысты қамтамасыз ете
шеңберінде жұмыс істей алады. арналған мемлекеттік инвестициялардың
отырып, республика ішіндегі және
Инфрақұрылымның бірыңғай көлемі 2,3 трлн. теңгені құрады. Бұл
өңіраралық (транзиттік) қатынаста
параметрлері, жылжымалы құрамға қаражатқа әлеуметтік маңызы бар
халықтың және бизнестің жүк және
техникалық қызмет көрсету процестері, бағыттарда жолаушыларды
жолаушылар тасымалдарына
жол жүру құжаттарын ресімдеудің тасымалдауды жүзеге асыратын
қажеттілігін қамтамасыз етуге мүмкіндік
интеграцияланған жүйесі жолаушылар тасымалдаушыларды субсидиялау
береді. МТЖ кен өндіру және өңдеу
мен жүктердің халықаралық енгізілді.
кешені, өнеркәсіптік және аграрлық
тасымалдарын тиімді ұйымдастыруға
секторлар кәсіпорындарымен байланысы
ықпал етеді.
қамтамасыз етілген.
Теміржол көлігінің нашар тұстары

Теміржол инфрақұрылымы мен Технологиялық процестерді
Бейінді емес инфрақұрылымдық Қала маңындағы теміржол
жылжымалы құрамның табиғи және автоматтандырудың және
моральдық жоғары тозуы. Ұзақ даму жобаларына көлігінің, оның ішінде облыс
инвестициялардың өтелімділігі цифрландырудың, сондай-ақ теміржол орталықтарында жеңіл рельсті
пайдалануға байланысты теміржол саласында ақпараттық
инфрақұрылымының табиғи және деңгейінің төмендігі. "ҚТЖ" ҰК" көліктің даму деңгейінің төмендігі,
АҚ компаниялар тобына технологияларды қолдану деңгейінің сондай-ақ қалалық жолаушылар
моральдық тозуының деңгейі төмендігі. Қолданыстағы ақпараттық
жоғары - кейбір ірі тораптық және жүктелген әлеуметтік жүйелерді біріктірудің және жаңа
көлігімен біріктірілудің болмауы
транзиттік станциялардың инфрақұрылымдық жобаларды ақпараттық жүйелерді енгізудің (оның ішінде билеттерді сату және
инфрақұрылымдық объектілерінің іске асыру және қызметтің бейінді бірыңғай тәсілдерінің болмауы бағыттарды жоспарлау жүйесінде)
қызмет ету мерзімі 30 жылдан емес түрлерін қолдау кезіндегі "ҚТЖ" ҰК" АҚ компаниялар халықтың ұтқырлығын
асады. Қолданыстағы электрмен айтарлықтай инвестициялық тобының технологиялық процестерін қамтамасыз етуге, оның ішінде
жабдықтау құрылғыларын, жүктеме инвестициялардың қайту автоматтандыру мен цифрландыру индустриялық және өнеркәсіптік
байланыс жүйелерін, теміржол деңгейін төмендетеді және деңгейі төмендігінің негізгі себебі аймақтарда жұмыс орнына жол
автоматикасы мен телемеханикасын теміржол көлігінің болып табылады. Оның қызметінің жүруді жүзеге асыру кезінде
жаңғыртудың аса қажеттілігі бар. инфрақұрылымын жаңғырту және ауқымы (қызметкерлер саны, сондай- кедергі келтіреді.
Магистральдық теміржол желісінің дамыту бойынша басым ақ деректерді енгізу, өңдеу, сақтау
құрамындағы дара жолды және жобаларды іске асыруда шектеулер және талдау қажеттілігін қамтитын
электрлендірілмеген учаскелердің процестер) және процестерді
жасайды.
едәуір ұзындығы пойыздардың басқарудың пайдаланылатын
өткізу қабілеті мен қозғалыс технологиялары олардың
тиімділігінің жоғары деңгейін
жылдамдығын шектейтін "тар
қамтамасыз етуге мүмкіндік бермейді.
өткелдер" көп болуына себепші
Темір жол көлігін дамыту көрсеткіші

2016 жылдың соңына 2020 жылдың соңына
Индикатор Өлшем бірлігі 2012 жыл (нақты)
қарай қарай
Локомотивтердің тозу деңгейін...
% 68 57 40,2
дейін төмендету

Жүк вагондарының тозу деңгейін...
% 48 40,9 42,7
дейін төмендету

Жолаушы жылжымалы құрамының
% 64 52 40
тозу деңгейін... дейін төмендету

Магистральдық теміржол желісінің
% 64 60 40
тозу деңгейін ... дейін төмендету

Жүк поездары қозғалысының
орташа техникалық жылдамдығы км.сағ 49 50 55
кемінде... құрайды

Қазақстан Республикасының
аумағы арқылы теміржол көлігімен
млн. тонна 16,3 20,9 32,2
өткізілген транзиттік жүктер
көлемін ұлғайту
Темір жол тасымалы

Қызмет көрсету түрлерін
кеңейту, үлкен басекелестермен
Шет елдік серіктестермен
бірлесу, қызметтердің жаңа
тиімді өзара әрекет ету
сферасында бірлескен
көмегімен Қазақстан
компаниялар құру арқылы
территориясындағы транзитті
көлік қызметі нарығындағы іс-
жүк тасымалдауды дамыту;
әрекетті диверсификациялауға
қол жеткізіледі;

Басқару тиімділігін арттыру
Тариф саясатының көмегімен Қазақстан Республикасының корпоротивті басқару жүйесін
қозғалмалы құрам көлемін транзиттік әлеуетін дамыту және жетілдіруге, қауіптерді басқару
көбейту; көп тұрып қалған тиімді пайдалану, елдер арасында
халықаралық ынтымақтастықты
жүйесін жасауға, бизнес-
вагондарды парктеу бойынша нығайту мақсатында, «Қазтеміртранс» процестерді оптимизациялауға,
уақытылы шаралар жасау; АҚ көршеліес елдер аймақтарында адам ресурстарын басқаруға,
бірлесіп кәсіпорындар құруда, бұл сапаны басқаруға бағытталуда.
экспорттық-импорттық бағыттар
бойынша жүк
тасымалы көлемін ұлғаюына,
Қазақстан Республикасының аумағы
арқылы транзиттік тасымал көлемін
кеңейтуге мүмкіндік береді. Сонымен
қатар АҚ дамуының стратегиялық
бағытына келетін болсақ компания
Миссиясын жүзеге асыру үшін даму
бағытының негізгі приоритеттері
анықталған,оларға:
Жүк тасымалдауды ұйымдастыруда, сондай-ақ, теміржол саласының тоқтап қалусыз, үзіліссіз жұмыс істеуіне жүкті
тасымалдауды жоспарлау негіз болады. Жүк тасымалдауды жоспарлаудың мақсаты: мүмкіндігінше аз шығынмен тасымалды
көлік түрлеріне шығынды үнемдеу мақсатта бөлуде, жүк тасуда тепе-теңділікпен қамтамасыз етуде және жүк артудың
ырғақтылығы, сонымен қатар, бар ресурстарды тиімді пайдлануда, техникалық мүмкіндіктерде, магистралды желі
мүмкіндіктерінде, жүк жіберушінің сұранысын уақытында және толық қанағаттандыру болып табылады.

Контрейлерлік тасымалдарды жүзеге
асырудағы шетелдік тәжірибе 1.Көліктасымалдаушы
автотасымалына да, теміржол көлігіне лар қозғалыс
құрылымы
2. Контрейлерлік
де бұндай тасымалдардың тиімді технология көмегімен айналымын тездете
алады және тасымалға
теміржол көлігі өзіне
екеніне дәлел бола алады. қосымша тасымалдау пайдаланатын шығын
3. Бұл платформаларға көлемін тарта алады мөлшерін азайтады.
Контрейлерлік тасымалдардың барлық автопоездарды арту
тасымалдаушыға қатысатындар үшін кезінде қымбат тұратын
қайта артқыш орнату
төмендегідей тиімділіктері бар: талап етілмейді. Арту
(түсіру) автопоездар
4. Көлік-
экспедициалық платформаларына,
компаниялар – жүк автокөліктерге,
иелеріне тартқыш және
көрсетілетін тіркемелер өз бетімен
қызметті «есіктен тиеу (түсіруді) өз
есікке дейін» жүкті бетінше кіру (шығумен)
5. Мемлекет үшін жеткізу мерзімін орындалатын
қоршаған ортаға қысқарту есебінде болғандықтан
зиянды қалдықтарды жақсартып, пайдалану шығындары
лақтыруды азайту тасымалдың жалпы біршама төмен.
есебінде, құнын төмендетеді.
автокөліктің
жағымсыз әсерін
төмендетеді.
2009 жылдан бастап 2018 жылға дейінгі кезеңде теміржол көлігімен тасымалданған жүктердің көлемі 1,6 есе
өсіп, 2018 жылдың қорытындысы бойынша бос қайтаруды ескере отырып, 397 884,8 мың тоннаны құрады,
бұл көліктің барлық түрлерімен тасымалданған жүктердің жалпы көлемінің 9,7 %-ын құрайды. Аталған
кезеңде теміржол көлігімен жүк айналымы 1,4 есеге артып, 283 345,2 млн. ткм немесе жалпы жүк
айналымының 46,5 %-ын құрады.
Жолаушылар тасымалы. Статистика.
Жүктерді тасымалдау. Статистика.
Қазақстанда темір жол
саласының дамуы

Теміржол көлігі Қазақстан экономикасының маңызды
базалық салаларының бірі болып табылады, оның ішкі және
сыртқы көлік-экономикалық байланыстарын және
халықтың тасымалдарға қажеттілігін қамтамасыз етеді.
Теміржол көлігінің елдің бірыңғай көлік жүйесінің бір
бөлігі ретіндегі қызметі қоғамдық өндірістің барлық
салаларының қалыпты жұмыс істеуіне, мемлекеттің
әлеуметтік және экономикалық дамуына және қорғаныс
қабілетін нығайтуға, Қазақстанның халықаралық Қазақстан
ынтымақтастығына ықпал етеді.
теміржолы
4

3 Бүгінгі күні темір жол
жолаушылар тасымалы 139
түрлі бағыт бойынша
жүзеге асырылады (барлық
2 Ел аумағы бойынша барлық темір
жол желілерін және оның
облыс орталықтары
қамтылған), оның ішінде 57
шекаралардан тыс жолдарын
есепке алғанда, өткен жылы облысаралық маршрут, 82
облысішілік қатынас
1 ҚР ҰЭМ Статистика комитетінің
соңғы деректері бойынша 2017
жолдардың ұзындығы 16,6 мың
км құрады.Теміржол көлігінің маршруттары кіреді.
жылдың қорытындысы бойынша жылжымалы құрамына келетін
Қазақстан Республикасының болсақ, оның құрамына жеке
жалпы пайдаланымдағы темір компанияларға тиесілі 1,7 мың
Қазақстанның географиялық Электровоз және тепловоз
ерекшеліктеріне байланысты жолдарының пайдалану
ұзындығы (басқа мемлекеттердің локомотивтері, 291
елімізде темір жол және автомотрисалар, 2,7 мың
аумағы арқылы өтетін желілерді
автомобиль көлігі белсенді және ҚР облыстарының аумағы жолаушылар вагондары, 28 багаж
пайдаланылатын көлік түрлері арқылы өтетін басқа вагондары, 54,9 мың жүк
болып табылады. Қарапайым мемлекеттердің желілерін вагондары және 75,5 мың вагон
жолаушылар үшін қоспағанда) 15,8 мың км құрады, кірген болатын..
тасымалдаудың бұл түрі он жыл ішінде 13,9 мың км
ыңғайлы ғана емес, сонымен көрсеткішінен артып отыр.
қатар бюджеттік қозғалыс
нұсқасы болып табылады.

Темір жол көлігінің дамуына арналған “2020 жылға дейінгі кезеңге арналған
теміржол көлігін дамыту бағдарламасын” айтуға болады.

Бағдарламаның жалпы идеологиясы жүктер мен жолаушылар тасымалын ұйымдастырудың неғұрлым жоғары, бәсекеге
қабілетті деңгейін, Қазақстанның транзиттік әлеуетін толық және тиімді пайдалануды қамтамасыз ету үшін саланы дәйекті
реформалау қажеттігінен тұрды. Оны іске асыру нәтижелері бойынша біз темір жол көлігіндегі тасымалдау нарығы
ырықтандырылып, мемлекеттік реттеу табиғи монополиялық құрамдас бөлік деңгейіне дейін төмендейтініне қол жеткізе алдық.

Жүктер мен жолаушыларды тасымалдау бәсекелі реттелмейтін нарық жағдайында жүзеге асырылатын болады.
Бұл ретте кемсітушілікті болдырмау және нарықтың барлық қатысушылары үшін магистральдық және жергілікті
темір жол инфрақұрылымының көрсетілетін қызметтеріне тең қол жеткізу басты шарт болып табылады.

Тиісінше, бағдарламада "ҚТЖ "ҰК" АҚ-ты корпоративтік орталығы мен еншілес компаниялары бар холдингтік құрылым етіп
қайта ұйымдастыру көзделді. Бағдарламаны іске асыру барысында біз теміржол инфрақұрылымының едәуір бөлігін жаңартып,
жаңа технологияларды енгізіп, жолдардың өткізу қабілетін және жолаушылар мен жүк пойыздарының қозғалыс жылдамдығын
арттырдық.

ҚР темір жол көлігін дамытудың 2020 жылға дейінгі бағдарламасында біз 76 мыңнан астам жүк
вагондарын, 1,7 мың жолаушы вагондарын, 1,5 мың локомотив сатып алуды көзделген. Сонымен
қатар, отандық өндірістің көп бөлігінен айта кету керек. Бағдарлама аясында біз отандық темір жол
машинасын жасаудың бірнеше маңызды жобаларын іске асырамыз. Атап айтқанда, жуырда ғана
Мемлекет басшысы биыл жазда салтанатты түрде ашқан Астанадағы Локомотив құрастыру
зауытының цехтарынан жетекші американдық теміржол техникасын өндіруші "General Electric"
технологиясы бойынша қазақстандық құрастырудың алғашқы тепловозын шығардық. Біздің
мамандар қысқа мерзімде жаңа буын локомотивін тұрғыза алды. Бүгінгі таңда кәсіпорында 265 жаңа
жұмыс орны құрылып, алдағы жылдары 700 жұмыс орнына дейін жеткізілді.
Қазақстан темір жол картасы
Темір жол көлігінің ағымдағы жағдайы, жетістіктері мен
проблемалары

Сонымен қатар Қазақстан
Республикасының Мемлекеттік
шекарасы арқылы 24 теміржол өткізу
Транзиттік әлеуетті дамыту аясында
Теміржол инфрақұрылымы саласында пунктінің техникалық
Қытай шекарасында "Алтынкөл
Қазақстанның әлемнің басқа бүгінгі күні өңірлер арасында тікелей
(Қазақстан) - Қорғас (ҚХР)" екінші
жарақтандырылуы "Мемлекеттік
елдерімен салыстырғанда теміржол қатынас жасау жолымен шекара туралы" Қазақстан
теміржол өткелі құрылды. "Достық
желісімен қамтамасыз етілуі республикаішілік тасымалдар Республикасы Заңының талаптарына
(Қазақстан) - Алашанькоу (ҚХР)"
аумақтың 1000 шаршы км бағыттарын оңтайландыруға, сондай- және Қазақстан Республикасы
қолданыстағы өткеліне қосымша жаңа
есептегенде желінің тығыздығында ақ транзиттік жүк жөнелтушілер үшін Үкіметінің 2013 жылғы 17
өткел қосу жүктердің жалпы өткізу
айтарлықтай артта қалғанын қазақстандық бағыттардың қыркүйектегі № 977 қаулысымен
қабілетін жылына 40 млн. тоннаға
тартымдылығын арттыруға баса назар бекітілген Қазақстан
көрсетеді. Тиісінше теміржол аудара отырып, оңтайлы теміржол
дейін қамтамасыз етуге мүмкіндік
Республикасының Мемлекеттік
көлігі саласындағы көлік саясаты берді. Қазақстанның Түркіменстанмен
желісін қалыптастыру іс жүзінде шекарасы арқылы өткізу пункттерін
соңғы онжылдықта теміржол көлік шекарасында "Болашақ" теміржол
аяқталды. Қостанай және Ақтөбе, ашу (жабу), олардың жұмыс істеуі
дәліздерінің жаңа архитектурасын, өткелін салу және ашу Өзен арқылы
сондай-ақ Павлодар және Шығыс (пайдаланылуы), оларды санаттарға
оның ішінде түзеткіш желілерді Бейнеу - Шалқар - Сексеуіл -
Қазақстан облыстарының тікелей бөлу, жіктеу, жайластыру
салу жолымен қалыптастыруға Жезқазған бағытында Түрікменстан
қосылуын қамтамасыз ететін желілер қағидаларына, сондай-ақ техникалық
мен одан әрі Иранға және Парсы
басым түрде бағытталды. құрылысы бойынша жобалар іске
шығанағы елдеріне жаңа дәліз
жарақтандыру және жұмысын
асырылды. ұйымдастыру бойынша талаптарға
қалыптастыруды қамтамасыз етті.
сәйкес келмейді, бұл өткізу
пункттерінің өткізу қабілетіне теріс
әсер етеді.
Каспийдегі порт инфрақұрылымын теміржол
магистралімен біріктіру қамтамасыз етілді, сондай-ақ
Қытай - Орта Азия және Таяу Шығыс елдері
транзиттік бағытында іске қосылған Алматы-Шу
учаскесінде екінші жолдар салынды. Осылайша, 1998
- 2016 жылдар аралығында салынған жаңа теміржол
желілерінің жалпы ұзындығы 2,4 мыңнан астам км
құрайды. Негізгі халықаралық дәліздер бойынша
контейнерлік тасымалдарды ұйымдастырудың жаңа
технологияларын дамыту және енгізу контейнерлік
пойыздар қозғалысының орташа жылдамдығын
тәулігіне 800 - 1000 км дейін жеткізуге мүмкіндік
берді. Сонымен қатар, жүктерді тасымалдау мен жүк
жөнелтушілер күтуінің өсіп келе жатқан қажеттілігі
жүктерді өңдеу және жеткізу жылдамдығын
транзиттік қатынаста одан әрі тәулігіне 1150 км дейін
арттыруды қажет етеді.

Магистральдық теміржол желісінің құрамындағы
қолданыстағы дара жолды және электрлендірілмеген
учаскелер өткізу қабілетін шектейтін "тар өткелдердің"
көп болуына әкеледі. Аталған факторлар халықтың
ұтқырлығын арттыруға және теміржол көлігімен
жолаушылар мен жүк тасымалы қызметтерінің бәсекеге
қабілеттілігін, сондай-ақ транзиттік дәліздердің бәсекеге
қабілеттілігін арттыруға кедергі келтіреді.
Қалыптасқан жағдайдың себептерінің бірі жеткіліксіз
қаржыландырудан басқа, инфрақұрылым объектілерін
жөндеуді және техникалық қызмет көрсетуді
жоспарлаудың технологиялық процестерінің ескіруі,
станциялардағы маневрлік және жүк жұмыстарын
жоспарлау, сондай-ақ осы процестердің тиімділігі мен
ашықтығын арттыруға мүмкіндік беретін қазіргі заманғы
автоматтандырылған ақпараттық жүйелердің жоқтығы
болып табылады.

Бәсекелестік нарықтың
қолданыстағы моделі тәуелсіз
тасымалдаушылар санының өсуіне
алып келді, бірақ жылжымалы
құрамды, оның ішінде жүк
тасымалы есебінен жолаушылар
тасымалдарын тоғыспалы
субсидиялау тәжірибесін сақтай
2009 жылдан бастап 2018 отырып, жолаушылар локомотив
жылға дейінгі кезеңде паркін жаңартуға жеке
инвестициялардың ағынын
теміржол көлігімен қамтамасыз етпеді.
тасымалданған жүктердің Локомотивтік құрамда
көлемі 1,6 есе өсіп, 2018 локомотивтік тартқыш (электр,
жылдың қорытындысы жылу тартқыш) түрлері бойынша Облыс шегінде әлеуметтік
бойынша бос қайтаруды саралаудың болмауы және орташа маңызы бар бағыттарда қала
ескере отырып, 397 884,8 мың тарифті қолдану тартқыштың маңындағы жолаушылар
қандай да бір түрін пайдалануға қатынасын ұйымдастыру
тоннаны құрады, бұл көліктің арналған шығыстардағы
барлық түрлерімен тасымалдаушының
айырмашылықты ескере отырып,
тасымалданған жүктердің тоғыспалы субсидиялауға әкеледі.
шығындарын өтеу үшін облыс
жалпы көлемінің 9,7 %-ын бюджетінен субсидиялар бөле
құрайды. Аталған кезеңде отырып, жергілікті атқарушы
теміржол көлігімен жүк органдардың тапсырысы
айналымы 1,4 есеге артып, бойынша жүзеге асырылады.
283 345,2 млн. ткм немесе
жалпы жүк айналымының
46,5 %-ын құрады.

Теміржол саласын реформалау кезеңінде нормативтік
құқықтық актілер, оның ішінде теміржол көлігі
саласындағы қызметті реттейтін техникалық регламенттер,
нұсқаулықтар мен стандарттар әзірленіп, қабылданды. Бұл
ретте осы заңнамалық және заңға тәуелді актілердің едәуір
бөлігі қайта қарауды және өзектілендіруді талап ететін
ескірген нормаларды қамтиды.

Заңнаманы жетілдіру мақсатында көлік саласындағы
уәкілетті орган "Теміржол көлігі туралы" Қазақстан
Республикасы Заңы жобасының тұжырымдамасын
және "Қазақстан Республикасының кейбір
заңнамалық актілеріне теміржол көлігі мәселелері
бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу
туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасын
әзірледі.

Жаңа Заңды қабылдау және ілеспе нормативтік
құқықтық актілерді жаңарту қажеттілігі көрсетілетін
қызметтердің сапасын және тасымалдауды жүзеге
асыру қауіпсіздігін арттыруға, сондай-ақ транзиттік
әлеуетті дамытуға бағдарланған теміржол көлігі
инфрақұрылымының жаңа, тиімді жұмыс істейтін
моделін енгізу қажеттілігінен туындап отыр.

Келтірілген деректер реттелетін
өткелдерді жарақтандыруды,
Пайдалану қауіпсіздігі саласында 2019 жылғы І - ІІІ тоқсан пойыздың жақындағаны туралы
ішінде теміржол көлігінде қозғалыс қауіпсіздігін бұзудың хабарлау және сигнал беру
715 оқиғасы (2018 жылы - 658), оның ішінде 2 апат (2018 жүйелерін жайластыруды, теміржол
жылы - 4), 196 оқиға (2018 жылы - 184), 517 инцидент (2018 вокзалдары мен станцияларына
жылы - 469) орын алды. Теміржолдарда 88 адамды басып жақын жерде жаяу жүргіншілер
кету жағдайы орын алды (2018 жылы - 109), оның 21-і адам көпірлері мен қоршауларды салуды
өлімімен аяқталды (2018 жылы - 45). қоса алғанда, теміржол көлігінің
пайдалану қауіпсіздігін арттыру
жөнінде жүйелі шаралар қабылдау
қажеттігін туралы куәландырады.

Қорытынды
Сонымен қорытындылай келе, теміржол тасымалдарының көліктің басқа түрлерімен
бәсекелестігі, тарифтерді қалыптастыруда, жүктерді тасымалдауды ұйымдастыруда және жүзеге
асыруда неғұрлым икемді, құрама, азық-түлік пен жабдықтар жүктері сегментінде "Есіктен
есікке дейін" қағидаты бойынша жеткізу мүмкіндігі бар автомобиль көлігімен жеткізу
жылдамдығы мен құны бойынша бірқатар артықшылықтары бар. Жүрдек автомагистральдар
мен бюджеттік авиатасымалдарды дамыту жолаушылар легінің өсуін теміржолдан автомобиль
және әуе көлігі түрлеріне қайта бағдарлауға себеп болуы мүмкін.
БЭК мемлекеттерінің көлік саласындағы интеграциялық ынтымақтастығын одан әрі дамыту,
біздің елдеріміздің көлік кешендерінің өзара іс-қимылы бойынша өзара тиімді шешімдерді
тұжырымдау, бірлескен өндірістер құру мәселелері тұр. Бұл перспективада БЭК шеңберінде
бірыңғай көлік кеңістігін қалыптастырудың маңызды факторына айналады.
Кеден қызметі кедендік әкімшілендіруді оңайлату және кедендік рәсімдерді жүргізуді
жеделдету негізінде Қазақстанның транзиттік әлеуетін дамытуға ниетті. Көлік логистикасын
дамыту Қазақстанды Орталық Азия өңірі арқылы тиімді және қауіпсіз маршрут ретінде
халықаралық деңгейде тану үшін қажет деп айтуға болады
Пайдаланылған әдебиеттер

1. Ақашeва Ә.C., Алимбeкoва Г.Т. Қазақcтан Pecпубликаcындағы көлiктiк-лoгиcтикалық
инфpақұpылымдаpдың даму мәceлeлepi. Гeoгpафия в шкoлах и вузах Казахcтана. 2015.Pазвития
Pecпублики Казахcтан дo 2020 гoда
2. Транспортные коридоры Евразии: новые пути сотрудничества: материалы междунар. конф. (20
апреля 2015 г., г. Астана) / отв. ред. Е.Т. Карин.
3. https://adilet.zan.kz/kaz/docs/P1900001055
4. Новый Шелковый путь откроет для Казахстана уникальные возможности доступа на мировые
рынки // Информационное агентство zakon.kz [Электронный ресурс]. — Режим доступа:
http://www.zakon.kz/4732975-novyjj-shelkovyjj-put- otkroet-dlja.html.
5. Вагон шаруашылығындағы жөндеу жұмыстарын басқару жүйесін жетілдіру, авторлар тобы
Толысбаев Б.С. және т.б. – Алматы: Інжу-Маржан, 2009ж.
6. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Статистика комитетінің ресми сайты
[Электрондық ресурс]. — Қолжетімділік тәртібі: www.stat.gov.kz.
7. https://articlekz.com/kk/article/29438

Ұқсас жұмыстар

Басқару жүйесін жетілдіру және нарықтық экономика жағдайындағы көлік жүйесін мемлекеттік реттеу

Автокөлік қызметтері және олардың мәні

Жолаушылар поездарының вагондарына қойылатын гигиеналық талаптар

AIR ASTANA

Темір жол көлігінің логистикалық - инфрақұрылымының даму жолдары

Жүк стансаларының арналуы

Бұқар жырау атындағы әдебиет мұражайы

Жук тасымалдау

Қабылдау - тапсыру жолдарына вагондарды беру

СЫРТҚЫ ЭКОНОМИКАЛЫҚ БАЙЛАНЫСТАР ЖҮЙЕСІНДЕГІ ҚАРЖЫ

Пәндер