ИДИОМАЛАРДЫҢ АУДАРЫЛУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

Презентация қосу

ИДИОМАЛАРДЫҢ АУДАРЫЛУ
ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ
І. ИДИОМАЛАРДЫҢ ТІЛ БІЛІМІНДЕГІ ЗЕРТТЕЛУІ
1.1 Идиома құрылымы және оның түрлері
1.2 Идиомаларды аударудағы лексикалық, грамматикалық және
стилистикалық ерекшеліктері
ІІ. ИДИОМАЛАРДЫҢ АУДАРЫЛУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
2.1 Аударма жасаудың лингвистикалық ерекшеліктері
2.2 Ағылшын, орыс және қазақ тілдерінде идиомаларды аударудың
ерекшеліктері
2.3Ағылшын және қазақ тіліндегі аударма баламалығының ерекшелігі
2.4 Бейнелі сөз тіркестерінің көркем шығармалардағы стильдік қызметі
және аударудың кейбір амалдары
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Зерттеу обьектісі: аудару жолдары.
Зерттеудің нысаны – ағылшын, орыс, қазақ
тілдеріндегі идиомаларды аударудың ерекшеліктеріне
сипаттама беру.
Зерттеудің пәні – ағылшын, орыс, қазақ тілдеріне тән
сөздік қордың негізгі бөлігін құрайтын тұрақты сөз
тіркестерін талдау.
Курстық жұмыстың мақсаты: идиомаларды аудару
ерекшеліктерін қарастыру, ағылшын, орыс, қазақ
тілдеріндегі тұрақты сөз тіркестерінің мол сөздік қордың
бірден бір көрсеткіші болып табылатын сөздердің
фразеологиялық тіркестердің қолданыстағы тілдік және
тілден тыс факторларын, оның қалыптасу себептері мен
қолданыстағы аударылу ерекшеліктерін көрсету.
ИДИОМА

Идиома-бұл тек осы тілге тән
тұрақты сөз тіркесі, оның
мағынасы оған кіретін сөздердің
мағынасымен анықталмайды.
Идиоманы сөзбе-сөз аудару
мүмкін болмағандықтан
(мағынасы жоғалады), аударма
мен түсіну қиындықтары жиі
кездеседі.
Грамматико-стилистикалық бірліктерді аудару не болмаса
аударма тілде бар аналогиялық құралдарды қолдану жолымен
жеткізу аударманың міндеті болып табылады. Біздің
тақырыбымызға өзек болатын осылардың ішіндегі метонимия ол
ғылыми, ресми тілде кездеспейді, фразеологиялық сөз тіркестері
тұрақты эпитет, тұрақты теңеу, тұрақты әсірелеу тіл үлгілері бар.
Мысалы қазақ тілінде адам дене мүшелері мен ішкі ағзаларына
қатысты түр-түсін, болмысын-қасиетін сипаттайтын екі тілде
бірдей теңеулер:
As a horse күшті аттай
As an ant еңбекқор құмырсқадай
As a king бақытты патшадай
FREAKED OUT
Freaked out-
қорқу. Кейіпкер
Дженнифер
Энистон өзінің
сезімдері
туралы өте
эмоционалды
түрде сөйлейді,
сондықтан
идиомаларды
жиі қолданады.
SHAKE A LEG

Shake a leg-асығу,
билеу, сөзбе-сөз "
аяқты шайқау "(AC/DC
тобының әні-shake a
leg)
Сөз тіркестерінің мағынасы тіркестегі сөздің мағынасымен
тікелей байланыспайтын идиомалық тіркестер бар: Мысалы:
1. add fuel to the fire – отқа май қою.
2. as poor as a church mouse – cіңірі шыққан кедей.
3. armed to the teeth – бақайшағына дейін қаруланған.
4. as cunning as a fox-қу күлкідей.
5.at the top of one's lungs-өңеші жыртылғанша.
Сонымен бірге бұл сөздікке құрамындағы бір сөздің өзінен
тіркестің мағынасын түсінуге болатын сөз тіркестері.Мысалы:
1.be as hungry as s hunter
2.disappear into thin air
3.in a word
Ағылшын-орыс және қазақ тіліндегі идиомалардың
аудармасы
1.add fuel to the fire – подливать масло в огонь – отқа май құю.
2.as poor as a church – беден как церковная мышь – cіңірі
шыққан кедей.
3.armed to the teeth – вооруженный до зубов – бақайшағына
дейін қаруланған.
4.as cunning as a fox – хитрый как лиса – қу күлкідей
5.as green as grass – желторый – сарауыз балапан.
6.at the top of ones lungs – во все горло – өңеші жыртылғанша.
7.be afrait of ones own shadow – бояться своей собственной
тени – өз көленкесінен қорқу.
8.be in one’s birthday suit – быть в чем мать родила – быть в
чем мать родила.
9. be still wet behind the ears – молоко на губах не обсохло –
аузынан мәйегі арылмаған.
Тура мағынада айтылатын идиомалар

Ағылшын тілі Орыс тілі Қазақ тілі
1.as cunning as a fox хитрый как лиса қу күлкідей
2.as white as a sheet белый как полотно аппақ қудай(шашқа
байланысты), сүттей
ақ, қардай ақ.
3.be afrait of ones own бояться своей өз көленкесінен
shadow собственной тени қорқу.
To be unreasonably
neryous due to
groundless and trivial
fears.
To be afraid of one’ s
own shadow.
Ауыспалы мағынада айтылатын идиомалар
Ағылшын тілі Орыс тілі Қазақ тілі
1.add fuel to the fire подливать масло в огонь отқа май құю
То act or speak in such a to
increase the existing passion or
excitement; to aggravate the
trouble; to make a bad matter
worse.
To add fuel to the fire; to pour oil
on the flame.
2.as poor as church mouse беден как церковная мышь сіңірі шыққан кедей.
3.armed to the teeth вооруженный до зубов бақайшағына дейін қаруланған.
4.as cunning as a fox хитрый как лиса қу түлкідей
5.as white as a sheet белый как полотно аппақ қудай(шашқа
байланысты), сүттей ақ, қардай
ақ.
6.at the top of ones lungs во все горло өңеші жыртылғанша
7.be afrait of ones own shadow бояться своей собственной тени өз көленкесінен қорқу.
To be unreasonably neryous due to
groundless and trivial fears.
To be afraid of one’ s own
shadow.
8. be in one’s birthday suit быть в чем мать родила быть в чем мать родила
9. be still wet behind the ears молоко на губах не обсохло аузынан мәйегі арылмаған
Қорытынды
Осы идиомаларды тура және ауыспалы мағынада
қолдануға болады.
Қорыта айтқанда бұл идиомалардың орысша, қазақша,
ағылшын баламасы жасалды. Бұл курстық жұмысымда
ағылшын, орыс тілдеріне қызығушылық білдіретіндерге қажет
екендігін көрсеттім. Сонымен, фразеологиялық түйдекке
(идиома) мына тәрізді фразеологизмдер жатады.

Ұқсас жұмыстар

Маманның сөз сөйлеу ерекшеліктері. Маманның сөз сөйлеу мәдениеті. Белгілі кәсіби топтағы адамның дресс-коды

Лексикография туралы түсінік

АУДАРМА СӨЗДІК

Фармацевтикалық терминологияны реттеу

Зейін туралы ұғым

Тиегіштер түрлері

Суретпен жүргізілетін жұмыс түрлері

Негізгі капитал және айналымнан тыс активтер бір ұғым

Абайдың көркем аудармалары

Сурет және онымен жүргізілетін жұмыс түрлері

Пәндер