Фармогенетика және экогенетика




Презентация қосу
Астана Медицина
Университеті КеАқ
Тақырыбы Фармогенетика және
экогенетика

Орындаған Ордабай Абдрахмет
Қабылдаған Тулепбергенова Салтанат
Амантайкызы
Тобы 117ОМ
Жоспар :
1)Кіріспе
2)Негізгі бөлім
2.1)Экогенетика негіздері
2.2)Фармогенетика
3)Қорытынды
4)Пайдаланған әдебиеттер
Кіріспе
Негізгі қарастыратын тақырыптар мұндағы
Экогенетика мен Фармогенетика болып
табылады.
Негізінен Экогенетика генетикалық
үдерістер мен экологиялық қарым
қатынастардың өзара әсерін зерттейді.Яғни
Экогенетиксыртқы орта факторларының
тұқымқуалаушылыққа әсерін зерттеумен
ерекшеленеді десек ие болады.Экогенетика
медицина үшін өте маңызды болып
табылады.Медицина үшін экогенетиканың ең
маңызды аспектісі ретінде қоршаған
ортаның мутагендік,тетрогендік ,
канцерогендік қасиеттері бар физикалық
Ал Фармогенетикаға келетін болсақ
Фармогенетика адам ағзасының дәрі
дірмектерге фармокологиялық реакция түрінде
жауап қайтаруындағы генетикалық
факторлардың рөлін зерттеумен ерекшеленетін
ғылым саласы болып табылады.Негізінен
Фармогенетика жеке адамдардың және
популяциядағы адамдардың жеке топтарының
арасындағы дәрі –дәрмектерге түрліше
фармокологиялық жауап қайтарудың
тұқымқуалайтын айырмашылықтарын
зерттейді.Яғни фармогенетика мен
экогенетика медицинаның негізі болып
табылады десек ие болады.
Экогенетика
негіздері
Экологиялық генетика - мекен
ортафакторларының тұқым қуалаушылыққа
тигізетінәсерлерін зерттейді. 1971 жылы
Брюэром адамағзасының дәріге сезімталдығы
мен дәріқабылдағандағы ағзадағы
реакцияның әртүрлігігенотиптегі өзгешелікке
байланысты екенінесүйене отырып, қоршаған
ортаның адам ағзасынаәсерін де осы жолмен
түсіндіруге тырысты. Міне,осындай жолмен
экология мен тұқымқуалаушылықтың өзара
байланысы “экогенетика”терминінде
белгіленген болатын.
Брюэромэкогенетиканың концепциясын
1)Арнайы
2)Даралардың
фактордың Орта факторларының және
ағзаға әсер етуі генотипке әсері популяциялард
салдарынан
ың
белгілі бір
генетикалық
аллельдер
материалдары
әрекетінің
ның өзгеруі
байқауының
өзгеруі
Әсерлер
түрлері
Бірінші типті әсерлерге - жеке
адамдардеңгейіндегі патологиялық
реакциялардың(аурулардың), ал популяциялық
деңгейде ортаға жақсыне нашар бейімделуі
(адаптация) күйінде байқалады.Екінші типті
әсерлерге - қоршаған ортафакторлары
индукцияланған мутациялық құбылыс
пенсұрыптауды жатқызады. Бұл екі құбылыс
адамдардыңтұқым қуалайтын өзгергіштігінің
қарқынының жекедара және популяциялық
деңгейлерде айтарлықтайжоғарылауына алып
келеді.
Адам экогенетикасының негізі

Адамның экогенетикасының негізі –эволюция
құбылысының жалпы
биологиялықзаңдылықтары.Генотиптердің өзгеруі
ағзалардың өзгеруіне алыпкеледі, ал популяциядағы
сұрыптау генофондын қалыптастырады
Адам эволюциясы барысындаоның
мекен ортасы үнемі өзгеріпотырған. Бұл
өзгерістер адамағзасы бір жағынан кең
көлемдіреакция нормасы
арқасында,екінші жағынан
өзгеруінәтижесінде бірте-бірте
жайлапбейімделіп келеді. Мұның бәрі
жүзмыңдаған жылдар бойына
адамныңбиологиялық
болмысынқалыптастырып.
Адамныңқоршаған ортаға
жеткіліктідәрежеде бейімделуіне алып
келді.
Орта факторлары әсерлерінен
патологиялық аллельдердің
фенотиптік байқалуы.
Адамдардың мезгілсіз қайтыс болусебептері
ең алдымен қолайсыз табиғижәне әлеуметтік
факторлар болыптабылады. Ауру мен өлімнің
қоршағанорта жағдайларына тәуелділігі
жекелегенмемлекеттер мен аймақтар
мысалынанкөрінеді.
Фармогенет
ика – адам ағзасының
Фармакогенетика
дәрідәрмектерге фармакологиялық реакция
түрінде жауапқайтаруындағы генетикалық
факторлардың рөлінзерттейтін ғылым саласы.
“Фармакогенетика” терминіналғаш ғылымға
1959 ж. Фогель енгізген.Дәлірек айтқанда
фармакогенетика жеке адамдардыңнемесе
популяциядағы адамдардың жеке
топтарыныңарасындағы дәрі-дәрмектерге
түрліше фармакологиялықжауап қайтарудың
тұқым қуалайтынайырмашылықтарын
зерттейді.
Клиникалық медицинаның негізі
болатын принциптердің бірі - әр
ауру адамның жеке өзіне
дәрілердің нақты түрін белгілеу
болғандықтан, олдәрілердің
ағзадағы әрекетімен оған
қайтарылатын жауап та түрліше
сипатта болады. Осы
себептенфармакогенетика
ғылымының қалыптасуымен
дамуы заңды құбылыс болып
табылады.
Фармакогенетикаға назар аудару
әрадам ағзасының нақты
дәрілердің түрінеөзгеше реакция
көрсететіні жайлы баспабетінде
жариялағаннан кейін соңғы
20жылда қарқынды жүргізілген
бірқатаргендердің жеке
тұқымдастарыныңфармакогенетик
алық рөлін ашып көрсетті.Олар: Р-
450
цитохромдар,УДФглюконилтрансф
еразалар
Ауру адамдардың қабылдаған дәрілеріемдік
әсер етуге дейін ағзада күрделі
алмасупроцестеріне ұшырайды. Бұл
процестерфармакодинамика немесе
дәрілердіңфармакокинетикасы деп аталып
дәрілердіңбиотрансформациясымен
сипатталады.Дәрілер қанға сіңіріліп бүкіл
денелергетаралады, күрделі
метаболизмдікәрекеттерден соң түзілген
ыдырау өнімдерісыртқа шығарылады.
Гендердің кезкелгенінің полиморфизмі
дәрілердіңфармакогенетикасына түрліші әсер
етуімүмкін.
Сонымен қатар дәрілік препараттардың
фармакогенетикасына генетикалықемес
факторлар да әсер етеді,денсаулығы жасы,
жынысы, аурудыңпайда болу себебі мен
көріну дәрежесі,тұрмыс жағдайы,
тамақтануы,жағымсыз әрекеттері.
Мәліметтер бойынша ауруадамдардың 10-
40%-да қабылданған дәрілердің айтар-
лықтайтиімділігі болмайды. АҚШ-тажылына
100000-ға жуық адамқабылдаған дәрілер-ге
жағымсызреакция байқалуы себепті
қайтысболса, 2 млн –нан артығы
ауыржағдайларда ауруханаларғажетеді.
Адам ағзасыныңдәрілерге
жағымсызреакциялармен
жауапқайтаруының 20-95 % -ның
Формогенетикалық зерттеу
бағыттары
Фармакогенетикалық зерттеудегі негізгі бағыттардың
бірі түрлі адам ағзаларында дәрілер әсерінің
тиімділігі менметаболизмдік ерекшеліктерінің
арасындағы байланыстар болады.Дәрілерді
қабылдауға ағза реакциясының генетикалық
бақылануы:Біржұп гендер арқылы бақылануы
мүмкін;Көптеген гендер арқылы бақылануы мүмкін.
Медициналық әдебиеттерде дәрілік препараттарды
қабылдаукезінде түрлі патологиялық реакциялар
көрінетінін бірқатартұқым қуалайтынауруларына
сипаттама берілген. Солардың бірі –порфирия,
гемоглабиннің алмасуы бұзылған
аутосомалықдоминантты тип бойынша тұқым
қуалайтын ауру. Активтілігінжоғарылатын
препараттар: барбитураттар,
Қорытын
ды Экогенетика сыртқы орта
Қорыта келе айтқанда
факторларының тұқым қуалаушылыққа әсерін
зерттеумен ерекшеленеді.Адамның экогенетикасы
эволюцияның жалпы биологиялық заңдылықтарымен
байланысты болып келуімен ерекшеленеді.Сонымен
қатар экогенетика адам генотипіне өзінің тигізетін
әсері де болады.
Фармогенетика адам ағзасының дәрі –дәрмектерге
фармокологиялық реакция түрінде жауап
қайтаруындағы генетикалық фактор рөлін
зерттеуімен сипатталады.Жалпы алғанда
Фармогенетика адамдарға дәрілер әсер еткен кезде
оған ағзаның қайтаратын жауабын
сипаттайды.Ойымызды толықтай келе Фармогенетика
мен Экогенетика әр түрлі факторларды сипаттай
Пайдаланылған әдебиеттер
тізімі
Малекулалық биология
негіздері Қуандықов
Е.О
Аманжолова Л.Е
Интернет желісі stud.kz
Назарларыңызға Рахмет)!

Ұқсас жұмыстар
Экогенетика және фармогенетика негіздері
Экогенетика және фармакогентика негіздері
Факторлардың экогенетикалық әсері
Экогенетикалық ауруларға себеп болатын факторлар және туындайтын аурулар
Қазақстанның экологиялық қолайыз аймақтрындағы тұрғындарының денсаулығы
Жоғары мектеп тарихы және жоғары мектептің қалыптасу мәселелері мен оны шешу жолдары
Қазақстанның экологиялық қолайcыз аймақтарындағы тұрғындардың денсаулығы
Бақылау және қадағалау органдарын басқару қызметтері мен міндеттері
ПЕДАГОГИКА ЖӘНЕ ПСИХОЛОГИЯ БАКАЛАВРИАТ
Анестезиологиялық көмек және қарқынды терапия меншік нысаны мен ведомстволық тиістілігіне қарамастан мынадай денсаулық сақтау ұйымдарында
Пәндер