Емдік тамақтану




Презентация қосу
Астана Медицина
Университеті КеАқ
Тақырыбы Емдік тамақтану

Орындаған Ордабай Абдрахмет
Қабылдаған
Тақырыптың негізгі сұрақтары

1. Медициналық тамақтанудың ғылыми негіздері. Механикалық, термиялық және
химиялық үнемдеу
2. Негізгі диеталардың сипаттамалары
3. Асқазан-ішек жолдары ауруларына арналған диета
4. ЖҚА ауруларына арналған диета
5. Урологиялық ауруларға арналған диета
6. Өнеркәсіптік қызметкерлердің жалпы және кәсіптік аурушаңдығының кешенді
алдын-алу бөлігі ретінде емдік-профилактикалық тамақтануы.
7. Тамақтану терапиясын медициналық бақылау және бағалау
Тағамдардың құрамы мен маңызы
Тамақтану – ағзаның өмірлік қажеттілігі болып табылады.
Тағамның құрамында 650 әр түрлі қосылыстар бар. Олардың ең
бастысы
белок, май.
көмірсу, микро- және макроэлементтер фосфор,
кальций, натрий, йод, кобальт, қалайы, марганец,
калий және минералды тұздар т.б. Сонымен бірге
тағамдық заттар құрамында
витаминдер,органикалық қышқылдар, неше түрлі
фитонцидтер, крахмал бар, хлетчаткалар болады.
Ақуыздар, көмірсулар, майлар, ағзаны энергия мен
қамтамасыз етуде басты қызмет атқарады
Ақуыздар, көмірсулар, майлар, ағзаны энергия
мен қамтамасыз етуде басты қызмет атқарады.
Ағзадағы 1кг ақуыздың тотығуынан -4ккал, 1г
майдан -9ккал, 1кг көмірсудан -4ккал энергия
түзіледі. Тағам құнарлығы арнайы кестемен
көрсетіледі. Төрт мезгілде тамақтануда жалпы
тамақ салмағы 3кг дейін жетуі қажет. Физикалық
жұмыс пен айналыспайтын ауруханада жатқан
науқастарда тағамның құнарлығы қалыптан
аспауы керек.
Сау адамның күнделікті тамақтық
рационы
Сау адам қалыпты жағдайда 4мезгіл тамақ ішіп
отыруы керек.
Тәуліктік рационды құру
1.Таңертеңгі тамақ 25%.
2.Күндізгі тамақ 30%
3.Кешкілік тамақ 20%
4.Кешкі тамақ 25%
Бала немесе жасөспірім тәулігіне 80 – 100 грнәруыз, 100 гр май, 380
гр көмірсу қорек ету керек.Нәруызды: сүттен, дәнді – дақылдардан,
еттен,көмірсуды: нан, салат, картофельден, майлызаттарды: май,
жұмыртқа, сүттен, витаминдерді :өсімдік және жануар майынан,
минералды тұздармен микроэлементтерді:шай, шырын, компот
жәнежеміс – жидек сияты заттардан алады.
2. 11 – 15 жастағылардың ккал – сы 44 – 55,
3. ересек балалардың тамақ құрамы 35 – 40 ккалболуы қажет,
Таңертенгілік ас 507 ккал, түскі ас 794ккал, түстен кейінгі ас 545
ккал болады, яғни нормаға сай келеді деп есептеледі.
Тағамдық диета құрылуының
ерекшеліктері
Кез-келген диета тағамның мынадай ерекшелігін негізге ала
отырып
құрылыуы керек:
1.Калориялығы мен химиялық құрамы.
2.Тағамның физикалық қасиеттерін.
3.Рұқсат етілген тағамдар жеткілікті көлемде кіргізіледі.
4.Тамақтандыру тәртібі.
5. Тағамның ерекше өңделген түрі.
Асқазан-ішек жолдары ауруларына
арналған диета

1.Асқазан немесе ұлтабар жарасы болса, секрециясы
қалыпты немесе жоғары созылмалы гастритте
қуырылған еттен,клетчатка көп тағамдарды (қара
бидай нанын, саңырауқұлақты, кепкен жемістерді,
бұршақ тұқымдастарды, қақталған тары және арпа жармасын),
қырыққабат, шалқан, шалғам,
қымыздық,пияз,шомыр, тарна жеуден сақтаныңыз.
Созылмалы колит, созылмалы энтероколит болса
мына диета
бұршақ тұқымдастарды, бұршақты лобияны,
жасымықты, шалқанды, тарнаны, саңырауқұлақты
сақтаныңыз.Өйткені олар асқазан – ішек жолының
шырыш қабығын тітіркендіреді.
5.Холецистит, созылмалы гепатит, бауыр циррозы, бауыр
мен өт жолдарының қызметін бұзатын аурулар болса
мына диетаны сақ-таңыз ет, балық, саңырауқұлақ
сорпалары мен тұздарды мейлінше шектеуге тырысыңыз.
Май, ең алдымен еруі қиын май жеуді шектеңіз.Күн сайын
итмұрын қайнатпасын, ал жатар алдында – бір стакан
айранды ішуді ұмытпаңыз
Жүрек ауруы, гипертонияауруы,атеросклероз,
бүйрек пен несеп жолының кейбір аурулары
кезіндегі диета

Тамағыңыздың калориялығын азайтыңыз.Ас тұзын
пайдалануды шектеңіз, тамақты пісірген кезде тұз салмаңыз. Ет,
балық, саңырауқұлақ сорпалардан, тұздықтардан, қою қара
шайдан,
кофеден, какао ішуден, шоколад, өткір дәмдеуіштерден аулақ
болыңыз
Егде тартқан адамдардың
тамақтануы
60 жастағы және одан үлкен адамдардың зат алмасу процесі
неғұрлым төмен болып, жеке нәрлі заттарды сіңіру қабілеттілігі
өзгереді. Тамақтық калориялылығы
мен белок, май,углевод витаминдерді қажетсінуінің өзгеріп отыруы
осыған байланысты. Рационнан майлы ет
сорпасын, қозықұйрық тұнбасын, тұздықтарды азайту немесе тіпті
шығарып тастау керек, қуырылған, ысытылған, ащы тұздалған
және маринадталған тамақтарды пайдалануды едәуір шектеу
ұсынылады.Құрамында едәуір мөлшерде холестерині бар
(жұмыртқаның сары уызы, уылдырық, май, бауыр т. б.) азықтарды,
майлық кейбір түрлерін
тамақтану рационынан азайту немесе шығарыл тастау
ұсынылады.
Сондай-ақ көкөністер мен жемістерді өңделмеген
күйінде көбірек пайдалану керек. Ас тұзын пайдалануды азайту
қажет. Егде тартқан шақта тамақтану режимін анағұрлым қатал
сақтауға көңіл бөлу керек.
Қорытынды

Егер денсаулықты қалыптастыратын факторлар:
қозғалыс белсенділігі, жұмыс қарқындылығы, ауруға
қарсы тұру, дұрыс тыныс алу, жүрек бұлшық еттерінің
жұмысы, зат алмасу, еңбек пен демалысты ұштастыру
және рационалды тамақтану бір маңызды орын алады.
Тамақтану тәртібі дегеніміз – ас қабылдауда белгілі бір
уақытқа бағыну, сондай — ақ тамақтану кезінде астың
мөлшерін және мәзірін сақтау деген ұғымды білдіреді.
Тамақтану режиміне мына төмендегі принциптер енеді:
Бірінші, тамақтану барысында тәуліктік кесте белгілеу.
Екінші, тәулігіне бір — екі рет қана тамақтану дұрыс
емес,белгілі мөлшерде үш немесе төрт рет тамақтану
керек.Үшінші, тамақ құнарлы болғаны жөн
Назарларыңызға Рахмет

Ұқсас жұмыстар
Емдік - профилактикалық және диеталық тамақтану
Науқастың тамақтануын ұйымдастыру
Стационардағы сырқаттардың емдік тамақтарын ұйымдастыру
Бөлшектенген тамақтану диетасы
Хирургиялық бөлімдегі науқастардың тамақтануы
Науқастарды тамақтандыру
Ұтымды тамақтану. Салмағы артық адамдардың тамақтану принциптері
Хирургиялық науқастардың тамақтануы науқастардың тамақтану
Хирургиялық бөлімдегі науқастардың тамақтануы туралы
Хирургиялық науқастардың тамақтануы
Пәндер