Тұнбалардың еру және тұнбаға түсу жағдайлары




Презентация қосу
Химиялық пәндер
кафедрасы
СӨЖ
Тақырыбы:Күшті және әлсіз
электролиттер. Тұнбалардың еру және
тұнбаға түсу жағдайлары.

Орындаған:Түзел Б
Группа:фкб 03
Қабылдаған:Туребе

Шымкент 2020-2021 ж.
Жоспар
• Электролиттер
• Диссоциациялану константасы және
дәрежесі
• Күшті және әлсіз электролиттер
• Тұнбалардың еру және тұнбаға түсу
жағдайлары
• Қорытынды
• Пайдаланылған әдебиеттер
• Электролиттер ( грек. lysіs – еру,
ыдырау) – еріген немесе балқыған
күйде электр тоғын өткізетін заттар.
(қышқылдар, негіздер, тұздар);
• Электролитеместер - ерітінділері
немесе балқымалары электр тогын
өткізбейтін заттар (оксидтер);
Электролиттер
• Қышқылдар – сутегі катиондарына
және қышқыл қалдығының аниондарына
диссоциацияланатын электролиттер:
НAn ↔ Н+ + An-
• Негіздер – металл катиондарына және
гидроксид иондарға
диссоциацияланатын электролиттер:
KtОН ↔ Kt+ + ОН-
• Тұздар – металл катиондарына және
қышқыл қалдығының аниондарына
диссоциацияланатын электролиттер:
KtAn ↔ Kt+ + An-
• Электролиттік диссоциация –
заттардың еріткіште ерігенде оң және
теріс зарядталған иондарға ыдырауы
• Катиондар – оң зарядталған,
аниондар – теріс зарядталған иондар;
• С. Аррениус – электролиттік
дисссоциация теориясының авторы
• Аррениус теориясының кемшілігі –
иондар еркін, еріткіш молекулаларына
тәуелсіз бөлшектер ретінде
қарастырылады;
Диссоциациялану константасы
және дәрежесі
• Электролиттік диссоциация
константасы (К) – электролиттің
еріткіште иондарға ыдырау қабылетінің
сипаттамасы;
• Диссоциациялану константасы (К)
жоғары болса, электролиттің
диссоциациялану қабылеті жоғары;
• Диссоциациялану константасы (К)
еріген заттың, еріткіштің табиғатына
және температураға тәуелді;
• Диссоциациялану константасы (К)
температура көтерілгенде,
жоғарылайды;
• Электролиттің концентрациясы шекті
Диссоциациялану
константасы және дәрежесі
• Электролиттік диссоциация дәрежесі
(α) – иондарға диссоциацияланған
молекулалар санының (n) жалпы
молекулалар санына (N) қатынасы:
α = (n / N) · 100%
• Диссоциациялану дәрежесі (α) еріген
заттың, еріткіштің табиғатына және
температураға тәуелді;
• Электролиттің концентрациясы
жоғарылағанда, оның диссоциациялану
дәрежесі төмендейді.
Диссоциациялану константасы
және дәрежесі
• Ерітінді сұйытылғанда, диссоциациялану
дәрежесі жоғарылайды;
• Температура жоғарылағанда,кейде
диссоциациялану дәрежесі жоғарылайды;
• Кейбір электролиттер үшін температура
жоғарылағанда, диссоциациялану
дәрежесі тұрақты шамаға дейін
жоғарылайды, содан соң төмендейді;
• Әлсіз электролиттің диссоциациялану
дәрежесі оның кез келген ионымен аттас
иондар қосқанда төмендейді.
Диссоциациялану дәрежесіне
байланысты электролиттер 3 топқа
жіктеледі.
• 1)Күшті электролиттер, олардың
диссоциациялану дөрежелері 30%-тен жоғары
болады. Мысалы: HN03 91%, NaCl 84%, HC1
92%, КОН жәнө NaOH 84% болады. Күшті
электролиттердің молекулалары сүйылтылған
ерітіндіде иондарға толығымен ыдырайды.
• 2)Орташа электролиттер. Олардың
диссоциациялану дәрежелері 3% пен 30%
аралығында болады. Мысалы: Н3Р04 26%, HN02
6,5%, т.с.с.
• 3)Әлсіз электролиттер. Олардың
диссоциациялану дәрежелері 3%-тен төмен
болады. Мысалы, СН3СООН (сірке кышкылы)
1,3%, NH4OH (аммоний гидроксиді) 1,3%,
Күшті және әлсіз
электролиттер
• Күшті электролиттер – ерітінділері
немесе балқымалары иондарға толық
ыдырайтын электролиттер;
• Әлсіз электролиттер – ерітінділері
немесе балқымалары иондарға нашар
ыдырайтын электролиттер;
• Тұнба - реакция нәтижесінде бір немесе
бірнеше құраушының қиын еритін
қосылыстарға айналуы. Тұнба алу немесе
оны
тұндыру химиялық технология мен анализ
жасау ісіндегі ең көп тараған әдіс.Химиялық
реакциялар кезінде түзілетін тұнбаны негізгі
4 топқа бөледі:
• күшті қышқылдың тұздары (AgCl, PbSO4,
BaSO4);
• әлсіз қышқылдардың тұздары (HgS, AgS,
BaCO3);
• бос қышқылдар (H2SіO3, H2WO4);
• үш құраушының әрекеттесуінен түзілетін
(кешендік тұздар) тұнбалар.Тұнба
Тұнба
•Тұнбаға түсетін бөлшектер
пішініне байланысты
кристалдық және аморфтық
тұнба болып бөлінеді. Оларды
тұндыру, сүзу, жуу, т.б. әдістер
арқылы алады
•Кристалдық тұнба суда жақсы еритін
сұйытылған ыстық ерітінділерден
алынады. Сондықтан оны тұндырғыштың
артық мөлшерімен жуады.
•Аморфтық тұнба гидрофобты
(металл сульфидтері) және гидрофильді
(кремний қышқылы, алюминий гидрокси
ді, т.б.) болып бөлінеді. Аморфтық
тұнба концентрлі және ыстық
ерітінділерден алынып, тығыз әрі таза
болады. Оларды еріп кетпес
үшін электролиттермен жуады
(мыс., аммоний нитратымен).
Қорытынды
• Электроиттер-иондық және ковалентік полюсті
байланыстары бар заттар . Кристалдық торы - иондық
.Тұздар ,сілтілер ,қышқылдар .Электролиттердің
судағы ерітінділерінің қасиеттерін алғаш түсіндірген
швед ғалымы Сванте Аррениус болды (1887ж) . Ол
электролиттік диссоциалану (ыдырау) теориясын
ұсынды .Бұл еңбегі үшін оған 1903 ж. Нобель
сыйлығы берілді . Электролиттік
диссоциацияланудың мәні :электролит молекуласы су
молекуласының әсерінен зарядталған бөлшектер -
иондарға ыдырайды . (Ион-грек тілінен
аударғанда ,кезбе, деген сөз ) . Бұл теория көптеген
тәжірбиелер арқылы дәлелденді . С.Аррениус :
( Қышқылдар , негіздер және тұздар суда ерігенде оң
және теріс зарядты иондарға ажырайды , яғни
диссоциацияланады )- деген пікір айтты .
Пайдаланылған әдебиеттер

• Патсаев А.К., Мамытова В.К. Бейорганикалық химия. Оқу
құралы. Шымкент, 2008ж.
• Шрайвер Д, Бейорганикалық химия. Оқулық Алмаы: Эверо, 2013.
• Патсаев Ә.Қ., Мамытова В.К., Серимбетова К.М., Бухарбаева А.Е.
«Бейорганикалық химия пәнінен практикум», Шымкент, 2012.
• https://kk.wikipedia.org/wiki/Электролиттер
• https://kk.eferrit.com/күшті-және-әлсіз-электролиттер
/
• https://kk.wikipedia.org/wiki/%
D0%A2%D2%B1%D0%BD%D0%B1%D0%B0
• https://kk.wikipedia.org/wiki/Тұнба

Ұқсас жұмыстар
ЕРІГІШТІК КӨБЕЙТІНДІ
ГРАВИМЕТРИЯЛЫҚ АНАЛИЗ.ГРАВИМЕТРИЯЛЫҚ АНАЛИЗДІ ЖОСПАРЛАУ,ҰЙЫМДАСТЫРУ. КРИСТАЛДЫҚ,АМОРФТЫ ТҰНБАЛАРДЫ ТҰНДЫРУ
Ет шикізат және мал өнім түрлерін ПТР арқылы анықтау
Тұндыру титрлеу әдісі
Сүттің химиялық құрамын анықтау
Центрифугалау әдістері
Антропогендік əсер факторларын бақылау
Антропогендік əсер тигізетін көздерді бақылау
Мұхиттану немесе мұхиттар гидрологиясы - дүниежүз
Шымды топырақтар Шымды - күлгінді
Пәндер