Жобалық операция - жобалық процедураның бөлігі ретінде саналатын және жобалық шешім фрагментін алумен аяқталатын жобалаушы әрекеттерінің жинағы




Презентация қосу
Е.А.Бөкетов атындағы Именем Е.А. Букетова.
Қарағанды Мемлекеттік Карагандинская область
Университеті Университет
Химия факультеті Химический факультет

Автоматтандырылған
жобалау жүйесі (АЖЖ)
Орындаған: Тоқтар Ғасырбек
ТФП-320 топ студенті
Факуьтеті: Химия
Тексерген: Абсат Зәуре
Бакиқызы
Қарағанды 2021ж
Кіріспе
Автоматтандырылған жобалау жүйесі
(АЖЖ) – жобалау функцияларын
орындайтын ақпараттық технологияны іске
асыратын автоматтандырылған жүйе.
Персоналдан және автоматтандырудың
техникалық, бағдарламалық және басқа
құралдарынан тұратын жобалау үрдісін
автоматтандыруға қажет ұйымдастырушы-
техникалық жүйе болып саналады.

Автоматтандырылған жобалау жүйесіне
түрлі түсініктер беріледі.
Жобалық операция – жобалық
процедураның бөлігі ретінде
саналатын және жобалық шешім
фрагментін алумен аяқталатын
жобалаушы әрекеттерінің жинағы.

Жобалық шешім – жобалық
процедураны аяқтау үшін қажетті
және жеткілікті жобалау
объектісінің аралық ннемесе ақырғы
түсініктемесі.
Жобалауды автоматтандыру
түсінігі

Автоматтандырылған жобалау жүйесін
ағылшын тіліне аударғанда CAD
аббревиатурасын жиі қолданады.
ХХ ғасырдың 50-ші жылдарының соңында
Массачусетс технологиялық институтында
(АҚШ) алғашқы рет CAD түсінігі пайда болды.
Сол ғасырдың 70-ші жылдары ол есептеу
техникасын қолданып, құрастыру
жұмыстары технологиясының халықаралық
белгіленуі ретінде таралды. Мұнда CAD
ретінде машиналық графика құралдарымен
мәліметтерді өңдеу мағынасы түсіндірілді.
Мысалы:
CAE (Computer Aided Engineering) – инженерлік
есептерді автоматтандыру, физикалық
үрдістерді талдау және имитация жасау
құралдары;

CAM (Computer Aided Manufacturing) – өндірісті
технологиялық дайындау құралдары,
жабдықтарды сандық бағдарламалық
басқарумен (ЧПУ) қамтамасыз етеді.
«Өндірісті технологиялық дайындаудың
автоматтандырылған жүйесі» деп те
аталады;

CAQ (Computer Aided Quality Assu) – сапаны
Бұлар автоматтандырылған
жобалау жүйелерінің жоғарғы
деңгейдегі түрлері болып
табылады. Олар, өндірістерді
құрастыруға жақын салаларды
белгілеу үшін қолданылады.

Автоматтандырылған жобалау
жүйелерінің басым көпшілігі
жобалаудың түрлі аспектілеріне
жататын есептерді шешуге
бағытталған. Мұндай жүйелерді
CAD,CAE ТЕХНОЛОГИЯСЫ
2. АЖЖ құрамдастары және
қамтамасыз етулері

Әрбір ішкі жүйе өз кезегінде жүйенің
қызметін қамтамасыз ететін,
анықталған функцияларды
орындайтын құрамдастардан тұрады.
Бір типті құрамдастардың жинағы
АЖЖ-нің қамтамасыз ету құралдарын
құрайды. АЖЖ қамтамасыз ету
түрлеріне жатады:
Математикалық қамтамасыз ету
(МҚ) – автоматтандырылған жобалау
есептерін шешуде пайдаланатын
математикалық әдістер, моделдер
және алгоритмдер жинағы.
Қажеттілігі және жүзеге асыру амалы
бойынша екіге бөлінеді:
математикалық әдістер және соларға
құрылған математикалық моделдер;
автоматтандырылған жобалау
технологиясының қалыптастырылған
түсініктемесі.
Бағдарламалық қамтамасыз ету (БҚ)
жалпыжүйелік және қолданбалы
түрлеріне бөлінеді:
1.қолданбалы БҚ жобалық
процедураларды тікелей орындау
үшін математикалық қамтамасыз
етуді жүзеге асырады. Қолданбалы
бағдарламалар пакеттері түрінде іске
асырылады. Анықталған жобалау
сатыларына қызмет жасайды немесе
түрлі сатылар ішіндегі біртипті
есептер тобын (құбырларды жобалау
модулдері, схематехникалық
моделдеу пакеттері, жобалаудың
2. Жалпыжүйелік БҚ
техникалық қамтамасыз ету
құрамдастарын және
қолданбалы бағдарламалардың
қызметін қамтамасыз етуді
басқару үшін қажет.
Жалпыжүйелік БҚ
құрамдасының мысалы ретінде
операциялық жүйені
қарастыруға болады.
Техникалық қамтамасыз ету (ТҚ) –
бір бірімен байланысқан және өзара
қимыл жасайтын техникалық
құралдар жинағы (ЭЕМ,
перифериялық құрылғылар, желілік
жабдықтар, байланыс тізбектері,
өлшеу құралдары).
Ақпараттық қамтамасыз ету (АҚ) –
жобалауды орындау үшін қажет
деректер жинағы. Стандартты
жобалық процедуралар
түсініктемесінен, типтік жобалық
шешімдерден, жасақтаушы
бұйымдардан және солардың
моделдерінен, жобалау
ережелерінен және
нормаларынан тұрады. АЖЖ АҚ
негізгі бөлігі – мәліметтер базасы.
Лингвистикалық қамтамасыз ету
(ЛҚ) – жобаланатын объект,
жобалау үрдісі және құралдары
жөнінде ақпарат беру үшін
АЖЖ-де пайдаланатын тілдер
жиынтығы. Сонымен қатар,
жобалаушы және ЭЕМ
арасындағы сұхбатты және
АЖЖ техникалық құралдары
арасындағы мәліметтер
алмасуды іске асырады. Табиғи
тілдің терминдерін,
Әдістемелік қамтамасыз ету (ӘҚ)

АЖЖ-нің қызмет жасау
технологиясының, нақты
нәтижелер алудағы
технологиялық тәсілдерді таңдау
және пайдаланушылармен
қолдану әдістерінің түсініктемесі.
Жобалау объектілерінде орын
алатын үрдістер теориясын,
жүйелерді талдау, синтездеу
әдістерін, жобалаудың түрлі
Ұйымдастырушылық қамтамасыз ету
(ҰҚ) жобалау ұйымының құрамын,
бөлімдері арасындағы байланысты,
автоматтандыру объектісі мен жүйесінің
құрылымын, жүйе қызметінің
шарттарын, жобалау нәтижелерін
көрсету пішімдерін және т.б.
анықтайтын құжаттар жинағы. Ол
құжаттарға штаттық кесте, қызметтік
нұсқаулар, пайдалану ережелері,
бұйрықтар, ұсыныстар және т.б.
жатады.

АЖЖ жобалау жүйесі болғандықтан
эргономикалық және құқықтық
Қорытынды
Автоматтандырылған жобалау құралдары
географиялық мәліметтердің
стереобейнелерімен жұмыс жасауда,
жерсеріктік ақпараттың үлкен көлемін,
аэрофототүсірілімдерді, ортожоспарларды
және т.с.с. өңдеуде қолдануын табады.
Геоақпараттық LizardTech, Pitney Bowes және
ESRI жүйелерді жеткізушілер ғарыштық
суреттердің және кеңістіктік мәліметтердің
көлемді массивтерін сақтауды және
басқаруды қамтамасыз етеді. Ғарыштық
өнеркәсіп үшін жобалық-құрылыстық
жұмыстарды орындауда АЖЖ саласындағы
инновациялық технологиялар негізгі болып
саналады. Princeton Satellite Systems және
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
РАҚМЕТ

Ұқсас жұмыстар
ГАЖ ақпараттық жүйесімен тан
ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ЖОБА ҚҰРЫЛЫМЫ, ОНЫҢ ТАЛДАУЫ МЕН ӨМІРЛІК ЦИКЛЫ
Қазақстан Республикасындағы фармацевтикалық өндірісті ұйымдық жобалау
Инвестициялық жобаларды талдау әдістері
ТАЛДАУ ТӘУЕКЕЛДІ ТАЛДАУ
Жобаны іске асыру
Жобаның ұйымдық құрылымы
Инновациялық жобаның өмірлік циклы
ЖОБАЛЫҚ ҚАРЖЫЛАНДЫРУДЫҢ ЭВОЛЮЦИЯСЫ
Ақпараттық технологиялар
Пәндер