Білім берудің құзіреттілік үлгісі

Презентация қосу

Нұр-Сұлтан қаласы Білім беруді жаңғырту орталығы

Дүниежүзі тарихы
11-сынып
Қытай философы Конфуций:
«Ойсыз білім пайдасыз, ал
білімсіз ой қауіпті» деген екен.
Бұл пікірді қалай түсінесіздер?
Бөлім тақырыбы:
Білім алу жалпы адамзаттық
құндылық ретінде.
Сабақ тақырыбы:
Мектептегі білім беру: ежелгі
кезеңнен бүгінгі күнге дейін
2-сабақ
Оқу мақсаты:
11.4.1.5 мектептегі білім берудің заманауи
үлгілерін, оның ерекшеліктері мен
артықшылықтарын анықтай отырып
салыстыру.

Бағалау критерийлері:
Мектептегі білім берудің заманауи үлгілерін
біледі;
Мектептердің ерекшеліктері мен
артықшылықтарын анықтай отырып ажыратады.
Тірек сөздер:
Білім -(лат. scientia, ағылш. knowledge) – адамдардың
белгілі бір жүйедегі ұғымдарының, деректері мен
пайымдауларының, т.б. жиынтығы.
Мектеп- жас ұрпаққа білім, тәрбие беретін мекеме; білім
беру жүйесінің негізгі буыны.
Мұғалім-болашақ ұрпақтарды қоғамдық өмірге тез әрі жеңіл
қосылу үшін және сол қоғамның сол мақсаттарды орындайтын
адамдарды қамтамасыз ету қабілетін арттыру үшін тәрбиелеу
мен оқыту қажеттілігі себебінен әлемдегі ең кең тараған
мамандықтардың бірі.
Оқушы- белгілі бір іспен айналысатын адам. Бұл іс сабақ
немесе адам қызығатын іс болуы мүмкін.
Білім беру үрдісі- білім алуды сипаттайтын жүйе және
адамның өмірі мен қоғамдағы рөліне деген көзқарас.
Қазіргі кезде білім беруді 5 үлгіге бөледі:
Мәдениеттің өткен және әмбебап үлгілерін екінші ұрпаққа
Дәстүрлі: беру әдісі ретіндегі жүйелі академиялық білім беру үлгісін
айтады.

Рациона Шығармашылық бастаумен ерекшеленеді. Мұнда
листік: үйрету, тренинг, тестілік, бақылау, коррекция, жеке
сабақтар өтеді.

Оқушыны қайталанбайтын жеке тұлға ретінде
Гуманис қалыптастырады. Даумуға, педагогикалық қолдауға,
тік: оқушымен бірігіп жұмыс істеуге бағытталады.

Иституцион Мектептен тыс білм беру, қашықтықтан,
алды емес: бұқаралық ақпарат құралдары, мултимедиалық
кітаптар, интернет желісі арқылы оқыту.

Құзыре Оқушы мен оқытушыны мәселелер туындаған жағдайда
ттілік: шеше білуге қалыптастырады.
1.Қазіргі кездегі білім берудің дәстүрлі үлгісі деп
мәдениеттің өткен және әмбебап үлгілерін екінші
ұрпаққа беру әдісі ретіндегі жүйелі академиялық білім
беру үлгісін айтады. Мәдениет элементтері ретінде
білім, біліктілік, дағды- жекетұлғаға білімді,
құндылықтар мен біліктілікті өз бетімен меңгеруге
арналған базалық білім, мәдени білім беру дәстүрі
аясында құрылған біліктілік пен дағдылар жиынтығы.
Бұл аталған үлгідегі оқу үрдісі мұғалім әрекеттің
белсенді субъектісі, ал оқушы- ақпаратты есте
сақтайтын және қайта жаңғыртатын, үлгі бойынша
әрекет ететін және шеберлікті меңгеретін объекті.
Нәтижесінде оқып үйренген, тәрбиеленген,
әлеуметтендірілген жеке тұлға қалыптасады.
2. Білім берудің рационалистік үлгісі де шығармашылық
бастаумен ерекшеленбейді. Бұл үлгі білім берудің
мазмұны емес, оқушылардың тиімді меңгеру әдістерін
қояды. Олар белгілі бір білімді, шеберлікті үйрене
отырып, қоғамның талаптары мен әлеуметтік
нормаларына сәйкес өмір сүруге қажетті бейімделушілік
мінез-құлықтарға ие болады.
Шығармашылық, өз бетімен жұмыс істеу,
жауапкершілік, дербестік деген көріністерге орын жоқ.
Мұндай оқытудың негізгі әдістері үйрету, тренинг,
тестілік, бақылау, коррекция, жеке сабақтар болып
табылады.
Білім берудің рационалыд әдістері, ең алдымен, жеке
ұрпақты өмір сүріп отырған қоғам мен өндіріске іс
жүзінде бейімдеуді қамтамасыз етеді.
3. Білім берудің гуманистік үлгісінде білім беру процесінің
негізі саналатын оқушыны қайталанбайтын және өзіндік
құнды тұлға ретінде, ал субъектілікті қалыптастыруды
өзінің негізгі міндеті деп санайды. Ол дамуға, диалогке,
педагогикалық қолдауға, оқушымен бірігіп жұмыс істеуге
бағытталады.
Білім берудің гуманистік үлгісінің өкілдері жекетұлға
дамуының оқуға артықшылығын мойындайды, ал білім,
шеберлік, дағдыны оқыту мақсаты деп емес, оқушыларды
дамыту құралы деп есептейді. Білім берудің жекетұлғалық
бағытталуы- осы үлгінің артықшылығы. Оның
кемшіліктеріне жеке-дара білім беруге шығынның жоғары
болуы, ұстаздардың кәсіби машығына деген талаптың өсуі
жатады.
4. Білім берудің институционалды емес үлгісі- бұл
мектептен тыс білм беру, қашықтықтан, бұқаралық
ақпарат құралдары, мултимедиалық кітаптар, интернет
желісі арқылы оқыту. Аталған үлгінің жақсы жақтары-
оқушылардың оқитын орны, бағытын және оқыту әдісін
еркін таңдаудың жоғарылылығы, қай жерде тұрып
жатқанына қарамастан, оқу мүмкіншілігі. Егер адам
өзінің оқуын өзі ұйымдастыра алса, оқудың толықтай
тәжірибесіне ие және өз бетімен білім алуға күшті ден
қойған болса, онда ол жақсы нәтижесін береді.
Одан басқа, оқытудың мектепке байланбауы
институционалды емес білім беруді ресми мәртебесінен
айырып, оқушының мемлекеттік үлгідегі құжат алуына
мүмкіндік бермейді. Аталған үлгі қосымша білім беру мен
өзін-өзі дамыту әдісі ретінде қарастырылады.
5. Білім берудің құзіреттілік үлгісі. Оқушы мен оқытушы
келесі жағдайларда туындайтын мәселелерді шеше білуді
қалыптастыруға бағыттайды:
1) шынайы көріністерді тану және түсіндіру;
2) Қазіргі заманғы техника мен технологияны меңгеруде;
3) Адамдардың өзара қарым-қатынасында, әдептілік
ережелерінде, өзінің іс-әрекетін бағалауда;
4) Шынайы өмірде азамат, отбасы мүшесі, сатып алушы,
тұтынушы, сайлаушы ретінде орындауда;
5) Құқықтық ережелер мен әкімшілік құрлымдарда,
тұтынушылық және эстетикалық құндылықтарда;
6) Мамандық таңдау мен еңбек нарығында орын табу
қажеттілігі туындаған кезде, кәсіби оқу орнында оқуға дайын
екенін бағалауда;
7) Жекебасы мәселелерін шешу қажет болған кезде, өмірде өз
орнын табу, өмір сүру үлгісін таңдау, мәселелерді шешу
амалдарын қарастырған кезде.
Құзіреттілікті оқыту тақта алдында жауап берумен емес,
мәселені шешуде жоба құрумен аяқталады.
Бағалау парағы:
№1 Анықтамаларды 2 ұпай
сәйкестендір
№2 Қазіргі кездегі білім 5 ұпай
берудің 5 үлгісінің
анықтамасын
сәйкестендіріңіздер
№3 Тест 3 ұпай
БАРЛЫҒЫ: 10 ұпай
1-тапсырма. Төменде келтірілген пікірлермен
танысыңдар, олар туралы ой қорытып, талқылаңдар?

Орыс жазушысы
Н.Г.Чернышевский:
Франция жазушысы
«Білімнің адам үшін ең ұлы
Д. Дидро:
игілік екенін дәлелдеуді
«Білім адамға аброй қажет етпейді. Себебі-
береді, тіпті құлда білімсі адамдар дөрекі,
өзінің құлдық үшін кедей әрі бақытсыз»
жаралмағанын түсіне
бастайды»

Дескриптор:
- Білім туралы пікірлермен танысады;
- Білімнің маңыздылығы жөнінде ой қортындылайды;
- Пікірлерімен бөліседі;
2-тапсырма. Қазіргі кездегі білім берудің 5 үлгісінің анықтамасын
сәйкестендіріңіздер:

№ Білім беру ж\п анықтама
үлгісі
1 Дәстүрлі А Шығармашылық бастаумен ерекшеленеді. Мұнда
үйрету, тренинг, тестілік, бақылау, коррекция, жеке
сабақтар өтеді.
2 Рационалистік В Оқушыны қайталанбайтын жеке тұлға ретінде
қалыптастырады. Даумуға, педагогикалық қолдауға,
оқушымен бірігіп жұмыс істеуге бағытталады.
3 Гуманистік С Мәдениеттің өткен және әмбебап үлгілерін екінші
ұрпаққа беру әдісі ретіндегі жүйелі академиялық
білім беру үлгісін айтады.
4 Институцио- Д Оқушы мен оқытушыны мәселелер туындаған
налды емес жағдайда шеше білуге қалыптастырады.
5 Құзіреттілік Е Мектептен тыс білм беру, қашықтықтан, бұқаралық
ақпарат құралдары, мултимедиалық кітаптар,
интернет желісі арқылы оқыту.

Дескриптор:
- Қазіргі білім беру үлгілерімен танысады;
- Білімнің маңыздылығы жөнінде ой қортындылайды;
- Анықтамаларын ажыратады.
2-тапсырма. ЖАУАБЫ:
№ Білім беру ж\п анықтама
үлгісі
1 Дәстүрлі А Шығармашылық бастаумен ерекшеленеді. Мұнда
үйрету, тренинг, тестілік, бақылау, коррекция, жеке
сабақтар өтеді.
2 Рационалистік В Оқушыны қайталанбайтын жеке тұлға ретінде
қалыптастырады. Даумуға, педагогикалық қолдауға,
оқушымен бірігіп жұмыс істеуге бағытталады.
3 Гуманистік С Мәдениеттің өткен және әмбебап үлгілерін екінші
ұрпаққа беру әдісі ретіндегі жүйелі академиялық
білім беру үлгісін айтады.
4 Институцио- Д Оқушы мен оқытушыны мәселелер туындаған
налды емес жағдайда шеше білуге қалыптастырады.
5 Құзіреттілік Е Мектептен тыс білм беру, қашықтықтан, бұқаралық
ақпарат құралдары, мултимедиалық кітаптар,
интернет желісі арқылы оқыту.

1С 2А 3В 4Е 5Д
3-тапсырма. Тест сұрақтарын шешіңіздер:
1. Білім берудің үлгісі дегеніміз не?
А) Білім алуды сипаттайтын жүйе
В) Білім алуды сипаттамайтын жүйе
С) Гимнасия мен палестраны айтады
Д) Ежелгі мектептердегі жүйе
2. Бүгінгі таңда мектептің қанша үлгісі бар?
А) 10
В) 11
С) 8
Д) 5
3. Білім берудің инстиционалды емес үлгісінің негізгі оқытуы
қандай?
А) Мектепте оқу
В) Қашықтықта оқу
С) Академияда оқу
Д) Гимнасияда оқу
3-тапсырма. Тест сұрақтарын шешіңіздер:
1. Білім берудің үлгісі дегеніміз не?
А) Білім алуды сипаттайтын жүйе
В) Білім алуды сипаттамайтын жүйе
С) Гимнасия мен палестраны айтады
Д) Ежелгі мектептердегі жүйе
2. Бүгінгі таңда мектептің қанша үлгісі бар?
А) 10
В) 11
С) 8
Д) 5
3. Білім берудің инстиционалды емес үлгісінің негізгі оқытуы
қандай?
А) Мектепте оқу
В) Қашықтықта оқу
С) Академияда оқу
Д) Гимнасияда оқу
Қорытынды:

Ұқсас жұмыстар

БІЛІМ МАЗМҰНЫН ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ ЖАҒДАЙЫНДАҒЫ БАСТАУЫШ

Коммуникативтік құзіреттілік

Білім берудің тенденциялары

Педагогикалық құзіреттілік

Әмбебап мұғалім

Мемлекеттік білім беру стандартына сәйкес белгіленген құзіреттіліктер жүйесі бойынша анықталған тәрбиеші моделі

Әдістемелік кабинет жұмысын ұйымдастыру

Мұғалім тұлғасы

Құзыреттілік - әр баланың өзіндік ерекшеліктеріне қарай жеке тұлғаға бағытталған оқыту арқылы оқушының білімді жан-жақты меңгеруінен көрінетін білім нәтижес

Құзіреттілік

Пәндер