Өмірдің мәні және кәсіби өзін - өзі анықтау психологиясы




Презентация қосу
Өмірдің мәні және кәсіби өзін-өзі
анықтау психологиясы

Орындаған:Рысқұлбек А
Қабылдаған:Капашева Г
Жоспар
Кіріспе
Өмірдің мәні, өмірлік мақсаттар және бағдарламалар.
Кәсіби маманның сенімдері мен бағдарлары.
Қазақстанның заманауи даму кезеңіндегі кәсіби тұлғаның
құндылықтары мен бағдарлары: бәсекеге қабілеттілік, прагматизм,
сананың ашықтығы, ұлттық бірегейлік.
Кәсіби өзін-өзі анықтаудағы жеке құндылықтар мен мағыналар.
Кәсiби өсудегі кедергiлер, оларды болдырмау және жеңу жолдары.
Кәсіби сәйкестілік дағдарысы және эмоциялық қажу синдромы.
Қорытынды.
Пайдаланылған әдебиеттер.
Кіріспе
Адам мен адамзаттың алдында барлық уақыттарада тұрған
толып жатқан проблемалардың ең мәнділерінің бірі – ол өмірдің
мағынасы мәселесі. Өмірдің мағынасы – бұл санамен қабылданған
құндылық (құндылықтар), оған адам өз өмірін бағындырады, сол
үшін өмірлік мақсаттар қойып, ол жүзеге асырады. Онда
қызметтік-құндылықтық сипат бар, ол кімде-кім «жай ғана өмір
сүрмей», қандай да бір нәрсе үшін өмір сүру керектігін ойлайтын,
сезінетін болса, сонда ғана пайда болады. Мағына – адамның
рухани өмірінің құндылықтық –уәжделген саласының элементі.
«Өмір мағынасы» категориясы адам өмір сүруінің сапалық жағын
сипаттайды. Ол адам үшін жоғары мақсаттар мен құндылықтардың
жиынтығын көрсетеді.
Өмірдің мағынасы – ол адамның
санасындағы субьективті ең
маңызды құндылық және оның
мінез-құлқының басты реттеушісіне
айналған құндылық.
Адам дамуының шыңы - осы процесте өз
денсаулығының белгісі бойынша адам организімінің,
құратын қатынастардың адамгершілік нормаларға
сәйкестілік белгісі бойынша тұлғаның еңбектегі және
қарым-қатынастағы, сондай-ақ қоршаған орта мен өзін-өзі
танудағы сәттіліктер белгісі бойынша іс-әрекет субьектісі
ретіндегі қабілеттерінің жететін ең жоғарғы көрсеткіші.
Өзгелермен қарым-қатынас барысында қайталанбас тұлға
ретінде қалыптасу, басқалармен дұрыс қарым-қатынас
жасай білу - баға жетпес байлық. Осы байлыққа ие болған
адам қоғамда өз орынын тауып, үйлесімді өмір сүре алады.
Оған жету жолы сан түрлі. Соның бірі - өзін-өзі тану.
«Өзін-өзі» тану курсы қазіргі таңда
ғылыми жаңа бағыт болып табылады.
Оның стратегиялық бағдары, тұлға болып
қалыптасуы, дүние жүзілік көзқарасын
кеңейту, әлеуметтік – экономикалық
тапсырмаларды, күнделікті өмірдегі
көкейкесті мәселелерді шешу, қарым-
қатынас жасауға тағы басқа бағытталған.
Өзiн-өзi тану сияқты күрделi
психологиялық феноменнiң мазмұнына
қатысты әр-түрлi көзқарастар бар.
Тұлғаның өзiн-өзi тану теориясының
негiзiн салушы К. Маслоудың анықтамасы
бойынша, өзiн-өзi танып білуі - адамның
өзiнiң барлық тұлғалық мүмкiндiктерi мен
шығармашылық қабiлеттерiн толық
ашуға және дамытуға үздiксiз ұмтылысы
Тұлғаның өзін-өзі тануының негізгі құрамдас бөліктерін эксперименттік
түрде анықтау мақсатымен оның төрт негізгі аумағын және олардың
параметрлерін бөліп қарастырсақ, оларды төмендегідей көрсетуге
болады.

1. Тұлғаның 2. Белсенділік 3. Тұлғаның 4. Тұлғаның
мотивациялық аумағы: құндылықтық- этникалық өзіндік
аумағы: мінез- интерналдылық, мағыналық санасының
құлықтың және инициативтілік, аумағы: аумағы –
этникалық жаңсақ
іс-әрекеттің өзіне-өзі құндылықтық нанымдардың
мотивтері, сенімділік, өзін- бағдарлар, негізінде
әлеуметтік өзі таныту. өмірдің қалыптасатын
қажеттіліктер. мағынасы мен этномәдени
мақсаттары. сәйкестілік
1. Қоршаған орта: ата-ана, туған-туыс, достар
т.б баланың іс-әрекетiне қарап баға берiп, ал
психологиялық
тануды психологиялық бала сол берген бағаны сенiм ретiнде
маңызды
қарастыра, маңызды қабылдап, қандай да бiр өзiндiк баға бала
көрсетедi:
атап көрсетедi: бойында қалыптасады.
негiзiнде қарастыра,
көздерiн атап
өзiн-өзi тануды

2. Адам өз iс-әрекетiн өзгелердiң iс-
әрекетiмен салыстыра бағалауы.
қайнар көздерiн
Немов өзiн-өзi
бiлiм негiзiнде
қайнар
Р.С. Немов
бiлiм

3. Өзiн-өзi тану мен өзгенi тану көбiнесе
әртүрлi өмiрлiк жағдайлардан, әртүрлi
Р.С.

тесттер арқылы жүзеге асыруға болады.
Кәсіби даму - (лат. profiteor – өз ісімді хабарлаймын) –
еңбек әлемінде, соның ішінде жекеленген кәсіби ролдердің,
кәсіби мотивацияның, кәсіби білімдер мен дағдылардың
әртүрлі аспектілерін игеруге бағытталған адамның
онтегенезде болып жатқан әлеуметтену үрдісі. Кәсіби
дамудың негізгі қозғаушы күші әлеуметтік топтар мен
институттарға идентификациялану негізінде әлеуметтік
контекстке интеграциялануға тұлғаның талпынысы
болып табылады.
Кәсіби даму – нәтижесінде адамның өзінің барлық
өмірінің барысында өз кәсіби дағдылары мен
іскерліктерінің деңгейін және сапасын сақтауға мүмкіндік
алатын үрдіс. Бір рет қана кәсіби маман болу мүмкін емес.
Кәсіби маман болып қалу үшін, тұлғаның үнемі кәсіби
дамуы қажет.
Жұмыс, еңбек әрекеті – қандай дағдылар
қолданылмайды және неге? Түсіндіріңіз.
Кәсіби дағдылар – өз дағдыларыңызды 5 баллдық
жүйеде бағалаңыз. Бұл сізге қандай дағдыларыңызды
Адамның кәсіби жетілдіруіңізді анықтауға көмектеседі.
дамуының деңгейлік
жоспары мынадай Құндылықтар – Сіздің құндылығыңыз топтың өзекті
бағытта болғаны деп санайтын құндылықтарымен қаншалықты сәйкес
жөн: екендігін тексеріңіз. Бұл өз құндылықтарыңызды
қайтадан қарауға көмектеседі.
Оқу – өзіңізге жаңа мәліметтерді меңгеруге қолайлы
стратегияны таңдаңыз.

Кәсіби өсу – технологиялық әрекеттің үнемі жүзеге
асуы, бағытталудың, құзыреттілік және кәсіби қажетті
сапалардың баюшылығы, еңбектік қалыптасудың
тиімділігін арттыру.
Көп жылдар бойы кәсіпкерлік біліктілікті кәсіптік
білімнің негізгі көрсеткіші деп бағалау теория мен тәжірибе
жұмысы дайындығы арасындағы табиғи байланысқа мән
берілмеуіне, мамандарды кәсіпке дайындауда білім қорының
жеткілікті болмауына әкеліп, кейбір студенттердің оқуға,
одан кейін болашақ кәсібіне деген біліктілігінің төмендеуіне
әсерін тигізді.
Жоғары мектептің білім беру барысындағы осы мәселені
шешу жолының бірі - студенттердің кәсіби біліктілігін
қалыптастыруды қайта бағдарлау арқылы оларды таңдаған
кәсібі саласында өз білімдерін, іс-тәжірибелерін,
мақсаттарын толықтай жүзеге асыруға тұлғалық
құлшыныстарын ынталандыру.
Тұлға мен еңбек арасындағы сәйкестіктің мінсіз үлгісі іс-әрекеттің
объективтік мазмұнына және оның тұлғалық мәніне толық сәйкес келуі тиіс.
Бірақ толық сәйкес келуге мынадай себептерге байланысты шынайы қол
жеткізу мүмкін емес. Біріншіден, мамандық таңдау мотивтері құрылымында
аталған іс-әрекетпен іштей байланысты мотив үнемі басым бола бермейді.
Расында, көрсетілген ой-пікір жеке сипаты бар, себебі кәсіби бағыттылықтың
мотивтер жүйелерін қайта құру және деңгейлерін арттыру мүмкіндігі бар.
Басқа пікір неғұрлым түбегейлі мәнге ие.
ҚОРЫТЫНДЫ
Қорыта айтқанда, өзін-өзі тану – бұл өзін тану мен тұлғалық,
интеллектуалдылық ерекшеліктері және қасиеттері, басқа адамдармен
қарым-қатынас , өз бойынан белгілі бір қасиеттерді қабылдау
процесі.Өзін-өзі тану өзіндік сана құрылым компонент ретінде әрекет
етеді. Өзін-өзі тану аймағына және саласына сана, бейсана, адамның
сыртқы және ішкі дүниесіндегі әрекет, тұлғаның позитивті
сәйкестілігінің қалыптасуы, оның өзін-өзі тануына қолайлы
жағдайлар тудырып, өзін-өзі жетілдіру мен өзін-өзі жүзеге асыруына
ықпал етеді.Мамандықтар, оның адамға қоятын талаптары туралы
жаңа ақпараттар легін қамтамасыз ететін танымдық іс-әрекет толық
кәсіби бағыттылық кезінде неғұрлым тиімді (таңдаудың тура
мотивтеріне ие болу).
Пайдаланылған әдебиеттер
1. Абульханова К.А. Психология и самосознания личности / К.А.
Абульханова. –М: Московский психолого-социальный институт. 1999. -224
2. Зейгарник Б.В. Теории личности в зарубежной психологии./ Б.В.
Зейгарник – М.: Изд-во Моск. Ун-та, 1982. – 179 с.
3. Немов. Р.С. Практическая психология. / Р.С. Немов. Познай себя, -М., 1999.
- 378 с.
4. Кондратьева С.В. Межличностные понимание и его роль в общении:
Автореферат. дис. ... докт. психол. наук. - Л., 1979. – 36 с.
5. Десен Л.Н. Некоторые социально-психические особенности школьников
юнешеского возраста // Вопросы психологии. 1973. № 2. 99 - 104 с.
6. Маралов В.Г. Основы самопознания и саморазвития. / В.Г. Маралов - М.:
Издательский центр «Академия», 2002. – 256 с.
7. Майерс Д. Социальная психология / Д. Майерс. -Спб: Питер, 1999. – 637 с.

Ұқсас жұмыстар
Кәсіби таңдау
Мәдениет тілі
ҰЙЫМДАҒЫ ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ ДЕНСАУЛЫҚ ЖОСПАР
Педагогтың кәсіби өзін- өзі тануы және өзіндік дамуы
Кәсіби бағдарланған тұлғаның психологиясы
Кеден органдары лауазымды тұлғаларының кәсіби - психологиялық дайындығы
ЖАУАПКЕРШІЛІК ПСИХОЛОГИЯСЫ
Жас ерекшеліктің дамуының кезеңдері мен күйзелістері
Жалпы және педагогикалық психология
Өмірдің мәні мен кәсіби өзін - өзі анықтау психологиясы
Пәндер