Оқытудың интербелсенді әдістерінің жіктелуі




Презентация қосу
Интербелсенді оқытуды ұйымдастыру ережелері
“Интербелсенді” дегеніміз-біреумен қоян-қолтық қарым-қатынаста
болу,онымен бірлесе әрекет жасау,диалог құру.
“Интербелсенді оқу”-өзара қарым-қатынасқа
(коммуникацияға )негізделген оқу-оқыту,диалог арқылы үйрену-
үйрету.
“Интербелсенді әдістер”-үйренуші мен үйретушілердің өзара
әрекеттесуін оқытудың негізі деп танитын және сондай қатынасқа
жағдай жасайтын әдістер.

«Маған айтып берсең – ұмытып қаламын,
көрсетсең – есте сақтаймын,
өзіме жасатсаң – үйренемін!»
(Конфуций).
Интербелсенді әдістердің
артықшылықтары:
Терең ойлану,қабілетті дамыту;
Ақпаратты жан-жақты талдау;
Жаңа түсінік пен білім құрастыру
Ортақ жұмысқа жұмыла білу Біз білімнің 10%-ын оқығанда,
Тиімді қарым-қатынас пен өзара 20%-ын тыңдағанда,
әрекеттесу; 30%-ын көзбен көргенде,
Бастамашылдық; 50%-ын көріп тыңдағанда,
Бірлескен жұмыс; 70%-ын пікір таластырғанда,
Кері байланыс жасау; 80%-ын тәжірибе жасағанда,
Проблема шешу,шешім қабылдау; 95%-ын басқаларды үйреткенде
Белсенділік,жауапкершілік сезімі; игереміз.
Вильям Глассер
Өзіндік көзқарас қалыптастыру.
Оқытудың интербелсенді әдістерінің жіктелуі

Тектері Түрлері
Имитациялық емес Проблемалық лекциялар
Проблемалық семинарлар
Тақырыптық топтық пікірталастар
Ой қозғау (breinstorming)
Дөңгелек үстел
Педагогикалық ойын жаттығулары
Стажировка
Имитациялық: Нақты ситуацияларды талдау (кейс-стади)
1. ойын түрінде емес
Имитациялық жаттығулар
Тренингтер
Рөлдік ойындар
2. ойын түрінде
Іскерлік ойындар
1) Оқу ойындары
- блиц-ойындар
- мини-ойындар
- компьютерде өткізілетін ойын сабақтары
2) Өндірістік ойындар
- проблемалық-іскерлік ойындар
3) Зерттеу ойындары
- проблемалық-іскерлік ойындар

Ойын түрінде жобалау
ИНТЕРБЕЛСЕНДІ ОҚУДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ ЕРЕЖЕЛЕРІ

1.Сыныпты
жұмысқа
дайындау
9. Кері
2. Топқа бөлу
байланыс

8.Жазбаша 3. Мақсаттарды
жұмыстар айқындау

4. Жұмыс
7. Тыңдай
ережелерін
білу
қабылдау

6.Барлық 5. Сенім және
үйренушілер жұмыс
жұмысқа атмосферасын
қатысуы керек қалыптастыру
Интербелсенді әдістердің
классификациясы

1.Пікірталас
3. Тренингтер

2. Ойындар
Пікірталас – студенттердің аудиторияда немесе шағын топ ішінде нақты бір
өміршеңді проблема бойынша өзіндік көзқарастары мен пікірлерімен
алмасып, оларды дәлелдеп, өзге позициялармен толықтыру әрекеттері.
Пікірталастың басты мақсаты - әр үйренушінің қарастырылған проблема
бойынша өзіндік пікір, көзқарасты қабылдауы, бір байлам мен шешімге
тоқтауы.
Пікірталаста назар аударатын маңызды мәселелер:
Тақырып
Сұрақтар
Пікірталастың жоспары
Пікірталасқа дайындық
Жүргізуші
Сөйлеушілер
Пікірталасты қорытындылау және бағалау.
Пікірталастың түрлері:
1. Диспут
2. Дөңгелек үстел
3. Ток-шоу
4. Форум
5. Симпозиум
6. Фишпул
Форум
Пікірталастың бұл түрі “Ток-шоуға ”ұқсас .Мұнда тек қалған сынып
оқушылары талқыға түсе алады:өз орындарынан сұрақ қойып,өз
пікірлерін берілген мерзімде қысқа түрде баяндайды(мәселен,олардың
сөйлеуі 30 секунд немесе 1 минуттан аспауы керек).Осы арқылы сынып
пікірталасқа қатыса алады.
“Фишпул”
Қатысушылар екі шеңберге бөлініп отырады.Ішкі шеңберге пікірталасқа қатынасатын
оқушылар отырады да, қалғандары сыртқы шеңберге жайғасады-олар пікірталасқа
қатыспайды.Ішкі шеңбердегі оқушылар саны 6 болуы керек,олардың төртеуінің
пікірталасқа қатынасатындығы алдын- ала жарияланған және олар пікірталастың аяғына
дейін болады, қалған екі орын бос.Бұл орындарға пікірталасқа қатынасам деген сыртқы
шеңбердің кез келген оқушысы отыра алады.Сыртқы шеңбердегі оқушылар сарапшылар
рөлін орындап, пікірталасқа баға береді.
Симпозиум
Оқушылар берілген тақырып бойынша өз баяндамаларын топ алдында
оқып,тыңдаушылардың сұрақтарына жауап береді.Жүргізуші назарын пікірлердің
қақтығысуы мен қарама-қайшылықтрныа аударып,пікірталас
ұйымдастырады.Сыныптың пікірі екі жақты болып ,әртүрлі көзқарастар
келтірілгендігі орынды.Пікірталас баяндамашының ұстанған көзқарасы төңірегінде
ұйымдастырылады.
Диспут
(лат.disputare-пайымдау пікірталасы)- ғылыми, әдеби әлеуметтік т.б тақырыптар
бойынша көпшілік алдында жария түрде өтетін пікірталас,белгілі бір мәселені
талқылаудың ұтымды жолы.Оқу – әдістемелік тұрғыдан жастардың дүниетанымын
қалыптастыруға септігін тигізеді.Диспут жоғары ,орта, арнаулы оқу орындарында
әдістемелік тәсіл ретінде қолданылады.
Ойындар

Рөлдік ойындар Блиц оқу ойындары Имитациялық ойындар
қарым-қатынастық Блиц оқу ойындары - Имитациялық ойын дегеніміз
дағдылар; қысқа мерзімді шағын адамдардың қалыптан тыс
шағын топтарда жұмыс ойындар, олар (экстремалды)
жасау дағдылары; үйренушінің нақты жағдайлардағы әрекеттерін
толеранттылық біліктері мен анықтайтын, өмірде тууы
(басқаның пікірі мен дағдыларын дамытуға мүмкін оқыс жағдайларды
көзқарасын қабылдау, бағытталады. қайталап (имитациялап),
оларды сыйлау, олармен Ойын түрі: “Шындық шаруашылық, басқару,
санасу, төзімділік пен детекторы”, “Фотолар”, әлеуметтік, психологиялық
шыдамдылық); “Интервью”, “Таңдау” шешімдерді қабылдауды
үйренгенді (білім, білік, т.б. үйренеді.
дағды, түсініктер, т.б.) Ойын түрі: Кейс-стади әдісі
практикалық тұрғыдан
қолдану;
өздерінің үйрену
деңгейін анықтап, оны
әрі қарай дамыту т.б.
Рөлдік ойын: «Көріністер әлемінде»

1-топ

2-топ
Үнсіз бейнеле

1. “ Омырауымды сипалап таппаған галстугым, сөйтсем, иығыма шығып
кеткен екен. Бұрып әкеп, орнына қойдым да, зып беріп сыныпқа кірдім.
Балалар дүр етіп түрегелді. Маған емес, әрине, артымда келе жатқан
оқытушыға құрмет көрсеткендері ғой. Бірақ мен оны басқаша қабылдадым.
Бір секундқа кідіріп, мұрнымды көкке шүйіріп, маңғаздана қалдым да,
қолымды кеудеме қойып, тәжім еттім”
2. “Есікті аша бергенімде, тынысым мүлде бітіп, жүрегімнің соғуы тоқтап
қалғандай болды. Сол кездегі келбетім көлденең көзге тірі аруақ тәрізді
қыбырлаған бірдеңеге ұқсар деймін”.
3. “Маңдайымнан буым бұрқырап, есік алдына шықтым. Сәйбек көрінбейді.
Омырауымды ағытып, желпініп, ойланып тұрмын. Не деп шешер екен?
Мектептен шынымен – ақ шығара ма?”
Case-study әдісі
Сase-study - таңдау жасау мен шешім қабылдау дағдыларын
қалыптастыратын тиімді әдіс. Ол нақты ситуацияларды (жағдаяттарды)
практикалық тұрғыдан талдау мен оларды өмірде кезігетін түрінде қайталауға,
«ойнап» шығуға негізделеді. Сол себепті де кейс-стадиді кейде «нақты оқу
ситуациялар әдісі» деп те атайды.
Ағылшын тілінен аударғанда, «кейс» сөзі «жағдай», «оқиға» дегенді білдіреді
(бұл жерде оны «қапшық», «сөмке», «шабадан» деп аударудың қисыны жоқ).
Сонда «кейс» деген сөз біздің ұғымымызда жағдаятты (ситуацияны) сипаттауды,
суреттеуді білдіреді. Ол қандай да бір субъектің (мәселен, фирма, кәсіпорын,
ұйым, аймақ, т.б.) тарихын (пайда болуы мен өсуі) және даму нәтижелерін
сипаттайды. Ал кейс-стади дегеніміз – кейстерді қолдану арқылы жүзеге
асырылатын сабақтың нысаны (формасы).
Кейс-стадидің басты қағидасы «Ақиқатты іздену - ақиқаттың өзінен де
маңызды» деп тұжырымдауға болады, өйткені бұл әдіс оқу/үйренуді іздену
процесі ретінде қарастырады: оның негізін проблема шешу деп танып, талқылау
мен пікірталасты, шешім қабылдауды оның басты құралдары қатарына
жатқызады.
Тренингтер - қысқа мерзім ішінде практикалық қолданыста қажетті әрі
тиімді біліктер мен дағдыларды игеруге бағытталған оқу сабақтары.
Тренингтердің басты мақсаты - үйренудің ең тиімді жолдарын игеру.

Тренингтің түрлері:

Презентацияларды өткізу дағдыларын қалыптастыру тренингтері

Жаңа дағдыларға үйрену тренингі

Іскерлік қатынас дағдыларының тренингтері

Келіссөз жүргізу дағдыларының тренингтері
Көшбасшылық (лидерлік) немесе басқару дағдыларын қалыптастыру
тренингтері
Қорытынды:
Интербелсенді оқу/оқыту үйренушілердің оқу
процесіндегі белсенді әрекеттерін үйренудің негізгі
құралдары мен тәсілдері ретінде танылады.
Сондықтан да интербелсенді оқу/оқыту оқу процесінің
тиімділігі мен нәтижелігін үйренушілердің есте сақтау
дәрежесімен өлшемей, олардың әрекеттерімен
бағаланады, әрекет арқылы үйрету есте сақтауға көп
мүмкіндік береді.

Ұқсас жұмыстар
Оқытудың белсенді әдістері - оқу
ПСИХОЛОГИЯНЫ ОҚЫТУДАҒЫ ИНТЕРАКТИВТІ ӘДІСТЕР
Белсенді оқыту әдістері
Дәстүрлі емес сабақтарды интерактивті әдістер арқылы оқыту
Негізгі интерактивті әдістер
ИНТЕРБЕЛСЕНДІ ӘДІСТЕР
Оқытудың компьютерлік технологиялары
Интербелсенді әдіс - тәсілдер
Пассивті әдістер Активті әдістер Интербелсенді әдістер
Интербелсенді оқыту әдістерінің ортакәсіптік білім беру саласындағы ерекшеліктері
Пәндер