Жаратылыстану ғылымдарының қалыптасуының ерекшеліктері

Презентация қосу

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
М.Х.Дулати атындағы Тараз өңірлік университеті

Жаратылыстану ғылымдарының
қалыптасуының ерекшеліктері

Орындаған: Хусаинова Мадина
Тексерген: Фс.ғ.к., д.м.а Кульбаева Дина Дүйсебайқызы
Жоспар
Ғылымның тарихи-әлеуметтік жағдайлары
Ғылымның тарихи-әлеуметтік
жағдайлары

Ғылымның даму
процессі әрдайым
Ғылым пайда болғалы бері 2,5 біркелкі жүре
мың жыл бойы ұдайы даму бермейді
үстінде, өйткені ол адамның
үздіксіз дүниетану процесінің,
бүгін білмегенді ертең білуге
бағытталған практикалық іс-
әрекетінің нәтижесі
Ғылыми білімнің негізгі ерекшеліктері мыналар:

дәл анықталған фактілер

Бір топ фактілердің жиынтығына қолданылатын жинақтаушы
заңдылықтар

Шындық дүниенің бірқатар құбылыстарын түсіндіруші
заңдылықтар системасын біріктіретін теориялар

Бүкіл шындық дүниенің жинақталған бейнесі болып
табылатын дүниенің ғылыми көрінісі

Мұнда өзара үйлесімді теориялардың бәрі біртұтас системаға
біріктіріледі
Ғылыми танымның әдіс тәсілдері

абст
сал жал
ракц
ыст пыл
ияла
ыру ау
у

талдау синтездеу
Жаратылыстану ғылымдарының ғылыми емес білімдерден ерекшелігі

Ғылыми білім жүйелі, сондай-ақ оны басқа білімдердей логикалық
жолмен қорытып шығаруға болады

Ғылыми білімнің объектісі идеялық объектілер, яғни олардың
ойдағы бейнелері

Ғылыми білімнің мазмұны оны танып білуші адамның мақсат-
мүддесіне тәуелсіз, объективті ақиқат болуы тиіс
Ғылым жеке-дара заттарды ғана емес, белгілі бір топқа, класқа
жататын заттар мен құбылыстардың бәріне тән жалпы
заңдылықтарды іздейді
XVII ғасырда, яғни
классикалық
жаратылыстанудың туу
дәуірінде, ағылшын
ғалымы Ф .Бэкон мен
француз ғалымы
Р.Декарт ғылымды
дамытудың бір-біріне
қарама-қарсы екі
методологиялық
программасы н :
эмпириктік
(индукциялық ) және
рационалистік
(дедукциялық) әдістерін
түжырымдады.
Ф.Бэкон Р.Декарт
Бұл методологиялық әдістер таным процесінде маңызды тарихи
роль атқарды

Екіншіден,
Біріншіден, олар
ғылыми
толып жатқан
танымның
нақты ғылыми
қүрылысын дүрыс
зерттеулердің іске
анықтауға жол
асуына көмектесті
ашты

Қазіргі заманғы ғылыми танымда бұл екі әдіс өзара бірін-бірі
толықтыра отырып, диалетикалық бірлікте қолданылады
VI-IV ғасырларда дүниетану процесінде бірінші
революция орын алды. Соның нәтижесінде:

ГЕОЦЕНТРЛІК натурфилософия

жүйеге келтірудің басты құралы болып
табылған дәлелдеу жайлы ілімді жасады

категориялық үғымдар системасын қүрды

ғылыми зерттеуді ұйымдастырудың айрықша ережелерін тұжырымдады

табиғат жайлы ғылымдарды метафизикадан (философиядан), математикадан т.б.
ажыратып, ғылыми білімнің өзін түрлі пәндерге бөлді
Екінші ғылыми революция XVI-XVIII ғасырларда
жүзеге асты

ГЕЛИОЦЕНРТ
ГЕОЦЕНТРЛІК
ЛІК

Бұл ғылыми төңкерістің
бастамасын салған
ғалымдардың қатарына
Н .Коперник, Г.Галилей,
И.Кеплер, И.Ньютон т.б.
жатады
Классикалық жаратылыстану

Біріншіден, математика тілімен
“сөйлейтін” болды. Егер антик Екіншіден, европалық жаңа ғылым
заманының ғылымы жер бетінің сондай-ақ құбылыстарды зерттеудің
құбылыстарын тек сапалық жағынан ғана күшті экспериментальды (тәжірибелік)
түсіндіру мүмкін деп есептеген болса, ал әдісіне арқа сүйеді. Бұл табиғат
жаңа жаратылыстану жердегі денелерді құбылыстарын зерттеуді жай енжар
объективтік сандық қатынастары бақылауға негіздемей, белсенді іс-әрекет
жағынан сипаттап, қатаң математикалық үстінде жүргізу қажеттігін көрсетті.
заңдылықтармен түсіндірді.

Үшіншіден, классикалық
жаратылыстану антик заманының
космос жайлы катып-семіп қалған,
мәңгі өзгермейтін түсінігіне қарсы
аянбай күресіп, оның жалғандығын
дәлелдеді

Ұқсас жұмыстар

Жаратылыстану ғылымдарының ғылыми емес білімдерден ерекшелігі

Қазіргі жаратылыстану концепциялары пәні және оның әлеуметтік маңызы

Қазіргі социологиялық теориялар

Жаратылыстану ғылымы

Спиральді оқу бағдарламасы

Геоэкологияның негізгі санаттары

Қазақстанда ғылымның қандай салалары дамығын

Медицина ғылымдарының докторы

КЕЗЕҢДЕРІН ТАЛДАУ

Қазақ философиясының өкілдері

Пәндер