Жаратылыстану ғылымдарының ғылыми емес білімдерден ерекшелігі




Презентация қосу
Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
М.Х.Дулати атындағы Тараз өңірлік университеті

Жаратылыстану ғылымдарының
қалыптасуының ерекшеліктері

Орындаған: Хусаинова Мадина
Тексерген: Фс.ғ.к., д.м.а Кульбаева Дина Дүйсебайқызы
Жоспар
Ғылыми білімнің негізгі ерекшеліктері
Ғылыми танымның әдіс тәсілдері
Жаратылыстану ғылымдарының ғылыми емес
білімдерден ерекшелігі
Ф.Бэкон және Р.Декарттың тұжырымы
Ғылым саласындағы ревалюцалар
Ғылымның тарихи-әлеуметтік
жағдайлары

Ғылымның даму
процессі әрдайым
Ғылым пайда болғалы бері 2,5 біркелкі жүре
мың жыл бойы ұдайы даму бермейді
үстінде, өйткені ол адамның
үздіксіз дүниетану процесінің,
бүгін білмегенді ертең білуге
бағытталған практикалық іс-
әрекетінің нәтижесі
Ғылыми білімнің негізгі ерекшеліктері мыналар:

дәл анықталған фактілер

Бір топ фактілердің жиынтығына қолданылатын
жинақтаушы заңдылықтар

Шындық дүниенің бірқатар құбылыстарын түсіндіруші
заңдылықтар системасын біріктіретін теориялар

Бүкіл шындық дүниенің жинақталған бейнесі болып
табылатын дүниенің ғылыми көрінісі

Мұнда өзара үйлесімді теориялардың бәрі біртұтас
системаға біріктіріледі
Ғылыми танымның әдіс тәсілдері

салыстыру абстракциялау жалпылау

талдау синтездеу
Жаратылыстану ғылымдарының ғылыми емес білімдерден ерекшелігі

Ғылыми білім жүйелі, сондай-ақ оны басқа білімдердей
логикалық жолмен қорытып шығаруға болады

Ғылыми білімнің объектісі идеялық объектілер, яғни олардың
ойдағы бейнелері

Ғылыми білімнің мазмұны оны танып білуші адамның
мақсат-мүддесіне тәуелсіз, объективті ақиқат болуы тиіс

Ғылым жеке-дара заттарды ғана емес, белгілі бір топқа,
класқа жататын заттар мен құбылыстардың бәріне тән
жалпы заңдылықтарды іздейді
XVII ғасырда, яғни
классикалық
жаратылыстанудың туу
дәуірінде, ағылшын
ғалымы Ф .Бэкон мен
француз ғалымы
Р.Декарт ғылымды
дамытудың бір-біріне
қарама-қарсы екі
методологиялық
программасын :
эмпириктік
(индукциялық ) және
рационалистік
(дедукциялық) әдістерін
түжырымдады.
Ф.Бэкон Р.Декарт
Бұл методологиялық әдістер таным процесінде маңызды тарихи
роль атқарды

Екіншіден,
Біріншіден, олар
ғылыми
толып жатқан
танымның
нақты ғылыми
қүрылысын дүрыс
зерттеулердің іске
анықтауға жол
асуына көмектесті
ашты

Қазіргі заманғы ғылыми танымда бұл екі әдіс өзара бірін-бірі
толықтыра отырып, диалетикалық бірлікте қолданылады
VI-IV ғасырларда дүниетану процесінде бірінші
революция орын алды. Соның нәтижесінде:

ГЕОЦЕНТРЛІК натурфилософия

жүйеге келтірудің басты құралы болып
табылған дәлелдеу жайлы ілімді жасады

категориялық үғымдар системасын қүрды

ғылыми зерттеуді ұйымдастырудың айрықша ережелерін тұжырымдады

табиғат жайлы ғылымдарды метафизикадан (философиядан), математикадан т.б.
ажыратып, ғылыми білімнің өзін түрлі пәндерге бөлді
Екінші ғылыми революция XVI-XVIII ғасырларда жүзеге асты

ГЕОЦЕНТРЛІК ГЕЛИОЦЕНРТЛІК

Бұл ғылыми төңкерістің бастамасын
салған ғалымдардың қатарына
Н .Коперник, Г.Галилей, И.Кеплер,
И.Ньютон т.б. жатады
Классикалық жаратылыстану

Біріншіден, математика тілімен
“сөйлейтін” болды. Егер антик Екіншіден, европалық жаңа ғылым
заманының ғылымы жер бетінің сондай-ақ құбылыстарды зерттеудің
құбылыстарын тек сапалық жағынан ғана күшті экспериментальды (тәжірибелік)
түсіндіру мүмкін деп есептеген болса, ал әдісіне арқа сүйеді. Бұл табиғат
жаңа жаратылыстану жердегі денелерді құбылыстарын зерттеуді жай енжар
объективтік сандық қатынастары бақылауға негіздемей, белсенді іс-әрекет
жағынан сипаттап, қатаң математикалық үстінде жүргізу қажеттігін көрсетті.
заңдылықтармен түсіндірді.

Үшіншіден, классикалық
жаратылыстану антик заманының
космос жайлы катып-семіп қалған,
мәңгі өзгермейтін түсінігіне қарсы
аянбай күресіп, оның жалғандығын
дәлелдеді
Үшінші ғылыми
революция XIX ғ. мен XX ғ

2. Классикалық жаратылыстану
1. Ньютондық ғылыми революция бөлшектердің қозғалыс
әуелбастан -ақ траекториясы, кеңістік пен уақыт
геоценфизмнен гелиоцентризмге жайлы, жалпы себепті
өтумен байланысты болған байланыстар т.б. жайлы үғымдар
еді, ал Эйнштейн жасаған төңкеріс өзгермейтін абсолюттік
центризмнің қандайынан сипатта деп санаған болса, олар енді
болсада бас тарту қажеттігін көрсетті: микродүние мен
дүниенің ешқандай мегадүниені түсіндіруге жарамай
центрі (орталығы) жоқ, біздің дүние қалды, сондықтан ол
жайлы кез келген түсініктерді өзгертуге тура келді. Сол
түсінігіміз, оның ішінде дүниенің себепті дүниенің
ғылыми көрінісі жайлы жаңа көрінісі теориясы кеңістік,
түсініктер де өзгермелі, яғни уақыт, себептілік, үздіксіздік
салыстырмалы екен. сияқты үғымдардың мазмүнын қайта
түсіндірді деуге болады.
3. Дүниенің жаратылыстану-
ғылыми көрінісінің өзі жайлы Қорыта айтқанда, үш ірі ғылыми
өз “түсінігі” де өзгерді: дүниенің революция ғылымның
бірден-бір ақиқат, абсолюті даму тарихындағы үш ұзақ
дәл көрінісін ешқашан жасауға стадиясын анықтап, олардың
болмайтыны анықталды. әрқайсысына сәйкес дүниенің
Дүние көріністерінің кез келгені жалпы ғылымдық көрінісін
тек салыстырмалы ақиқат жасап берді
қана бола алады.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
РАҚМЕТ!!!

Ұқсас жұмыстар
Жаратылыстану ғылымдарының қалыптасуының ерекшеліктері
Ғылыми дүниетанудың ерекшеліктері мен құрылысы. Ғылыми танымның деңгейлері, формалары және әдістері
Жаратылыстану ғылымы
Қазіргі жаратылыстану концепциялары пәні және оның әлеуметтік маңызы
Қазақстанда ғылымның қандай салалары дамығын
Медицинада жалпы патологияның рөлі
Спиральді оқу бағдарламасы
Білімді жетілдіру
Ғылым философиясы
Өмірдің басталуының моральдық - құқықтық мәселелері
Пәндер