Жылқыдағы асқазанның құрамын зерттеу

Презентация қосу

«СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ УНИВЕРСИТЕТІ»
КОММЕРЦИЯЛЫҚ ЕМЕС АКЦИОНЕРЛІК ҚОҒАМЫ
АГРАРЛЫҚ ФАКУЛЬТЕТ

ВЕТЕРИНАРИЯ КАФЕДРАСЫ

БӨЖ
ТАҚЫРЫП:Жылқы асқазанындағы заттардың
физикалық және химиялық қасиетін анықтау.

Орындаған : Қайсарханова Елдана
Топ:ВС-903 (Б )
Тексерген: Зайнеттинова Динара
ЖОСПАР:

Жылқыдағы асқазанның құрамын зерттеу:
I. Зертханалық зерттеу схемасы;
II. Сүт қышқылын анықтау;
III. Химиялық қасиеттерін анықтау;
IV. Жалпы қышқылдықты анықтау;
V. Еркін тұз қышқылын анықтау;
VI. Байланысты тұз қышқылын анықтау;
VII. Бутирин мен сірке қышқылын анықтау;
VIII. Пепсинді анықтау;
IX. Асқазан пигменттерін анықтау;
X. Асқазанның құрамын микроскопиялық зерттеу;
XI. Асқазанның экскреторлық қызметін зерттеу;
XII. Пайдаланылған әдебиеттер
ЖЫЛҚЫДАҒЫ АСҚАЗАННЫҢ ҚҰРАМЫН ЗЕРТТЕУ

• Асқазанда болатын процестерді дәл орнатуға мүмкіндік беретін
және асқазанның функционалдық қабілетін зерттеуге мүмкіндік
беретін әдіс - зондтау арқылы алынған асқазанның құрамын
зерттеу. Асқазандағы заттарды сорып алу үшін зонд, бөтелке және
теріс қысым жасайтын жабдық, Комовский сорғысы, гидравликалық
басқару панелі немесе 150 грамм шприц қолданылады.
• Диагностикалық мақсатта жылқының асқазандағы құрамын
тамақтандырар алдында (аш қарынға) және тестілік
ынталандырудан кейін қабылдайды. Асқазанның мазмұнын алу әдісі
зерттеуші қойған тапсырмаға байланысты. Амбулаториялық
зерттеуде С.И.Смирнов асқазанның ең жоғары ас қорыту кезеңінде
бір сатылы сынама жинауды ұсынады. Бір сатылы әдіске қосымша,
фракциялық немесе көп сатылы әдіс қолданылады, бұл асқазанның
ішіндегісін айдау 2 сағат ішінде 25 минут аралығындағы
орындалатындығымен сипатталады. Бөлшектік әдіс асқазанның
секреторлық және химиялық белсенділігі туралы неғұрлым толық
көрініс береді.
ЖЫЛҚЫДАҒЫ АСҚАЗАННЫҢ ҚҰРАМЫН ЗЕРТТЕУ

• Асқазанның реакциясын анықтау үшін аштық диетасын ұстағаннан кейін
12-16 сағаттан кейін зонд арқылы берілетін немесе қоздырғыштар
қолданылады. Осы уақыт аралығында жылқы төсек жапқышын жей
алмайтын немесе питомникті кеміріп алмайтындай етіп, түйіскен жерде
ұсталып, мезгіл-мезгіл таза сумен суарылады.
• П.С.Ионов сынақ түрткісі ретінде жылқыларға 3 литр суда 500 г сұлы
майы береді. Я. И. Клейнбок оларға 5 литр шөп инфузиясын беруді
ұсынады. Фармакологиялық тітіркендіргіштердің ішінде алкоголь 1000
мл суға 50 мл мөлшерінде қолданылады. Гильцтерге 50 г нан және 350-
400 мл су немесе осынша мөлшерде кебек езбесі беріледі.
• Иттерге 400 мл ет сорпасы немесе 50 г сұр нан және 250 мл су немесе
50-100 мл 5% алкоголь сулы ерітіндісі беріледі.
• Табиғи жолмен берілетін сынақ тітіркендіргіштерінде асқазан құрамы
түтік арқылы енгізілгеннен гөрі көп бөлінеді.
• Ерекше позицияны И.П.Сальмин ұсынған ынталандыру алады. Жіңішке
зондты енгізгеннен кейін жылқылар I. П.Сальмин 1-2 кг сұлы берді. Сұлы
майы асқазанның түбінде жатқан әуе шарының салмағын жабады.
ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЗЕРТТЕУ СХЕМАСЫ

• Асқазанның мазмұны - бұл асқазан сөлінің
тамақ қалдықтарымен қоспасы, және ол
сальмина типтес зондпен алынған кезде ғана
ол салыстырмалы түрде мөлдір болады.
Басында асқазан құрамындағы заттардың
физикалық, содан кейін химиялық және
микроскопиялық қасиеттері зерттеледі.
• Физикалық қасиеттерге саны, түсі, иісі,
консистенциясы, меншікті салмағы және
қоспалар жатады. Аш қарынға қабылданған
асқазанның мөлшері бірнеше миллилитрден бір
немесе бірнеше литрге дейін жетеді. Сынақ
тітіркендіргіштеріне байланысты
жылқылардағы асқазанның мөлшері 2,5
литрге, ал ұсақ малдарда 250 мл-ге жетеді.
• Асқазан ішіндегі заттардың түсі сарғыш
реңкпен аздап ашық түсті. Түс он екі елі
ішектен шығатын жем мен өт мөлшеріне
байланысты.
• Асқазан құрамының дәйектілігі ондағы шырыш пен жем қалдықтарының
болуына байланысты. Сау жануарларда бұл сулы, ал шырыш болған
жағдайда желатинді болуы мүмкін.
• Асқазан құрамының үлес салмағы 1,006-дан 1,016-ға дейін өзгереді және
эндогенді және экзогендік шыққан шырыштың мөлшеріне байланысты.
• Патологиялық жағдайда асқазанның құрамындағы физикалық және
химиялық қасиеттердің айтарлықтай өзгерістері байқалады.
• Жұтқыншақ, өңеш жарақаттары және асқазанның геморрагиялық қабынуы
кезінде қан асқазанның құрамымен араласады, бұл оны қызғылттан
қоңыр-қоңырға дейін бояйды. Қанның қарқынды боялуы асқазаннан қан
кетуді көрсетеді. Кішкентай жолақ тәрізді қан жұтқыншақтың немесе
асқазанның шырышты қабаты зондпен зақымдалғанда пайда болады.
• Патологиялық жағдайда иіс те өзгереді. Сонымен, асқазанның
атониясымен жемшөп массасы ескіріп, ыдырайтын кезде жағымсыз иіс,
кейде күкіртті сутек пайда болады. Шіріген шірік иіс асқазанның іріңді-
геморрагиялық қабынуымен пайда болады.
• Катаральды жағдайда асқазаннан шыққан шырыш түбіне дейін батып,
қисық таяқшаға оралады. Мұрын-жұтқыншақтан шыққан шырыш ауа
көпіршіктерімен араласып, мазмұны бетінде қалқып жүреді.
• Іріңнің қоспасы асқазанға сары түс пен тұтқыр консистенция береді. Өт
асқазанға қарқынды түс береді. Өттің қоспасы әрдайым қақпашының
саңылауын көрсетеді.
• Химиялық қасиеттерін анықтау. Асқазанның құрамымен суланған көк
лакмус қағазы қызғылт түске боялады, бұл қышқыл реакцияны
көрсетеді. Асқазанның құрамындағы бейтарап немесе сәл сілтілі реакция,
қағаздың түсі өзгермейді. Мөлшерлеу көбінесе қолданылады.
• Химиялық зерттеу кезінде жалпы қышқылдығы, бос және байланысқан тұз
қышқылы, сүт және басқа қышқылдар анықталады. Әдетте асқазанның ас
қорыту биіктігінде зондтау арқылы алынған жылқының асқазан сөлінің
қышқылдығы келесі сандармен анықталады (бірлікпен):
• Жалпы қышқылдығы ................................................ ......... 14-30
• Еркін HC1 ................................................ .................... іздері - 14
• Байланысқан HC1 ................................................ ..................... 5-15
• Қалың зондпен алынған жылқы асқазан сөлінің жалпы қышқылдығы Сальмина
салмақ агентімен жіңішке зондпен алынғаннан гөрі әлдеқайда төмен екенін
ескеру керек, екінші жағдайда ол 100-114 бірлікке тең және жалпыға жуық
оқшауланған асқазанда алынған қышқылдық (Н.Ф. Попов бойынша). Себебі,
қалың түтікпен қабылдаған кезде асқазан сөлін жемге араластырады.
• Асқазан сөлін фракциялық экстракциялау кезінде қышқылдық асқазан
секрециясының түріне байланысты өзгеріп отырады. Жылқыда әдеттегі аштық
қышқылдығы 4-6 бірлікті құрайды, содан кейін оның мөлшері көбейіп, 1 сағат
20 минуттан кейін максимумға жетеді, содан кейін ол төмендейді.
ЖАЛПЫ ҚЫШҚЫЛДЫҚТЫ АНЫҚТАУ.

Жалпы қышқылдығы асқазанның 100 мл құрамын толық бейтараптандыру үшін
жұмсалған сілтінің N / 10 мөлшерімен анықталады .
Фенолфталеиннің 1% алкогольді ерітіндісінен 10 тамшыдан асқазанның 10 мл
құрамына қосады, содан кейін сілтінің N / 10 ерітіндісімен ашық қызыл түс пайда
болғанша титрлейді . Титрлеуге кеткен мл N / 10 сілтісінің мөлшері 20-ға
көбейтіледі. Өнім 100 мл асқазан құрамындағы қышқылдың жалпы мөлшерін
көрсетеді.
Кумсиевтің айтуы бойынша, тәжірибелік жылқылардағы жалпы қышқылдығы
сынау қоздырғышынан кейін 4-тен 18-ге дейін ауытқиды, сөйлеушімен сынақтан
кейін бір сағаттан кейін ол күрт өсіп, кейбір аттарда 20, 80, тіпті 120 бірлікке жетті.
• Еркін тұз қышқылын анықтау. Алдымен асқазанның құрамын сүзу керек. Бос
тұз қышқылы ең сезімтал және дәл реакция Гинзбург реакциясы болып табылады , ол
мынадай реагент құрамында бар:
• Флороглюцинол ................................................. .......................... 0.66 мл
• Ванилин ................................................. ................................... 0,33 мл
• Абсолютті алкоголь ................................................ .................. 10 мл
• Асқазанның үш тамшысын бірдей мөлшерде реактивпен араластырады, содан кейін
сұйықтық толығымен буланғанша ақырын қыздырады. Бос тұз қышқылының
қатысуымен тотығу шеттерінде қызыл түс алынады. Бұл реакция бос тұз қышқылының
қатысуымен оң нәтиже береді, тіпті 0,01% дейін сұйылтылған және тек тұз қышқылына
тән.
• Диметиламидобензолмен сынау, алдыңғыға қарағанда, асқазан құрамындағы барлық
бос қышқылдармен оң нәтиже береді. Диметиламидобензолдың 0,5% алкоголь
ерітіндісі реагент ретінде қолданылады.
• Бір тамшы реагент 1 мл сүзілген асқазан құрамына қосылады. Бос HC1 болған
жағдайда отты қызыл түс пайда болады. Бос тұз қышқылының мөлшерін анықтау
үшін диметиламидо-бензол индикаторымен сілтімен N / 10-мен титрлеу қолданылады.
• 10 мл асқазан сөліне индикатордың 3 тамшысы қосылады - диметиламидобензолдың
0,5% ерітіндісі. Оң реакция - таңқурай түсі. Қызарған сұйықтықты шыны таяқшамен
араластырғаннан кейін оны қызыл-қызыл түс сары-қызылға айналғанша N / 10
каустикалық сілтімен титрлейді. Титрлеу кезінде пайдаланылған сілтілік
ерітіндінің миллилитр N / 10 саны 10-ға көбейтіледі және 100 мл асқазан құрамындағы
HC1 мөлшері (титр бірлігінде) алынады.
• Байланысты тұз қышқылын анықтау. Әдіс натрий
ализаринсульфонат индикаторымен N / 10 сілтімен асқазан құрамын
титрлеуге негізделген.
• Асқазан құрамындағы фильтрленген 10 мл бөлікке индикатордың үш
тамшысы қосылады - натрий ализарин сульфон қышқылының 1% сулы
ерітіндісі. Бос және байланысқан тұз қышқылының қатысуымен ашық
сары түс, ал тек байланысқан тұз қышқылының қатысуымен күлгін түс
пайда болады. Осыдан кейін әлсіз күлгін түс пайда болғанша N /
10 ерітіндісімен титрлеңіз .
• Байланысты тұз қышқылының мөлшері жалпы қышқылдықты
анықтағанда ерітіндінің N / 10 мөлшерінен, индикатормен титрлеу
кезінде қалған ерітінді мөлшерін шегеру арқылы анықталады.
Сүт қышқылын анықтау. 20 мл ациди карбо-лиси кристаллизатының
сулы ерітіндісіне 1-3 тамшыдан 10% Ferri sesqui-clorati ерітіндісін
қосыңыз. Алынған қара-күлгін ерітінді тазартылған сумен сұйылтылып,
аметисттің ашық түсіне айналады. Алынған ерітінді екі пробиркаға
құйылады. Бір түтік бақылау үшін қалдырылады, ал асқазан құрамы
екіншісіне тамшылатып қосылады. Сүт қышқылы болған кезде сұйықтық
сары-канарий түсіне ие болады.
• Бутирин мен сірке қышқылын анықтау. Асқазанның
мазмұны пробиркада қайнатылғанға дейін
қызады. Сұйықтықтың буына бұрын бейтарап сумен суланған
көк лакмус қағазы қосылады. Көк қағаз ұшқыш
қышқылдардың бар екендігін көрсетеді.
• Бутирин мен сірке қышқылдарының болуы басқа әдіспен де
анықталады. 3 мл асқазанның мазмұны және 15 мл эфир
колбаға құйылады. Қоспаны қайталап шайқайды, эфирді төгіп
тастайды және 25 ° температурада су ваннасына
салады. Бутир қышқылы және сірке қышқылы болған кезде
булар жасыл сабынның иісін алады.
ПЕПСИНДІ АНЫҚТАУ

Келесі құрамдағы реактивпен шығарылған:
Тұз қышқылы 25% ............................................ .. ........................... 4 мл су
250 мл
Жұмыртқаның ақтығы ............... 30 «Хлороформ .............................. ...... 7
тамшы
10 мл реактив екі пробиркаға құйылады, содан кейін біреуіне 5 мл асқазан
шырыны, ал екіншісіне тазартылған су қосылады. Мазмұнды мұқият
араластырғаннан кейін, екі түтік те термостатқа салынып, 24 сағат бойы
инкубацияланады. Содан кейін, Esbach әдісін қолдана отырып, әр
пробиркадағы ақуыз мөлшері анықталады. Егер, мысалы, бақылау түтігінде
5% ақуыз, ал пробиркада 3% асқазан сөлі болса, бұл ақуыздың 2% асқазан
сөлімен қорытылғандығын көрсетеді.
Кумсиевтің пікірінше, жылқының ақуыз сіңімділігі салыстырмалы түрде
төмен, бұл асқазан сөлінің шамалы белсенділігін көрсетеді. Аш қарынға
асқазан сөлі сіңірілетін ақуыздардың 10-нан 50% -на дейін жеткізді.
Асқазан пигменттерін анықтау. Қалың қағаз парағында
асқазанның сүзілмеген құрамына 5-6 тамшы жағылады, ал
оған метилен көгінің әлсіз ерітіндісінің бір тамшысы
қабаттасады. Жасыл түстің пайда болуы өт пигменттерінің
болуын көрсетеді.
АСҚАЗАННЫҢ ҚҰРАМЫН МИКРОСКОПИЯЛЫҚ
ЗЕРТТЕУ.
Химиялық зерттеулерден кейін біз микроскопияға көшеміз. Ол үшін
асқазан құрамындағы шөгінді пипеткамен әйнектің түбінен
алынады. Тұнбаның жоғарғы қабатын ағызып, тұнбаны
араластырған дұрыс. Шыны слайдқа бір тамшы тұнба
қолданылады. Патологиялық шырыш болған кезде оны таяқшаға
орап, микроскопия үшін әйнекке жағады.
Микроскопиялық сурет асқазан құрамындағы азыққа және
патологиялық қосылыстарға байланысты. Сау жануарларда
аздаған лейкоциттер, жалғыз эпителий жасушалары және орташа
мөлшерде ашытқы кездеседі. Азықтық бөлшектер мен крахмал
дәндерінің диагностикалық маңызы аз.
Функционалды диагностика әдістері, жылқы асқазаны. Қалыпты
жұмыс істейтін асқазан бес әрекетті дамытады. Бес функцияның
ішінен секреторлық, қозғалтқыштық, абсорбциялық, экскреторлық
және гемопоэтический функциялардың ішіндегі ең маңыздысы
секреторлық және моторлы функцияларға, ал жақында экскреция
функциясына беріледі.
• Асқазанның қозғалтқыш қызметін анықтау әдісі. Әдіс метилен көгін немесе
басқа бояуды зерттелетін тітіркендіргішке қосуға және бояудың асқазан құрамының
тиісті бөлігінен жоғалу сәтін сақтауға негізделген. Бояудың жоғалып кетуі сынақ
стимулынан кейін оның эвакуациясы аяқталатын уақыт туралы түсінік береді.
• Асқазанның жылқының моторлық қызметі туралы объективті мәліметтер Тверецкий
жасаған гастрография әдісімен берілген. Гастрография әдістемесі кез-келген атқа
арналған және белгілі бір қиындықтар туғызбайды. Жіңішке резеңке түтікпен
Марея капсуласымен жалғасқан жылқының асқазанына резеңке шар
енгізіледі. Қозғалтқыш функциясының әсерінен асқазандағы қысымның өзгеруі
кимографқа беріледі және қисық түрінде жазылады.
• Шарды жылқының асқазанына түтікпен енгізуге болады немесе шар бар түтікті
аттың өзі жұтып қоюы мүмкін; мұндай жағдайларда аэростаттық зонд мұрыннан
өтіп, аттың тамағына өтеді. Мұнда әуе шарын жұмыртқа мөлшерінде үрлейді және
жылқының өзі оны асқазанға жұтады.
• Асқазан түбінің жиырылуы біршама минималды толқындармен 1,5-2 толқындармен
қисық береді. Асқазанның жиырылуынан туындаған толқындарда тыныс алу
қозғалыстарына байланысты пайда болған тістер бар.
• Асқазанның пилориялық бөлігінің жиырылуы ырғақты, жиірек және жеңіл
жиырылуларды тудырады.
• Асқазанның атониясымен тыныс алуға байланысты қисықтар ғана
жазылады. Асқазан кеңейген кезде, кимографта жазба түзу сызық болып
табылады. Жедел кеңею кезінде асқазан моторикасының қалпына келуін көрсететін
толқындардың пайда болуы қолайлы белгі болып саналады.
АСҚАЗАННЫҢ ЭКСКРЕТОРЛЫҚ ҚЫЗМЕТІН
ЗЕРТТЕУ.

• Бұл әдіс асқазанның шырышты қабығымен қанға, тері астына
немесе бұлшықет ішіне енгізілген кейбір бояғыштардың бөлінуіне
негізделген.
• Хромоскопия әдісі үшін бейтарап бояуы әсіресе
қолайлы. Асқазанның құрамы фракционды түрде алынады және
бояудың пайда болу және шығу сәті анықталады. Қалыпты
асқазан бояуды 12-18 минут ішінде бөліп шығарады,
гиперсекрециямен, ол 8-10 минуттан кейін, секрециясы
төмендегенде, 30-40 минуттан кейін, ал кейіннен ашилиямен бірге
шығады.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

• https://veterinarua.ru/literatura-1945-19
80-gg/102-diagnostika-vnutrennikh-bole
znej-zhivotnykh-vasilev-a-v-1956/1764-is
sledovanie-zheludochnogo-soderzhimog
o-u-loshadi
.

Ұқсас жұмыстар

Балалардағы диспепсиялық синдром

Мес қарынды тексеру

Созылмалы гастрит

Қарын – ішек жолдарының (гастроинтестинальдық) гормондары

Өңештің зақымдануы және аурулары

АСҚАЗАННЫҢ ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖӘНЕ АСПАПТЫҚ ЗЕРТТЕУ ӘДІСТЕРІ

Субөнімдер, жіктелуі, тағамдық құндылығы

Рентген сәулелерінің қасиеттері

Асқазан ойық жарасын алдын алу

БМСК мекемесіне жүгінген кездегі шағымдар

Пәндер