Көмірді гидрогендеу процесі

Презентация қосу

Көмірді гидрогендеу процесі
• Көмірді гидрогендеу процесі
– жоғарғы қысым мен
темперетура жағдайында
катализатормен
активтендірілген
молекулалық сутек
көмегімен көмірдің
органикалық массасының
деполимерленуі.
• Отынның органикалық бөлігінің сутегіге
байытылған сұйық өнімге айналуын қатты
отындарды гидрлеу (гидрогенизациялау) деп
аталады және ол сұйық отын ретінде
қолданылады. Қатты отындарды гидрлеу
мәселесі мұнайды тұтыну сұранысының
артуымен және жану үрдісі күрделі болатын
төмен калориялы, күлділігі жоғары көмірлерді
қолдану қажеттілігіне байланысты туындады.
• Қатты отындарды масштабты
өнеркәсіпте гидрлеу
Германияда XX ғасырдың 30-
жылдары ұйымдастырылды,
кейіннен моторлы отын ауыр
смолалы құрамы күкіртті
мұнайды өндіру қажеттілігіне
байланысты қарқынды
дамыды. Қазіргі уақытта түрлі
мемлекеттерде деструктивті
дегидрогенизацияланған
қондырғыларда өнімділігі 200-
ден 1600 т/тәулік дейін
болатын отындар жұмыс
істейді.
• Деструктивті каталитикалық процесс арқылы
қатты отынды гидрлейміз. Ол үрдіс сутектің
20-70МПа қысымында 400-560°С
температурада өтеді. Бұл кезде отынның
органикалық массасының молекулааралық,
атомаралық (валентті) байланыс үзіледі және
төмендегідей реакциялар жүреді:
• құрылымы жоғары молекулалық көмірді
деструкциялау және деполимерлеу
• түзілген алкендерді гидрлеу
• алкендерді гидрлеу және молекулалық массасы
кіші алкандардың пайда болуымен жүретін
жоғары алкандардың деструкциясы
• және
• циклдің бөлінуі мен деалкилдеуге
конденсациялананған ароматикалық жүйені
гидрлеу
• изоалкандардың түзілуімен бес тармақты
тұйықталған циклдің ашылуы және басқа.
• Көміртекті қосылыстарды гидрлеумен қатар
күкірт, оттегі және азот қосылыстарын
гидрлеу реакциялары бірдей жүреді. Бұл
реакциялар мұнай өнімдерін гидротазалау
реакцияларына сәйкес келеді.
• Гидрогенизация процесі каталитикалық
болып есептеледі. Катализатор есебінде
молибден, никель және әртүрлі активаторлар
мен темір қосылыстарының негізіндегі
контактты массалар қолданылады, мысалы
• Процестің параметрлері (температура, қысым,
түйісу уақыты) және катализатордың
құрамының өзгеруінің нәтижесінде
гидрогенизация процесі берілген құрамда
өнім алу жағына бағытталуы мүмкін. Қатты
отындарды гидрлеудің сұйық және газ
тәріздес өнімдерінің шығымы оның
құрамындағы ұшпалы заттардың мөлшеріне
яғни оның көмірлену дәрежесіне байланысты
болады.
• Қатты отындардың барлық түрлерін
гидрогенизаттау нәтижесінде каталитикалық
риформинг және гидрокрекинг шикізаты
есебінде қолданылатын құрамында
изоалкандар және нафтендер бар сұйық өнім
сонымен қатар қазандық отын және газ
пайда болады.
Көмірді гидрогенизациялық қондырғыда өңдеудің
технологиялық жүйесі, жұмыс істеу тәртібі

• Құрамында 5,0 – 5,5% күлділігі, метоморфизм
сатысы аса жоғары емес және құрамында фюзені
көп емес көмірлерді ғана гидрогенизациядан
өткізуге болады. Гидрогенизация процнсі жақсы
жүру үшін көмір тесіктері 1 мм болатын сеткадан
75% өтетіндей майдаланған болуы керек. Ол үшін
көмірді катализатормен қоса ұнтақтау керек
болады. 40 – 50 жылдардағы жұмыс істеген
қондырғыларда катализатор ретінде темір оксиді
және темір сульфаты (II), сондай – ақ натрий
сульфиді қолданылады. Ұнтақтау екі стадиядан
тұрады, өңделетін көмір екінші этаптан соң
катализатормен бірге кептіруге өтеді
Көмірді сұйық фазада гидрогенизациялау процесінің
технологиялық схемасы.

• 1 – шикізат дайындау аппараты; 2 – пастаға
арналған насос; 3 – циркуляциялық компрессор;
4 – циркуляциялық газды жууға және тазалауға
арналған аппарат; 5 – жылуалмастырғыш; 6 –
тоңазытқыш; 7 – пеш; 8 – жоғары қысымды
реактор; 9,13 – ыстық және суық сеператор; 10-
шлам бөліну торабы (гидрциклондар мен
центрифуга); 11 – шламды жартылай кокстеу
блогы; 12 – дистилляциялау қондырғысы.
• Онда қалған ылғалдылықтан арылады.
Процестің келесі стадиясы паста даярлау болып
табылады. Кептірілген көмірмен катализатор
айнамалы барабанды паста диірменіне келіп
түседі. Пастаның екі түрі дайындалады қою
және сұйық, қою паста құрамында 50 - 53%
қатты түйіршіктерден, ал сұйық паста құрамы 40
- 42% қатты түйіршіктерден тұруы тиіс. Ал
«үйкеліс» майы ретінде ауыр май (қайнау
температурасы 350 0С жоғары), яғни сұйық
фазалы гидрогенизация процесінде түзілетін
май қолданылады.
Бақылау сұрақтары
• Гидрогенизация процесінің катализаторын
сипаттаңыз.
• Гидрогенизациялау үшін қолданылатын
агенттерқандай
Назар аударғандарыңызға рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар

ТАЛДЫКӨЛ КЕН ОРНЫ КӨМІРІН КАТАЛИЗДІК ГИДРОГЕНДЕУ ЖӘНЕ ОНЫҢ ТЕРМОДИНАМИКАЛЫҚ, КИНЕТИКАЛЫҚ СИПАТТАМАЛАРЫ

Қазақстандағы мұнай, газ және көмір кен орындары

Гидрогендеу процестерінің теориялық негіздері

Мұнай өңдеуіндегі гидрогендеу процестері Мұнай өңдеудегі гидрогендеу процестері

Бензин қасиеттері

Жартылай кокстеу процесі

Мұнайды айдау

ҚАТТЫ ОТЫНДЫ ГАЗИФИКАЦИЯЛАУ

Трансгенді майлар

Фотосинтез-табиғи лаборатория

Пәндер