Көру қабілеті зақымдалған балаларға көмек көрсетудің психологиялық - педагогикалық негізі

Презентация қосу

Презентация
Көру қабілеті зақымдалған
балаларға көмек көрсетудің
психологиялық-педагогикалық
негізі
Орындаған:Сихымбекқызы А
Тобы: Ф 18-1
Қабылдаған:Дарина Искакова
Көру қабілеті бұзылған балалар
Көру қабілеті бұзылған балаларға оқу процесін қабылдау және
танымдық қабілеттерінің қалыптасу қиындығы тән құбылыс,
өйткені дені сау бала, мүмкіндігі шектеулі балаларға қарағанда
қоршаған ортаны 83% көру жүйесі арқылы, 11% есту арқылы,
3,5% мұрын арқылы, 1,5 сипап сезу арқылы, 1% дәм сезу ақылы
танып біледі. Ал көру қабілеті бұзылған бала не істейді?
Қоршаған ортаны қалай танып біледі? Осы орайда балаларға сол
таным мен түйсікті сезінуге және үйретуге ықпал ететін фактор
– оқытушылар. Мүмкіндігі шектеулі бала мектепке алғаш келген
кезде қарапайым және түрлі ауыртпалық тудыратын
қиыншылықтарға тап болады. Бұл қиындықтар қатарына өз-
өзіне қызмет етуінің төмен, не мүлдем болмауы, гигиеналық
тазалықты ұстана алмауы, ортаға тез бейімделмеуі сияқты
мәселелерді жатқызуға болады. Сондықтан мектепке дейінгі
кезеңде көру қабілеті бұзылған балаларды оқытуға арналған
оқыту-кешендерінің болуы шарт. Сондай оқыту кешендері
ұйымдастырылған жағдайда, мұндай топтағы балалар мектеп
табалдырығын аттаған кезде білім алу оларға жеңіл, әрі тиімді
болар еді.
Мүмкіндігі шектеулі оқушылардың оқып-үйренудегі
қиындықтарын дер кезінде анықтап, оларға коррекциялық-
педагогикалық қолдау көрсету үшін, сондай-ақ жалпы білім
беретін мектептегі білім игеруге байланысты қолжеткізілген
деңгей туралы оқушылармен ата-аналарды хабардар етіп отыру
үшін тұрақты түрде психологиялық-педагогикалық мониторинг
өткізіліп тұруы тиіс. Бұл интеграциялық оқыту сыныбы
мұғалімінің арнаулы (коррекциялық) сынып мұғалімімен, пән
мұғалімдерімен, психологпен, тифлопедагогтармен, арнаулы
және әлеуметтік педагогтармен тығыз ынтымақтастықта
бірлесіп жұмыс жүргізу нәтижесінде іске асады. Осымен қатар
арнаулы психологиялық-педагогикалық қолдаудың бақылануын
және орындалуын мектеп психологиялық-медициналық-
педагогикалық консилиумы арқылы жүзеге асыруы тиіс. Көру
қабілеті бұзылған бала жалпы білім беретін мектепте
оқытылса, сол сыныпқа сабақ беретін педагог баланың
қабілетін жіті тексеріп және денсаулығына байланысты
қойылған диагнозына қарай оқытуы тиіс. Бұл баланың көзі
көрмейді, не нашар көреді деп ысырып тастауға мүлдем
Көру қабілеті бұзылған балалар
үш топқа бөлінеді
• Олар: 1-топ мүлдем • Брайль жүйесі – бұл бедерлі
көрмейтін балалар; нүкте арқылы оқыту мен
• 2-топ көру деңгейі төмен жазу. Аталған жүйемен
балалар; оқыту үшін арнайы
• 3-топ көру деңгейі құралдар (прибор, брайль
функционалдық дәптері, грифель)
бұзылған балалар. (қыли, қолданылады. Балаларға
амблиопия) брайл жүйесін үйретпес
бұрын ет сезім қабілеттерін
дамытумен жұмыстану
керек. Баланың ет сезім
мүшелері дамыса,
қалыптасса бедерлі
нүктелерді сезуіне, әріптер
мен сандарды тез үйренуіне
көп көмегін тигізеді.
Көру деңгейі функционалдық бұзылған
балалар
• Егер балада миопия ауруы болса, жақында тұрған нәрселерді жақсы көреді де,
алыстағыны көрмейді. Бұл баламен жеке жұмыстану қажет және көзге арналған
арнайы жаттығуларды жасап отыру керек. Жұмыс орны жарық болуына ықпал жасау
және баланың денесін тіке ұстап отыруына бақылау жасап отыру керек. Көрнекілік
түстері үйлесімді реңмен берілуі тиіс (қара реңге- қызғылт сары, жасыл түсті). Көру
жүктемесі 10 минуттан аспауы тиіс, ауызша жұмыстану 10 мин.
• Алыстан көру (гиперметропия Н) – алыстан да, жақыннан да көру қашықтығы
бұзылған, алайда жақыннан көру қашықтығы балада анық байқалып тұрады. Мұндай
баламен тақтамен жұмыстануға, ұсақ заттармен, үлестірме материалдарды
бөліктермен беріледі.
• Астигматизм (ast)- бала заттарды бұлдыр көреді, яғни алыс болса да жақын болса да
көре алмайды. Астигматизмнің болу себебі көздің айналасындағы бұлшықеттерінің
бірқалыпты болмауы. Мұндай баланың көру жүктемесі төмен деңгейде. Жазу
жұмысы аз болуы шарт. Партаға дәптерді дұрыс орналастаруға тіке сызықты
желімдеп қою керек. Егер гиперметропиялық астигматизм болса ұсақ заттарды, ұсақ
суреттерді қолдану керек. Ал, егер миопиялық астигматизм болса жарық жақсы түсу
шарт, контрастық реңде қызғыл сары және жасыл түсті көреді. Көру жүктемесі 10
минуттан аспауы тиіс.
Амблиопия – көру мүшесінің төмендеуі. Егер амблиопия туа пайда болса, бала
басқаша көре алатынын білмейді. Сондықтан бала қалай көріп тұрса солай
қабылдайды. Сол себептен көзіне байланысты шағым айтпай жүре береді. Көрнекілік
нақты, артық сызба, сурет болмауы керек. Тақтадағы суретке жақсы көретін көзімен
қарауы қажет. Сурет, графикалық үлгілер үлкен болуы шарт.
Нистагм көз ауруында – баланың көзі төмен-жоғары, көлденең ойнақшып тұрады.
Мұндай баламен жеке картамен жұмыстану керек. Жүргізіп оқыған кезде
коррекциялық сызғышты пайдалануды қажет етеді. Балаға оқуға ыңғайлы уақытты
таңдау қажет.
Қыли көзді ауруы (косоглазия) – көз қимылының бұзылуы. Қыли көзінің көру
қалдығының төмендеуі. Егерде балада көзінің ауытқушылығы 15-20 градус болса көз
әйнекті тағуға міндетті. Көздің қарашығы екі жаққа қарап тұрса, кітап қоюға арналған
кітапқойғыш керек емес. Ал, егер көз мұрынға қарап тұрса кітапқойғыш міндетті
түрде қажет. Баланы асықтыруға мүлдем болмайды.
Бір мемлекетте, бір қоғамда өмір сүргендіктен сол елдегі халықтың дініне, нәсіліне,
ұлтына қарамастан болашақ өскелең ұрпаққа білім беру мен тәрбиелеу көзі ашық,
көкірегі ояу, жүрегі мейірімге толы ұстаздар қауымына тиісілі. Елімізде жылдан жылға
мүгедек балалар саны артып келе жатыр. Алайда, ол балаларды мемлекет
қамқорлыққа алып, денсаулықтары мен білім алуларына жағдай туғызуда.
Жоғарыда жазылған көру қабілеті бұзылған балалардың оқытудағы жұмыстардың
түрлері мен ауру диагноздары. Егер жалпы білім беретін ордаларда жоғарыда
айтылған ұсынылымдарды есепке алып, сол бойынша инклюзивті білім беретін болса,
мүмкіндігі шектеулі балалар да басқа балалардан қалыс қалмайтыны хақ

Ұқсас жұмыстар

Дамуында ауытқушылығы бар балалар категорияларының жіктелуі

Есту қабілеті зақымдалған балаларға көмек көрсетудің психологиялық - педагогикалық негізі

АРНАЙЫ ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ - ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ҚОЛДАУ

Сурдопедагогиканың негізгі оңалту әдістері

Сөйлеу бұзылыстары бар балалардың оқыту ерекшеліктері

Ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар балаларды оқытудың тұғырлары

Мүмкіндігі шектеулі оқушылар

Көру қабілеті нашар

Психикалық дамуында ауытқуы бар балалар

Мүмкіндіктері шектеулі балаларға әлеуметтік - педагогикалық көмек көрсету

Пәндер