Тұрақты токты электроқозғалтқыш




Презентация қосу
Атырау мұнай және газ университеті

Тұрақты токты
электроқозғалтқыш

Орындаған: Насыров Нұрасыл,Шаримов
Казим АиУ/19-2
Тексерген: Жанбирова Г.
Адамзаттың, қазіргі қоғамның
энергиялық қажеттіліктерін өтеу
үшін энергия қорларын табумен
қоса энергия тұтынушыларға
ыңғайлы түрде жеткізу керек.
Энергияның пайдалануының ең
ыңғайлы түрі - электр энергиясы,
оны энергияның басқа түрлеріне
айналдыру оңай.
Жер бетіндегі кез-келген орынға жеткізу үшін тек
қана екі металдық өткізгіш жеткілікті. Электр
энергиясының қалдығы жоқ, ол қоршаған ортаны
ластандырмайды.

Сондықтан химиялық немесе механикалық энергияны электр
түріне айналдыру үшін жылу және гидротанциялар
салынады. Тұтынатын орынға электр энергиясын жеткізген
соң, кері мәчеле пайда болады, электр энергиясын басқа:
жылу, жарық, механикалық түрлеріне айналдыру қажет.
Тұрақты тоқ машинелері өзара қайтымды электрлі
техникалық құрылғы. Олар ешқандай құрылыстық
өзгерістерге түспей-ақ генератор немесе
қозғалтқыш ретінде істей алады. Тұрақты тоқ
қозғалтқыштары, негізінде айналу жылдамдығын
кең ауқымда ақырындап реттеу мүмкіндігі
болғандықтан, біртіндеп өзгертуді қамтамасыз
ететін электр жетектерінде, сондай-ақ арнайы
құрылыстағы есептеу және басқару машинелеріне
қолданатын шағын жүргізгіштер ретінде
қолданады.

4.1 – сурет. Тұрақты ток машинесі бөлшектенген күйде: а-статор; в-ротор
(якорь) коллекторымен; с-айгөлек қалқаны; d-щетка құрылғысы; е-щеткі.
Тұрақты тоқ
қозғалтқыштарының құрылысы.

Тұрақты тоқ генераторы мен қозғалтқышы құрылымдық
тұрғыдан бірдей машинелер болғандықтан құрылыстарын
бірге жұмыс жасау принциптерін жеке-жеке қарауға
болады. Тұрақты тоқ машинесі статор жармасынан
(статина), якорьден (статор), негізгі және қосалқы
полюстерден, коллектордан, щетка құрылғысынан, полюс
ұштамаларынан, якорь орамасынан қоздыру орамасынан
және т.б. құрылғы көмекші арналымды бөлшектерінен
тұрады. Мәшине құрылысының негізгі элементтері 4.1.
суретінде көрсетілген.
Тұрақты тоқ қозғалтқышының электр
энергиясын білікті айналдыратын механикалық
энергияға айналдыруы.

Тұрақты тоқ қозғалтқыштары білікті айналдыратын
механикалық энергияның көзі, оны қозғалтқыштардың
тұрақты тоқ желісінен тұтынған электр энергиясын
механикалық энергияға айналдырып онымен қоса, негізгі
полюстердің магнит энергияларын пайдалану арқылы
алады. Электр энергиясын механикалық энергияға
айналдыру былай іске асырылады. Якорь орамасы мен
полюстердің қоздыру орамалары, щеткі тетігі арқылы
тұрақты ЭҚК көзіне қосылады. Якорь орамалары мен негізгі
полюстердің магнит өрістері, өзара әсерлесуі
қорытындылаушы магнит өрісін диогоналдық
симметриясыздыққа келтіреді және электрмагниттік
момент пайда болуына әкеледі.
Тұрақты тоқ
қозғалтқышындағы коммутация.
Коммутация - дегеніміз бөлімдердің
якорь орамасының бір тармағынан
екіншісіне секіріп қосылуы, ол дискретті
қаңылтырлардан тұратын коллектордың
айналу кезінде щеткілер арқылы ауық -
ауық бірде жанасып, бірде ажыратуының
қайталануынан болады. Коллекторлы
электр мәшинелеріндегі коммутация
күрделі процесс болып саналады, ол
көптеген факторларға байланысты,
олардың кейбірін талдау теориялық
тұрғыдан қаралатын, ғылыми
қағидаларға жатады.
Тұрақты магниттерден қоздыру жүйесі. Қоздыру
1 жүйесі магниттен жасалған полюстердің негізгі
магнит ағынынан болатын тұрақты тоқ мәшинелері
магнитті электрлі машина деп аталады. Оларда
қоздыру орамалары болмайды.

Тәуелсіз қоздыру жүйесі. Мұндай мәшинелердің негізгі
2 полюстерінің қоздыру орамалары тұрақты ЭҚКі бар сыртқы көзден
коректенеді (аккумлятор батареясы, тұрақты тоқ генераторы және
т.б.)
Параллель қоздыру. Мұндай мәшинелердің қоздыру орамалары
шунттық деп аталады, щеткі арқылы якордің орамасына параллель
жалғасады.
Тізбектей қоздыру жүйесі. Мұндай мәшинелердің қоздыру
орамалары сериесті делінеді якорь орамасына тізбектей
жалғанады.
Аралас қоздыру жүйесі. Аралас қоздыру жүйелі айнымалы тоқ
5 мәшинесі, компаудты делінеді, негізгі полюстерінде екі орамасы –
шунтты және сериесті болады.
Назарларыңызға рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар
ФАЗАЛЫҚ ГЕНЕРАТОРЫ
Синусоидалы тоқ тізбегі
Ток көзі
Түзеткіш айнымалы электр тогын тұрақты тоққа түрлендіретін құрал
Электронды - кемтікті өткізгіш
АЙНЫМАЛЫ ТОК
Өзен кен орнының орналасу картасы
Сканерлеуші зондты микроскоп. Жұмыс істеу реті
Ішкі жұқпайтын ауруларда қолданылатын физикалық күштер
Рентген сәулесі және оны фармацияда және медицинада қолданылуы
Пәндер