Алкоголизм кезеңдері




Презентация қосу
Қ.А.Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті
Медицина факультеті

БӨЖ
Тақырыбы: Маскүнемдік. Жасқа байланысты салыстырмалы
ерекшеліктері. Маскүнемдіктің және маскүнемді психоздардың
емі және алдын алу шаралары.

Қабылдаған: Анарбаева А.
Орындаған: Қуанышбек Н.
ЖМ-615
Rusderm.Ru
ЖОСПАР

I.Кіріспе
II.Негізгі бөлім
• Алкоголизмнің этиологиясы
• Патогенезі
• Клиникалық көрінісі
• Диагностика
• Алкогольмен улану
III.Қорытынды
IV.Пайдаланылған әдебиеттер

Rusderm.Ru
Кіріспе
Адамдар алкогольдік сусындардың маскүнемдік қасиеттері
туралы кем дегенде 8000 жыл бұрын – бал, жеміс шырындары
мен жабайы жүзімнен алкогольдік сусындар жасауға
мүмкіндік беретін керамикалық ыдыстардың пайда болуымен
білді.
Арабтар 6-7 ғасырларда таза алкогольді ала бастады және оны
"Әл когол" деп атады, бұл "ақымақ"дегенді білдіреді.
Арақтың алғашқы бөтелкесін араб Рагез 860 жылы жасаған.

Rusderm.Ru
Қазақстанда
маскүнемдіктің
таралуы үстем
таптардың
саясатымен
байланысты. Тіпті
маскүнемдік КСРО
халқының ежелгі
дәстүрі деген пікір
қалыптасқан.

Rusderm.Ru
Анықтамасы

Алкоголизм-алкогольді
ішімдіктерді қолдануға психикалық
және физикалық тәуелділіктің
дамуымен, алкогольді тоқтату
кезінде абстинентті синдромымен,
сондай-ақ психикалық
деградациямен және тұрақты
соматоневрологиялық бұзылулармен
сипатталатын созылмалы ауру.

Rusderm.Ru
Этиологиясы және патогенезі
• Психикасының бұзылысы
• Тұқымқуалаушылық жағдай
• Әлеуметтік тұрақсыздық
• Экономикалық жайсыздық
Алкоголизмнің дамуының үрдісін Х.Қ.Сәтбаева және т.б. үш
кезеңге бөледі.
1) Невростеникалық. Ағзалар мен нерв жүйелері қызметіне
орасан зор басылмайтын физиологиялық өзгерістер пайда
болады да, олар дами түседі. Ұйқы нашарлап кетеді. Ой
жұмысына деген қабілет мүлдем жойылып кетеді. Бас
ауырады, ашуланшақ мендеп алады. Не болса, соған
ашуланабереді.
2) Наркоманиялық алкогольдік психоз басталып, ол дами
түседі. Спиртке тәуелділік пайда болады. Адам ішпесе тұра
алмайтын жағдайға келеді. Тұрақты маскүнемдік көзге көріне
бастайды.
3) энцефалопатиялық. Ешқандай үзілісті білмейтін, салынып
ішетін адамдар әбден маскүнемдік фазасын көшеді. Бүкіл ағза
әлсірейді. Адам күш-қуатынан мүлдем айырылып қалады;
Rusderm.Ru
Алкогольге тәуелділіктің дамуының
биологиялық аспектілері
Маскүнемдердің отбасыларын,
олардың туыстарын, асырап
алынған балаларды зерттеу
негізінде алкогольге
тәуелділіктің қалыптасуындағы
биологиялық фактордың
маңыздылығы туралы болжам
жасалды. Ғалымдар ауыр
созылмалы ауру пайда болуы
мүмкін алкогольге бейімділік бар
екенін анықтады. Жүргізілген
зерттеулер әртүрлі зиянды
заттарға тәуелді адамдардың
60% - ында ұқсас тәуелділігі бар
жақын туыстары бар екенін
анықтады.

Rusderm.Ru
Бүгінгі таңда алкогольге тәуелділікке бейімділікке жауап беретін
гендерді зерттеу барған сайын артып келеді.
Әр түрлі адамдарда әр ағзаның ерекшеліктеріне байланысты
алкогольге әртүрлі реакциялар болады. Бұл ALDH энзимдерінің -
алкогольді ыдырататын заттардың қатысуымен байланысты. Кейбір
ферменттер әлсіз, сондықтан алкоголь басқа, стандартты емес
схемаға сәйкес ыдырайды және шығарылады.
Алкогольдің ыдырау өнімі-ацетил альдегид-толық
метаболизденбейді, осыған байланысты алкоголизмнің қалыптасуы
мен дамуында маңызды рөл атқаратын заттар (SAL, THBS, THIQ)
пайда болады. Америка Құрама Штаттарында тәжірибелік
маймылдардың денесіне THIQ енгізу бойынша қызықты
эксперимент жүргізілді. Ішімдік ретінде олар алкогольді дәл таңдай
бастады, тіпті ауыз суға қол тигізбеді.
Rusderm.Ru
Алкогольді тұтыну нәтижесінде
эндогенді апиын тәрізді заттардың
түзілу схемасы

Rusderm.Ru
Диагностикалық критерийлер
(АХЖ-10)
a) ішуге деген қатты ықылас немесе алкогольді ішуге
деген құштарлық
b) алкоголь мөлшерін, ішудің аяқталуын, алкогольді
тұтыну жиілігін бақылау қабілетінің төмендеуі
c) алкогольді тұтынуды төмендету немесе тоқтату
кезінде туындайтын тоқтату жағдайы (абстиненттік
синдром)
d) алкоголь кету белгілерін жеңілдету немесе болдырмау
үшін қолданылады, мұндай стратегияның тиімді
екендігіне субъективті сенімділік
e) эйфория жағдайына жету үшін алкогольдің жоғары
дозаларын тұтыну қажеттілігі (төзімділіктің өсуі)
f) алкогольді тұтынудың жеке себептерін
g) ішімдіктің пайдасына басқа мүдделер мен
ләззаттарды біртіндеп елемеу
h) зиянды салдарына қарамастан алкогольді үнемі
Rusderm.Ru
тұтыну
Алкогольге тәуелділік
синдромы
психикалық тәуелділік
(белгілі бір
жағдайларда
алкогольді ішуге деген
құштарлық)
физикалық тәуелділік
(алкогольді ішуге
компульсивті тарту,
абстиненттік синдром)
амнезия (алкогольдік
шектен шығудың
соңын еске түсіру,
палимпсеста)
Rusderm.Ru
Алкоголизмнің жіктелуі

I кезең (бастапқы, II (орташа, III (бастапқы,
неврастеникалық) есірткі) - энцефалопатиял
- алкогольге обсессивті ық) - тоқтаусыз
обсессивті тартымдылық, (компульсивті)
(обсессивті) тарту, кету синдромы, тартымдылық,
сандық максималды төзімділіктің
бақылаудың төзімділік, төмендеуі,
төмендеуі, шынайы іш ситуациялық
төзімділіктің қату, тұлғаның бақылаудың
жоғарылауы, өзгеруі, жоғалуы,
эпизодтық немесе соматикалық алкогольдік
жүйелі асқынулар, деменция
маскүнемдік алкогольдік
психоздар

Rusderm.Ru
Алкоголизм кезеңдері
I кезең II кезең III кезең
Диагноз 18-35 25-35 жасында дамиды. Даму жасы әдетте
жаста. Алкогольді теріс 45-50 жыл.
Ұзақтығы-1-6 жыл. пайдалану тәжірибесі Алкогольді теріс
Симптомдары: 10-15 жыл. пайдалану мерзімі-
бастапқы Симптомдары: 15-20 жыл.
патологиялық I кезең Симптомдары:
тартымдылық симптомдарының II сатыдағы
(психикалық ауырлауы симптомдардың
тәуелділік) мас болу көрінісін ауырлауы
сандық бақылауды өзгерту төзімділіктің
азайту шығару синдромының төмендеуі
төзімділіктің өсуі пайда болуы адамның алкогольдік
алкогольді амнезия тұтыну формасын тозуы
өзгерту соматикалық
тұлғалық асқынулар
ерекшеліктерді қайрау

Rusderm.Ru
I кезең (неврастеникалық) клиникасы

• Бастапқы (психологиялық) тартымдылық-
ситуациялық формаларда көрінеді, ішу
сылтауын белсенді "іздеумен" сипатталады;
алкогольді пайдалануға кедергілер
туындаған кезде көңіл-күй төмендейді
• Сандық бақылаудың төмендеуі-алкогольдің
алғашқы дозаларын қабылдағаннан кейін
ішуді жалғастырғысы келеді
• Төзімділіктің өсуі-бұрынғы жағымды
сезімдерге жету үшін көп алкоголь
қабылдау немесе күшті сусындарға көшу
қажет.
• Алкогольді амнезиялар-негізінен
алкогольдік шектен шығудың соңын еске
түсірумен ұсынылған, кейде пайда болады.
Rusderm.Ru
II кезең (норкаманиялық) клиникасы

• Патологиялық тартымдылық 1 сатыға қарағанда
анағұрлым қарқынды. 1 нұсқа - "ішу немесе
ішпеу" мотивтерінің күресі; 2 нұсқа-
тартымдылық танылмайды, ішу себептері ойлап
табылады.
• Сандық бақылауды жоғалту-алкогольдің белгілі
бір дозасын қабылдау ішімдікті жалғастыруға
деген ұмтылыстың пайда болуына әкеледі.
• Алкогольге төзімділік - максимумға жетеді
(толеранттылықтың" үстірті").
• Амнезия-палимпсест түрінде (мас болу
эпизодтарын ұмытып кету ).
• Мас болу көрінісін өзгерту-мас күйінде эйфория
кезеңінің төмендеуі; психопатикалық бұзылулар
пайда болады.
• Абстиненттік синдром-алкогольді тұтынуға
(опохмеленияға) "құмарлықпен" және айқын
сомато-вегетативтік реакциялармен ілесе
Rusderm.Ru
жүретін тоқтату реакциясы.
III кезең (энцефалопатиялық)
клиникасы
• Патологиялық тартымдылық-мотивтермен
күресусіз, өздігінен, компульсивті түрде пайда
болады; қарқындылық шөлдеу немесе аштық
сезімімен салыстырылады.
• Сандық бақылаудың жоғалуы-ситуациялық
бақылаудың жоғалуымен бірге жүреді.
• Төзімділіктің төмендеуі-мас болу алкогольдің
бұрынғы дозаларына қарағанда аз мөлшерде
дамиды; бір реттік және тәуліктік доза азаяды;
әлсіз сусындарға көшу мүмкін.
• Мас болу көрінісін өзгерту-мас болу дисфориямен,
ашуланшақтықпен, ашуланшақтықпен немесе
таңғаларлықтың басым болуымен бірге жүреді.
• Алкоголь амнезиясы-жалпы.
• Шығару синдромы-барлық соматикалық-
неврологиялық және психикалық бұзылулардың
болуымен көрінеді; конвульсиялық ұстамалардың
дамуы мүмкін. Ұзақтығы 5 күннен асады.
Rusderm.Ru
Жас ерекшеліктері
Жасөспірімнің ерекшеліктері-ересектерге психологиялық
еліктеу, астениялық жағдайлардың төмендеуі, тұлғаның
деформациясы, ақыл-ойдың (деменцияның) жедел дамуы.
Ықпал етуші факторлар: экзогендік зияндылықтар; дамудың
ауытқулары немесе кідірістері; өмірдің алғашқы
жылдарындағы психикалық тежелу немесе қозу
синдромдары; ұйқымен, энурезбен түнгі ұйқының бұзылуы;
дислалия; церебральды-органикалық жеткіліксіздіктің
көріністері; зияткерлік дамымау, психопатия.
Тәуелділікті қалыптастыру:
1 кезең-алкогольге бейімделу; топтық тұтыну, жиі аралас
тұтыну формалары. Кезеңнің ұзақтығы-3-6 ай.
2 кезең - алкогольді үнемі тұтыну, толеранттылық пен
қабылдау жиілігінің артуы. Кезеңнің ұзақтығы - 1 жылға
дейін.
3 кезең - психикалық тәуелділіктің дамуы, сандық және
ситуациялық бақылаудың жоғалуы; толеранттылық 3-4 есе
артады, алкогольдің көп күндік әдістері тән.
Алкоголизмнің қалыптасуының жалпы ұзақтығы-3-4 жыл.

Rusderm.Ru
Егде жастағы адамдардың
ерекшеліктері -
салыстырмалы түрде
қолайлы ағымға бейімділік.
Ауырлататын факторлар:
сомато-неврологиялық
патологияның жоғары
деңгейі, ми тамырларының
атеросклеротикалық
зақымдануының болуы,
алиментарлық жеткіліксіздік
Курстың нұсқалары:
Қолайлы (митигирленген)
Қолайсыз (галопирующий)

Rusderm.Ru
Әйелдердегі Алкоголизм
Ауырлататын әлеуметтік
факторлар-алкогольді тұтыну
тұрғысынан әйелдердің
жақындығы, олардың
медициналық көмекке кеш
жүгінуі. Ауырлататын
биологиялық фактор-
предменструальды кезең.
Басталуы-ерлерге қарағанда 7-10
жылдан кейін (25-35 жаста);
жылдам қарқынмен жүру,
"қатерлі".
Тән: ақыл-ойдың төмендеуінің тез
басталуы, моральдық және
әлеуметтік келбеттің төмендеуі,
истерикалық белгілердің көрінісі;
іш қату төзімділіктің төмендеуіне
байланысты сирек аяқталады; ауыр
әлеуметтік салдар; суицидтік
мінез-құлық жиі кездеседі.
Rusderm.Ru
Қазақстанда алкогольды
қолданатын 250 мың адам есепте
тұр.

ЕРЛЕР ӘЙЕЛДЕР
80% 55%

Ерлер мен әйелдердің алкоголизм
көрсеткіштері
Rusderm.Ru
Алкогольмен улану
Алкогольді көп мөлшерде тұтынған кезде алкогольмен
улану пайда болуы мүмкін, ал интоксикацияға әкелетін
доза әрқайсысы үшін жеке болады.
Алайда, кез-келген аурумен ауыратын адамда, шамадан
тыс жұмыс жағдайында, сондай-ақ балаларда алкогольдің
аз дозалары да жедел интоксикацияны тудыруы мүмкін.
Алкогольмен улану кезінде науқаста кенеттен суық тер
пайда болады, тыныс алу шулы және өте жиі болады,
оқушылар кеңейеді, қысым төмендейді, дене
температурасы 31 – 32С дейін төмендеуі мүмкін.
Бұл жағдайда адам терең ұйқыға түсуі мүмкін. Бұл
жағдайдың өзі өмірге қауіп төндірмейді, бірақ ауыр
жарақатқа әкелуі мүмкін. Егер алкоголь көп ішілсе,
алкогольдік кома пайда болады.

Rusderm.Ru
Rusderm.Ru
Алкогольмен улану кезіндегі алғашқы
көмек
Адамды мас күйінен шығару үшін, ең алдымен, асқазанынан қанға
енбеген алкоголь қалдықтарын алып тастау керек. Асқазанды тазарту
үшін сода ерітіндісін қолдануға болады: бір литр қайнаған суға бір ас
қасық. Содан кейін белсендірілген көмірдің 8 – 10 таблеткасын
алыңыз.
Ара бал, дәлірек айтқанда оның құрамындағы фруктоза алкогольдің
әсерін бейтараптандыруға көмектеседі. Әсерге жету үшін екі дозада
100 – 200 грамм бал қабылдау керек. Сіз адамды санаға апара аласыз,
бұл оның басына қан ағынын қамтамасыз етеді. Мұны істеу үшін
зардап шеккен адамның құлағын қатты және тез ысқылаңыз.
Тыныс алуды жақсарту үшін зардап шеккен адамның киім қақпасын
ашып, белдігін ашып, есіктер мен терезелерді ашу керек. Аммиакпен
мақта жүнін сығып алыңыз, тіпті бір стақан суық суға 20 тамшы
аммиак ішіп, оны әр 15-20 минут сайын ішіңіз.
Басына суық, мұз көпіршігі немесе суық сумен пластикалық бөтелке
түрінде қою керек. Суық судан клизма жасау пайдалы.
Ыстық су бөтелкесі немесе қыша сылағы түрінде жылуды аяқтарға
қолданған жөн.
Күшті ыстық шай немесе кофе ішкен пайдалы.
Rusderm.Ru
Қорытынды
Алкогольдің зиянсыз дозалары жоқ екенін біліңіз. Әр
шөлмек сізді оған тәуелділікке итермелейді. Бұл
тәуелділіктен арылу оңай емес, ал кейбіреулер үшін
мүмкін емес.
Есіңізде болсын, адам ағзасында алкогольдің
деструктивті әсеріне ұшырамайтын бірде-бір орган жоқ.
Есіңізде болсын, ішетін ата-аналар көбінесе ақыл-есі кем
балаларды дүниеге әкеледі.
Егер сіз мықты отбасы болғыңыз келсе, ажырасудың
80% - ы ерлі-зайыптылардың біреуінің маскүнемдігіне
байланысты екенін біліңіз.
Қылмыстардың жартысынан астамын мас күйдегі
адамдар жасайды. Бұл қайғы, көз жас, мыңдаған
адамдардың үмітсіздігі!
Әлсіз болмаңыз! Ішімдіктен бас тартудың өзіндік сипаты
мен қадір-қасиеті бар!

Rusderm.Ru
Алкогольге деген Алкоголизммен ауыратын
патологиялық әуестіктің науқастардағы шынайы салынып
клиникалық құрылымының ішуге тән:
құрамына кіреді, мынадан 1) салынып ішу продромының
басқа: болмауы (салынып ішудің
1) Аффективті алдындағы физикалық және
2) Іс-әрекеттік психикалық жағдайдың өзгеруі
3) Идеаторлы 2) науқастың тыныштық
4) Вегетативті және сенсорлы динамикадағы физикалық және
5) Психосенсорлы психикалық сфераларындағы
бұзылыстар қандай да бір бұзылыстардың
Толеранттылықтың ең көп өсуі болмауы
байқалады: : 3) салынып ішу кезіндегі, әсіресе
6) алкоголизмнің 1- оның соңындағы физикалық
сатысында және психикалық жағдайдың
7) алкоголизмнің 2- декомпенсациясы
сатысында 4) этаптағы аурудың 1 сатысының
8) алкоголизмнің 3- пайда болуы
сатысында
9) патологиялық мас болуда
10) дипосманияда

Rusderm.Ru
Пайдаланылған әдебиеттер
• Илешева Р.Г. Психиатрия. – Алматы, «Санат».-
1998.-245б.
• Құдиярова Ғ.М., Жарбосынова Б.Б. Психиатрия. -
Алматы.: Казахстан, 2008.-277б.
• Құдиярова Г.М. Жасөспірімдердің мінез-
құлқындағы ауытқушылықтар.- Алматы «Рауан».-
1996.-205б
• Жариков, Н. М Психиатрия [Электронный ресурс] /
Н.М Жирикос. - [Б. м.] : Медицина, 2000
• Алкоголь и потомство Алкоголь и правонарушения
лекция о влиянии алкоголя на организм человека
• Интернет беттерінен
Google/ru
Yandex/kz

Rusderm.Ru
Назар
аударғандарынызға
рахмет!

Rusderm.Ru

Ұқсас жұмыстар
Аддиктивті бұзушылықтар психологиясы
Психикалық аурулар
Жүйке жүйелерін қоздыратын жасанды зат
Этил спиртін ұзақ қабылдау
Алкоголизм, наркомания және токсикомания
Темекіден ауаға жылына
Темекі,алкоголизм және наркомания
Наркологиялық аурулар этиологиясы
Девиантты мінез - құлықтың себептері
Зиянды әрекеттер
Пәндер