РЕСПУБЛИКАСЫ НДА ШАҒЫН




Презентация қосу
РЕСПУБЛИКАСЫ
НДА ШАҒЫН
ЖӘНЕ ОРТА
БИЗНЕСТІҢ
ҚАЗІРГІ
ЖАҒДАЙЫ

Орындаған: Өркен Айсулу БГ-21
Тексерген: Исаева Б.К.
Шағын кәсіпкерлік/бизнес
• Шағын бизнес — ешқандай монополистік бірлестікке кірмейтін және
экономикада монополияға қатысты бағынышты рөл атқаратын жеке меншіктегі ұсақ
және орта кәсіпорындардың қабылданған жиынтық атауы.
• Шағын кәсіпкерлік секторы бірқатар әлеуметтік атқарымдарды орындайды, олардың
қатарына жұмыспен қамтылу, әлеуметтік шиеленісті бәсеңдету және нарықтық
қатынастарды демократияландыру жатады.
• Шағын бизнесті шағын кәсіпкерлік деп те атайды.
• Республикада
шағын кәсіпкерлік тиімді нарықтық экономиканың дамуы үшін
құрылымдық түзуші фактор ретінде маңызды рөл атқарып отыр.
• Шағынкәсіпкерліктің артықшылығы — жұмсалған күрделі қаржының тез өтелуі,
өндірушілердің аймақтық нарыққа бағдарлануы, сұранымның өзгеруіне жедел
икемделу, жұмыспен қамтылудың өсуі.
Орташа кəсіпкерлік субъектілері

жұмысшыларының орташа
заңды тұлғалық жылдық саны екі жүз елу
білімі жоқ жеке адамнан көп емес немесе орташа
кəсіпкерлер жылыдқ активтерінің құны
459.225.000 теңгеден артық емес

жұмысшыларының
орташа жылдық саны (325 000 х əрбір жылға
елу адамнан кем емес республикалық бюджеттен
жеке кəсіпкерлікті заңда бекітілген айлық есептік
жүзеге асыратын заңды көрсеткіш мөлшерін тиісті
тұлғалар, қаржылық жылға көбейту).
• Қазақстандакәсіпкерліктің, әсіресе шағын және орта
бизнестің дамуы экономикалық реформаларды жүзеге
асыруда маңызды рөл атқарады.
• Ал,бизнестің жоғары деңгейде дамуын қамтамасыз ету
үшін мемлекет тарапынан белгілі бір дәрежеде қолдау
көрсетілуі керек.
• Осыған байланысты бизнес бастаманы қолдау және жеке
бизнесті дамытуды ынталандыру мақсатында мемлекет
тарапынан әр түрлі қолайлы экономикалық және
құқықтық жағдайлар жасалуы тиіс.
• ҚазақстанРеспубликасының «Жеке кәсіпкерлік туралы»
Заңында елімізде жеке бизнесті қолдауға арнай
тарау(4тарау) арналған. Осы заңда анықталған
төмендегідей бағыттар мен жолдарды атап көрсетуге
болады.
Шағын бизнесті қолдау мен дамыту
келесі жолдармен жүзеге асады (ҚР):
Бір жылдан астам пайдаланылмаған
Қаржылық қолдау көрсету; мемлекеттік меншік объектілерін шағын
бизнес субъектілеріне сенімгерлікпен
басқаруға немесе жалға беру
Шағын бизнесті қолдау
орталықтарының желісін
ұйымдастыру;
Өнеркәсіп саласын ұйымдастыру және халыққа қызмет көрсету
саласын дамыту үшін немесе сенімгерлікпен берілген
Бизнес-инкубаторлардың объектілерді шағын бизнес субъектілеріне 1 жыл өткен соң
өтеусіз беру.
қызметін ұйымдастыру;
«Бизнестің жол картасы 2025ж»
Міндеттері:
1. Шағын, оның ішінде микрокәсіпкерлік субъектілерінің қаржыландыруға
қолжетімділігін арттыру.
2. Өңдеу өнеркәсібі өндірген өнім көлемін ұлғайту.
3. Бәсекеге қабілетті жаңа өндірістер құру.
4. Кәсіпкерлікті ақпараттық-талдамалық қамтамасыз ету.
5. Кәсіпкерлердің құзыреттерін арттыру.
6. Іскерлік байланыстарды кеңейту.
Бағдарламада қойылған міндеттерді орындау
арқылы 2025 жылға қарай мынадай нысаналы
индикаторларға қол жеткізілетін болады:
1. ЖІӨ-дегі ШОК үлесін кемінде 33,8 %-ке жеткізу.
2. Бағдарламаға қатысушылардан түсетін салықтық түсімдерді 2017
жылғы деңгейден 2 есеге ұлғайту.
3. Бағдарламаға қатысушылардың жаңа 30 мың жұмыс орнын құруы.
4. ЖІӨ құрылымында өңдеу өнеркәсібінің үлесін кемінде 13,4 %-ке
жеткізу.
5. Экономикадағы орта кәсіпкерліктің
үлесін кемінде 13,7 %-ке жеткізу.
Қазақстан Республикасындағы шағын және
орта кәсіпкерліктер мониторингі 2020ж
• 2020жылғы қаңтар-желтоқсанда (салғастырмалы бағаларда) 2019
жылмен салыстырғанда өнім шығарылымы 5,4%-ға азайды, жұмыспен
қамтылғандар саны 2,3% төмендеді, жұмыс істеп тұрған субъектілер
саны 2%-ға өсті.
• 2020жылғы қаңтар-желтоқсанда шағын және орта кәсіпкерлік
субъектілерімен өнім шығарылымы 32725,5 млрд. теңгені құрады. ШОК
субъектілерінің жалпы санында дара кәсіпкерлер үлесі 63,2%, шағын
кәсіпкерліктегі заңды тұлғалар – 20,6%, шаруа немесе фермер
қожалықтары – 16%, орта кәсіпкерліктегі заңды тұлғалар – 0,2%-ды
құрады.
Қазақстан Республикасындағы тіркелген
және жұмыс істеп тұрған шағын және орта
кәсіпкерлік субъектілер санының
мониторингі
• 2021жылғы 1 сәуірдегі жағдай бойынша жұмыс істеп тұрған ШОК
субъектілер саны өткен жылғы тиісті кезеңдегі сәйкес мерзіммен
салыстырғанда 3,3% өсті.
• ШОК субъектілерінің жалпы санында дара кәсіпкерлер үлесі 62,8%,
шағын кәсіпкерліктегі заңды тұлғалар – 21%, шаруа немесе фермер
қожалықтары – 16%, орта кәсіпкерліктегі заңды тұлғалар – 0,2% құрады.
Қазақстан Республикасы бойынша ЖІӨ-дегі ШОК-ның үлесі

2020

2019

2018

2017

24% 25% 26% 27% 28% 29% 30% 31% 32% 33%

Ряд 1 Ряд 2 Ряд 3
Қорытынды:
• Қорытындылай келе, шағын және орта бизнестің ҚР тәрізді даму барысында екенін аңғаруға
болады.
• 2020жболған пандемия мен төтенше жағдайға қарамастан, Қазақстандағы ШОК өз дамуын
тоқтатпағанын ЖІӨ-дегі ШОК-тің үлесінен байқауға болады, 2019ж бұл көрсеткіш 29,5 %-
ды құраған болса, 2020ж 31,7 %-ға дейін жеткен, сонымен қатар 2020жылы өткен жылмен
салыстырғанда жұмыс істеп тұрған субъектілер саны 2%-ға өсті. Тағы айтып кететін жайт
«Қазақстан 2050» бағдарламасы бойынша, ШОК-тің ЖІӨ-дегі үлесін 2025ж 35%-ға, 2050ж
50 %-ға дейін жеткізу жоспарлануда.
• ҚР-ның ШОК мониторингіне сүйенетін болсақ, 2020ж шағын және орта кәсіпкерлік біршама
зардап шеккенін көруге болады, дегенмен 2021ж сәуіріндегі мониторниг бойынша, ШОК
қайтадан жоғарыға өрлегенін де көре аламыз, бар жоғы 4 ай ішінде ШОК субъектілер саны
өткен жылғы тиісті кезеңдегі сәйкес мерзіммен салыстырғанда 3,3% өскен.

Ұқсас жұмыстар
АҚМОЛА ОБЛЫСЫ ЖЕР РЕСУРСТАРЫН ПАЙДАЛАНУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
Кәсіпкерліктің пайда болуы және даму эволюциясы
Қазақ архитектурасы
Еңбек ұжымының келісімдері
Сөз өнері
Палата заңдылық, оның мүшелерінің тең құқықтығы мен жарғысы
Қазақстан Республикасы кәсіпкерлігін мемлекеттік қолдау. Кәсіпкерлікті қолдаудың нормативті- құқықтық базалары
ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ШӨЛДЕР
ҰЛЫБРИТАНИЯНЫҢ АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ
А.Байтұрсынов
Пәндер