Тізбектей жалғау Параллель жалғау

Сабақтың тақырыбы:

Резисторларды жалғастыру.

8. 4. 2. 11 өткізгіштерді тізбектей және параллель жалғауда тізбек бөлігі үшін Ом заңын қолданып, электр тізбектеріне есептеулер жүргізу;

Оқу мақсаты:

өткізгіштерді параллель және тізбектей дұрыс жалғайды;

ток күші мен кернеу үшін есептеулер жүргізеді;

тізбек бөлігі үшін Ом заңын пайдаланады;

тізбектің жалпы кедергісін анықтайды;

дұрыс қорытынды жасайды.

Бағалау критерийлері:

Үй жұмысын тексеру

Есептер шығару (2 нұсқа)

Өткен тақырыпты қайталау:

1. Өткізгіштің температурасы мен көлденең қимасының ауданы тұрақты болған кезде ұзындығын арттырсақ, онда өткізгіштің кедергісі . . .

2. Суретте өткізгіштің ток күшінің кернеуге тәуелділік графигі көрсетілген (вольт-амперлік сипаттама) . Өткізгіштің кедергісі нешеге тең?

артады

1 Ом

3. Нихром және темір сымдарының өлшемдері бірдей. Қай сымның кедергісі көбірек?

Rнихром > Rтемір

4. Көлденең қимасының ауданы бірдей, ал ұзындықтары әртүрлі үш нихром өткізгіштер тізбекке суретте көрсетілгендей қосылды. Өткізгіштердің кедергілерін кему ретімен орналыстырыңыз.

5. Суретте үш өткізгіштің ток күшінің кернеуге тәуелділік графигі көрсетілген. Қай өткізгіштің электр кедергісі ең көп?

R1>R2>R3

R3>R2>R1

Электр тізбегі деген не?

Электр тізбегі - электр тогы өту үшін арналған элементтердің, құрылғылардың жиыны.

Электр тогы ағып өтетін электр тізбегі тұйықталған деп аталады.

Электр тізбегіне енетін және онда белгілі бір қызметті атқаратын жеке құрығыны электр тізбегінің элементі деп атайды.

Электр тізбектерінің сызбасы- электр тізбегінің графикалық кескіні.

Электр тізбегінің негізгі бөліктері:

Ток көзі

Токты тұтынушылары

Жалғағыш сымдар

Кілт

Электр тізбегінің қандай элементтерін білесіз? Олардың кейбіреулерін атаңыз.

Тапсырма:

https://learningapps. org/312733

https://learningapps. org/368825

https://learningapps. org/3139728

https://learningapps. org/4246872

Ойланыңыз және сызбаларды салыңыз:

а) Сізде гальвани элементі, шам, екі кілт және жалғағыш сымдар бар. Екі кілт те қосулы тұрғанда электр тізбегіндегі шам жанатындай сызба салыңыз.

б) төбеден аспашамдың орнататын жерден үш сым шығып тұр, аспашамды қосқаннан кейін олардан электр тогы өтеді. Егер аспашамды дұрыс қоссақ, екі сөндіргіш келесідей жұмыс жасайды: олардың біріншісі бір шамды ғана қосып-сөндіреді, ал екіншісі екінші шамды ғана қосып-сөндіреді. Аспашамдағы шамдардың, сөндіргіш пен ток көзінің жалғану сызбасын салыңыз.

Екі сызбаның айырмашылығы неде?

Ойланыңыз!

Суретте көрсетілген электр тізбектерінің ұқсастықтары мен айырмашылықтарын сипаттаңыз.

Өткізгіштерді жалғау түрлері

Тізбектей жалғау

Параллель жалғау

Аралас жалғау

Тізбектей жалғау деп бірінші өткізгіштің соңы екінші өткізгіштің басымен, екінші өткізгіштің соңы - үшінші өткізгіштің басымен және т. с. с жалғануды айтады

(D) Тізбектей жалғаудың заңдылықтарын шығару

Құралдар: ток көзі, кілт, жалғағыш сымдар, екі резистор (47 және 100 Ом), 2 вольтметр, 1 амперметр.

Суретте көрсетілгендей сызбаны құрастырыңыз.

Әр резисторлардағы кернеуді, жалпы кернеуді өлшеңіз.

Әр резисторлардағы ток күші, жалпы ток күшін өлшеңіз.

Өлшеулердің нәтижелерін кестеге жазыңыз:

Болжап қорытынды жасаңыз.

Uжалпы

Iжалпы

45 Ом

100 Ом

Параллель жалғау - барлық өткізгіштердің бастары бір нүктеде, ал екінші бастары екінші нүктеде қосылатын жалғану.

(D) Паралель жалғаудың заңдылықтарын қорыту

Құралдар: ток көзі, кілт, жалғағыш сымдар, екі резистор (47 және 100 Ом), 2 вольтметр, 2 амперметр.

Суретте көрсетілгендей сызбаны құрастырыңыз.

Әр резисторлардағы кернеуді, жалпы кернеуді өлшеңіз.

Әр резисторлардағы ток күші, жалпы ток күшін өлшеңіз.

Өлшеулердің нәтижелерін кестеге жазыңыз:

Болжап қорытынды жасаңыз.

Сделать предварительные выводы.

Uжалпы

Iжалпы

6, 7 Ом

1 Ом

Аралас жалғау - бұл жалғау кезінде өткізгіштер параллель және тізбектей жалғанады.

10 Ом

Өткізгіштердің параллель және тізбектей

жалғануының заңдылықтары

(W/I) Есептер шығару:

Кедергілері 2, 3 және 5 Ом үш тізбектей жалғанған резисторлардың жалпы кедергісі қандай? Сызбаны салыңыз.

Кедергілері 2 және 4 Ом екі параллель жалғанған резисторлардың жалпы кедергісі қандай?

Әрқайсысының кедергілері 2 Ом болатын 100 бірдей резисторлар параллель жалғанған. Олардың жалпы кедергісі нешеге тең?

10 Ом

1, 33 Ом

0, 02 Ом

Дескрипторлар:

Өткізгіштердің тізбектей жалғануы кезіндегі жалпы кедергіні анықтайды.

Өткізгіштердің параллель жалғануы кезіндегі жалпы кедергіні анықтайды.

(WI) Есептер шығару:

4. Бір резистордың кедергісі 2 Ом, ал екіншісінікі 3 Ом. Олардың жалпы кедергісі 2 Ом-нан кем. Резисторлар қалай жалғанған - тізбектей ме әлде параллель ма?

5. Бір резистордың кедергісі 4 Ом, ал екіншісінікі 3 Ом. Олардың жалпы кедергісі 5 Ом-нан көп. Резисторлар қалай жалғанған - тізбектей ме әлде параллель ма?

параллель

тізбектей

Дескрипторлар:

Өткізгіштердің тізбектей жалғануы кезіндегі жалпы кедергіні анықтайды.

Өткізгіштердің параллель жалғануы кезіндегі жалпы кедергіні анықтайды.

Қорытынды жасайды.

V1 вольтметрі 24 В көрсетеді. Амперметр мен V2 екінші вольтметрдің көрсеткіштері қандай?

Шешуі:

Есептер шығару мысалдары:

Амперметр А 120 В кернеудің көрсеткіші кезінде 1, 6 А ток күшін көрсетеді. R1 резистордың кедергісі 100 Ом. А1 және А2 амперметрлердің көрсеткіштерін және R2 резистордың кедергісін анықтаңыз.

Решение:

Есептер шығару мысалдары: