Қозғалтқыштың негізгі ақаулары

Презентация қосу

Түркістан адами әлеуетті дамыту басқармасының
«Д. Қонаев атындағы аграрлық-техникалық
колледжі» МКҚК
Д.Қонаев атындағы
аграрлық техникалық
колледж директоры
Пәні: Өндірістік оқыту ________ И.Исмаилов
«___» ________ 2021 ж

Ашық сабақ
Сабақтың тақырыбы:
«Қосиінді- бұлғақты механизміне техникалық
қызмет көрсету және жөндеу».
Курс: IІ
Тобы: Асл 9-192
Ө/о шебері: А. Мусатаев
2020 жыл
Сабақтың
Сабақтың барысы:
барысы:

I. Ұйымдастыру
I. Ұйымдастыру
кезеңі:
кезеңі:

2. 3.
2. Оқушылард
1. Оқушылард Оқушылард
1. Оқушылард ың
Оқушыларме ың сабаққа ың
Оқушыларме ың сабаққа зейіндерін
н сәлемдесу қатысын зейіндерін
н сәлемдесу қатысын сабаққа
тексеру сабаққа
тексеру аудару
аудару
IІ.
IІ.Үй
Үйтапсырмасын
тапсырмасынтексеру:
тексеру:

Қозғалтқыштың негізгі ақаулары

1. 2Қозғалтқы 3.
Қозғалтқышт 2Қозғалтқы 3.
Қозғалтқышт штың Қозғалтқышт
ың штың Қозғалтқышт
ың қоректендіру ың майлау
салқындату қоректендіру ың майлау
салқындату жүйесі жүйесі
жүйесінің жүйесі жүйесі
жүйесінің ақаулары? ақаулары?
ақаулары? ақаулары? ақаулары?
ақаулары?
4. Қозғалтқыштың оталдыру
жүйесі ақаулары?
Салқындату жүйесі ақаулары?
Қоректендіру жүйесі ақаулары?
Майлау жүйесі ақаулары?
Оталдыру жүйесі ақаулары?
Жаңа сабақ: «Қосиінді бұлғақты механизміне
техникалық қызмет көрсету және жөндеу».

Қозғалтқышты іске қосқанда қозғалтқыштың
түтіндетуіне көңіл аудару қажет. Сұр түсті түтіннің жоғарғы
көлемде шығуы жану камерасына саңылаулар арқылы май
түскенін білдіреді, ал қою қара түтін жұмыс қоспасының
баюын немесе оның оталдыру жүйесінің ақауынан толық
жанбауын көрсетеді. Пайдалануға шығар алдында
жүргізуші қозғалтқыштың жалпы жағдайын,
қозғалтқыштың тірек жастықшаларының жағдайын және
салқындату сұйықтығы мен майдың ағып тұрмауын
тексеруге тиіс.
ТҚ-1 кезінде қозғалтқышқа бақылау-тексеру жұмыстарын жүргізіп және
керекті бекіту жұмыстарын орындау; қозғалтқыштың барлық элементтерінің
бекітілісін мұқият тексеру қажет. Бекіту жұмыстарын әртүрлі қақпақтарды,
майдың ағуы байқалатын төсемелерді және қозғалтқыш табандығының
бекітілісін қатайту қажет. Егер тексеру кезінде айтарлықтай ақаулар
анықталса, ағымды жөндеуге "тапсырыс" рәсімдеу қажет.
Стетоскоп құрылғы

ТҚ-2 кезінде ТҚ-1-дің барлық жұмыс көлемін орындау қажет. Арнайы
күй анықтау бекеттерінде немесе жұмыс орнында бөлшектік күй анықтау
жұмыстарын мұқият жүргізу қажет. Күй анықтау жұмыстары айналшақты-
бұлғақты және газ тарату механизмінің техникалық жағдайын анықтау
мақсатында жүргізіледі. Егер тексеру кезінде механизмдердің жұмысында
ТҚ-2 бойынша жүргізіп жоюға болмайтындай ақаулар анықталса, онда оны
қозғалтқышты жөндеуге арналған арнайы мотор цехы бар ағымдық жөндеу
аумағына тапсырыс рәсімдеп жіберу қажет. ТҚ-2 кезінде қолжетімжі ақауы
бар бөлшектерді жеңіл жөндеу жұмыстарымен ауыстыруға рұқсат етіледі.
Егер тексеру кезінде клапан механизмінің жылу саңылауының нормаға
сәкессіздігі анықталса, онда жылу саңылауларын реттеу керек.
Бекіту жұмыстары қозғалтқыштың барлық жалғаныстарының
бекітілісін анықтау үшін, қозғалтқыштың автомобиль қаңқасына немесе
шанағына бекітілсін, цилинр қалпақшасының, картер табандығының блокка
бекітілуін, енгізу және шығару құбырының бекітілісін тексеру жүгізіледі.
Цилиндр блогы қалпақшасының төсемелері арқылы газ бен
салқындату сұйықтығының шығуын тоқтату мақсатында, оларды
тексеріп жіне қалпақшаны блокка бекітілген жеріндегі
сомындарын белгілі тәртіппен тартады. Бұл жұмыстар
динамометрлік кілт көмегімен жасалады. Сомындарды тарту сәті
мен тізбегін зауыт -дайындаушы бекіткен. Шойын цилиндр
қалпақшасын - қозғалтқыштың ыстық кезінде, ал алюминий
балқымасынан жасалғандарды суық күйінде тартады.
Картер табандығының бұрамаларын қатайту кезінде олардың
үзіліп кетуін болдырмау немесе тығыздығын жойып алмау үшін
белгілі тізбекпен қатайтады.
Реттеу жұмыстары күй анықтау жұмыстарынан кейін
жүргізіледі. Егер клапандардың жұмысында және ТҚ-2 кезінде
тарсылдар анықталса, жылу саңылауларын реттейді. Жылу
саңылауларын реттеу кезінде 1-ші цилиндрді сығу тактінің
соңына ЖӨН орнатады. Бұл жағдайда 1-ші цилиндрдің клапан
стержені мен иін аралығындағы саңылауды реттейді.
Қалған цилиндрлердің клапандарының саңылауларын қозғалтқыштың
жұмыс істеу тізбегіне байланысты иінді білікті 1/2, 1/3 немесе 1/4 айналымға
төрт, алты және сегіз цилиндрлі қозғалтқыштарға байланысты тактінің
цилиндрден цилиндрге ауысуына байланысты айналдырып реттейді. Төрт
цилиндрлі қозғалтқыштардың кеңінен тараған жұмыс істеу тәртібі - 1-3-4-2,
бірқатарлық алты цилиндрліктікі - 1-5-3-6-2-4, ал V тәрізді сегіз цилиндрлі
қозғалтқыштың жұмыс тәртібі - 1-5-4-2-6-3-7-8.
Иінді біліктің қандай да бір жағдайдағы саңылауын реттеу үшін, клапан
толық жабық болуы қажет.
Айналшақты-бұлғақты және газ тарату механизмінің техникалық
жағдайын анықтау үшін, күй анықтау жұмыстары тарсылдардың сипатын
цилиндр компрессиясын, поршеньнің жоғарғы жағындағы кеңістіктен
қозғалтқыш картеріне ауаның өту шығынын және майдың шығынын анықтау
жұмыстарын құрайды. Әртүрлі тарсылдардың сипатын анықтау үшін
стетоскоп құралын қолданамыз.
Қозғалтқыш компрессиясы цилиндр-поршеньді топтың тозуына,
клапандардың орнығу жағдайына және блок қақпақшасының аралық
төсемесінің жағдайына байланысты. Қозғалтқыш компрессиясын
компрессометр немесе компрессограф аспаптарының көмегімен анықтайды.
Компрессияны тексерген кезде қозғалтқышты қалыпты жұмыс температурасына
(80...90°С) дейін қыздыру қажет, ауа және дроссельді жапқыштары толықтай ашық
болуы керек. Компрессометрді қозғалтқыш тұтандыру білтелерінің саңылауына
кезекпен орнатып және иінді білікті стартермен айналдыру қажет. Дизельді
қозғалтқыштарда компрессияны тексеру кезінде компрессометрді бүріккіштер сияқты
бекітеді, өйткені олардың қысым дәрежесі жоғары (2,0...2,5 МПа).
Бензинді қозғалтқыштардың компрессиясы 0,8-ден 1,2 МПа аралығында, ал
дизельділерде 2,5-тен 3,5 МПа болуы керек. Бензинді қозғалтқыштардың
цилиндрлердің арасындағы компрессия айырмашылығы 0,1 МПа-дан артық болмауы,
ал дизельділердікі 0,3 МПа болуы керек. Егер компрессияның шамасы туралы
мәліметтер болмаса, онда оны нормативтік шамасын келесі формула қолдану арқылы
анықтауға болады:
Pc =Ek (МПа), мұнда: Е-осы қозғалтқыштың сығу дәрежесі; k - 0,1...0,12 аралықта
қабылданған коэффициент.
Егер тексеру барысында компрессия нормативтік көрсеткіштен төмен болса, онда
тексеріліп жатқан цилиндрге 15...20 г (жүк автомобильдері үшін) 8...10 г (жеңіл
автомобильдер үшін) қозғалтқыш майын құйып, әрі тексеруді қайта қайталау керек.
Май поршень, сақина мен цилиндр аралығындағы саңылауды тығыздайды. Егер қайта
тексергенде компрессия елеулі жоғарыласа, онда ол цилиндр-поршеньді топтың
тозғанын дәлелдейді. Ал егер қысым өзгермесе, онда клапандар толық орнықпайды.
Цилиндр ішіндегі компрессияны тексеру кезінде қозғалтқыш іске қосылып
кетпеуі үшін, үзгіш-таратқыштан оталдыру орамына баратын төменгі кернеулі сымын
ағытып тастайды. Тек оталдыруды таратқышы ғана бар қозғалтқыштарда,
таратқыштың қақпағынан орталық сымды ағытады және оны автомобиль шанағына
"массаға" жалғау үшін қысқышы бар сымды қолданады. Егер қозғалтқышта
жанармайды бүрку жүйесі орнатылған болса, белгілі сақтандырғышты алып тастап,
жанармай сорғысының жұмысын тоқтатады және қозғалтқыш иінді білігін
стартермен 200-250 айн/мин айналдырады. Тексеруді әр цилиндр үшін 3-4 рет
қайталап, манометр көрсеткішін жазып отырады. Бензинді қозғалтқыштарда
қысымның цилиндрлер арасындағы шамасы 1-2 кгс/см²-нен артық болмауы, ал
дизельділерде 2-5 кгс/см² болуы қажет.
Дизельді қозғалтқыштарда компрессияны қозғалтқыштың қыздырылған күйінде
де тексереді. Тексеру барысында бүріккіштердің жоғарғы қысымды құбырларын
ағытады. Құбырларды ағыту кезінде мұқият болу керек, өйткені құбырларда қысым
болуы мүмкін. Сондықтан алдымен олардың бекітілісін аздап босатып, қысымды
төмендеткен жөн. Содан кейін бүріккіштен құбырларды ажыратып, жанармайды
құйып алады.
Ары қарай бүріккішті ағытып алып, орнына компрессометр немесе
компрессографты өтпелік арқылы бекітіп және жанармайдың цилиндрге берілмеуін
болдырмау мақсатында, жанармайды беруді тоқтататын электромагнитті клапанды
желіден ажыратып тастайды. Бұл операцияларды орындағаннан кейін қозғалтқыш
иінді білігін стартер көмегімен айналдырады. Компрессометр немесе компрессограф
көрсеткішін жазып отырған жөн.
Қасиінді-бұлғақты механизмнің негізгі ақаулары.
Қозғалтқыш үздіксіз және діріл-соққысыз, автомобильдің динамикалық
(тартымдылық) қәсиетін ,жанармай және жағар майдың белгіленген нормадан аспауын
қамтамазыз ететін қуатта жұмыс істеуі қажет.
Қосиінді-бұлғақты механизмның техникалық жағдайын анықтауға болады:
дыбысы мен діріл-соғысынан, бөлшектерінің едәуір жеңілгендігінен ,ұлғаятын май
(жоғары шығында) күйігі түтінінен . Өйткені, қозғалтқыштың жұмысында қатты
түтіндеуден, сығымдау пратцесінің соңында (компрессиялық) қысымның азаюынан
болады.
Қозғалтқыштың діріл-соққысы стетаскоп арқылы тыңдалады және басқа да
электронды жүйелер қолданылады.Үнді соққы-қозғалтқыштың салқын кездегі және
оның қыза бастыған кезінде бәсеңдейтін немесе жоғарылайтын дыбыс поршеньның
женілгенінен пайда болады.
Айналу жилігі шапшаң артқан кездегі қатты шығатын соққы дыбысы иінді біліктің
негізгі мойыншасындағы күпшектерінің немесе бұлғақтық мойыншадағы
күпшектердің (төсеніш) желінгенін байқалады.
Майқысымының күрт төмендеуі көбіне иінді біліктегі негізгі немесе бұлғақты
мойыншадағы күпшектердің еріп кетуінен болады .Бұл жағдайда ақаудың күрделеніп
кетуінің алдын алу үшін қозғалтқышты тоқтату қажет.Жарық цилиндр блогының және
цилиндр қалпағындағы суыту кеңістігінің қабырғаларындағы судың қатуынан немесе
ысып тұрған қозғалтқышты суыту кеңістігін суық сумен толтыруынан пайда болуы
мүмкін . Жарықты болдырмас үшін алдын алған жөн.
Электронды басқару блогінің мағлуматтары бойынша қозғалтқыш жағдайын анықтау
кампьютерлік тексеру арқылы анықталады.
ІV. Сабақты бекіту
ҚБМ ге
токарлық Айналшақты-
жұмыстарында бұлғақты механизм
не үшін
нелер қолданылады ?
атқарылады ?
АБМ негізгі
ақаулары АБМ ге тқк Бензиндді және
мен жұмыстарының дизельді
кемістіктері құрамына не қозғалтқыштард
қандай ? жатады ? ың цилиндр
ішіндегі қысым
шамасы қандай ?
1.Оқушылардың білімін
Қорытынды бағалау

2.Үй
Үйтапсырмасы
тапсырмасы

3.Аудитория
Аудиториятазалығы
тазалығы
VII. Үй тапсырмасы
Б.Т.Тұрысбеков оқулығынан өтілген
тақырып бойынша оқып келу.
Назарларыңызға
рахмет!

Ұқсас жұмыстар

ЖЕЖ жүйесінің негізгі қағидалары

Газ тарату жүйесінің құрылысы мен жұмысы

КАРБЮРАТОРЛЫҚ ДВИГАТЕЛЬДІҢ ЦИЛИНДРЛІ – ПОРШЕНДІ ТОБЫНА ДИАГНОСТИКА ЖАСАУ ЖӘНЕ ТЕХНИКАЛЫҚ ҚЫЗМЕТ КӨРСЕТУ

Қозғалтқыштың ақаулары

Сабақты пысықтау

Автомобильдің басты берілісі, дифференциалы және құрылысы

Қозғалтқыштың реттеу сипаттамасы тұрғызу және жылу есептемесі

Жану процесі

Карбюраторлы қозғалтқыштың қоректендіру жүйесінің құрылымы және бөлшектерінің конструкциясын жобалау

Асинхронды электрқозғалтқышты қосқыш розетка көмегімен қосу өндірістік сабақ

Пәндер