Кенесары Қасымұлының Қоқан хандығымен күресі

Презентация қосу

Қазақстан тарихы. 8 сынып.

Сабақ тақырыбы:
1837-1847 жылдардағы
Кенесары Қасымұлы бастаған
ұлт- азаттық қозғалыс

Ашық сабақтар
Көтерілістің басталу Кенесарыдай батырдың
Оқушыларды тарихи
себептеріне сипаттама ерлігін дәріптей отырып,
құбылыстардың күрделі
беру. Кенесарының оқушылардың ұлттық
кешендерін талдай
халқының бостандығы сана – сезімін
білуге және олардың
мен тәуелсіздігі үшін қалыптастыру, жеріне,
арасындағы
күрескен мемлекет еліне деген
байланыстарды
қайраткері екендігін, сүйіспеншілігін
айқындай білуге,
көтеріліс барысына арттыру, патриоттық
идеологиялық
тигізген ықпалын бағалау. тәрбие беру, өз елін,
құбылыстардың таптық
Көтерілістің сәтсіздікке жерін қорғай білуге
мәнін аша білуге
ұшырау себептерін және тәрбиелеу.
баулу.
көтерілістің маңызын
ашып көрсету.

Ашық сабақтар
Кенесары Қасымұлы

(1802-1847)
Кенесары Қасымұлы – хан, қазақтардың патшалық Ресей
мен Қоқан хандығына қарсы ұлт-азаттық қозғалысының
басшысы. Ашық сабақтар
Ашық сабақтар
Ашық сабақтар
-1841 жыл Кенесары Қасымұлы хан сайланды

- Бір орталықтан басқарылатын
мемлекет құрды

-Оны ханның өзі басқарды

- Кеңесші орган - батыр,билер, сұлтандар,
жақын туыстары

Ашық сабақтар
Кенесары Қасымұлының Қоқан хандығымен күресі.
Кенесары мен Қоқан хандығы қарым-қатысының
шиеленісіп кетуінің өзіндік себебі де бар еді. Өйткені,
Қоқан хандығының билеушілері 1836 жылы оның бірге
туған бауыры Саржан сұлтанды, 1840 жылы әкесі Қасым
төрені өлтірген болатын. Мұның өзі оның Қоқан
хандығының билеушілеріне деген ыза-кегін өршіте түсті.
Қоқан хандығына қарсы күресте Кенесары Жанқожа
Нұрмұхамедұлы батырдың көмегіне сүйенді. 1845 жылы
Кенесары хан Қоқан хандығының Жаңақорған, Жүлек
және Созақ сияқты бекіністерін тартып алды. 1846 жылы
Қоқанның және бір мықты бекінісі Меркіні де қолға
қаратты. Содан бастап Қоқан хандығының қазақтарға
озбырлық жасауы уақытша болса да тыйылды. Бірақ
Кенесары өзіне Қоқан мемлекеті сияқты және бір қатерлі
дұшпан тауып алды.
Ашық сабақтар
Ашық сабақтар
• Абылай ханның ұрпағы, тарих
ғылымының докторы. “ХІХ ғасырдың
20-40 жылдарындағы Қазақстан” –
деген еңбегінде Кенесары Қасымұлы
бастаған көтерілісті ашып жазғаны
үшін 25 жылға бас бостандығынан
айырылған кім?

Ашық сабақтар
• Жауабы:
• Ермұхан Бекмаханов

Ашық сабақтар
• Ол өз кезінде өте білімді, Түркістан
қаласы маңындағы Қарнақ
медресесінде білім алған. Өз
замандастарының айтуынша аласа
бойлы, өте жігерлі адам болған.
Ш.Уалихановтың мәліметі бойынша
12 әйелі, 30 ұлы, 40 қызы болған.
Жоңғарлардың атақты қонтайшысы
Қалдан-Цереннің баласымен жекпе-
жекте жеңіп оны өлтірген

Ашық сабақтар
• Жауабы:
• Аблай хан.

Ашық сабақтар
Сөздердің мағнасын аш.
• Зекет
• Ұшыр
• Баж салығы
• Мыңбасылар
• Айырым

Ашық сабақтар
• Зекет- мал өсірушілерден
алынатын салық
• Ұшыр- диқандардан алынатын
салық
• Баж салығы-көпестердің сауда
кереуендерінен алынатын салық
• Мыңбасылар ерекше көзге түскен
сарбаздар
• Айырым- хан әскері.

Ашық сабақтар
№ оқиғалар 1836 1837 1838 1840 1841 1845 1847
жылдар
1 Көтерілістің
басталуы

2 Қоқандықтардың
Саржанды өлтіруі

3 Әкесі Қасымды
өлтіруі

4 Кенесарының хан
сайлануы

5 Батыс Сібір
генерал-губерна-
торына хат
жолдауы
6 Долгов пен Герн
бастаған елшілік-
тің хан ордасына
жетуі
7 Көтерілістің
аяқталуы

Ашық сабақтар
Деңгейлік тапсырма
1.Кенесары қашан хан болып сайланды?
1841 жыл.
2. XIX ғасырдың 20-30 жылдары Хиуа хандығы қандай руларға қысым
көрсетті?
Шекті, табыл, төртқара, байұлына
3. Отаршылдық қанауға қарсы, қазақтардың күресін кім басқарды?
Абылай ханның немерелерінің бірі сұлтан Саржан Қасымұлы басқарған.
4. Кенесары Қасымұлының көтерілісі қай уақытта, қай аймақты
қамтыды?
1837-1847 жылдары, бүкіл Қазақстанды қамтыды.
5. Көкшетау өңірінен көтеріліске қатысқан сұлтандарды ата.
Шеген, Қанқожа Уәлиұлы, Таны Тортайұлы, Айғаным ханым.

Ашық сабақтар
Тест тапсырмалары
1. 1836 ж. Кенесарының ағасы Саржанды өлтіруге бұйрық берген хан:
А) Қоқан ханы В) Хиуа ханы С) Бұқар әмірі
D) Ташкент билеушісі Е) Ноғай ханы
2. Кекнесарының саяси көзқарастарының қалыптасына әсер еткен:
А) Әкесі Қасым сұлтан В) Ағасы Саржан С) Исатай Тайманұлы
D) Жоламан Тіленшіұлы Е) Сырым Датұлы
3. Кенесары Қасымұлы көтерілісі қамтыған аймақ:
А) Орта жүз В) Ұлы жүз С) Кіші жүз бен Орта жүз
D) Қазақстанның оңтүстігі Е) Бүкіл үш жүз
4. 1778 жылғы Сырым басындағы ауыр жағдай:
А) Балалары қайтыс болды В) Казактар тұтқынында болды
С) Қақтығыс кезінде ауыр жарақат алды D) Мал-мүлкі өртеніп кетті
Е) Көтеріліс талқандалды.
5. “Сырым Датұлы 1775 ж. көтерілісшілер топтары жетекшілерінің бірі” деп
жазған:
А) Нұралы хан В) Генерал Н. Рейнсдорф С) Генерал А. Суворов
D) “Инвалид” газеті Е) жазушы В. Даль
6. Сырым 1791 ж. наурызда Табын және Кердері руларына қай жаққа көшуді
ұсынды?
А) Арал өңіріне В) Хиуа маңына С) Ыстықкөлге қарай
D) Мұғалжар тауларына Е) Жайық бойына
Ашық сабақтар
Үйге тапсырма:
Кенесары Қасымұлының өмірімен
байланысты қосымша мәліметтер
оқып келу.

Ашық сабақтар

Ұқсас жұмыстар

1837-1847 жылдардағы Кенесары Қасымұлы бастаған көтеріліс туралы

Патша үкіметі

Көтерілістің басталу

1837-1847 жылдардағы Кенесары Қасымұлы бастаған көтеріліс туралы ақпарат

1837-1847 жылдардағы Кенесары Қасымұлы бастаған көтеріліс

Патша үкіметінің сойылын соққан сұлтан

Көтерілістің себептері

Кенесары хан

Қазақ хандығы құрылуы, тұлғалар

Көтерілістің басты Қазақ шаруалары

Пәндер