Нарықтан тыс бағалы қағаздар




Презентация қосу
БАҒАЛЫ ҚАҒАЗДАР
НАРЫҒЫ
Орындаған: Сапар Нұрсая 2ФК
Тексерген: Алдашова Гүлзия Маратовна
БАҒАЛЫ ҚАҒАЗДАР
бағалы қағаздар — мүліктік құқықты
куәландыратын, дивиденд және пайыз түрінде
белгілі бір ақша сомасын алуға құқық беретін
құжат.
Бағалы қағаз
ұсынбалы (мүліктік құқықтар құнды қағазды
тапсыру жолымен басқа біреуге беріледі),
ордерлік (құнды қағаз мүліктік
құқықтардың берілгенін куәландыратын
жазба жолмен табысталады)
атаулы (мүліктік құқықтар құнды қағазда
аталған адамға беріледі) болуы мүмкін.
Бағалы қағаздар -
1. Мүліктік кұқықты куәландыратын белгілі бір
жазбалар мен басқа да белгілердің жиынтығы.
2. Бағалы кағаздарға акциялар, облигациялар және
бағалы кағаздардың Азаматтық кодекспен және
Қазақстан Республикасының өзге де заң
актілерімен айқындалған өзге де түрлері жатады.
3. Бағалы кағаздар шығарылым нысаны бойынша:
1) құжатты және құжатсыз;
2) эмиссиялық, және эмиссиялық емес;
3) атаулы, ұсынбалы және ордерлік бағалы
қағаздар болып бөлінеді.
Қазақстан нарығындағы
бағалы қағаздар
қатарына ҚР Үкіметі
мен шаруашылық
субъектілер

акциялары облигациялары

Акция - үлесті немесе меншікті Облигация деп эмитенттің белгілі
куәландыратын бағалы қағаз. Ол бір шартты орындауға, яғни алған
иемденушісіне компанияның ақша сомасын қайтаруды және
капиталының, мүлкінің, кірісінің бір
бөлігіне заң жүзінде меншік құқын
белгіленген сыйақыны төлеуді
береді. Компания қанша уақыт жұмыс міндеттенген жазбаша қарыз
істеп тұрса, акция да сонша уақыт құжатын айтады. Ол корпорацияның
қолданылады. активіне қарсы қойылады
Қаржы Министрлігі
мен ҚР Ұлттық Банкі
мемлекеттік бастаған ҚР
Үкіметімен эмиссия
жасайды.

жергілікті атқарушы
Эмитентке байланысты муниципалдық органдар арқылы
шығарылады.

ұжымдық бағалы
қағаздар түрі болса,
ұжымдық
шаруашылық
субъектілерімен.
Шығарылуына қатысты

құжаттық құжаттық емес
• Құжаттық бағалы қағаздар бланк, • құжаттық емес бағалы қағаздар
сертификат үлгісімен қағаз түрінде электронды түрде. Яғни, кез-келген
жасалады. тұлғаның бағалы қағаз иесі екендігі
оның шотының жазбаша үлгісі
арқылы анықталады. Құжаттық емес
қағаздарды сату/сатып алу кезінде
сатушы мен сатып алушының
электрондық шотында қажетті
жазбалар тіркеледі.
• Брокерлік қызмет –бағалы қағаздарды сатып алу БРОКЕР
операцияларын жүзеге асыру, клиенттік тапсырыс
негізінде клиент мүддесі мен өз атынан бағалы
қағаздарға кепілдік ретінде қаражат қорын тартып,
орналастыру, бағалы қағаздарды жасау мен орналастыру
жолымен қаржыландыруды ұйымдастыру, сонымен қатар
бизнестің бірігу мен сіңу мәселесі бойынша кеңес беру.
• Жалпы брокерлер мен оның клиентінің арасындағы
өзарақатынас брокерлік келісім шарт арқылы жүргізіледі.
Брокерлік келісім шарт негізінен жалпы және бір реттік
болуы мүмкін. Брокерлік келісім шартта жекелеген
операциялар клиент тапсырысы негізінде жүзеге
асырылады. Яғни, брокер клиент талабын барынша
орындауға күш салады. Брокер өз клиентіне барлық
сұрақтар бойынша кеңестер мен ұсыныстар бере отырып,
өзге клиенттердің жасақан мәмілелерін құпияда
сақтайды.
ДИЛЕР
Дилер (ағылш. dealer
– саудагер‚ сатарман) – бағалы
қағаздар нарығына кәсіпқой
қатысушы. Ол лицензия бойынша
дилерлік қызметті жүзеге
асырады; тауарларды‚ бағалы
қағаздарды‚ валютаны сатып алу-
сату мәмілесі кезінде делдалдық
міндеттерді жүзеге асыратын
заңды немесе жеке тұлға.
Бағалы қағаздарды шығару механизмі.

Бағалы қағаздар — ең алдымен мүлікті иемденуде құқық беретін ақшалы құжат
немесе қарыз берушіге қарыз алушының берген қарыз міндеттемесі. Бағалы қағаздар
толтырылуы немесе жазылуы жөнінен екі түрлі болуы мүмкін: не заң жүзінде
бекітілген жеке құжат түрі, не есепшотқа енгізілген жазу түрі. Егер басқа адамға
иемденуге берілсе бағалы қағаздардың екінші түрі бойынша ерекше куәлік
толтырылып беріледі. Оны иемдену құқын береті құжатты сертификат деп атайды.
Нарықтан тыс бағалы қағаздар
Шығаруы әлеуметтік-нарықтық қатынастардың
жөнінен дамуы негізінде пайда болған
қағаздардың ерекше түрі.
Оларға
o жинақ облигациялары,
o зейнетақы қорларының
облигациялары,
нарықтық нарықтан тыс o депозиттік (салым)
облигациялары, және сол
сияқтылар жатады.

Жинақ облигациялары негізінен және тұлғалар арасында орналастырылады. Бұл бағалы қағаздар
қазірге кезде АҚШ-та кең тараған.
Зейнетақы қорларының облигациялары және жеке зейнетақы облигациялары, оларға, мысалы, АҚШ-
та біреуге жалданбай-ақ өзалдына қызмет істейтін адамдардың ақшасына шығарылған облигациялар
жатады.
Ал депозиттік облигациялар қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді болып үшке бөлініп, тек
жергілікті басқару органдарына ғана сатылады. Бұл ұйымдар шамалы болса да табыс әкелетін, бірақ
салық төлеуден босатылған өздерінің облигацияларын шығаруы мүмкін.
Нарықтан тыс бағалы қағаздар әртүрлі қорларға немесе банктерге, оның ішінде шет ел банктеріне
және кәсіпорын, ұйымдарға салған капиталдан түскен табысты иемденуге құқық береді. Бұл
бағалы қағаздарды шығару шарты бойынша иемденуші — заңды немесе жеке тұлғалар — оларды
басқа иемденушіге беруге құқығы жоқ. Сондықтан бұл қағаздар нарықта еркін айналымға түсе
алмайды.
Сонымен қатар, нарықтан тыс бағалы қағаздарға басқа мемлекеттердің орталық банктерінде
орналастыру үшін шығарылуы кең өрістеген облигациялар жатады. Соңғы кездерде барлық
дамыған елдерде нарық тыс бағалы қағаздарды шығаруды кеңейту және олардың иемденушісін
өзгерту әрекеттерін айтады.
Бағалы қағаздарды шығарып, оны айналымға түсірушіні эмитент деп атайды.
Бағалы қағаздар шығарушылар.
Эмитент
Мемлекет
Мемлекетқолдауындағы мекемелер, ұйымдар
Республикалық басқару органдары
Жергілікті басқару органдары
Акционерлік қоғам
Жеке кәсіпорын
• https://www.yaneuch.ru/cat_75/baaly-aazdar-naryy/351258.2528342.page1.html
• https://kk.wikipedia.org/wiki/%D2%9A%D2%B1%D0%BD%D0%B4%D1%8B_%
D2%9B%D0%B0%D2%93%D0%B0%D0%B7%D0%B4%D0%B0%D1%80

Ұқсас жұмыстар
Бағалы қағаздар нарығының техникалық талдау
Бағалы қағаздар нарығы, оның қызметі және құрылымы
БАҒАЛЫ ҚАҒАЗДАР НАРЫҒЫ жайлы
Әлемдік бағалы қағаздар нарығы туралы
ЖАПОНИЯ БАҒАЛЫ ҚАҒАЗДАР НАРЫҒЫ
Туынды бағалы қағаздардың негізгі ерекшеліктері
Фьючерстік нарық Форвардтык нарық
Қаржы нарығының міндеттері
Қаржы нарығының құрылымы
ҚАРЖЫ РЫНОГІ
Пәндер