Асинхронды электрқозғалтқышты қосқыш розетка көмегімен қосу өндірістік сабақ

Орындаған: Ердібаева Несібелі

Тақырыбы: «Асинхронды электрқозғалтқышты қосқыш розетка көмегімен қосу» өндірістік сабақ

Сабақ мақсаты: Білімділік: Студенттерге теориялық біліммен сабақтастыра отырып оны өндірістік сабақта қолдану. Электрқозғалтқыштың орамасын жұлдызша және үшбұрышпен қосуды, қозғалтқыштың айналу бағытын өзгертуді үйрету. Дамытушылық: Шеберханада студенттер құралдармен жұмыс жасағанда техникалық қауіпсіздік ережелерін сақтау керектігін білу керек Тәрбиелік: Студенттерді тиянақтылыққа, ұқыптылыққа үйрету, өз ісіне жауапкершілікпен қарау Сабақтың материалдық-техникалық жабдықталуы: Қысқа тұйықталған асинхронды электр қозғалтқыш; штепсельді розетка, сымдар, электр монтаждау жұмыстарына арналған құралдар жиынтығы, слайд, бейнефильм, интерактивті тақта, тапсырмалар

Техника қауіпсіздік ережесі

Асинхронды электрқозғалт қышты қосқыш розетка көмегімен қосу

Тақырыбы:

Өткен сабақ бойынша білім алушылардың білімін тексеру

Кім жылдам?

1 - деңгей

Трансформаторға анықтама бер және оның практикада кең қолданылатын орны.

Электр энергиясын таратуда кернеуге байланысты трансформатордың неше түрі бар?

Трансформатор неше бөліктен тұрады? Магнитоөткізгіш неге керек?

Орамдардың орналасу тәртібіне қарай трансформаторлар неше түрге бөлінеді?

Орамдардың орам санына байланысты жоғарылатқыш, төмендеткіш трансформатор екенін ажырата аламыз ба?

2 - деңгей

Трансформатордың төлқұжаты дегеніміз не? Қандай өлшем бірліктері көрсетіледі?

Қай орамдағы қуатты пайдалы және пайдаланатын қуат деп бөлеміз? ПӘК қалай анықталады?

Арнайы трансформаторлардың қандай түрлерін білесің?

3 - деңгей

Трансформатордың жұмыс тәртібінің неше түрі бар? Сыналу тәжірибесінде қай режимдер қолданылады?

Үш фазалы кернеуді тасымалдау үшін қандай трансформаторлар қолданылады? Орамдары бір-бірімен қалай жалғанады, қалай белгіленеді?

Асинхронды электрлік қозғалтқыш - электр энергиясын механикалық энергияға түрлендіруге арналған электр машинасы. Айналу магниттілігі деп аталған құбылысты алғаш рет 1824 ж. француз физигі Р. Ф. Араго тәжірибе жүзінде көрсетті. Ал бұл құбылыстың ғыл. негізін 1888 ж. а Г. Феррарис (Италия) пен хорват ғалымы Н. Тесла (АҚШ) әрқайсысы өз бетінше ашты. Алғашқы үш фазалы Асинхронды электрлік қозғалтқышты 1889 ж. орыс электротехнигі М. О. Доливо-Добровольский жасады. Асинхронды электрлік қозғалтқыштың жұмыс принципі ротор мен статордың магнит өрістерінің өзара әрекетіне негізделген. Статор орамдары арқылы ток өткенде, айнымалы магнит өрісі пайда болады. Бұл өріс ротор орамында ток тудырады. Пайда болған ток айнымалы өріспен әсерлесіп, роторды ілестіре айналдырады. Оның бұрыштық айналу жылдамдығы полюстер жұбының санын ауыстырып қосу, қоректік ток жиілігін, ротор тізбегіндегі кедергіні өзгерту, сондай-ақ бірнеше машинаны тізбекке қосу арқылы реттеледі. Асинхронды электрлік қозғалтқыштың айналу бағытын статор орамасының кез келген екі фазасын ауыстырып қосу арқылы өзгертуге болады. Асинхронды электрлік қозғалтқыштың құрылымы қарапайым әрі сенімді болғандықтан электр жетегіндегі негізгі қозғалтқыш ретінде қолданылады. Оның қуаты бірнеше Вт-тан ондаған МВт-қа дейін жетеді.

Асинхронды машиналар генератор қозғалтқыш, түрлендіргіш, фазареттеуіш, тахогенератор және автоматика тетігі ретінде пайдаланылады. Асинхронды машиналардың генератор әлпіндегі. энергетикалық көрсеткіштері қозғалтқыштық әлпінде қарағанда нашар. Сондықтан асинхронды машиналар негізінен қозғалтқыш түрінде қолданылады. Электрлік қозғалтқыштардың ішінде ең көп тарағаны да осы асинхронды қозғалтқыш. Оның себебі: асинхронды қозғалтқыш басқа қозғалтқыштарға қарағанда құрылысы жағынан қарапайым, қолданымға женіл, сенімді және арзан. Ал асинхронды қозғалтқыштардың негізгі кемшілігі оның айналу жиілігін реттеудің салыстырмалы қиындығы. Дүние жүзінде өндірілетін электр энергиясының 40%-ын асинхронды қозғалтқыштар тұтынады, ал 2000 жылдарда барлық асинхронды қозғалтқыштардың қондырғылық қуаты 2 млрд. кВт шамасында болды. Асинхронды қозғалтқыштардың кернеуі стандарттық кернеулерге есептелген - 10 кВ-ке дейін, ал қуаты бірнеше ваттан мыңдаған киловатқа дейін барады. Мысалы, ең көп тараған 4А сериялы қозғалтқыштың қуаты 0. 06 кВт-тан 400 кВт- қа дейін, ал кернеуі 200 В - тен 660 В- ке дейін. Қозғалтқыштар әр түрлі жұмыстар үшін және әр түрлі ауа райының жағдайында қолданылатындықтан оларды ылғалға, ыстыққа, аязға төзімді, ал шаңнан, су тамшыларынан, газдан және бөтен заттардың ішіне түсуінен сақтау үшін қорғалған жабық тамшыдан қорғалған, қопарылыстан қорғалған етіп жасайды. Кернеудің фазаларының санына қарай асинхронды машиналар бір фазалы және үш фазалы етіп, ал ротордың конструкциясына байланысты қысқа тұйықталған және фазалы роторлы деп аталады.