ЖОЛ КОНЦЕПТІСІ

Презентация қосу

ЖОЛ
КОНЦЕПТІСІ
Орындаған: Әлімжан
А.Б.
Тексерген: Сембаева
А.Ғ.
ЖОСПАР

Глоссарий
Кіріспе
Жол концептісінің репрезенттері
Тұрақты тіркестер
Мақал-мәтелдер
Өлеңдер
Ұлағатты сөздер
«Шыңырау» повесіндегі жол концептісі
Глоссарий

Феномен - бірдеңенің мәні ашылатын
құбылыс, қай тұрғыдан да ерен, көрнекті,
өрен адам, құбылыс
Кіріспе

Қазіргі уақытқа дейін қазақ жазушыларының
шығармаларындағы дала, гүл, тау, махаббат,
шындық концептілері туралы зерттеулер
жүргізіліп келсе, жол концептісі туралы
зерттеу әлі тың тақырыптар қатарында қалып
келеді. Қазақтың қай жазушысын, қай
шығармасын алып қарасаңыз да, жол туралы
сөз қозғалмайтын шығарма жоқтың қасы
Жол концептісінің
репрезенттері
Материалдық
Ұлттық сипаты
сипаты бар ұғым

Индивуалдық Жол-мәдениет
ЖОЛ феномені
сипаты

Салт-дәстүр
Құқықық феномені
феномені
Тұрақты тіркестер

• Жолы кіші • Жол білмейді
• Жолы жіңішке • Жолда жатқан
• Жол азық жолбике
• Жол ашты • Жолда қалды
• Жолдан азды
• Жол алды
• Жол кесер
• Жол бастады • Жол тосты
• Жолын байлады • Жолы түсті
• Жол бермеді • Жолы қырсықты
• Жол ережесі • Жолы болды
Мақал-мәтелдер
жатады
• Ажалды жылан жол үстінде
• Жолаушының азығы жолында
• Қыздың жолы жіңішке
• Ауыр жол – атыңды сынайды
Ауыр іс – адамды сынайды
• Жолы болар жігіттің
Жеңгесі шығар алдынан
• Жолға шықпас бұрын,
Жолдасыңды сайла.
Үй салмас бұрын
Көршіңді ойла.
• Жол мұраты жету
Қыз мұраты кету
Өлеңдер
Жолға шықтым бір
жым-жырт түнде жалғыз
Абай Құнанбайұлы Тура жолда қайғы жоқ
Жолға шықтым бір жым-жырт
Шәкәрім Құдайбердіұлы
түнде жалғыз,
Тура жолда қайғы тұрмас,
Тастақ жол жарқырайды буға
Шат болайын, бер арақ!
амалсыз.
Қайғы, рахат бәрi бiр бәс,
Елсіз жер тұрғандай боп хаққа
Ешбiрiнде жоқ тұрақ.
мүлгіп,
Сөйлесіп ымдасқандай көкте
жұлдыз Ей, жолаушы!
Ертең біз жол жүреміз
Мешітбай Құттықов
Мұқағали Мақатаев
Ей, жолаушы, ойланыңыз енді
Жасың бар, жігіт-желең,
сіз,
шалдарың бар.
Кей істер бар қылмыстарға
Ертең біз жол жүреміз,
бергісіз.
қамданыңдар.
Қарулыдан бетер кейбір мас
Жол ұзақ, биік асу, сапар алыс,
шофер,
Жаз өтер, күз де кетер,
Қашан мерт қып кететіні
тақалар қыс.
Ұлағатты сөздер

Ақыл да ойлағанды ұнатады. Ойланып-толғанған адамға ғана
ақыл дұрыс жол көрсетеді
Бауыржан Момышұлы

Мені жолымда ұстайтын нәрсе – менің мақсаттарым
Мұхаммед Али

Ата-ананың ақылы қазулы қара жолмен тең
Дулат Бабатайұлы
«Шыңырау»
повесіндегі жол

концептісі
Бұл повесте сирек кездесетін ауыр
кәсіптің адамдары – құдықшылар
әулетінің тағдырларын алға тартады…
Бұл ауылдан шыққан Дәріжан
құдықшының да өмірі осы құдық
қазумен өтіп еді… Осы шығармасы
жолды суреттеумен басталады.
Кейіпкердің бар өмірі жол үстінде,
нәпақасын табу мақсатында алыс
шалғай жерлерге жол жүріп, елдерге
құдық қазумен байланысты екенін
көрсетіп кетеді. Жазушының өз
сөзімен айтқанда: «Еңсептің де жастық
дәурені – алыс жолда ай батқанша
жүріп-жүріп кеп, тек таң алдында ғана
бел шешпей сұлай кетіп, көз шырымын
алған суыт жүргіншінің таң
ұйқысындай тым тәтті, тым қысқа

Ұқсас жұмыстар

Абай поэзиясындағы жүрек концептісі

ТАҒДЫР КОНЦЕПТІСІ

Қазақстандағы когнитивтік лингвистиканың бағыт-бағдары концептерге талдау жасаған зерттеулердің үшінші тобы

Соғыс концепциясы

Софы Сматаевтың шығармашылығында көрініс табуы

Тіл және сөйлеу

ДОСТЫҚ КОНЦЕПТІСІ

Когнитивті лингвистиканың қазақ тіл біліміндегі көрінісі

Қазақ тіл білімінде когнитивті лингвистиканың зеріттелуі

Рафаэль Ниязбек лирикасындағы Қазақ концепциясы

Пәндер