ГАЗ ТУРБИНАЛЫҚ ОТЫНДАР




Презентация қосу
Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-технологиялық
университеті

ГАЗ ТУРБИНАЛЫҚ ОТЫНДАР. ГАЗ
ТУРБИНАЛАРЫНА АРНАЛҒАН ОТЫНДАРДЫҢ
ПАЙДАЛАНУ ҚАСИЕТТЕРІ

ОРЫНДАҒАН: ХТОВ-31 ТОБЫНЫҢ СТУДЕНТТЕРІ
ТЕКСЕРГЕН: САТАЕВА С.С
Жоспар

1) ГАЗ ТУРБИНАЛЫҚ ОТЫН, ГАЗТУРБИНАЛЫ
ҚОЗҒАЛТҚЫШТАРДЫ ҚОЛДАНУ (ГТҚ)
2) ГАЗ ТУРБИНАЛЫҚ ҚОЗҒАЛТҚЫШТЫҢ
ЖҰМЫС ІСТЕУ ПРИНЦИПІ
3) ГАЗ ТУРБИНАЛЫ ҚОЗҒАЛТҚЫШТАРҒА
ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР
4) ГАЗ ТУРБИНАЛЫҚ ОТЫННЫҢ МАРКАЛАРЫ,
ҚҰРАМЫ ЖӘНЕ ҚОЛДАНЫЛУЫ
ГАЗ ТУРБИНАЛЫҚ ОТЫН

Газ турбиналық отын көлік және стационарлық газ турбиналары үшін тағайындалған. Газ
турбиналары энергетикалық қондырғылар ретінде көлік машиналары үшін пайдаланылады:
өзен және теңіз кемелерінде, локомотивтерде, автокөлікдерде, сондай-ақ стационарлық және
жылжымалы электр станцияларында, газ және мұнай айдау станцияларында жетек сорғылар,
компрессорлар және басқа да агрегаттар ретінде қолданылады
ГАЗТУРБИНАЛЫ ҚОЗҒАЛТҚЫШТАРДЫ ҚОЛДАНУ

Газтурбиналы қозғалтқыштарды қолдану (гтқ), (мысалы, жауынгерлік және көлік машиналары) үздіксіз
кеңеюде. Газтурбиналық қозғалтқыштардың стационарлық және көліктік қондырғылар үшін қолданудағы елеулі
артықшылығы - олардың алдында басқа да энергетикалық қондырғылармен жабдықталуымен түсіндіріледі. Бұл
шағын өлшемдері бар бір блокта қуаттың бірлігіне, дизайндағы қарапайымдылығына, орнатуды және жөндеу
жұмыстарын жеңілдетуді, тез арада іске қосуға дайындықты, зауытты жылдам іске қосуды және жүктеме мен
икемділікті қамтамасыз етуде уақытты азайтуға үлкен мүмкіндік береді және т.б
Газ турбиналық қозғалтқыш үшін шаңды, қатты (оның ішінде
шымтезек және ұнтақты көмір), сұйықтық (бензиннен мазутқа дейін)
және газ тәрізді (табиғи және өнеркәсіптік газдар) отын пайдаланылуы
мүмкін. Көлік газтурбиналық қондырғылар сұйық отынмен жұмыс
істейді. Жанармайдың жануы (жылуды енгізу) арнайы жану
камераларында тұрақты қысымда орындалады. Атмосферада шығатын
газдарды салқындату нәтижесінде жылу жұмысы сұйықтықтан (жану
өнімдерінен) тұрақты қысымда ауытқиды
ГАЗ ТУРБИНАЛЫҚ ҚОЗҒАЛТҚЫШТЫҢ
ЖҰМЫС ІСТЕУ ПРИНЦИПІ

Газтурбиналық қондырғы (ГТҚ) – энергетикалық
қондырғы: бір корпуста газ турбинасының, электр
генераторының, газ-ауа трактісінің, басқару жүйесі мен
қосалқы құрылғылардың (іске қосу құрылғысы,
компрессор, жылу алмасу аппараты) конструктивті
біріктірілген жиынтығы. Жоғары температуралы газ ағыны
қуат турбинасының пышақтарына әсер етеді (момент
жасайды). Өнеркәсіптік жабдықтау үшін, желілік суды
жылыту үшін жылу алмастырғыш немесе кәдеге жарату
қазандығы арқылы жылуды пайдалану қондырғының пәк-ін
арттыруды қамтамасыз етеді
Газ турбиналық қондырғының оңтайлы жұмыс режимі жылу және электр
энергиясының біріккен генерациясы болып табылады. Энергетикадағы ГТҚ негізгі
режимде де, ең жоғары жүктемелерді де жабады. Жылу станциясының оңайлатылған
циклы 1-суретте көрсетілген

Сурет 1- Жылу станциясының оңайлатылған цикл жұмысы
Сурет 1- Жылу станциясының оңайлатылған цикл жұмысы

Газ (отын) қазандыққа кіреді, онда ол күйіп кетеді және будың ішіндегі қазандықтан
шығатын суды жылытады және бу турбинасын бұрады. Бу турбинасы генераторды
айналдырады. Генератордан біз электр қуатын аламыз, егер қажет болса, турбинадан
өнеркәсіптік мұқтаждықтарға бу (қыздыру, жылу) алынады
Ал газ-турбиналық қондырғыда газ жанып, электр энергиясын өндіретін газ
турбинасын айналдырады, ал шығатын газдар суды бу қазандығына айналдырады,
яғни. газ екі есе артық жұмыс істейді: бірінші күйіп кетеді және турбинаны бұрады,
содан кейін қазанды суды қыздырады
Газ турбиналық қозғалтқыштың қарапайым схемасы 2-суретте көрсетілген.
Компрессор 1 атмосферадан ауаға тартылады. Компрессорда ауа P1 бастапқы
қысымынан P2 соңғы қысымына дейін қысылады. Ауа жану камерасына 2 кіреді, сол
уақытта отын оған беріліп, ол жерде тұрақты қысымда жанып тұрады. Жану өнімдері
газ турбинасында кеңейеді

1 - компрессор; 2 - жану камерасы; 3 - газ турбиналары; 4 - электр генераторлық
жетегі
Сурет 6 - Қарапайым газ турбиналық
қозғалтқыштың диаграммасы
1 - компрессор; 2 - жану камерасы; 3 - газ турбиналары; 4 - электр генераторлық
жетегі
Сурет 6 - Қарапайым газ турбиналық
қозғалтқыштың диаграммасы

Турбинада дамыған энергияның бір бөлігі компрессорлық жетегіне
(қозғалтқышқа) жұмсалады, ал қалған энергия негізгі мақсатта, мысалы, электр
генератор 4 жетегінде (қозғалтқышында) пайдаланылады. Жану өнімдері
атмосферада тұрақты қысыммен салқындатылады
Газ турбиналарының отын жүйесі отын бактерінен, төмен
және жоғарғы қысымдағы сораптардан, отын
реттегіштерден, дөрекі және нәзік тазалау сүзгілерінен,
түтіктерден және форсункалардан тұрады
ГТҚ-да ауыр қалдық отындарды жану үшін арнайы жану
камералары салынады
ГТҚ-да реактивті отын және дизель отынын пайдаланады
Тұрақты және көліктік (су және теміржол көлігі) үшін
ГТҚ арзан және рұқсат етілген қалдық отынмен, атап
айтқанда, күкіртті майлардан алынған мазутты
пайдаланудың ең тиімдісі болып табылады. Кеме
қондырғыларына арналған мазутты пайдалану, сонымен
қатар, бір отынға бу беру және газ турбиналарын
пайдалану мүмкіндігін білдіреді
Газ турбиналы қозғалтқыштарға
қойылатын талаптар
Газ турбиналы қозғалтқыштың сенімді жұмыс істеуін қамтамасыз ету, тасымалдау
және сақтау үшін қалыпты жағдай жасау үшін газ турбиналық отын мынадай негізгі
талаптарға сәйкес келуі керек:
- инжекторларға отынның үздіксіз жеткізілуін қамтамасыз ету, сорғыту және
тасымалдау;
- ауаның әртүрлі ауытқу факторларында тұрақты күйде және толығымен жанып кету
қаупі бар;
- жану камерасының қабырғаларында шашатын турбинаның ағым бөлігінде және
регенераторларда үлкен кен орындарын бермеу;
- жанармай жүйесінің бөлшектерін газды турбиналарды, сорғы, тасымалдау және
сақтау құралдарын тотықсыздандыру;
- сақтау және жылыту кезінде қалдықтар мен кен орындарын құрастырмаңыз.
Газ турбиналық отынның маркалары,
құрамы және қолданылуы

Газтурбина үшін нақты отын сорты турбина мақсатына байланысты таңдалады,
олардың құрылымдары (әсіресе жану камерасысының), газдын турбинаға кірердегі
қажетті температурасына және басқа да жағдайларға байланысты
Газтурбина қондырғылар үшін мұнай отыны (МЕМСТ 10433) стационарлық газ
турбиналық булыгазды энергетикалық қондырғыларға және су көлігіндегі газ
турбиналық қондырғыларға арналған. Оларды мұнайдаң тікелей айдалған және
екіншілік процестердің дистилляттарынаң алады. Екі бренд шығарылады:
A - ең жоғары режимде жұмыс істейтін энергетикалық ГТҚ үшін;
B - кеме және басқа энергетикалық газ турбиналық қондырғылар үшін
Газ турбиналары отындарының тұтқырлығы шартты тұтқырлықпен (ШТ) өлшенеді.
Шартты тұтқырлығы 50 °C температурасында отынның А класы үшін 1,6 °ШТ
аспайды, ал Б класы үшін - 3°ШТ. 20 °C температурада тығыздық 935 кг/м 3 артық
болмауы керек.
Күкірттің мөлшері А және Б маркаларына тиісінше 2,5 және 1,8% -ға дейін рұқсат
етіледі.
Барлық брендтерге арналған күл 0.01% -дан төмен болуы керек.
Ванадийдің құрамы қалыпты түрде 0,04 және масса бойынша 0,005%, B және A
маркалары үшін сәйкес келеді.
Бұл брендтер үшін жарықтандырғыш нүктесі кемінде 65 °C және реттелетін нүкте 5 °C
жоғары емес

Ұқсас жұмыстар
Кіру орнынан жерасты канализациялық құбырға дейінгі жазықтық ара қашықтығы
ОКСИГЕНАТТАР ТАҚЫРЫП
Көліктегі сутегі
Турбиналар әсер ету принципі бойынша активті
Май присадкалары
Жылу машиналары
Жанармайдың түрлері және қасиеттері
Биомасса - энергия көзі
Дәстүрлі емес қайта өңделетін энергия көздері
Химия өнеркәсібіндегі биотехнология
Пәндер