Оксигенотерапия көрсеткіштері




Презентация қосу
СӨЖ
Тақырыбы:Оксигенотерапия.
ЖОСПАРЫ:
I.Кіріспе.
II.Негізгі бөлім.
1. Оксигенотерапия көрсеткіштері;
2. Оксигенотерапия түрлері:
3. Гипоксия және гипоксемия.
III.Қорытынды.
IV.Пайдаланылған әдебиеттер
Оксигенотерапия
• Оксигенотерапия-оттегіні емдік және профилактикалық
мақсатта қолдану.Оттегіні адам ағзасына беру арнайы аспап
және құрылғылар көмегімен жүзеге асады. Ол организмде оттегі
жетіспейтін жағдайда өте тиімді. 40—50% оттегі бар газ
қоспасын жұту қан тамырындағы қанды біршама тез толтырып
қалыпқа келтіреді. Оксигенотерапия тыныс алу жеткіліксіздігі
(жедел немесе созылмалы) және цианозбен емделушілерге
көрсетілген. Ингаляция өкпенің созылмалы обструктивті ауруы
кезінде жүзеге асырылады.
Оксигенотерапия көрсеткіштері
Оксигенотерапия тыныс алу жеткіліксіздігі (жедел немесе созылмалы) және
цианозбен емделушілерге көрсетілген. Ингаляция өкпенің созылмалы
обструктивті ауруы кезінде жүзеге асырылады. Оларды өткізу өкпенің
ісінуін, муковисцидозды, артрит пен артрозды жеңуге көмектеседі.
Оксигенотерапия жүрек демікпесін емдеуге жақсы әсер етеді. Мұндай әсер
ету әдісі декомпрессиялық ауруы бар, бас сүйек-ми жарақаттары мен көз
ауруларымен ауырған емделушілерге көрсетілген. Оттегімен ингаляция
аллергия кезінде тұншығу ұстамаларын жоюға көмектеседі. Оларды
уланғаннан кейін, мысалы, улы газбен немесе алкогольмен және т.б.
емделетін пациенттерге жүргізеді.
Оксигенотерапия
– Емдік немесе профилактикалық мақсатта оттегіні қолдану.
Оксигенотерапия үшін
көрсеткіштер:
гипоксия;
интоксикация;
жүрек-өкпе патологиясы;
Операциядан кейінгі кезең.

Оттегі 40-60% концентрациясындағы оттегі-ауа қоспасы
түрінде қолданылады (бұған-тұншықтырғыш газбен улану –
концентрациясы 90-95%). Оттегі тек ылғалданған түрде ғана
қолданылады, оны дистилденген су арқылы өткізеді (өкпенің
ісінуі кезінде 96% этил спирті - пеногаситель ретінде
қолданылады).
Оксигенотерапия түрлері:
Ингаляциялық-тыныс алу жолдары арқылы:

оттегі маскасының көмегімен;

мұрын катетері немесе мұрын
канюлі арқылы;

интубациялық түтік арқылы;

трахеостомиялық түтік
арқылы;
Ингаляциялық-тыныс алу жолдары арқылы:
Оттегі жастығының көмегімен;

Оттегі шатырының көмегімен (сирек-
балаларда);

Емнің ингаляциялық әдісі тыныс алу
мүшелерінің көптеген ауруларында
көрсетілген:

Әртүрлі этиологиядағы тыныс алу
жолдарының жіті инфекциялары және
олардың асқынулары (ларинготрахеит, ринит,
синусит, бронхит, пневмония);

Өкпе жүйесінің созылмалы ауруларының
асқынуы;

Туберкулез.
Ингаляциялық емес--тыныс алу жолдарын соқпай:
• Энтеральды-оттекті коктейль
арқылы;
• Жара арнасына парентеральды-
инъекция арқылы;
• Сыртқы-оттегі ваннасы, барокамера
арқылы (гипербариялық
оксигенация).
Стационарда оттегі беру жүзеге
асырылады:
Орталықтандырылған
(пациенттің төсегіне тартылған
тіршілікті қамтамасыз етудің
бірыңғай жүйесі арқылы).

Орталықтандырылмаған
(оттегі баллонынан немесе
жастықтың көмегімен).
Оксигенотерапия процедурасының көрсеткіштері:
теңіз деңгейінен 4000 м биіктікте болатын жағдайларға
адамдардың бейімделуі;
жүрек-қантамыр және тыныс алу жүйелері ауруларының дамуы
салдарынан пайда болған гипоксия;
химиотерапиядан кейінгі оңалту;
көміртегі тотығымен қатты уланған жағдайда;
аш ішекте хирургиялық манипуляциядан кейін пайда болған
метеоризм кезінде.
Оксигенотерапия қарсы көрсеткіштері:
Емделушіде гиповентиляция және гиперкапния болған кезде
емшараны орындауға тыйым салынады. Бұл жай-күй өкпе
жұмысында бұзылулар салдарынан дамиды, соның есебінен
қандағы көмірқышқыл газының көрсеткіші тез өседі. Егер бұл
жағдайда оксигенотерапия қолданылса, мидың ісінуі дамуы
мүмкін, бұл өліммен аяқталу ықтималдығын арттырады. Жиі
емделушілер оттегімен қанығу сезімін шатастырады. Сондықтан
процедураларды мамандардың бақылауымен жүргізу керек.
Оксигенотерапия кезінде оттегі тәуелділік тудырмайды, жанама
әсерлерді тудырмайды, ең бастысы – оны мақсаты бойынша
пайдалану.
Оксигенотерапия іс жүзінде асқынулар бермейді.Дегенмен, кейбір
адамдар сеанстан кейін кейбір кемшіліктерін сезінеді. Олар жиі бас
ауруы, дененің белгілі бір бөліктерін (тырнақтар, еріндер және т.б.)
сіңіруге шағымданады. Емделушілерде шамадан тыс ұйқышылдық
пайда болуы мүмкін, есінен шатасуы мүмкін, тыныс алу
проблемалары байқалады (ол үзік, баяу, қиын болады).
Оксигенотерапия ағза үшін өте пайдалы және тиімді. Осыған қарамастан,
бұл әдістемеде бірқатар қарсы көрсетілімдер бар. Процедура өкпе
жұмысында елеулі бұзушылықтары бар адамдарға жүргізілмейді. Бұл өте
маңызды болып табылады. Егер науқас адам ағзасын оттегімен сіңірсе, ол
өкпенің ісінуіне және соның салдарынан өлімге әкелуі мүмкін.
Оксигенотерапия пациентті мұқият тексергеннен кейін ғана
тағайындалады.Бұл әдістеме күшті есірткілік масаң күйдегі адамдарға,
психотроптық препараттармен артық дозаланғанда қатаң тыйым салынған.
Мұндай жағдайлар өкпенің желдету қызметінің күрт төмендеуімен жүреді.
Терапия орталық жүйке жүйесінің жұмысына теріс әсер ететін мидың
елеулі патологиясы бар адамдарға жүргізілмейді. Ол әртүрлі хирургиялық
араласуларда терең наркоз жағдайында болатын емделушілерге тыйым
салынады.
Белгілі бір уақытта жансыз болған адамдарды емдеу үшін оттегіні
пайдалану өте қауіпті. Мұны түсіндіру жеткілікті. Өкпені желдетуді
ынталандыратын жалғыз тітіркендіргіш-қандағы оттегі тапшылығы. Егер
денеге осы элементті енгізуді бастаса, реакция дереу болады. Терінің
жағдайы жақсарады, көк ісіну, бозару жоғалады. Бұл ретте өкпеде ісіну
дамиды, егер алғашқы көмек көрсетпесе, онда мұндай жағдай ауыр
зардаптарға әкеледі.
Гипоксия
Гипоксия – жасушалардың оттегі жетіспеушілігінен
туатын ұлпалардың декструктивтік өзгерістеріне әкелетін
патологиялық процесс. Оттегінің ұлпаларға
тасымалдануының бұзылуында және тыныс алу
жүйесінің клеткаларының оттегін шығаруы бұзылуында
пайда болады. Ұйқы кезіндегі функциональды салмақ
интенсивті жұмыс істеп тұрған ағзалардың
орташа гипоксия дамуы мүмкін.
Гипоксия белгілері:
Диспноэ;
Тахипноэ;
Ентігу;
Тұншығу;
қан қысымының төмендеуі;
Аритмия;
бас ауру.
Гипоксемия
Гипоксемия — бұл қандағы оттегінің жеткіліксіз
болуымен сипатталатын патологиялық жағдай. Осының
салдарынан ағзаның тіндері мен жасушаларында барлық
алмасу процестері баяулайды, өйткені оттегі кез келген
тотығу-қалпына келтіру реакциясы үшін қажет.
Гипоксемия симптомдары оттегінің жетіспеушілігін ғана
емес, кейбір органдар мен жүйелердің жұмысындағы
елеулі бұзылуларды да көрсете алады.
Оттегіні беру кезінде байқалатын асқынулар 50%
концентрациялық оттегімен 24-28 сағат бойы тыныс алу өкпе
ұлпасының жарақаттарына немесе оксигенотерапия әдістері:
Ингаляциялық оттегіні тыныс жолдары арқылы енгізу:
Мұрын катетері арқылы;
Мұрын канюлясы арқылы;
Оттегі бетпердесі арқылы;
Оттегі палаткасы арқылы;
Трахеостомиялық түтікше арқылы;
Интубациялық түтікше арқылы.
Жиі мұрын катетері арқылы оттегі беру
қолданылады.Артықшылығы:емделушіде
сөйлеу,жөтелу,ішу,тамақ қабылдау мүмкіндіктері
сақталады.Кемшілігі.ауа құрамындағы оттегінің төмен(30-
40%) концентрациясы,мұрын шырышты қабықтарының
құрғауы тітіркенуі.
Қорытынды:
Оксигенотерапия-ауаның жетіспеушілігінен (гипоксия) зардап шегетін
адамдарды оттегімен емдеу.
Оксигенотерапия пациентті мұқият тексергеннен кейін ғана
тағайындалады.Бұл әдістеме күшті есірткілік масаң күйдегі адамдарға,
психотроптық препараттармен артық дозаланғанда қатаң тыйым
салынған. Мұндай жағдайлар өкпенің желдету қызметінің күрт
төмендеуімен жүреді. Терапия орталық жүйке жүйесінің жұмысына
теріс әсер ететін мидың елеулі патологиясы бар адамдарға
жүргізілмейді. Ол әртүрлі хирургиялық араласуларда терең наркоз
жағдайында болатын емделушілерге тыйым салынады.
Оттегіні тек қана ылғалданған түрінде қолданады,ол үшін оны
дистилденген су немесе этил спиртінен өткізеді. 96% этил спирті және
антифомсиланның 10% спиртті ерітіндісін көбікті басатын ерітінді
ретінде кептіру мақсатында (мысалы өкпенің ісігінде)қолданады.
Емдік мекемелерде оксигенотерапия оттегі баллондары немесе палатада
орталықтанған әдіспен оттегіеі берумен жүргізіледі.
Пайдаланған әдебиеттер.
1)Д.Ж.Тайжанова “ішкі аурулар”;
2)Р.С.Досмағамбетова “ішкі аурулар”;
3)Қ.А.Жаманқұлов “ішкі аурулар”;
4) Муратбекова С.Қ. «Мейірбике ісі негіздері» Көкшетау
2008 жыл;
5) Мухина С.А., Тарновская И.И., «Теоретические основы
сестринского дела» М,. 2008 жыл.

Ұқсас жұмыстар
Оксигенотерапия туралы түсінік
Өкпеден қан ағу
Тыныс алу Созылмалы оттегі
ОТТЕГІ ЖАСТЫҚШАСЫНАН ЫЛҒАЛДАТЫЛҒАН ОТТЕГІН БЕРУ
Миокард инфарктінің клиникасы
Жедел коронарлық синдром
Жедел жәрдем шаралары
Потенциалды диабет
Жылқының энцефалитін балау және індетке қарсы шаралар
Жалпы доза
Пәндер