Аммалық - селитті жарылғыш заттар




Презентация қосу
ҚР-да қолданылатын негізгі
аммалық - селитті ЖЗ.
Аммониттер, аммоналдар,
АС-8, АС-6 түйіршіктері
және т.б Мамандығы: Тау-кен ісі
Тобы: ГДК 201-202
Орындаған: Тобаниязов Т.Ж.,
Сағынов А.Н.,
Таймуханбетов А.С.
Тексерген: Қуантай А.С
Жоспар:
1. Аммониттер
2. Аммалық-селитті жарылғыш заттар
3. Аммоналдар
4. АС-8 және АС-6
Аммонит - бұл өндірістік аралас жарылғыш заттардың бір түрі.
Әдетте, бұл бір ұнтақ қоспасы болып табылады аммоний
нитратының бар тринитротолуоле (кем жиі hexogen,
dinitronaphthalene және коммерциялық емес жарылғыш жанғыш
құрамдас (және т.б. шымтезек, ағаш ұны, индустриялық мұнай,)).
Отқа төзімді заттар (мысалы, натрий хлориді) қауіпсіз
аммониттерге қосылады . Аммониттерге жарылғыш заттар -
аммоналдар (NH 4 NO 3 қоспасы және ұнтақ немесе ұнтақ
түріндегі металл алюминий қоспасы) жатады.
TNT құрамы салмақ бойынша 10% -дан 50% -ға дейін өзгеруі
мүмкін. Тротил нитраттың детонациялық қасиеттерін
жақсартады және қоспаның жарылу қабілетін арттырады.
Аммониттер ұнтақталған компоненттерді қарапайым араластыру
жолымен, ал өнеркәсіпте балқыту және түйіршіктеу жолымен
өндіріледі.

КСРО мен Ресей Федерациясында ең көп таралған бренд ГОСТ
21984-76 сәйкес «Аммонит No6-ЖВ» болып табылады.
Құрылым: су өткізбейтін аммиак селитрасы 79 ± 1,5% TNT
(немесе гранулотол) 21 ± 1,5%
1915 жылы алғашқы рет 1-ші дүниежүзілік соғысында Британ
армиясы арзан қопарғыш зат ретінде қолданған. Британ
аммоналының құрамында: 65% аммиак селитрасы, 15% тротил,
17% алюминия и 3% ағаш көмір болған. Қазіргі таңда
өнеркәсіптік мақсаттарында динамит орнына қолданады.
\Құрамында аммоний селитрасы (80-90%), алюминий ұнтағы 5-
10%), көмір, парафин т.б. қосылыстар (3-5%) бар.
Аммиакты селитра NН4NО3— ақ кристалл ұнтақ;
заводтарда синтетикалық жолмен алынады, өте гигроскопты
және суда тез ериді. Жеке кристаллдардың тығыздығы 1,7
кг/текше дм. -16 және +32°С температурада аммиакты
селитра қайта кристаллданады, ол кезде бірігу де жүреді.
Ұзақ сақтау кезінде, әсіресе ылғал ауысымында аммиакты
селитраның нығыздалуы болады. Аммиакты селитра тау-кен
ісінде қолданылатын ЖЗ негізгі компонентіне кіреді. Ол
сутегі тасымалдаушы ғана емес, жарылғыш зат болып та
табылады.
Аммиакты селитраның детонация жылдамдығы 1,5—3 км/с.
Оны аралық детонатор- аммонит массасының зарядымен
инициирлейді, аммиакты селитра зарядының 5—20%
массасына тең. Аммиакты селитра жарылыс кезінде көп газ
тәріздес заттар мен аз жылу бөлуіне қарамастан, ол
жарылыстың төмен температурасына ие және
сақтандырғыш ЖЗ басты компоненті болып табылады.
Гигроскоптығы мен нығыздылығын төмендету үшін оны
гидрофобты қоспамен – темір тотығымен (ЖВ
маркалыселитра) өңдегенде және т.б., сонымен қатар
түйіршіктейді.
Аммиакты-селитралы өнеркәсіптің жарылғыш заттары ЖЗ
өнеркәсібінің ішінде аммиакты селитраның басқа
жарылғыш және жарылғыш емес заттармен механикалық
қоспаны өз алдына ұсынатын аммиакты – селитралы ЖЗ кең
қолданысқа ие болды. Тау – кен ісінде қолданылатын
аммиакты – селитралы ЖЗ-дың көбі селитраның тротилмен
қоспасы болып табылады. Бұл қоспалар ұнтақ тәрізді болса,
бір қоспа құрамының екіншісінен ерекшеленетін аммонит
нөмір немесе индекс қосылған деп аталады. Қоспаның аз
бөлігі оның құрамына кіретін компоненттерін көрсететін
басқа атқа ие (мысалы, аммонал, динафталит). Аммиакты
селитра және тротилқоспасы түйіршіктелген түрде –
аммониттер микротүйіршікті деп аталады.
Аммиакты селитра және жанғыш қосылыс қоспасы
түйіршіктелген түрде – аммониттер түйіршікті деп аталады.
(мысалы, алюминьді опа, минералды май). Аммониттердің
отқа, үйкелу және соққыға сезімталды аз (соққыға
сезімталдығы шамамен 100см). Бризантты тәрізді
аммониттердің детонация жылдамдығы оның құрамына ғана
емес сонымен қатар дайындау тәсіліне де байланысты және
тербелісі шамамен 2,4—5,1 км/с тең. Газ тәрізді өнімдердің
жарылыс көлемі 600—1000 дм3/кг, жарылыс жылуы 600-1300
ккал/кг, жарылыс температурасы 1400-2650 ºС.
Аммониттердің қасиеті аммониттегі 50% - дан көп аммиакты
селитраның бастапқы қалпының қасиетімен анықталады.
Өнімдегі жоғары ылғалдылықты аммониттерді жару кезінде
көптеген улы газдар пайда болады (көміртек қышқылы, азот
қышқылы), толық емес жарылыстар да болуы мүмкін. Ашық
кен игеруге қолданатын аммониттер үшін Біріңғай қауіпсіздік
ережесі бойынша ылғалдылық 1,5% - дан көп емес, ал жер
астында 1,5% - дан көп емес, зауыттан шыққан кездегі
аммониттердің ылғалдылығы 0,5 и 0,2%-дан аспаған кезде
жіберіледі. Гидрожинақтардың азаюы үшін аммониттердің
кейбір түрлері гидрофобты заттармен өңделген, суға төзімді
селитра негізінде дайындалған. Мұндай аммонит С (суға
төзімді) индексіне ие болады. Аммиакты селитра қасиетіне
тәуелді аммониттің екінші кемшілігі оның басылуға және
бірігуге бейімделуі болып табылады.
КСРО-да Аммоналдың екі түрі шығарылатын:
Аммонал (ГОСТ 21984) - сұр түсті ұнтақ, аз сусымалды,
суға төзімді, сақтағанды тұрақты. Құрамы: аммиак
селитрасы ЖВ - 80,5 %, тротил — 15 %, алюминий ұнтағы
— 4,5 %. Оқтарды жасауға қолданатын.
Аммонал тасты №3 - сұр түсті ұнтақ. Ең күшті қопарғыш
заттың бірі. Жоғары суға төзімділік, сақтағанда тұрақты,
детонациялық мүмкіндігі өте жақсы. Құрамы: аммиак
селитрасы ЖВ – 72 %, тротил — 16 %, гексоген — 1,5 %,
алюминий ұнтағы — 8 %.
Негізгі физика-химиялық қасиеттері және
қопарғыш көрсеткіштері

Детонация жылдамдығы - 3500 - 4500 м/с
Фугастығы - 480 - 550 см³
Уақтағыштығы - 13-16 мм
Үйкеліске тұрақтылығының төменгі көрсеткіші -
5700 кгс/см²-дан жоғары
Тротил эквиваленті - 0,7
АС-8 барлық климаттық аймақтарда құрғақ
скважиналарды, ұңғымаларды және камераларды қолмен
және механикаландырылған жүктеумен жару
жұмыстарына арналған.
AС-6 жүйесі үш деңгейлі құрылымға ие. Бірінші деңгей
өнімділігі жоғары процессорлардан, жедел жадының
блоктарынан және осы құрылғыларды бір кешенге
біріктіруге арналған құралдардан тұрады. Осы топқа
кіретін құрылғылар бір-бірімен ең жылдам арнаны (1
деңгейлі канал) пайдаланып байланысады. Орталық
кешенге ақпарат дайындау екінші деңгейдегі АС-6-ның
негізгі міндеті болып табылады, ол сыртқы сақтау
құрылғыларының, енгізу-шығару құрылғыларының,
байланыс каналдары мен бейнелеу құралдарының
орталық кешеніне қосылуды қамтамасыз ететін
аппараттық-бағдарламалық кешен.
Назарыңызға рахмет!

Ұқсас жұмыстар
Өртке қарсы алдын ала шаралары
ЖАРЫЛЫС ТЕОРИЯСЫ
Жарылғыш заттар
Бұрғылау жару жұмыстарының есептеу паспорты
Қауіпті жүк түрлері
ҰҢҒЫМАЛАРДЫ ЗЕРТТЕУ ЖҰМЫСТАРЫ
Қауіп жүк тасымалдауға қойылатын талаптар
Қауіптілігі жоғары техникалық процестер
Операция арасындағы қойма және аралық қойма
БЕЙОРГАНИКАЛЫҚ ҚОСЫЛЫСТАР. ҚЫШҚЫЛДАР
Пәндер