Зәрдегі эритроциттер

Презентация қосу

ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігі
Қазақ Ұлттық Аграрлық Зерттеу
Университеті
Ветеринария Факультеті
Клиникалық ветеринариялық медицина
кафедрасы

Несептің біріккен шөгінділерін микроскоппен
зерттеу және олардың
классификациясы,диагностикалық маңызы

Қабылдаған:Кульдеев А.И.
Орындаған:Бакрамбек Аружан
Вм-303
Жоспары

Кіріспе
1.1Несепті зерттеу
Негізгі бөлім
2.1 Несеп микроскопиясы
2.2 Несепті зерттеу классификациясы
2.3 Диагностикалық маңызы
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Бақылау сұрақтары
Сабақтың мақсаты

Ауру және сау малдардың несеп жүйесін зерттеудің
диагностикалық маңызын түсіну.
Несепті микроскоппен зерттеу кезіндегі жаңа
тәсілдерді үйрену,олардың
классификациясы,диагностикалық маңызын меңгеру
Несепті зерттеу

Жануарлардағы зәрді зерттеу-бұл үй
жануарларының жалпы денсаулығын,
әсіресе зәр шығару органдарының
жұмысына жауап беретін мүшелерді
анықтаудың тиімді әдісі. Жалпы зәр
анализі-бұл зәрдің физикалық, химиялық,
кейбір биохимиялық қасиеттерін,
сонымен қатар оның тұнбасын зерттеуді
қамтитын зертханалық әдіс.

.. Жалпы
Жалпы зәр
зәр анализі
анализі жалпы
жалпы клиникалық
клиникалық анализге
анализге жатады.
жатады. Бұл
Бұл науқаста
науқаста MVS
MVS
патологиясы
патологиясы күдік
күдік туындаған
туындаған кезде
кезде ғана
ғана емес,
емес, сонымен
сонымен қатар
қатар басқа
басқа жүйелер
жүйелер
мен
мен органдардың
органдардың ауруларын
ауруларын бастапқы
бастапқы диагностикалауда
диагностикалауда дада қажет
қажет болуы
болуы
мүмкін.
мүмкін. Жалпы
Жалпы клиникалық
клиникалық зәр
зәр анализі
анализі бірқатар
бірқатар жасырын
жасырын ауруларды
ауруларды
анықтауға,
анықтауға, кейінгі
кейінгі диагностикалық
диагностикалық шараларды
шараларды түзетуге,
түзетуге, сонымен
сонымен қатар
қатар
емдеудің
емдеудің тиімділігін
тиімділігін бағалауға
бағалауға мүмкіндік
мүмкіндік береді.
береді.
Несеп микроскопиясы
Несеп тұнбасын микроскопиялық зерттеу (тұнба микроскопиясы) -
Жалпы клиникалық зерттеудің ажырамас және маңызды бөлігі.
Органикалық және бейорганикалық зәр шөгінділерінің
элементтері бар. Органикалық шөгінділердің негізгі элементтеріне
эритроциттер, лейкоциттер, эпителий және цилиндрлер жатады;
Бейорганикалық шөгінділерге- кристалды және аморфты тұздар
жатады.

Несеп микроскопиясы эритроцитурияны гемо,- миоглобинуриядан
ажыратуға көмектеседі. Гематурия – бүйрек ауруларына тән жиі
симптом, көптеген қатерлі (гломерулонефрит) және қатерсіз
(балалар гематуриясы) ауруларда кездеседі. Қалыпты жағдайда
зәрде эритроциттер жоқ немесе саны көру аймағында 3-5 аспауы
қажет. Зерттеу микроскопты қолдана отырып, жергілікті препаратта
визуалды түрде жүргізіледі. Визуалды микроскопиялық зерттеуден
басқа, автоматты және жартылай автоматты анализаторлардың
көмегімен зерттеу қолданылады.
Эпителий жасушалары

Бүйрек
Бүйрек эпителийі
эпителийі (зәр
(зәр шығару
шығару түтіктерінің
түтіктерінің эпителийі)
эпителийі) сәл
сәл үлкенірек
үлкенірек
лейкоциттердің
лейкоциттердің тұрақты
тұрақты емес
емес дөңгелек
дөңгелек және
және көпбұрышты
көпбұрышты пішіні;
пішіні; боялған
боялған зәр
зәр
пигменттері
пигменттері сарғыш
сарғыш түсті.
түсті. Ядро
Ядро барлық
барлық мөлшеріне
мөлшеріне қатысты
қатысты жасушалары
жасушалары
үлкен,
үлкен, дөңгелек;
дөңгелек; жасушалар
жасушалар кубқа
кубқа (цилиндр
(цилиндр тәрізді)
тәрізді) жатады).
жатады). Бүйрек
Бүйрек
эпителийіне
эпителийіне ақуыз
ақуыз (түйіршікті)
(түйіршікті) оңай
оңай түседі)немесе
түседі)немесе майлы
майлы (липоидты)
(липоидты)
дистрофия.
дистрофия. Жасуша
Жасуша дәрілерінде
дәрілерінде олар
олар топтарда,
топтарда, тізбектерде
тізбектерде орналасқан.
орналасқан.
Патология:
Патология: сау
сау жануарлардың
жануарлардың зәрінде
зәрінде жоқ.
жоқ. Ауру
Ауру болған
болған кезде
кезде пайда
пайда
болады,бүйрек
болады,бүйрек зақымданулары
зақымданулары (нефрит,
(нефрит, амилоидты-липоидты
амилоидты-липоидты нефроз,
нефроз,
некронефроз);интоксикация.
некронефроз);интоксикация.
Эритроциттер
Тәулігіне несеппен 2 млн. эритроцит
бөлінеді, бұл несеп тұнбасын зерттеу
кезінде әйелдер үшін көру аймағында
нормада 0-3 эритроцитті және ерлерде көру
аймағында 0-1 эритроцитті құрайды.
Гематурия-бұл зәрдегі эритроциттердің
көрсетілген мәндерден жоғары
жоғарылауы. Макрогематурия (зәрдің түсі
өзгереді) және микрогематурия бөлінеді
(зәрдің түсі өзгермейді, эритроциттер тек
микроскопиямен анықталады).Зәр шығару
процесінде эритроциттер өзгермеуі мүмкін
(құрамында гемоглобин бар) және өзгеруі
мүмкін (гемоглобин жоқ, сілтіленген).
Жаңа, өзгермеген эритроциттер зәр шығару
жолдарының зақымдалуына тән (цистит,
уретрит, тастан өту).
Эритроциттер

Зәрде сілтіленген эритроциттердің
пайда болуы үлкен диагностикалық
мәнге ие, өйткені олар көбінесе
бүйрек тектес және гломерулонефрит,
туберкулез және басқа бүйрек
ауруларында кездеседі. Гематурияның
көзін анықтау үшін үш қабатты
сынама қолданылады. Уретрадан қан
кету кезінде гематурия бірінші
порцияда (өзгермеген эритроциттер),
қуықтан – соңғы порцияда (өзгермеген
эритроциттер) болады. Қан кетудің
басқа көздерінде эритроциттер барлық
үш порцияда (шаймаланған
эритроциттер) біркелкі бөлінеді.
Лейкоциттер

Дені сау организм зәріндегі лейкоциттер аз мөлшерде болады.
Лейкоциттер санының көбеюі (лейкоцитурия, пиурия)
бактериуриямен және клиникалық белгілердің болуымен бірге
бүйректе немесе зәр шығару жолында инфекциялық табиғаттың
қабынуын көрсетеді.
Цилиндрлер

Цилиндр-бұл бүйрек түтіктерінің люменіне оралған ақуыз және
оның матрицасының құрамына түтіктердің люменінің кез-келген
құрамы кіреді. Цилиндрлер түтіктердің өздері түрінде болады
(цилиндр пішінді құйма). Әдетте, жалпы талдау үшін алынған зәр
сынамасында цилиндрлер жоқ. Цилиндрлердің пайда болуы
(цилиндрурия) бүйрек зақымдануының симптомы болып
табылады.
Цилиндрлер

Цилиндрлер бөлінеді:
гиалинді (эритроциттер, лейкоциттер, бүйрек
эпителий жасушалары, аморфты түйіршікті
массалар салынған)
;дәнді воск тәрізді;
пигментті;
эпителий;
Эритроциттер
;лейкоциттік;
майлы.
Диагностикалық маңызы
Несеп тұнбасы суспензияланған қатты бөлшектерден тұрады: жасушалар, ақуыз цилиндрлері, кристалдар
немесе химиялық заттардың аморфты шөгінділері.Зәрдегі эпителий жасушалары. Несеп-жыныс жүйесінің
төменгі бөліктеріне тән жалпақ эпителий жасушалары сау адамдардың зәрінде кездеседі. Зәр шығару
жолдарының инфекциясы кезінде жалпақ эпителийдің мөлшері артады. Өтпелі эпителий жасушаларының
көбеюі цистит, пиелонефрит, бүйрек тас ауруы кезінде байқалуы мүмкін. Несепте бүйрек эпителийінің болуы
бүйрек паренхимасының зақымдануын көрсетеді (гломерулонефрит, пиелонефрит, кейбір жұқпалы аурулар,
интоксикация, қан айналымы бұзылыстарында байқалады).Зәрдегі лейкоциттер. Зәрдегі лейкоциттердің көбеюі
(лейкоцитурия) - бүйректің және/немесе зәр шығару жолдарының төменгі бөлігінің қабынуының белгісі. Зәрдегі
лейкоциттердің саны өте көп болған кезде ірің (пиурия) анықталады. Несепте лейкоциттердің болуы
вульвовагинит кезінде сыртқы жыныс мүшелерінен секрециялардың қосылуымен немесе несеп жинау кезінде
сыртқы жыныс мүшелерінің жеткілікті мұқият болмауымен байланысты болуы мүмкін.Зәрдегі эритроциттер.
Гематурия зәр шығару жүйесінің кез-келген бөлігінен қан кетуіне байланысты болуы мүмкін. Зәрдегі
эритроциттердің көбеюінің негізгі себебі-бүйрек немесе урологиялық аурулар және геморрагиялық диатез.
Несепте эритроциттердің болуы етеккір кезінде сыртқы жыныс мүшелерінен қан кету қоспасына байланысты
болуы мүмкін және т. б.Зәрдегі цилиндрлер. Цилиндрлер-ақуыздан немесе жасушалардан тұратын цилиндр
тәрізді шөгінді элементтер (бүйрек түтікшелерінің өзіндік касталары). Цилиндрлерде әртүрлі қосындылар болуы
мүмкін (гемоглобин, билирубин, пигменттер, сульфаниламидтер). Құрамы мен сыртқы түрі бойынша
цилиндрлердің бірнеше түрі бөлінеді (гиалинді, түйіршікті, эритроциттер, балауыз және т.б.). Кейде гиалинді
цилиндрлер сау адамдарда кездеседі. Түйіршікті цилиндрлер түтікшелі эпителий жасушаларының бұзылуы
нәтижесінде пайда болады. Олардың болуы бүйрек патологиясын көрсетуі мүмкін. Балауыз цилиндрлері
тығыздалған гиалинді және түйіршікті цилиндрлерден түзіледі. Эритроциттік цилиндрлер эритроциттердің
гиалинді цилиндрлеріне, лейкоциттерге - лейкоциттерге қабаттау кезінде түзіледі.Зәрдегі бактериялар.
Бактериялардың шығарылуы зәр шығару жүйесінің инфекциясын көрсетеді.Ашытқы саңырауқұлақтары. Candida
тектес ашытқыны анықтау көбінесе иррационалды антибиотикалық терапия нәтижесінде пайда болатын
кандидозды көрсетеді.
Қорытынды

Зәр шөгінділерінің микроскопиясы-бұл несептегі ерімейтін
қосылыстардың (органикалық және бейорганикалық) сапалық және
сандық анықтамасы. Зерттеуге қол жетімді көрсеткіштер метаболизмге,
сондай-ақ инфекциялық және қабыну процестеріне қатысты қосымша
ақпарат алуға мүмкіндік береді.Денені кешенді тексеру үшін.Бүйрек және
зәр шығару жолдарының ауруларын диагностикалау және
дифференциалды диагностикалау үшін.Зәр шығару органдарының
ауруларын емдеудің тиімділігін бағалау.Зат алмасу ауруларын, су-
электролит балансының бұзылуын диагностикалау үшін.Асқазан-ішек
жолдарының ауруларын диагностикалау үшін.Жұқпалы және қабыну
ауруларын диагностикалау үшін.Хирургиялық және/немесе терапиялық
емдеу кезінде пациенттің клиникалық жағдайын бағалау және бақылау
үшін.
Бақылау сұрақтары

1 Жалпы зәр анализі дегеніміз?
2 Несеп микроскопиясы
3 Несеп микроскопиясы каншаға бөлінеді?
4 Организмде қандай аурулар пайда болғанда
эпителиальды жасушалар көбейіп кетеді?
5 Тәулігіне несеппен бөлінетін эритроциттер саны?
6 Лейкоциттер санының көбеюі
7 Зәрдегі тұнбаларды ата
Пайдаланылған әдебиеттер

Смирнов А.М. И др. “Клиническая диагностикавнутренних
незаразных болезней животных”1988 М.А.Молдағұлов ,
Ө.К.Есқожаев т.б. “Жануарларішкі аурулары” Алматы ,2009

Ұқсас жұмыстар

ЗӘРДЕГІ ҚАНТТЫҢ МӨЛШЕРІН АНЫҚТАУ

Қанның қызметі

Бүйрек тас ауруы

Билирубин алмасуының бұзылыстары. Сары аурулардың түрлері және диагностикасының түрлері. Нәрестелердің физиологиялық сарыауруы

Ісіну синдромы

Бүйрек туберкулезі

Тура емес гемаглютинация реакциясы. Тәжірибелік ветеринарияда қолданылуы

ГЕМОЛИЗДІК АНЕМИЯЛАР

Қанды зерттеу әдістері

Қанның пішіндік элементтері

Пәндер