Плазманың құрамы

Қанның қорғаныштық қызметі. Гемостаз.

Орындаған :

Топ : 227 ом

Тексерген :

Қан, лимфа, ұлпааралық сұйықтық организмнің ішкі ортасын құрайды. Ішкі ортаның құрамы және қасиеттері тұрақты болады. Ішкі ортаның тұрақтылығын гомеостаз (У. Кэннон), ал оны қамтамасыз ететін механизмдерді гомеокинез дейді.

Гомеостазға: изоиония, изоосмия, изогидрия (рН), изоволемия, изотермия т. б. жатады.

60%

40%

Қанның ақ түйіршіктері- лейкоциттер

ядросы бар және белсенді амеба тәрізді қозғалатын түссіз қан жасушалар.

Эритроциттер - ядросы жоқ. Олардың орташа

d - 7, 2 - 7, 5мкм - құрамында қызыл түсті беретін гемоглобин нәруызы бар

Тромбоциттер немесе қан пластинкалары - қанның ең кішкентай, түссіз, ядросыз формалық элементтері. Олар сүйек кемігінде түзіледі, мөлшері 2 - 4 мкм, дұрыс емес дөңгелек пішінді.

Эритроциттер - қанның қызыл түсті жасушасы

Қанның басқа жасушаларына қарағанда салмақты болғандықтан, ыдыстың түбіне тұнады.

Жаңа түзілген кезде ғана ядросы болатын, толық қалыптасқан кезде жойылып кететін, митохондриясы жоқ қан жасушасы. (сүтқоректі жануарлардан басқа жануарлардың эритроцитінде ядро болады)

Екі жағы ойыс табақша тәрізді.

Қанның 1 мм3 4-5млн. эритроцит болады.

Өздігінен қозғалмайды, тек қан ағынымен ағады.

Тіршілік ұзақтығы 120-127 тәулік. Көкбауыр мен бауырда жойылып, сүйек кемігінде түзіледі.

ТРОМБОЦИТТЕР

Тромбоциттер - қанды ұйытушы жасушалар. Домалақ сопақ пішінді, түссіз ядросыз.

Тіршілік ұзақтығы 7 күн.

Сүйек кемігінің майында жасалады. 1мм3 қанда 180-350 мың тромбоцит болады

ҚАННЫҢ ФОРМАЛЫ ЭЛЕМЕНТТЕРІНІҢ ТҮЗІЛЕТІН ОРНЫ

Қан плазмасы

Плазманың құрамы:

90-91% -су;

7-8%- нәруыз;

0, 2 %- глюкоза;

0, 7-0, 8 %- май;

0, 9 %- тұздар;

Бұдан басқа ферменттер, сүт қышқылы, гормондар болады.

Плазманың электролитті құрамы: катиондар К+, Са+, Мg2+, Na+ . Аниондар Cl-, HCO3-, HPO42-, SO4 . Электролиттер қанның осмостық қысымын реттейді, буферлі ортаны қалыптастырады.

Қанның рН-ның тұрақтылығы рН 7, 3-7, 4

Қан сарысуы- қанның сарғыштау түсті сұйық бөлімі

Қанның қызметінің бірі қорғаныс қызметі болып табылады. Қанның қорғаныс қызметін - лейкоциттер атқарады, - осы қызметіне қанның ұюы - гемостаз жатады.

Лейкоциттер - қанның ақ жасушалары. Қандағы мөлшері 4-8, 8х109/л.

Лейкоциттер санының артуы лейкоцитоз, азаюы лейкоцитопения деп аталады.

Лейкоцитоз, лейкоцитопения

Физиологиялық

Патологиялық

Абсолюттік

Салыстырмалы

Абсолюттік

Салыстырмалы

Лейкоциттердің жеке түрлерінің олардың жалпы санынан пайыздық мөлшері лейкоциттік формула немесе лейкограмма деп аталады

Гранулоциттер

Агранулоциттер

базофил

эозинофил

Нейтрофилдер

моноцит

лимфоцит

Жас

Таяқша ядролы

Сегментті ядролы

0-1%

1-5%

0-1%

1-6%

47-70%

2-10%

18-40%

Лейкограмманың жылжуы: оңға, солға

Гемостаз - қан кетудің алдын алуға және тоқтатуға бағытталған организм реакцияларының кешені.

Гемостаз

Тромбоциттік тығынның пайда болуына байланысты қан қысымы төмен ұсақ тамырлардан қан кетудің тоқтауы .

1. Жергілікті вазоконстрикция

2. Тромбоциттердің адгезиясы

3. Тромбоциттер агрегациясы Қайтымды агрегация Қайтымсыз агрегация

4. Тромбоциттер тығындарының ретракциясы

Қантамырлық тромбоциттер гемостазы.

1. Жергілікті вазоконстрикция - бұл ауыр тітіркенуге және норадреналин мен адреналиннің қанға түсуіне рефлекторлық жауап; тромбоциттердің активтенуі және қанға серотонин, тромбоксан Az, адреналиннің бөлінуі.

Қан тамыр-тромбоциттік гемостаз

2. Тромбоциттердің зақымдану орнына жабысуы. Уиллебранд факторы (FW)

3. Қайтымды тромбоциттердің агрегациясы (плазмадан өтуге қабілетті ақ тромбаның пайда болуы) - адреналин, АДФ, серотонин, тромбоксан А бөлу; Қайтымсыз (қан ұйығышының пайда болуы, плазма өткізбейтін) - тромбин.

4. Тромбтың ретракциясы (тромбтың қатаюы және тромбоциттік тығынның пайда болуы) тромбостенин (F6) .