DARIS КОРПОРАТИВТІ ӘЛЕУМЕТТІК




Презентация қосу
5 DARIS
КОРПОРАТИВТІ ӘЛЕУМЕТТІК
ЖАУАПКЕРШІЛІК: БІЛІМ МЕН ҒЫЛЫМДЫ
ҚОЛДАУ
Отандық және халықаралық
консалтингтік ұйымдар мен тәуелсіз
қорлар жүргізген зерттеулер
көрсеткендей, компаниялардың
әлеуметтік қызметін бизнестің сыртқы
ортаның күтулеріне жауап ретінде
қарастыруға болады. Әлеуметтік
бастамалар іскерлік бедел мен позитивті
имиджді қалыптастырудың негізі,
бизнестегі мінез-құлық нормасы болады
Мысалы, компаниялар әлеуметтік жауапкершілікті жүзеге
асырудың үш негізгі принциптерін қарастырады:
1) экономикаға әсер етуі үшін әлеуметтік жауапкершілік;

2) қоғамға әсер етуі үшін әлеуметтік жауапкершілік;

3) қоршаған ортаға әсер ету үшін әлеуметтік жауапкершілік.

Компанияда әлеуметтік шаралар бірнеше бағытта жүзеге
асырылады:
- ғылымның, білімнің дамуына, қоршаған ортаны қорғауға көмек,

оның аясында жас ғалымдарға қолдау көрсетіледі,
жаратылыстану және гуманитарлық ғылымдар бойынша іргелі
зерттеулер;
- ұлттық мәдениеттің дамуына үлес қосатын жобаларды қолдау

түрінде мәдени мұраны сақтау және арттыру;
- әлеуметтік даму мен қоғамдастық бастамаларын қолдау;

- адамдардың денсаулығы мен әл-ауқатын, оның ішінде

әлеуметтік қорғалмаған топтарды қорғау;
- қоршаған ортаға әсер ету үшін әлеуметтік жауапкершілік.
Мысалы, компания өзінің қызметін әлеуметтік жауапкершілік саласында екі
стратегиялық бағытта салады:
1) әлеуметтік инвестициялар;

2) демеушілік және дәстүрлі қайырымдылық бағдарламалары.

Бірінші бағыт мемлекетпен ынтымақтастыққа көмектеседі, екіншісі

компанияға компанияның әлеуметтік бағыты беретін барлық жеңілдіктерді
ұсынады. Компания ұсынатын корпоративті бағдарламалар табиғатына
бағытталған және өңірлердегі кәсіби тәжірибе мен адами әлеуетке сүйенеді.
Компанияның әлеуметтік инвестициялар бағдарламасына:

- негізінен бақыланатын компаниялардың қызметі шоғырланған аймақтарда

балалар үйлері мен балалар білім беру мекемелерін қолдау;
- компания мен оның филиалдарында жұмыс істеуге білікті кадрларды

даярлау процесіне бастапқы кезеңде әсер етуге мүмкіндік беретін білім
саласындағы бағдарламалар;
- медициналық мекемелерді, оның ішінде оның аймақтарында қолдау;

- мәдени-тарихи мұраны сақтау;

- соғыс және еңбек ардагерлеріне, мүгедектерге, халықтың әлеуметтік

қорғалмаған топтарына қолдау бағдарламалары;
- адамдарға көмектесетін бағдарламалар.

Ұйымдардың толық әлеуметтік-экономикалық дамуы олардың қызметімен

қамтамасыз етіледі, соның ішінде: салықтарды толығымен төлеу; жалақының
экономикалық негізделген деңгейін белгілеу; қызметкерлерге қосымша
зейнетақымен қамсыздандыру; персоналдың кәсіби дамуына және еңбекті
қорғауға инвестициялар; өзіндік әлеуметтік инфрақұрылымды қалыптастыру;
әлеуметтік инвестициялар; қайырымдылыққа өз еркімен қатысу.
Бұл жағдайлар қалыпты жағдайға айналуы және
бизнестің тұрақтылығын қамтамасыз ету үшін олардың
қызметі мүдделі тараптардың - мемлекеттің, жергілікті
билік органдарының, персоналдың, акционерлердің,
инвесторлардың, тұтынушылардың үміттерін
қанағаттандыруы қажет.
Әлеуметтік-экономикалық жүйелерде екі түрге бөлінеді:
1) өзін-өзі реттеу-генетикалық мұра, әдет-ғұрып,
дәстүр, мораль нормалары, діни наным-сенімдер
аппаратынан тұратын;
2) институционалды- экономикалық, саяси және
әлеуметтік технологияларды қолдана отырып, басқару
институттарының саналы қызметіне негізделген
Бақылау әрекеттерінің осы екі түрі бір-бірімен өзара
әрекеттеседі.
Меншіктің әр түрлі формасындағы ірі (интеграциялық)
корпоративті құрылымдар негізінде экономикалық реттеудің
корпоративті органдарын қалыптастыру оларда
мамандандырылған басқарушы компанияның болуымен
сипатталады, оның құзыретіне мемлекеттік органдармен
ұтымды (серіктестік, шарттық) қатынастарды қамтамасыз
ету функциялары кіреді, сонымен қатар корпоративтік өзара
іс-қимылдың әр түрлі формаларында кәсіпкерлік
субъектілерінің бірлескен қызметінің корпоративті
жоспарлары мен бағдарламаларын дайындау, үйлестіру
және бақылау.
Ұйымдардың әлеуметтік жауапкершілік бағытындағы табысты
өзара іс-қимылының ерекшелігі олардың ақпарат алмасу
және әлеуметтік бағдарламалардың орындалуын бақылау
мүмкіндіктерімен байланысты. Әлеуметтік жауапкершілікті
модельдеу үдерісінің шұғыл қажеттілігі мониторинг
негізінде нақты уақыт режимінде ақпараттық қолдау жасау
болып табылады.
Гранттар мен жеңілдетілген несиелер бизнестің сыртқы
ортасын қолдау үшін қолданылады.
Гранттар деп белгілі бір жобаларды іске асыруға бөлінген
ақшалай төлемдер (немесе басқа да материалдық
ресурстар) кейіннен уақытында міндетті түрде есеп
берумен түсінеміз. Гранттар конкурстық негізде беріледі.
Ғылыми, білім беру және әлеуметтік-мәдени салаларды
қолдау құралы ретінде гранттарды кеңінен таратуға
олардың мақсаттылығы, мақсаттылығы, шығыстардың
ашықтығын арттыру және оларды пайдаланудың
тиімділігін тексеруге ықпал етеді. Гранттардың «шұғыл»
сипаты экономикалық ортаның тез өзгеруі, еңбек
нарығының білім беру жүйесіне деген сұранысының үнемі
өзгеруі жағдайында ерекше маңызға ие. Осыған
байланысты модульдік-құзыреттілікке негізделген және
жобалық-мақсатты оқыту жүйесінің таралуы маңызды рөл
атқарады. Гранттардың бәсекеге қабілетті, бәсекелестік
сипаты нарықтық экономиканың жұмыс істеу
принциптеріне сәйкес келеді және грант алушылардың
бәсекеге қабілеттілігін арттыруға ықпал етеді.
Қазіргі қоғамда гранттар ғылыми, білім беру және әлеуметтік-
мәдени салаларды қолдау саласында салааралық әлеуметтік
серіктестіктерді орнатудың элементі ретінде күннен-күнге
маңызды бола түсуде. Тарихи тұрғыдан гранттық қаржыландыру
схемалары жеке және корпоративтік қайырымдылық қорларының
қызметі ретінде қолданыла бастады. Мұндай қорлардың жүйесі
АҚШ-та ең үлкен дамуға ие болды, ол әлі күнге дейін білім беруді,
ғылымды, мәдениетті және әлеуметтік саланы мемлекеттік емес
қолдау саласында көшбасшы болып табылады. Мысал ретінде
Форд қоры, Карнеги қоры, Макартур қоры, С.С.Мотт, Халықаралық
ғылыми алмасулар кеңесі (IREX) және басқаларын жатқызуға
болады.
Бүгінгі күні әлемнің көптеген елдерінің білім беру саласында

әртүрлі әлеуметтік серіктестердің аралас қаржыландыру және
ынтымақтастық қағидаты қалыптасты. Гранттық бағдарламалар
шеңберінде қаржыландырудың маңызды нысаны студенттерге,
әсіресе жоғары білімге қолдау көрсету болып табылады. Сонымен,
АҚШ-та білім министрлігі аз қамтылған студенттерге бөлетін
гранттар мен жеңілдетілген (төмен пайыздық) несиелер жүйесі
дамыған.
Табиғаты жағынан грантқа ұқсас
материалдық көмектің түрі жеңілдетілген
несие болып табылады. Америка Құрама
Штаттарында осындай бірқатар несиелер
бар: Перкинс несиелері, Стаффорд
несиелері, Плюс несиелері және
студенттерге арналған қосымша
несиелер. Несиелердің жеңілдік сипаты
пайыздық мөлшерлемелердің
төмендеуіне, төлемдердің кейінге
қалдырылуына және т.б. байланысты.
Несиелер студенттерге де, олардың ата-
аналарына да берілуі мүмкін. Мемлекет
банктер мен университеттер бөлетін
Қазіргі кезде бизнес жүзеге асыратын гранттық
бағдарламалар көбінесе табиғаты жағынан
инвестицияға жақын гранттар болып табылады.
Мұндай гранттарды корпорациялар бизнесті
дамытуға қызығушылық танытатын
мамандықтар бойынша студенттерге бөледі. Дәл
осы «кәсіби» гранттар демеуші университеттің
қамқоршылар кеңесінің мүшелері - кәсіпкерлер
ұсынатын қаржылық қолдаудың маңызды түріне
айналады. Бұл жағдайда грант беруші
қаржылық көмек алушылар ақыр соңында оның
кәсіпорнына жұмысқа келеді деп күтуде, ал
гранттың өзі перспективалы маманды өзіне
«байлаудың» тәсілі болады.
Қазақстандағы корпоративті әлеуметтік
жауапкершілік саласындағы ұлттық
тұжырымдама
Жоғары оқу орындарында, жұмыс орындарында оқыту мен зерттеулердегі
КӘЖ тұрақты дамуға қатысты әлеуметтік, экологиялық және этикалық
мәселелер туралы хабардарлықты арттыру КӘЖ-ді интеграциялауды қажет
етеді
жоғары білім, өндірістік оқыту және ғылыми зерттеулер. Ғылыми

зерттеулер КӘЖ іскери тәжірибесін және мемлекеттік саясатты дамытуға
қолдау көрсетер еді. Жоғары оқу орындары өздерінің оқу жоспарларына
«Корпоративті әлеуметтік жауапкершілік» жаңа пәнін (міндетті пәндер
арасында) енгізуі керек. Бұл, ең алдымен, кәсіпкерлікті басқару, экономика,
мемлекеттік басқару, құқық және экология сияқты мамандықтарға
қатысты. Мемлекеттік қызметшілерге, бизнес өкілдеріне, қоғамдық /
кәсіподақ мүшелеріне, қауымдастықтар мен кәсіподақтарға арналған
өндірістік және ұйымдардағы КӘЖ бойынша семинарлар мен тренингтер
өткізу КӘЖ-нің алға жылжуына ықпал етеді.
осы кәсіпорындар мен ұйымдардың мүшелері мен қызметкерлері арасында

ақпарат тарату. Болашақ тұтынушылар, қызметкерлер мен басшылар
бизнесте де, мемлекетте де тұрақты даму және әлеуметтік қағидаттарын
түсінуі керек
жауапкершілікті басқару және кәсіби қызметінде шешім қабылдау кезінде

оларды басшылыққа алу. КӘЖ-нің тиімді құралдарын анықтау, КӘЖ-ді
тәжірибеге енгізудің сәтті мысалдарын зерттеу, КӘЖ мәселелерін зерттеу
үшін осы бағыттардағы ғылыми зерттеулерге қолдау көрсету қажет.
Ұсыныстар:
«Іскери басқару», «Экономика», «Мемлекеттік басқару», «Заң»

және «Қоршаған орта» мамандықтары бойынша ЖОО мен
колледждердің оқу жоспарына КӘЖ және тұрақты даму
пәндерін қосу. Халықтың денсаулығын, өмір сүру сапасын,
қоршаған ортаның сапасын қамтамасыз ету үшін мектептерде,
жоғары оқу орындарында, кәсіптік мектептерде
тұтынушыларға міндетті білім беруді енгізу.
мемлекеттік қызметкерлерге, шенеуніктерге, білім беру және

кәсіпкерлік мамандарына КӘЖ және тұрақты дамудың негізгі
тұжырымдамалары бойынша тренингтер мен семинарлар
өткізу (мысалы, даму қорлары мен консалтингтік
компанияларды пайдалану).
Ғылыми зерттеулерді қаржыландыру және КӘЖ саласындағы

жаңалықтарды енгізу мүмкіндіктерін зерттеу.
Бизнес мектептерін БҰҰ-ның «БҰҰ-ның әлеуметтік

жауапкершілікті басқару үшін білім беру қағидаттары»
бастамасына қол қоюға шақыру.
«Самұрық-Қазына» компаниялар тобы корпоративтік әлеуметтік
жауапкершілік идеяларын алға жылжытуда дәйекті саясатты
ұстанады. Жалғыз оператордың - Samruk-Kazyna Trust қорының
күшімен тек бір жыл ішінде 89 түрлі бағыттағы әлеуметтік
жобаларды іске асыру мүмкін болды: бұл медициналық және білім
беру салаларындағы жобалар және қазақстандық мәдениетті,
кәсіптік және бұқаралық спортты дамытуға арналған жобалар.
О своих успехах в развитии идеи социальных инвестиций рассказал

депутат Сената Парламента РК, председатель Попечительского
совета Samruk-Kazyna Trust Дархан Калетаев.
«В 2011 году группа компаний осуществляла помощь на сумму

порядка 70 миллиардов тенге. И когда мы это выявили, поняли, что
тратятся огромные деньги и мы не знаем, куда они реально уходят.
На разные программы — социальные, благотворительные… И самое
главное — не знаем, какой от этого результат. Поэтому было
принято решение о создании фонда. Постепенно расходы стали
сокращаться. В 2016 году Samruk-Kazyna Trust потратил сумму в 15
миллиардов тенге. То есть с 2011 по 2016 год задача оптимизации
была выполнена, мы нашли резервы, как это сделать», — поделился
он с участниками Форума корпоративной благотворительности.
Болашак
Образовательные гранты «Бес Тiрек»

Именная стипендия Ержана Татишева

Стипендии ОФ «Фонд Ержана Татишева» для молодых

людей с особенными потребностями
Стипендии Фонда Шахмардана Есенова

Стипендии Ассоциации «KAZENERGY»

Стипендия ШЕВРОН имени Сафи Утебаева

Стипендии ОО «TAIBURYL»

Образовательные гранты имени Жакии Сарсенова

Стипендии Фонда Первого Президента Республики

Казахстан
Размещение статьи разрешено при указании

гиперссылки на источник:
https://the-steppe.com/razvitie/10-obrazovatelnyh-grantov-i-
stipendiy-dlya-obucheniya-v-kazahstane

Ұқсас жұмыстар
ЖАҺАНДЫҚ БРЕНД - МЕНЕДЖМЕНТ СҰРАҚТАРЫ
Дәріс No8. Бағалы қағаздар портфельін қалыптастыру
Қаржы секторында үлкен деректерді қолдану
Әлеуметтік қозғалыстар теориялары
Дағдарысты басқарудың түрлері
Корпоративті басқару
ЭЛИТАЛЫҚ МӘДЕНИЕТ
Ұлар Үміт корпорациясы
Мәдениет тілі
Кәсіпорынның архитектерасы
Пәндер