Әйелдің стерилизациясы

Презентация қосу

СӨЖ
Пән:Репродуктивті денсаулық
Тақырыбы:Бедеуліктің алдын алу
Жоспар

Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
a)Бедеуліктің алдын алу
б)Трихомониаз,Соз аурулары
в)Контрацепция әдістері
ІІІ. Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер
Бедеулік

• Бедеулік деген етеккірдің 12 орлымында немесе сақтану құралдарын
қолданбай 1 жыл тұрақты жыныстық қатынаста жүктіліктің болмауы.
Бедеулікті алдын алу

Жыныстық жолмен берілетін инфекцияларды жұқтырудан сақтанып,
күтпеген және жоспарланбаған жүктілікті болдырмай (аборттың алдын
алу), жұқпалы және созылмалы ауруларды, етеккір айналымының
бұзылуы анықталып, емдеу арқылы, кейбір жағдайларда, бедеуліктің
алдын алуға болады.
• Бедеулік себебінің басым көпшілігі жүре келе пайда болатындықтан, оның
алдын алуға болады. Салауатты өмір салтын ұстану, дұрыс тамақтану, зиянды
әдеттерден аулақ болу (темекі тарту, алкогольді ішімдіктерді пайдалану,
ретсіз жыныстық қатынас), неке гигиенасын сақтау қажет.
• Физиологиялық тұрғыдан қыз баланың ағзасы ана болуға тек 19-20 жастан
кейін дайын болады, жыныстық жетілу кезеңінде ерте басталған жыныстық
қатынас ағза қызметінің тепе-теңдігін бұзады. Ер балаларда жыныстық
қатынасты жасөспірім кезеңде бастау импотенцияға ұшыратуы мүмкін.
Сондай-ақ қыз-келіншектердің карьерақуып, бала сүю бақытын кейінге
ысырып қоюы, аналық без қызметінің 35 жастан кейін жас ұлғайған сайын
әлсірейтіндігі де бедеуліктің бір себебі.
Трихомониаз

Трихомониаз (лат. Trichomoniasis) — жұқпалы жыныс ауруларының бірі. Бұл кеселге
ерлерге қарағанда әйелдер көбірек шалдығады. Жыныс мүшелері қабынған әйелдерде
трихомониаз ауруы жиі кездеседі. Оны қоздыратын трихомонада (Trichomonas vaginalis)
микробы тек жыныс мүшелерінде ғана өмір сүре алады, басқа ортада ол тез өледі.Бұл
ауруды негізінен сырқат адам таратады. Ол басқаларға өзінің пайдаланған заттары арқылы
да трихомониаз ауруын жұқтыруы мүмкін.Бұл аурудың белгілері соз белгілеріне өте ұқсас,
сол себепті науқасқа диагноз ауру қоздырғыш микроптарды табу арқылы ғана
қойылады.Трихомониазбен ауырған әйелдің жыныс мүшесінен ақшыл жалқаяқ ағады.
Күнделікті күймең тіршіліктің ыңғайына қарай жалқаяқ бірде азайып, бірде көбейіп
отырады. Ол жыныс мүшесінің айналасын, шап жағындағы теріні түршіктіреді. Терінің
түсі қызарып, іседі, қышиды. Емделмеген жағдайда ол жазылмайтын жараға айналады.Дер
кезінде емделсе, трихомониаз ауруынан құлантаза айығуға болады. Сондықтан, секем
алған жағдайда, дереу шипагерге көрінген жөн.
Трихомониаз

■ Трихомониаз-әлемде жыл сайын 200 млн. жуық адам ауратын жыныстық
нөлмен (ЖЖБИ) берілетін ең көп таралған инфекциялардың бірі.
■ Трихомониаз қоздырғышы-қынаптық трихомонада
■ Трихомониаз ауру әйелдердің жыныстық серіктесінің 14-60% - ында және
ауру ерлердің жыныстық серіктесінің 67-100% - ында анықталады.
Аурудың ұзақтығын және оның симптомдарын ескере отырып, генитальды
трихомоноздың келесі түрлерін ажыратады.
■ 1) жаңа трихомоноз, онда өткір және торпидті (азимптомды) формалар
бөлінеді;
■ 2) созылмалы трихомоноз, оған торпидтік ағым және аурудың 2 айдан астам
мерзімі тән;
■ З) Қынап ішіндегі трихомонад болған кезде симптомдардың болмауымен
сипатталатын трихомонад тасымалдаушылық
Трихомонадтарды жұқтыру көбінесе жыныстық жолмен жүреді. Іштен тыс
жұқтыру тек сирек жағдайларда (мысалы, ұрықтың трихомонадпен
зақымданған босану жолдары арқылы жылжуы кезінде) мүмкін.
Трихомонадтың дәретхананың контаминирленген орындықтарының бетінде
(45 минутқа дейін), киімде және ваннада өміршеңдігін сақтау қабілетін
ескеру керек.
Трихомонадтық инвазия ықпал етеді:
■ инфекцияның қарқындылығы,
■ қынап ішіндегісінің рН,
■ қосымша микрофлора.
Патофизиология

■ Инкубациялық кезең 5-15 күн жалғасады. Әйелдерде негізгі
мекендейтін жері қынап, ер адам-уретра. Жатыр мойны арнасына
түсіп, трихомонадтар тегіс эпителий жасушаларында тіркеледі.
Инфицирленген шырышты қабықтар аймағында қабыну процесі
дамиды: гиперемия, ісіну, экссудация, зақымдалған эпителиалды
жасушалардың десквамациясы. Айқын үдерісте ұсақ қан құйылу
және жаралар пайда болуы мүмкін.
Басқа ЖЖБИ-мен өзара байланыс

Трихомонадтар гонококтармен, қарапайым герпес вирусымен,
хламидиямен, коринебактериялармен және жыныс мүшелерінің
төменгі бөлімдерінде болатын басқа микробтармен қатар өмір сүре
алады. Аралас бактериялық-трихомонадты, трихомонадты-
гонореялық және трихомонадты-кандидомикозды инфекция 80%
науқастарда байқалады.
Клиника

■ Әйелдерде трихомониаздың клиникалық көріністерінің спектрі
тасымалдаушылықтың симптомсыз жағдайынан айқын вагинитке дейін
өзгереді, бұл ретте үштен бір бөлігінде жұқтыру сәтінен бастап 6 ай ішінде
симптомдар пайда бола отырып, симптомсыз ағыс байқалады.
Трихомониаз-бұл жас ауруы және инфекцияның сирек клиникалық
белгілері менопаузадан кейін байқалады, алайда клиниканың әлсіз
диагностикасы және симптомсыз ағымы жағдайында адамдардың өмірінің
екінші жартысында пайда болады. Жиілігі жасына қарай азаятын гонорея
мен хламидиозға қарағанда, трихомониаз керісінше, 40 жастан асқан топта
40% - ға дейін ұлғаяды.
■ Аурудың жіті және жіті алды түрі кезінде науқастар сыртқы жыныс
мүшелері аймағында мол бөлініске, қышу мен күйдіруге шағымданады.
■ Аурудың жіті және жіті алды түрі кезінде науқастар сыртқы жыныс
мүшелері аймағында мол бөлініске, қышу мен күйдіруге шағымданады.
■ Зерттеу барысында айналардың көмегімен қынаптың қабырғаларын
жабатын және артқы күмбезде жинақталатын сұйық, көбікті, іріңді тәріздес
бөліністердің көптігін; қынаптың шырышты қабығының және жатыр
мойнының қынаптық бөлігінің гиперемиясы мен ісінуін анықтайды. Жиі
эрозия пайда болады, содан кейін жатыр мойны псевдоэрозиясына
айналады.
■ Созылмалы трихомоноз аурудың ағымының ұзақтығымен және
қайталануымен сипатталады. Рецидивтердің пайда болуына жыныс
гигиенасының бұзылуы, аналық бездердің эндокриндік қызметінің
төмендеуі, ағзаның инфекцияға қарсы тұруын төмендететін
экстрагенитальді аурулар ықпал етеді.
Трихомониаздың асқынуы

■ Әйелдерде трихомониаз бар вульва қабынуын және жыныстық еріннің
ісінуін тудыруы мүмкін. Кейде бартолинит, скинеит және циститті қоса
алғанда асқынулар болады. Ерлерде трихомониаздың жиі асқынуы —
простатит.

Трихомониаз және жүктілік
■ Трихомониаз ерте босану, сондай-ақ салмағы төмен балалардың тууын
тудыруы мүмкін. Аурудың белгілері бар трихомониазы бар жүкті әйелдерге
емдеу курсынан өту ұсынылады. Көптеген мамандар метронидазолды
жүктіліктің I триместрінен кейін қабылдауға болады деп санайды.
Гонорея (Соз)

• Соз (лат. Gonorrhoea) — ең зиянды жұқпалы жыныс ауруларының
бірі, жіңішке деп те атайды.
• СОЗ, гонорея (gonorrhoea) — жыныстық қатынас арқылы жұғатын
жұқпалы ауру. Создың қоздырғышы — Neіsserіe тобына жататын
гонококк. Оны 1879 ж. неміс дерматолог-венерологы А.Нейссер
(1855 — 1916) аурудан алған іріңнен тапқан.
• Соз тұқым қуаламайды, алайда, босанатын әйел соз
ауруы болса, оны өз баласына жұқтыруы мүмкін.
• Гонококк - бұл іштегі ішіне қарай бүктелген кофе
дәндеріне ұқсас бактериялар жұбы. Инфекцияның
негізгі жолы - жыныстық. Жұқтырған серіктеспен бір
жыныстық байланыста болғаннан кейін де
гонореямен ауыру мүмкіндігі 60-90% жетеді
Жұғу механизмі

• Ересек адамдарға ауру жыныстық қатынас кезінде, ал балаларға дерт
ата-анасынан (мыс., босану кезінде)
• Кейде дерт науқас адаммен бір төсекте жатса, оның сүлгісін, ыдыс-
аяғын пайдаланса
Клиникасы Ерлерде

• Жасырын кезеңі бір күннен 2 — 3 аптаға дейін
созылуы мүмкін.
• Ауру еркектерде үрпіден, әйелдерде жатыр
мойнынан басталады. Ер адам Соз ауруына
шалдыққанда, гонококк ағзаға өткеннен кейін
қабыну процесі жүреді. Науқастың денесі күйіп,
қышына бастайды, кіші дәретке отырғанда
ауырсынады. 1 — 2 күннен кейін несепке іріңді
зат араласып, кіші дәретке отырғанда қуық қатты
ашып ауырып, үрпі қызарып, ісінеді. Бұл кезде
науқастың дене қызуы көтерілуі мүмкін, әлсіздік
пайда болып, тамаққа зауқы соқпайды
Әйелдерде

• Әйелдер С-ға шалдыққанда,
гонококк алдымен жатыр мойнының шырышты
қабығын қабындырады.
• Әйелдерде ауру белгісі бірден
білінбейді,сондықтан дерт асқынып кетеді. Бұл
кезде жатыр мойны іріңге толып, әйелдің белі
және іші төмен тартып, қатты ауырады. Ауру
әбден асқынғанда, кіші дәретке отыру қиындап,
несепке қан араласады. Созбен ауырғанда дұрыс
ем қабылдап, толық жазылып кетпесе, еркек те,
әйел де бедеулікке шалдығады.
Диагностика

• Микробиологиялық диагностика.
• Бактериоскопиялық (микроскопиялық) әдіс - екі бояуды
бояу:
• 1)Граммен
• 2)Метилен көк 1% сулы ерітіндісі және 1% спирт
ерітіндісі.
• Әдістің жоғары сезімталдық пен ерекшелігі бар (90-
100%), тек айқын көрінісі бар еркектердегі уретралды
разрядты зерттегенде. Микроскопия әдісі жатыр мойны,
фарингеальды және тік ішек сынамаларын, сондай-ақ
асимптоматикалық инфекцияларды зерттеуде төмен
сезімталдықпен сипатталады (45-64%).
Бактериологиялық әдіс: құрамында қан ақуыздары, сарысу немесе асциттік
сұйықтық бар қоректік ортаны жабу; асцитсіз медианы қолданыңыз (мысалы,
казеин гидролаты, ашытқы автолизаты және жергілікті сарысуы бар KDS-1
ортасы); атмосферадағы оңтайлы өсу - көмірқышқыл газы 10–20%, рН 7,2–7,4
және температурасы 37 ° C. Гонококктардың микробтарға қарсы сезімталдығын
бағалауға мүмкіндік береді.
Серологиялық әдіс: науқастың қан сарысуымен РСК (Борде-Жангу реакциясы)
немесе РИГА.
Молекулалық биологиялық әдіс - (ПТР қолдана отырып, нуклеин қышқылдарын
күшейту). Ол ең жоғары сезімталдық пен ерекшелігі бар. Әсіресе
экстрагенитальды локтен алынған сынамалар үшін ұсынылады.
Емі

• Антибиотиктер
• Сульфаниламидтер
• Иммунотерапия
• Физиотерапия
Профилактика

• Жеке бастың гигиенасын сақтау
• Мүше қаппен қолдану
Контрацепция

• Контрацепция – бұл үнемі және кездейсоқ жыныстық өмір барысында
қалаулы емес жүктіліктен сақтану.
Контрацепцияның түрлері:

1. Ішілетін құрама контрацептивтер
2. Иньекциялық контрацептивтер
3. Имплантанттар
4. Әйелдің стерилизациясы
5. Вазэктомия (еркектердің стерилизациясы)
6. Презервативтер (мүшеқаптар)
7. Жатырішілік заттар
8. Қынаптық әдістер (диафрагмалар және жатыр мойны
қақпақшасы)
9. Отбасын жоспарлаудың табиғи әдісі (физиологияық)
10. Лактационды аменорея әдісі
Жедел контрацепция
ЖК жиі қолданылмауы тиіс. Жедел
контрацепцияны қай кезде қолдануға болады:
⮚ Қорғанусыз жыныстық қатынас кезінде
⮚ Мүшеқаптың бүтінгінің бұзылуында
⮚ Сексуалдық зорлауда
⮚ Фертильді күндері жыныстық қатынасқа
түскенде
Жатыр ішілік спираль
Тиімділігі 97%, ұзақтығы 3-5 жыл. Өзге
шаралардан айырмашылығы ол
жұмыртқа жасушасының ұрықтануын
болдырмайды. Ұрықтың жатыр
қабырғасына бекуіне жол бермейді.
Бірақ бала тумаған әйелдердің
қолдануларына тыйым салынады.
Барьерлік контрацепция әдісі
БК түрлері: ерлердің (мүшеқап
сперманың қынапқа кіруінен
сақтайды), әйелдердің
( диафрагма, губка, спермицид)
деп бөлінеді.
Мүшеқаптар тиімді, қауіпті емес
және арзан. Бір қолданғаннан
кейін қайта қолдануға болмайды.
Спермицидтер оған гельдер,
аэрозольді көпіршіктер,
көпіршікті және көпіршіксіз
суппозиторилер жатады
Лактационды аменорея
Бұл ана сүтімен емізуге негізделген. Бірақ уақытша контрацепивті әдіс деп
есептелінеді. ЛА қолдану критерийлері:
1. Босанғаннан кейінгі алғашқы 6айға дейін
2. Әйелде аменорея болса
3. Әйел балаға тек емшек сүтін берсе
4. Ана сүтті баланың қажетінше емізіп, басқа тамақ бермеу керек. Күніне
6 реттен аз емес (түңгі емізуді қоспағанда)
Хирургиялық контрацепция
Бұл контрацепцияның екі түрі бар: әйелдердің және ерлердің. Тиімділігі 100% .
Бұл әдіс қайтымсыз әдіс болып табылады. Көбінесе жүкті болуға мүлдем
қарсы көрсеткіштері бар кезде немесе жатырдың асқынған патологиялық
формаларында жүзеге асатын әдіс.
Табиғи контрацепция
Жыныстық қатынастың үзілуін қалай түсінуге болады, ол дегеніміз ер адам
сперманы қынаптың сыртына және әйелдің сыртқы жыныс мүшелеріне
шығаруды айтады. Жыныстық қатынастың толық үзілуі болу үшін, ер адам
еркектік жыныс мүшесін қынаптан толық шығару керек. Бірақ бұл әдіс
тиімділігі төмен көрсеткіш көрсетеді.
Ұтымдылығы:
⚫ Қаражатпен байланысы жоқ
⚫ Қосымша әсерлері жоқ
Қорытынды

Адам құндылықтарының ішіндегі ең маңыздысы –
денсаулық және өмір екені ешкімге күмән
тудырмайды. Бала өмірі және денсаулығы – бұл
болашақ Қазақстанның денсаулығы, сондықтан
Қазақстанның стратегиялық дамуының үздіксіз бөлігі
– ана мен бала денсаулығын қорғау.Отбасын құрған
әрбір адам балалы болуды қалайды.Болашақ отбасы
иесі ретінде әр адам жауапкершілікті сезінуге
міндетті! Сәби махаббат пен бақытты отбасында
туылуы керек!!!
Пайданылған әдебиеттер:

http://mundamedicina.info/awrwlar/trihomoniaz.html

https://kk.medinanews.info/trikhomoniazdyn-belgileri-men-emi/

https://kk.wikipedia.org/wiki/Соз

https://kk.wikipedia.org/wiki/Бедеулік
Назарларыңызға рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар

Әйелдер консультациясы және отбасын жоспарлау орталықтарында жас ата-аналар мектебінің жұмысына қатысып,есеп жазу

Контрацепцияның тосқауылдық әдістері

АНТИСЕПТИКАЛЫҚ ЗАТТАРДЫҢ ӘСЕР ЕТУ МЕХАНИЗМІ

ҚОЛДЫ ХЛОРГЕКСИДИН ЕРІТІНДІСІМЕН ӨҢДЕУ

Жібектің стерилизациясы

АХАТ органдарында некені бұзу

Жүктілік кезіндегі әйел ағзаларындағы физиологиялық құбылыстар

Неке шарты

Ана мен бала денсаулығын қорғау мақсатында жүргізілетін алдын-алу шараларын түсіндіру

ЖАҢА ТУҒАН БАЛАНЫ АНАСЫНЫҢ ӨЛТІРУІ

Пәндер